Tíminn Sunnudagsblað - 05.04.1964, Blaðsíða 6

KAP.L I KRAPINU
Húnvetningar hafa hin siðari ár efnt til svonefndrar
Húnavöku á Blönduósi á vetri hverjium. Þá gefa þeir einn
ig út dálítið rit, og birtist þar sitt af hverju um Húna-
þing og Húnvetninga. Hér er ofurlítið sýnishorn af því,
sem birtist í riti þessu í fyrra: Viðtal, er Þorsteihn Matt-
híasson skólastjóri átti við Eystein Erlendsson á Beina-
keldu. Þetta viðtal er endurprentað hér með leyfi útgef-
enda.
Eysteinn á Beinakeldu er einn
þeirra manna, sem ekki vekja á
sér athygli meS bæjargöngum eða
íundasetum. Það er á orði haít,
hve heimakær hann sé. Þótt menn
stefni til mannfagnaðar, þá eru
litlar líkur til að hitta þar Eystein
bónda, nema um sé að ræða minn-
isverð tímamót á æviferli náinna
vina hans.
Og þá er eins og hún Guðríður
sé ekki á sífelldu flakki. Hún hef-
ur ekki látið hann Eystein stanöa
einan heima í búskaparamstrinu
siðan hann reyndist kunnáttusam
ari Strandamönnum og tókst að
seiða hana til sín austur um flóann
hérna um árið.
Og nú erum við staddir að Beina
keldu. Hér á móti okkur situr Ey-
steinn bóndi.
„Ekki lengur bóndi“, segir hann,
þykkur undir hönd og breiður um
herðar með ung, vökul augu undir
skörpum brúnum.
Það hefur flogið fyrir eyru okk-
ar, að þótt Eysteinn hafi ekki haft
á sér farfuglasnið um dagana,
muni hann þó geta sagt okkur
ýmsa hluti, ekki síður athyglis-
verða en margar fregnir farand-
manna. Sumum finnst eflaust, að í
cnn hversdagsleikans beri fátt
öðru hærra hjá bónda á sveitabýli.
sem stendur úrleiðis. En nokkuð
mun þó þurfa til að ganga þar um
garða, svo vel fari, og enginn veifi-
skati er sá, sem þar gerir flesta
hluti vel.
Á yngri árum var Eysteinn sund-
maður góður, enda þótt hann hefði
-aldrei þá íþrótt numið af neinum
kennara — nema þá helzt fjár-
hundinum. Varð þessi íþrótt hon
um svo hugstæð, að hann notaði
hverja tómstund til að iðka hana.
Á sumrin fékk hann sér jafnan
bað í ánni að loknu dagsverki, og
þá er vetraði, brá hann sér til
sunds f tjörnum, ef fsa leysti.
Minnist hann þess að hafa á þrett-
ánda dag jóla leikið þessa list
sína.
Árið 1913 fór fram kappsund
cfan við ósa Blöndu. Sund þetta
vann Eysteinn, og finnst honuni
sem þar hljóti að hafa kennt ein-
hvers misskilnings, þar sem hann,
einn keppenda, hafði við ekkert að
íengið nám að styðjast.
Stundum komst Eysteinn í hann
krappan í viðskiptum sínum við
ána — sást hann lítt fyrir, ef hann
langaði í fangbrögð við iðuna.
Og nú hefur Eysteinn orðið:
„Það er auðvitað vitlaust að
vera að svona braski. En þetta er
gaman. — Um búskapinn er fátt
að segja. Beinakelda var tólf hundr
aða kot, þegar ég byrjaði hér, en
hefur smástækkað vegna land-
kaupa. Til dæmis keypti ég Hæl
og lagði undir kotið — lét þó
Kristján, sem býr þar nú, hafa
nokkurn skika, sem honum hefur
lanazt að gera nánast að stórbýi:
Nú mut. 'i Beinakelda framfleyta
allt að þrjátíu kúm og fjögo:
hundruð fjár. En sú framtíð er ;
höndum barna minna.
Ég get sagt ykkur frá dálítið
frumlegri aðferð, sem ég notaði
við framræslu fram eftir árum -
já, og er ef til vill notuð hérna
enn þá, sé annað ekki tiltækt. Ég
hafði stundum viðskipti við
Strandamenn eftir að hún Guðnð
ur kom hingað. Hjá þeim fékk ég
rnarga góða rafta, sem reyndus?
mér vel. Einn slíkan raft tók ég
og notaði fyrir skurðgröfu. Fyrst
gerði ég rás með skóflu, setti svo
keng í staurinn og nokkuð þetta
gadda, að því búnu stöng upp úr
honum miðjum. Tveim hestum var
svo beitt fyrir, og gengu þeir sinn
á hvorum skurðbakka. Eg hafði
sjálfur stjórn á staurunum, sem nu
reif sig niður. Þetta gekk ekki
verr en með sumum vélunum.
Einú sinni varð ég fyrir þvi
skrattans óláni að rneiða mig lítiis
háttar á heynál. Þetta var gaddur
úi tíu millimetra járni. Ég var að
leysa hey í poka og stóð uppi á
stabbanum. Þegar ég hafði ieysí
heyið, stökk ég niður af stabban
um ,en fann þá, að'eitthvað kom
hálfilla við fótinn á mér og þvæld
ist í heyinu. Heynálin hafði þá
stungizt neðan undir kálfann og
rekizt upp, og kom oddurinn út
rétt neðan við hnésbótina.
Framhald á 299. síðu.
Eystefnn Erlendsson á Belnakeldu on kona hans, GuSríður Guðiaugsdóttir,
ættuð af Ströndum. — Eystelnn segist hafa verið ósvikinn á öllu, sem
hann hefur fengið þaðan.
294
T I M I N N — SUNNUDAGSBLAD