Tíminn Sunnudagsblað - 24.12.1967, Qupperneq 14

skotinn í henni og hún er hérna
í næsta herbergi ennþá. Við hötf-
um búið saman í fimmtíu og sjö
ár. Þegar við héldum gul'brúð-
kaup, sendi ég bíl austur í Laug-
ardal eftir beztu kunningjunum.
Ég hef verið kallaður sparsamur
um ævina, en þennan dag varp-
aði ég öllum slíkum hugsunum til
hliðar. Ætlarðu ekki að tala lí.ka
við hana? Hvernig er þetta eigin-
lega með ykkur kvenfólkið? Þið
eruð að heimta kvenréttindi, en
svo takið þið ekkert mark hver
á annarri!
Bjartleit kona með grátt, hrokk-
ið hár, hleypur inn í stofuna. Hún
er sjötíu og fimm ára gömul.
— Stefán frændi minn á Reykj
um var fjarska mælskur og ræð-
inn, segir þún. — Indriði var
fyrsti heimilismaður, sem ég hafði
vitað til, að gæti talað enn meira.
Þá fór ég að taka eftir honum.
— Hvernig stóð á því, að þið
byrjuðuð búskap í helli?
— Við vorum fátæk, en lang-
aði til að eiga með ökkur sjálf,
segir Indriði. — Það var ekiki úr
mörgu að velja. Fólk skilur ekki
umkomuleysið í gamla daga. Mér
fannst óráðlegt að flytja í herbergi
í Reykjavík, og treysta á daglauna-
vinnu. Laugardal þótti mér vænt
um, og engjarnar við þennan helli
gátum við fengið með góðum kjör-
um. Ég var tuttugu og fjögurra
ára, en konan mín sautján. Kann-
ske hefur hún ekki verið eins
áköf að fara þangað eins og ég,
ég segi það ekki.
— Maður gerir margt, þegar
maður er ungur, sem maður
kveinkar sér við fullorðinn, segir
Guðrún glaðlega. — Og við höfð-
um það hreint ekki slæmt. Meira
að segja teppi á gólfinu. Ofn til að
elda á og alltaf heitt. Einu óþæg-
indin voru vatnsleysið, og líka
vildi slaga.
— Ég hafði mokað úr hellin-
um og þiljað herbergi í hellis-
kjaftinum.'segir Indriði. — Mér
finnst eftir á, að okkur hafi i
rauninni ekki liðið betur annars
staðar. Þarna í kring er svo ljóm-
andi fallegt.
— Já, þetta var svo sem indæ’t.
segir Guðrún. — Tíðin var svo
góð. Og mikið af berjum. Við
höfðum þama tjald og ég seldi
veitingar, 10 aura molakaffið eða
mjólkurglasið, 25 aura með brauði.
Það fannst mörgum gaman að
ríða frá Þingvöllum og skoða hell-
in.n.
— Leiðin upp að Geysi liggur
þarna framhjá, segir Indriði. —
Tjaldið stóð allt sumarið á flöt-
inni neðan við hellinn. Þetta var
samskonar og norsku símamenn-
irnir notuðu, með tvennum dyr-
um og gluggum. Ég fékk það ó-
dýrt hjá Jóni Þorlákssyni lands-
verkfræðingi, sem jafnframt var
skólastjóri Iðnskólans og þekkti
ég hann þaðan. Þorsteinn Erlings-
son kenndi einnig við Iðnskólann.
Hann kom ríðandi með tveimur
skólastrákum og konu sinni. Ég
man að hann sagði, þegar þeir
voru að lyfta henni í söðulinn: —
Verið ekki allt of góðir við hana
Guðrúnu mína, piltar!
— Já, það komu margir gest-
ir. Copeland, kaupmaður í Reykja-
vík, sagði, að sér fyndist ein-
kennilegt, að sjá hálfútsprungna
rós hátt upp til fjalla með ein-
um manni í helli! Hann sagðist
hefði viljað byrja búskap svona
með konunni sinni. Einn hrepp-
stjóri, Björn á Brekku, lenti hjá
okkur í stórhríð um vetur og
fannst hann ætti okkur líf sitt að
launa. Hann var með tveimur ung-
mennum, pilti og stúlku. Þau
gerðu tilraun til að brjótast burtu
um morguninn, en urðu að hörfa
til baka og voru þau þá með
klakagrímur fyrir andlitinu, að-
eins op fyrir munninn. Ég hef
aldrei séð annað eins.
— Urðuð þið aldrei vör við
draugagang í hellinum?
— Nei, aldrei nokkurn tíma.
En það er draugur hérna í Þing-
holtsstrætinu! Við heyrum oft
þungan, djúpan andardrátt hérna
í stofunni, sem ómögulegt er að
útskýra. Við höldum það sé Metú-
salem Jóhannsson, sem byggði
húsið og bjó í þvi. Hann má
gjarna sofa hér í horninu, bless-
aður. ,. — Ég hefði ekki trúað
því, heldur Indriði áfram, — þeg-
ar við fluttum með okkar fátæk-
legu föggur í helinn, að um sex-
tugt mundi ég eiga þrjár húseign-
ir í Reykjavik. Ég hafði selt allt,
sem ég gat við mig losað, frakka
með flauelskraga, efni í ágætt
rósavesti, meira að segja slipsi,
til þess að geta keypt bústofn.
Auk þess átti ég mitt árskaup ó-
skert, þrjú hundruð krónur. En
margs var að gæta, því margs
þurfti með. Fyrir hundrað krón-
ur fékk ég kú. Af landssjóði keypti
ég gamlan vagn og tjal#ð, af
lausakonu eldhúsáhöld, af AmeP-
íkuifara tuttugu og átta ær. Þar
var ég heldur óheppinn, því hanti
hafði orðið uppiskroppa með fóð-
ur. Ærnar voru horaðar og ég
missti mörg lambanna.
Þetta lánaðist samt einhvern
veginn. Og veiztu bara hvað? Um
vorið sé ég mann koma gangandi
austan velli. Þetta er þá sjómað-
ur, kallaður Filipus sterki, og
hafði verið í sjóróðrum í Þorlálks-
höfn um veturinn. Þar hafði hann
samið um að fá Minna-Mosfel til
ábúðar næsta árið, því hann vant-
aði jarðnæði, en þegar hann kem-
ur heim til sín á Stokkseyri og
segir konunHi-tíðindin, þá er hún
búin að leigja aðra jörð þar í
grennd. Pusi býður mér nú að
fara að Minna-Mosfelli. Ég þorði
ekki að neita, því mér fannst
þetta vera sending frá æðri mátt-
arvöldum. Enda fann ég æ betur
síðar, að svo var, því vegurinn
brgyttist og Laugardalsvellir voru
ekki í þjóðbraut um langt árabil.
Og við fluttumst úr hellinum.
Eigandi Minna-Mosfells var víst
undrandi, þegar hann sá, hvað við
vorum árrisul og kappsöm við bú-
skapinn, og- hann sagðj við mig:
— Þú verður ríkur.
Ég varð alveg steinhissa, því
mér datt ekki í hug, að það væri
neitt varið í mig. Og ég var alls
ekki að hugsa um að verða rík-
ur. En ég hafði, með orðum Stef-
áns G„ „álpast inn í landið, ekki
í sök við hjónabandið11, var al-
inrf upp sem gustukabarn, og gat
ekki sótt neitt til annarra. Ég
varð að treysta á það, sem ég gæti
aflað sjálfur.
Frá fyrstu tíð hélt ég nákvæma
búreikninga. Eg gerði áætlun tun
öll gjöld og tekjur hetmilisins.
Skrifaði nákvæmlega niður hvað
við þyrftum til fæðis og klæðis, og
hve miklu mætti eyða til hvað-
eina í búinu.
— Hann geymir gamlar kvitt-
anir frá aldamótum, held ég, seg-
ir Guðrún skellihlæjandi.
— Nei, ég á ekki nema frá
1910, þegar við byrjuðum að búa.
Hún er svo kát og létt, hálf-
áttræð, að ég spyr, hvort hún
kunni einhver sérstök ráð við
ellinni.
— Nei, nei, bara vinna og vinna,
segir hún, en viðurkennir þó, að
hún hafi stundað leikfimi hjá
Valdimar og Magnúsi eftir útvarp-
1142
T f M I N N - SUNNUDAGSBLAÐ