Tíminn Sunnudagsblað - 15.08.1965, Blaðsíða 19

— viðvíkur, þá var hún orðin svo
hlédræg og auðmjúk. Einu sinni kom
hún og spennti greipar með tárin í
augunum:
„Ég kem til að biðja þig mikillar
bónar, ívan, kjökraði hún, „en bón-
in er þó svo auðveld að verða við
henni. Lofaðu sólinni aðeins að skína
yfir okkur, væni minn, sagði hún
og hneigði sig alveg niður að jörð.
„Vertu nú ofurlítið mildur og fyr-
irgefðu henni! Illar tungur hafa bak-
talað dóttur okkar, þú veizt þó
sjálfur að þú fékkst hana saklausa
og það var allt heiðarlegt...“
Og hún féll mér að fótum, hneigði
höfuðið til jarðar og grét. En ég
hleypti í mig herkju og reigði mig.
,Ég vil ekki heyra þetta framar!
hrópaði ég. Nú fer ég með ykkur
öll eins og mér sýnist — ég get ekki
stillt mig svona Ipngur. og Filka
Morozov sagði ég, er minn bezti
vinur og félagi...
— Þið voruð farnir að slá ykkur
saman aftur?
— Nei alls ekki! Hann var ekki
tagltækur um þetta leyti, hann hafði
drukkið út hvert kópek. Alit sem
hann áttti, hvert tangur og tetur,
hafði hann drukkið út, og eftir það
hafði hann makkað við . liðsafnarann
og selt sig til herþjónustu: Hann lét
innrita sig í staðinn fyrir son auðugs
borgara, og fékk svo glás af pening-
um. Auk þess er það venjan hjá okk-
ur að sá sem selur sig til herþjón-
ustu í staðinn fyrir annan er hús-
bóndi á heimili kaupandans, alveg
þangað til kallið kemur. Hann fær
gífurlega fjárfúlgu og býr svo í miss-
eri hjá hinum þar sem allir verða
að skríða fyrir honum, þar skipar
hann eigendunum svo fyrir allar dýrl-
ingamyndirnar snúa sér til veggjar.
„Ég fæ svo þessa miklu hermdargjöf,'
sagði hann, „ég tek á mig ok sonar
þíns — ég er sem sagt velgjörðar-
maður þinn, og þið verðið öll að
heygja ykkur fyrir mér, annars dreg
ég mig til baka!“
Svo lifði Filka í vellystingum prakt
uglega í annarra manna húsum, hann
svaf hjá heimasætunni, þegar hann
kærði sig um og togaði í skeggið
á heimilisföðurnum eftir hverja mál-
tíð — þetta gerði hann sér til gam-
ans. Hann lét það kveikja upp í bað-
stofunni á hverjum einasta degi, það
mátti hella brennivíni á glóðarstein-
ana í staðinn fyrir vatn, og kvenfólk-
ið varð að bera hann í baðið. Þeg-
ar hann kom úr gönguferð, þá stopp-
aði hann við girðinguna og sagði:
„Ég geng ekki um hliðið, rífið þið
girðinguna niður hér!“
Svo varð að rífa niður girðinguna,
alveg rétt við hliðið, svo hann gæti
gengið í gegn, þar sem hann stóð.
Núnú, loks kom að því, að hann
varð að fara, og fór þá — meira að
segja allsgáður. Gatan var full af
fólki daginn þann, og allir hrópuðu:
„Filka Morozov er að fara, Filka
Morozov er að fara í herinn i dag!“
Og Filka stóð uppi í vagninum og
heilsaði á báða bóga. Þá þurfti ein-
mitt að vilja svo til að Akúlka kom
út úr kálgarðinum okkar. Filka kom
auga á hana við hliðið, og samstund-
is hrópaði hann: „Stopp!,“ stökk nið-
ur af vagninum, gekk til hennar og
hneigði sig fyrir henni, alveg niður
að jörð.
„Hjartað mitt, litla sæta krúttið
mitt," sagði hann, „í tvö ár hef ég
elskað þig, og nú færa þeir Filka með
lúðraþyt í herinn. Fyrirgefðu mér,
þú valinkunna dóttir þíns æruverð-
uga föður, öll þau óþægindi, sem ég
hef bakað þér. Það er ég, ræfillinn,
sem á sök á allri þinni óhamingju!"
Og hann hneigði sig djúpt fyrir
henni enn þá einu sinni. Akúlka
stóð þarna og horði á hann stórum
augum, dauðskelkuð, en svo hneigði
hún sig líka djúpt og sagði:
„Fyrirgef þú mér líka, maður
minn, þú hefur ekki gert mér neitt
illt!"
Svo gekk hún inn í stofu og ég
á eftir.
„Hvað varstu að segja við hann,
tíkin þín?" spurði ég. Hún leit á
mig, og — þú ræður hvort þú trú-
ir mér — þá sagði hún:
„Nú elska ég hann meira en nokk-
uð annað hér í þessum heimi!"
— Ah — hvað er að heyra þetta!
Ég sagði ekki við hana aukatekið
orð, það sem eftir var dagsins —
fyrr en um kvöldið, þá sagði ég:
„Nú drep ég þig, Akúlka!"
Mér kom ekki dúr á auga um nótt-
ina, en þegar ég reis upp og gekk
fram í anddyrið til að fá mér að
drekka, sá ég að himinninn varð
rauðiu’. Ég sneri inn og skipaði henni
á fætur.
„Akúlka, farðu að klæða þig,“ sagði
ég, „við förum út á akur."
Móðir mín vissi, að þetta ferðalag
stóð fyrir dyrum, ég var búinn að
minnast á það áður,
„Það er gott!“ sagði hún. „Nú er
komínnn sláttur og sláttumaðurinn
hefur legið og flatmagað í þrjá daga.'
Ég spennti hestinn fyrir eyklð en
mælti ekki orð. Utan við þorpið okk-
ar kemur maður í dhnman furuskóg,
hann teygir sig langt inn í landið,
meir en tvær mílur. Akurinn okkar
var þar fyrir handan. Ég lét stað-
ar numið, þegar við vorum komin um
hálfa mílu inn í skóginn.
„Stígðu niður af vagninum, Ak-
úlka," sagði ég, „þetta er nú þitt síð-
asta."
Hún leit á mig og fór að skjálfa
af hræðslu, en steig þó niður af vagn-
inum, bom til mín og stillti sér orða-
laust beint fyrir framan mig.
„Nú hef ég fengið nóg af þér,"
sagði ég. „Gerðu bæn þína."
Og svo þreif ég í hárið á henni,
hún var með langar, sverar fléttur —
ég vafði þeim um hönd mér, kroppn-
um hélt ég fast á milli hnjánna. Þá
sveigði ég höfuðið á henni langt aft-
ur, dró upp hnífinn og rSR hann
djúpt í hálsinn á henni . . . Hún
æpti, blóðið sprautaðist fram, ég kast-
aði frá mér hnífnum langt í burtu
— báðum höndum þreif ég um mitti
hennar og lagði hana á jörðina, þar
féll ég ofan á hana, faðmaði hana að
mér, æpti og emjaði, hún æpti, ég
æpti, allur líkaminn nötraði —
sig til og fra og barðist við að losná,
og blóðið fossaði stanzlaust úr háls-
inum, það rann og rann, það gaus
upp og gusaðist á andlit mitt og
hendur. Þá þeytti ég henni frá mér,
svo hræddur var ég orðinn, að hest-
inn skildi ég eftir en þaut af stað
heim á æðisgengnum flótta. Ég f#r
að húsabaki, þar var gamall bað-
stofuræfill sem löngu var hætt að
nota — þar skreið ég inn, faldi mig
undir setubekk og lá þar alveg fi’am
á nótt...
— Og Akúlka! Hvað um hana?
— Hún hafði svo reynt að risa
upp og dragast heim á leið. Þeir
fundu hana hundrað skref frá staðn-
um, inn milli trjánna.
— Þú hefur ekki stungið nógu
djúpt?
— Nei . . . Sjisjkos þagnaði og lá
hreyfingarlaus um stund.
— Sumar æðar, sagði Tjerevin,
liggja þannig, að manneskjan heldur
áfram að bægslast og slá um sig, ef
maður nær ekki í gegn strax i fyrsta
bi-agði. Þá er sama hvað blæðir —
dauðinn kemur ekki strax ..
— Ja, hún dó að minnsta kosti.
Um kvöldið fannst hún dauð, og það
var tilkynnt að vörmu spori, Svo var
náfctúrlega farið að leita að mér, þeir
Ieituðu og Ieituðu, og um nóttina
fundu þeir mig í baðstofunni . . Nú
hef ég verið hér í fjögur ár. sagði
hann eftir stutta þögn.
— E-a-á . . . Svona gengur það.
Ef maður lemur þær ekki, er það
heldur ekki gott, mælti Tjerevin,
stillilega eins og sá, sem allt hefur
reynt. Svo greip hann til neftóbaks-
ins, bar stóran slurk með þumalputt-
anum upp að nefinu og sogaði inn,
ofur hægt, nokkur korn í einu.
— En þú hefur hagað þér eins og
naut, vinur sæll. Sjálfur þurfti ég
einu sinni að hjálpa konunni minni
að losa sig við dynti. Ég stóð hana
að þvi að eiga mök við hórkarl, —
svo bað ég hana að finna mig út I
hlöðu, tók leðurtaum og lagði hann
tvöfaldan.
„Hverjum ert þú gift?“ spurði ég.
Og svo sló ég allt hvað af tók —
óg hýddi hana í hálfan annan klukbu
tíma, þangað til hún æpti:
„Eg skal þvo þén um fæturna og
drekka svo vatníð!,*F
Avdotja hét hún, konan mín.
Baldur Óskarsson þýddf.
T 1 M 1 N N — SUNNUDAGSBLAÐ
739