Tíminn Sunnudagsblað - 20.09.1964, Blaðsíða 22

Vertíð í Ólafsvík
fæi'i upp eftir holtinu og handan
þess meðfrar.i brekkum fjallsins, svo
a3 ekki getur kallazt yfrvofandi
hörgull á lóðum. Rn mjög fjölmenn-
ur bær rúmast þarna ekki, og þeir
tímar munu áreiðanlega koma, að
byggðin teygir sig suður fyrir víkina
og austur með ströndinni.
Allt frá því er byggð tók fyrst að
myndast í grennd við kaupmannshús-
in í Ólafsvík, hefur sjávaraflinn skipt
meginmáli fyrir fólkíð. Fiskurinn og
bátarnir — það var lífakkeri Ólsúra.
Það var því réttur rnaður á réttum
stað, er í Ólafsvík kom prestur, sem
reyndist snillingur að gera við báta-
vélar. Séra Magnús Guðmundsson
mun ekki hafa verið neitt slakur í
trúnni og kenningunni, þótt hann
gerði sér títt um vélarnar í Ólafs-
víkurbátunum, enda gat lífið riðið
á því, að þær væru í lagi. Og jafn-
vei hinn sterktrúaðasti prestur vill
ekki láta sóknarbörnin fara í ótima
til sælumiðanna í öðrum heími. Sú
gamansaga hefur verið sögð af um-
hyggju séra Magnúsar, að hann
staldraði við í messunni og legði við
hlustirnar, ef hann ’ieyrði vélaskelli
utan af víkinni: Hann var að glöggva
síg á því af hljóðinu, hvort vélin
væri í fullkomnu lagi.
Miðin voru góð, en samt urðu
menn að hafa sig alla við á þessum
árum. Við skulum hlusta snöggvast
á Halldór Kiljan Laxness, sem hér
var fyrir tæpum þrjátíu árum og
kynntist mörgu, því að hinni gáfuðu
dóttur kaupfélagsstjórahjónanna
hafði skilizt, að hann væri að leita
að einhverju, sem honum reið lifið
á að finna: Hún fylgdi honum hús
úr húsi á Snoppunni. Skáldið hafði
auga á hverjum fingri: „Fjóshaugar
stóðu fyrir dyrum manna víð aðal-
götuna eins og í sveitaþorpum á
Frakklandi" og „varla nokkur maður
hafði dáð í sér til að dytta að kofa,
því síður að þeii fyndu sig knúða til
að smíða nokkuð, sem gleddi augað.”
Ég held, að ég hafi í elzt búizt við
að sjá talsvert af þessari Ólafsvík.
En þar skjátlaðist mér: Hún er ekki
lengur til. Það fór hér eins og þegar
ég kom á Kolbeinstanga í Vopna-
FYRÍR HÁLFRI ÖLD —
Framhald af 867 síðu.
I hér vafalaust verið um flýtisverk að
ræða og teikning fyrst og\ fremst
) verið til þess ætluð að vekja menn
til umhugsunar. En þetta er gott sýn-
j ishorn þess, nvernig Guðmundur
Hannesson brýndi menn til umbóta,
aukins þrifnaðar og snyrtimennsku.
Andinn í skrifum hans á enn erindi
' til fólks, og sumar áminningar hans
mættu takast bókstaflega enn i dag,
' því að víða er pottur brotinn og
1 snyrtimennsku og híbýlaprýði stór-
* lega ábótavant.
firði, við því búinn að sjá kraðak
forneskjulegra mannabústaða, en
kom ekki auga á annað en ný og
falleg hús. Þetta ber ekki að skilja
svo, að ekki séu til hús af gamla
taginu í Ólafsvík. En það, sem eftir
er af þeim, setur ekki neinn svip
á staðinn, nema þá helzt þær leifar
af gömlu verzlunarhúsunum, sem
enn eru niðri við aðalgötuna og
munu vera hundrað og tuttugu ára
eða þar um bil, því að árið 1843
fórust öll kaupmannshúsin í eldi
nema eitt.
Mörg þessara nýju húsa eru hin
þekkilegustu að sjá og sum áreiðan-
lega stórvönduð. Og þrátt fyrir mik-
ið annríki hafa eigendur þeirra
gefið sér tíma til þess að ganga
snyrtilega frá lóðum og girða þær
smekklega, og er það meira en sagt
verður um suma staði aðra. Það eitt
sýndist mér bresta á, að gróður væri
verulegur kringum húsin, og fjarska-
lega er þar lítið um runna eða tré
í görðum. Yfirleitt virðist mér, að
Snæfellingar hafi ekki enn áttað sig
á því, hversu miklu hlýlegri bústað-
ir þeirra yrðu, ef beir kæmu sér
upp gróðursælum görðum.
En hvað um það — það er sýni-
lega liðin tíð í Ólafsvík, að menn
hafi ekki ,,dáð í sér til að dytta að
kofa.“ Og það var eirki unnt ^nnað
en veita því athygli, hve fólfeið á
götunum er frjáislegt í fasi og við-
móti öllu. Ólafsvík er ekki lengur sá
Lausn
33. krossgátu
staður, að þar sé það forsmáð, er
gleður augað, og því er jafnvel fíeygt,
að Ólsarar séu talsvert kröfuharðir
og vandfýsnir viðskiptavinir, þegar
þeir eru að prýða nýju heímilin sín.
Af þessu má ráða, að mikil. um-
skipti hafi orðið í Ólafsvík á stuttum
tíma. Og það dylst ekki, hvað veldur.
Sá, sem lítur fram á víkina, veit
svarið: Höfnin hefur leyst allt úr
dróma. Hún lagði fólkinu í lófa lyk-
ilinn að nægtabúri fiskimiðanna.
Það má vel vera, að fiskiþorpin
snæfellsku, sem svo skyndilega hafa
losnað úr úlfakreppu, séu í sumum
efnum á gelgjuskeiði. Mér kæmi ekki
á óvart, þó að þar gæti verið sukk-
samt í landlegum á vertíðum. Slíkt
vill verða á uppgangstímum í fiski-
bæjum, sérstaklega á meðan þeir eru
að mótast og na þeim vexti, sem er
undirstaða styrkrar löggæzlu og sam-
býlisvenja, er hlíta verður í þéttbýli.

L U H 6 u
fl N N fí N
r fí 0 6
M H fl r
K H 6 V R R *,
u N fí J 6 R L ( ú
H í N Ó L V i N 'é N 'lr L A
P L fí N K JJ R o Sp fí fl R
fí S K L r <5 L * W fí
W E r T U í s a L fí N P $
c fí Ö s B N N fl V T í) 1 w I I N íf K. K S T R
G fi N G K Þ V R S K J 6
0 D K É Éí N W S L1 /f N
K 0 L o L G fí í Æ T fí
L> L /S. k N I r1 S N1 iC P fl
H E K L U E F N U x> U S
Iv fí K K fl R N i K s fl N G T
r J fl S * 3 T i H R U N fl
T fl R ’fl T fí L M w L
886
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ