Tíminn Sunnudagsblað - 28.06.1964, Blaðsíða 3

hundruð krónur í silfri og gulli,
er jafngilti þá rösklega hundrað
vikna karlmannskaupi að vorinu.
Lét ég sauma peningana innan í
skyrtuna mína á brjóstinu, og
þótti mér það harður rekkjunaut-
ur. Fannst mér þetta öruggara,
því að orðið hafði ég var við vasa
þjófa.
Skálholt kom alltaf á réttum
tíma til Búðardals í vesturleið, en
seinkaði stundum að vestan. Við
Ólafur vorum ferðbúnir á réttum
tíma með hafurtask okkar. Þegar
við lögðum af stað, var hið indæl-
asta veður, svo að ferðin vestur
gekk ágætlega. Skipið lagðist að
bryggju á Sólbakka að venju, svo
að uppskipun varð þægileg og
ódýr. Var nú næst að finna Ellef-
sen, fá rúm fyrir tunnurnar, biðja
hann fyrir peningana og semja
um kaup á hvalnum. Þetta gekk
allt vel, nema undanfláttuna vildi
hann ekki gefa, enda hafði ég
ekki skap til þess að sækja það
fast. Hún átti að kosta tvo aura
kílóið. Þetta var að vísu lágt verð,
en gerði þó talsverða skekkju á út
reikninginn. Að öðru leyf var
Hans Ellefsen hinn alúðlegasti.
Skekkjan, sem varð á útreikn-
ingi, nam sem svaraði kaupi mínu,
og stóð ég allvel að vígi, þótt ég
fengi þa'ff ekki borgað. En til
þess kom aldrei, því að allir borg-
uðu þetta möglunarlaust.
Þá var næst að útvega okkur
verustað meðan við dýeldumst
fyrir vestan, allt að mánaðartíma.
Gekk það greiðlega á næsta bæ,
Hvilft, hinu mesta myndarheimili,
hjá hjónunum Sigríði Sveinbjarn
ardóttur og manni hennar, Sveini
bónda Sveinssyni. Þarna fór eins
vel um okkur og við værum heima.
svo að nú lék allt í lyndi.
Og nú var tekið ti! óspilltra
mála að undirbúa móttöku á
hvalnum. eftir þvi sem hann veidd
ist, og mátti heita. að allt gengi
tafalitið svona í hálfan mánuð.
En þá fórum við að veita því eftir
tekt, að lagartunnurnar tóku að
hverfa og þær ekki allfáar, svo að
nú vandaðist málið. Þá stakk Ólaf
ur upp á þvi. að ég kærði þetta
fyrir Ellefsen, sem ég féllst á og
gerði En hverju haldið þið, les-
endur góðir, að Ellefsen hafi svar
að?
,,Þefta eru þínir landar“, sagði
hann.
Hefi ég aldrei farið sneyptari
frá manni.
Við nánari athugun komst ég
að því, að það voru aðeins íslend-
ingar sem stálu. Norðmenn tóku
víst aldrei hval heim með sér. Það
var því fljótræðisheimska að fara
svona að. Nú var.ekki um annað
að gera en fara að vaka nótt og
dag yfir öllu saman og reyna að
leita uppi týndu tunnurnar. Upp
frá því vöktum við sína nóttina
hvor og borðuðum á víxl, þar til
við fórum.
Megnið af töpuðum tunnunum
fundum við með aftálguðum
brennimörkum, og keyptum síðan
eitthvað í skarðið, svo að við gæt-
um staðið við pöntunina.
Móttaka hvalsins mátti heita að
gengi vel, nema hvað oft vantaði
okkur börur og fleira til þess að
bera að okkur, þangað sem tunn-
urnar voru. Auk þess reyndust
tunnurnar býsna gallaðar, en úr
því bætti minn ágæti samverka-
maður. En af því að tunnurnar
voru allar brennimerktar, var
unnt að sjá, hver átti hverja, því
að skrá fylgdi líka.
Brátt kom þar, að við vorum
búnir að fylla allar tunnurnar og
fórum að búa okkur undir heim-
ferð. Hugsuðum við gott til þess
og bjuggumst ekki við, að orðið
gætu neinar tálmanir í vegi. Ég
fór að gera upp við Ellefsen, sem
allt gekk vel, og tók á móti leif-
um peninganna sem auðvitað
höfðu nú létzt mikið. Hafði ég þá
í vösum mínum síðan.
Óðum leið að skipskomu, og
var henni jafnvel farið að seinka,
svo að við hófum að velta tunnun-
um fram á bryggju, eftir því sem
fengum pláss. Töldu allir víst, að
að skipið legðist að bryggju. En
reyndin varð önnur. Loks kom
Skálholt og var nú Gotfredsen
skipstjóri i stað Ásbergs. Annars
var Ásberg ævinlega með \Skál-
holt, hinn ágætasti maður, en Got
fredsen þótti stirður og erfiður
viðureignar. Stormar höfðu geng-
ið að undanförnu, og þess vegna
seinkaði skipinu. En nú var að-
eins gjálfrandi, svo að auðvelt var
að leggjast að bryggju. Það brást
þó, og var ekki við það komandi.
Bar skipstjóri ýmsu við, svo sem
að sér hefði ekki verið tilkynnt-
ur farmurinn.
Eftir mikið 'þjark leyfði skip-
stjóri að Ieggja lausan fleka af
skipinu upp á bryggjuendann,
sem þó var hálfgert glæfraspil
með svona varning. Og við áttum
að vera búnir á tilteknum tíma,
sem víst var ekki of langur. Þetta
var allsæmilegt meðan lágt var í
sjó, en illfært úr því. Þó slampað-
ist allt slysalaust af. En ekki er of
sagt, að hurð skylli þar nærri hæl-
um, að allt kæmist um borð
óhappalaust.
Að allt gekk nógu greiðlega,
var að þakka aðstoð Dal-min-.a,
sem voru með skipinu á heimlei ð
úr verðstöðvum og hjálpuðu okk-
ur drengilega og svo til endur-
gjaldslaust. Fæstum þeirra fékk
ég því miður tækifæri til þess að
greiða á móti síðar.
Eins og allir geta skilið, seni
þetta lesa, töldum við Ólafur okk-
ur sloppna úr heljargreipum. Þó
að við þekktum til þess, að upp-
skipun væri erfið í Búðardal, gerð
um við ekki ráð fyrir, að skip-
stjóri yrði svo afleitur að fara
með farminn aftur. En það hefði
hann þó áreiðanlega gert, ef veðr
ið og dugnaður sjómannanna
hefðu ekki hjálpazt að við að
koma öllu á land. Þá var nú samt
verulega erfið aðstaða til upp-
skipunar í Búðadal um lágsævi og
það með svona varning. En allt
komst af.
Við gátum skilað hvalnum í all-
góðu ásigkomulagi. Hlutaðeigend-
ur voru, að ég held, ánægðir, en
lítil urðu laun til okkar Ólafs
nema talsverð lífsreynsla, sem
alltaf er mikilsvirði. Að lokum
endaði ferðin vel, því að okkur
var tekið opnum örmum og hlut-
um þakkir fyrir. En æðioft í þess-
ari glæfraferð skall hurð nærri
hælum, svo að við lá að förin
yrði okkur til skammar og skap-
raunar. En sem oftast í lífinu var
sem einhver hulin hönd hefði bet
ur og sneri öllu til hamingju.
Næsta vetur var mjög lagt að
okkur að fara aðra ferð. En við
höfðum fengið nóg af þessari einu
ferð, var þá talsvert reynt til þess
að fá einhverja fyrir vestan til
þess að koma með hval á báti eða
skútu. En það tókst ekki, og þar
með dóu þessi bjargráð alveg út.
í sambandi við það, sem nú
hefur verið sagt, hefði verið freist
andi að festa á blað eitthvað um
kynni mín af Hans Ellefsen, hátt-
semi hans og kenjum, sumarið
sem ég var á Sólbakka. Hann var
á margan hátt sérkennilegur mað-
ur, þó að höfðingi væri í sjón og
raun.
*
flHINN - SUNNUDAGSBI.AÐ
579