Tíminn Sunnudagsblað - 14.07.1968, Blaðsíða 18

Emmelína Pankhurst tekin höndum vlS konungshölllna I mafmánuSI 1914.
brellum og birtist skyndilega á
ræðupalli á fundum súffragetta,
sem enn voru oft haldnir, þrátt
fyrir allar hömlur. En Venjulega
var hún handtekin áður en ræð-
an var hálfnuð, oft með söguleg
um atvikurn.
í marzmánuði 1914 tókst henni
að strjúka til Skotlands, þar sem
hún leyndist á prestsefcri einu, unz
henni skaat allt í einu upp í hópi
skozkra. lífvarða, vopnuðum kylf-
um, á fjolmennum kvennafundi í
Glasgow. Baksvið samkomuhúss-
ins var raunar eins og dálítið virki.
Þangað hafði verið borið margt,
sem að vopni gat orðið. og grind-
ur reistar framan við það og hleypt
á þær rafstraumi. Þegar Emme-
lína hafði talað fáar mínútur, rudd
ist inn í húsíð fjölmenn lögregla-
sveit, sem dró kylfur sínar með
gólfi á hlaupunum. Blómakerjum,
stóluim, borðfótum og öllu, sem
hönd á festi, var varpað að inn-
rásarmöntnim, en þeir Jétu það
ekki stöðva sig. En þeim brá ó-
notalega við, er þeir ætluðu að
rífa niður grindurnar framan við
pallana. Þeir höfðu ekki búizt við
því, að bær væru rafmagnaðar.
Af þvi ei skemmst að segja, að
þarna varð hinn snarpasti bar-
dagi, og beittu báðir aðilar kylf-
um sínum, lögreglumennirnir og
lífverðir Emmelínu. Allt í einu dró
ein súffragettan upp skammbyssu
og hleypti af nokkrum skotum.
Lögreglan hafði þó sigur sem
vænta mátti, og Emmelína var
handtekin, eftir að hún hafði ver-
ið barin i höfuðið oftar en einu
sinni. Éftirköstin urðu lík og endra
nær: Óeirðir í Ðristol, brennur í
Skofclandi, árás á innanríkisráðu-
neytið og herferð gegn frægum
listavenkum í söfnum í Lundúnum.
Litlu sdðar fannst púður og ann-
að sprengiefni í vörzlum konu
þeirrar, sem skipuð hafði verið
til forystu í Úlster, Dóróþeu Ev-
ans, og þegar miál var höfðað gegn
henni, var kveikt í mörgum hús-
um í Belfast á fáum dögum. Upp
úr því reið ný brennualda yfir
allt England. Meðal annars brann
þá stórt og viðlhafnarmikið bað-
gistihús, sem virt var á þrjátíu
og fimrn þúsund sterlingspund.
Þessi hrina var ekki liðin hjá,
er súffragetturnar gerðu hörð-'
ustu hríðina að konungjnum.
Emmellína hafði skrifað honum
langt bréf til þess „að vekja sam-
vizibu“ hans, og nú skipaði hún
nefnd, sem átti að kveðja dyra í
Buckinghamhöll og heimta áheyirft
er þó hafði verið neitáð um.
Svo fór, að Emmelína komst
með lið sitt að hal'laihliðum, áð-
ur en hún var handtekin, og mann
fjöldinn, sem fylgdi henni, vildi
ekki snúa frá. Mörg þúsund lög-
regliumenn höfðu verið kallaðir á
vettvang, og kom til bardaga, sem
að hörku gaf ekkert eftir þeim
átökum, er urðu föstudaginn
myrka, er svo var kallaður.
Nú þóttu súffragetturnar hafa
fyllt mæli synda sinna, er þær
skirrðU'St ekki við að berjast við
lögregliuna við sjálfa konungshöll-
ina, og ekki bætti úr skák, að
Kristabel, sem fram að þessu hafði
verið mjög konungholl, og fleiri
súffragettur, tóku að nefna jöfur
heldur óvinsamlegum nöfnum og
likja honum við sarinn rússneska,
afmánina meðal konunga.
Stjórnarvöldin gerðu nú síðustu
tilraun sína til þess að ganga á
milli bols og höfuðs á þelm. Lög-
reglan lokaði bækistöðvum þeirra
hverri af annarri, og fangelsin
fylltust. Sjötíu höfðu verið hand-
teknir við konungshöllina og
margar urðu fyrir hinu sama
næstu daga. Fangarnir sveltu sig
og ' voru mataðir nauðugir að
venju, í einu fangelsinu af lækn-
um og starfsliði geðveikrahælis.
Heiftin var mikið á báða bóga,
og ríkisstjórninni bárust úr ýms-
um áttum þau heilræði, að lofa
súffragettunum að svelta sig í hel.
Málið var rætt á þingfundum. Inn
anríkisráðherrann, McKenna,
sagði, að urn þrjá kostd væri áð
velja, ef menn vildu ekki beygja
546
T f M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ