Tíminn Sunnudagsblað - 14.07.1968, Page 17

lega, að til ryskinga leiddi. Stöku
prestur lét sig þó hafa það að
segja amen á sínu horni, þegar
súffragetturnar höfðu lokið þulu
sinni. En flestir gerðust nokkuð
dökkir í framan, er þeir komust
ekki að með sína bænagerð. Og
hireint enginn mun hafa lagt bless-
un sína yfir það, er kirkja hans
var brennd eða predikunarstóllinn
sprengdur: loft upp.
Nú var líka það nýmæli á döf-
inni að súffragetturnar ættu að
snúa sér beint til konungsins. Rök-
semdafærsla Emmelínu var á þessa
leið: Við konur njótum ekki at-
kvæðisréttar, og þess vegna eigum
við -enga nlutdeild í þjóðþinginu.
Okkar máli er ekki heldur talað
í lávarðadeildinni. Við eigum að-
eins konung eins og aðrir,
sem Bretaveldi byggja. Við erum
réttlausar eins og,karlar voru á
dögum hins óskoraða einveldis, og
þess vegna er rökrétt, að við biðj-
um um réttlæti við fótskör hásæt-
isins eins og þeir gerðu þá. Þessa
kenningu boðaði hún næstu mán-
uði, umkringd lífverði þeim, sem
stofnaður hafði verið að vernda
hana, á milli þess, sem hún gisti
fangelsin.
Auðvitað var ekki látið sitja við
orðin ein. En konungshöllin var
súffragettunum lokuð, og ítrekað-
ar tilraunir þeirra til þess að koma
bænaskrá á framfæri mis-
hreppnuðust. Loks varð þó ham-
ingjan þeim svo hlíðholl, að þær
gátu að minnsta kosti látið kon-
ung heyra raust sína. Kvöld eitt
sóttu konungshjónin leiksýningu í
einhverju helata leikhúsi Lundúna.
Emmelína var í fangelsi, er þetta
gerðist, tn þrem súfíragettum
tókst að fá stúku gegnt konungs-
stúkunni.
á loft gjallarhorn og ávarpaði kon-
ung og lýsti pyndingum þeim, sem
súffragettur sættu í fangelsum
landsins. Þetta olli auðvitáð ógur-
'legu uppþoti, og brátt voru súffra-
getturnar dregnar brott. En jafn-
skjótt tóku aðrar, er sátu ofar á
svölum, að varpa bæklingum og
spjöldum niður í salinn. Það var
ekki fyrr en eftir þrjá stundar-
fjórðunga, að leiksýning gat haf-
izt að nýju.
Mitt í allri þessari athafnasemi
var nú enn einu sinni farið að
gæta sundurþykkju í röðum súffra
gettanna. Sylvía Pankhurst hafði
nauðug viljuig orðið að hafa for-
ystu.na, þegar móðir hennar var
í fangeisi, og það brýndi sjálfs-
traust hennar og sjálfstæðan vilja.
Hún hafði líka að baki sér sam-
tök sín í Austur-Lundúnum, er
voru henni trygg og trú, en skip-
uð fólki, sem mjög var af öðru
sauðahúsi en þær konur, sem mest
kvað að 1 höfuðstöðvum súffra-
getta. Kristabel, sem var stjórn-
málaleiðtoginn, hafði illan bifur
á samtökum systur sinnar, sem
hún kallaði félag verkákvenna og
verksmiðjustúlkna og þótti ekki
hlýða gefnum fyrirmælum jafn
Skilyrðislaust og vera bar. Hún
stefndi því systur sinni til París-
ar til þess að standa fyrir máli
sínu.
Þær mæðgur, Emmelína og Syl-
vía, komust báðar til Parísar í byrj-
un árs 1914. Emmelína vildi miðla
mólum, en Kristabel, sem heimt-
aði uppgjör og uppgjöf, bar hana
ofuirliðd. Sylvíu og félagi hennar
var bægt úr röðum hinna sönnu
súffragetta, og þegar heim kom,
lýsti Sylvía félag sitt óháð sam-
tök, sem seinna kölluðust Kven-
frelsissamband verkalýðsins, og
sitofnaði nýtt blað við þess hæfi,
Bryndreka kvenþjóðarinar. Þetta
hafði það ekki í för með sér, að
Silvía drægi sig í hlé í kvenrétt-
indamálum, heldur bar hitt á milli,
að hún vildi hafa frjálsar hendur
um bandalag við hina róttækari
stjórnmálamenn.
Emmelína var nú jafnan urnset-
in lögreglumönnum og mátti
reyndar kalla, að hún væri í stofu-
fangelsi. Hún flutti oft ræður af
svölum húsa þeirra, sem hún
dvaldist i, enda löngum marg-
menni á götunni fyrir framan. En
stundum komst hún á brott með
■
Svlpmyndir frá Lundúnum: Konurnar liggja eins og hráviði á götunni eftir
eitt áhlaupið.
T í M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ
545