Tíminn Sunnudagsblað - 12.10.1969, Blaðsíða 7
sonur Þonbjörns Jónssonar á
Hirassaihrauni, fann hinn 4. e'ða 5.
janúanmánaðar tvennar buxur und
ir kletti nærri vegi í Afstapa
hrauni. Voru þar í nokkur færi og
ýmislegt dót í vösuim. Hvassa-
hraunisimenn þóttust vita, að þetía
væri það, sem Jón dúkur hafði
týnt. Varla fer hjá því, að þeir hafi
einnig verið búnir að frétta ránið
i Stapatooti, svo að auðvelt hlýtur
að hafa verið að leggja þar sam-
an fcwo og tvo.
En undarlega fijótt hafði Jón
dútour spurnir af þessum fundi,
svo að Skilaboð hljóta að hafa bor-
izt. Á þrettándadagsmorgun var
hann þegar kominn á stúfana til
þess að fá mann til þess að sækja
pjönfeurnar á laun suður að Hvassa
hrauni, því að sjálfur vildi hann
ekki fara þá ferð. Kom hann í
StoáJhioItstoot, þar sem þá bjuggu
Halldór tómthúsmaður Þorgríms-
eon og Sesselja Jónsdóttir, kona
hans. Var í fyJgd með honum Þor-
geir nokfeur Magnússon í Stöðla-
koti, sem Dúkur hafði áður beðið
að fara þessa ferð, en hugðist
leysa sig undan henni með því að
útvega annan í sinn stað. Þar á
undan hafði Dúkur beðið Einar
Valdason á Arnaihóli að fara fyr
ir sig suður að Hvassahrauni, en
ekki orðið ágengt.
Þorgeir gerði boð fyrir Halldór,
því að úti væri maður, sem vildi
hafa tal af honum. Þegar Halldór
kom út, bað Dúkur hann þess í
áheyrn Þorgeirs að sækja buxurn-
ar og færin að Hvassahrauni og
láta það etoki fara hátt. Halldór
virðist hafa dregizt á þetta, en þó
fórst það fyrir, ef tii vill vegna
þess, að Sesselju, sem vissi um
þessa bón, stóð stuggur af ferð-
inni. Var þá fenginn til fjórði mað-
ur, Helgi Eyjólfsson. Lét Haildór
hann fá skæði til ferðarinnar, en
Dúkur hét honum einum ríkisdal,
ef hann hefði fram erindi sitt. Þeg
ar Helgi ko'm að Hvassahrauni,
vildi Þorbjörn bóndi þó ekfei láta
pjönkurnar af hendi og sagði þetta
mundu ófrjálst vera. Varð Helgi
þvi að fara tómhentur heim og
verða af kaupi sínu.
Þetta þótti Jónunum ekki gott,
en samt létu þeir það ekki aftra
því, að þeir seldu það af þýfinu,
sem til Reykjavíkur hafði komizt.
Dúkur seldi Jóni Jónssyni í Gunn-
laugshúsi grænan brjóstdúk og
baúð Guðnýju nokkurri Jónsdótt-
ur færi, en bún sagði undir eins
annarri konu, því að allir virðast
hafa vitað, hvers konar varnir.g
var verið að bjóða. Þórálfur Bjarna
son keypti bláa peysu af Jóni Ey-
vindssyni' fyrir einn ríkisdal og
setti hana strax í pant hjá Jóni
kaupmanni Guðmundssyni fyrir
sömu fjárhœð, hvað sem dregið
hefur hann til þeirra viðskipta.
Sesselja í Skáliholtskoti fór á
fupd HHaðgerðar og barmaði sér
við hana ytfir þvi, að hún Krist-
björg litla væri svuntulítil, en
Hlaðgerður hét þvi að aðgæta,
hvort hún ætti ekki pjötlu í svuntu.
Litlu síðar færði Jón Eyvindsson
Sesselju blátt klæði í svuntu frá
toonu sinni, en sJítou klæði hafði
einmitt verið stolið í Stapakoti.
Gerðu þá suniir sér að leik að
spyrja barnið, bvaðan það heíði
fengið þessa svuntu, eú það sagði,
að hann Jón sinn Eyvindsson hefði
gefið sér hana. Seinna fékk þó
Sesselja eftirþanka, því að hún
sagði við Hlaðgerði:
„Guð fyrirgefi þér, Hlaðgerður,
ef svuntupjatlan sú í vetur er ei
frjáls.“
En Hlaðgerður svaraði:
„Þar er mér að mæta.“
Þegar rannsókn var hafin út af
Stapakotsmálinu, fullyrti Hlaðgerð
ur, að þessi pjatla hefði verið úr
svuntu, sem móðir hennar hafði
gefið henni, þegar hún var fjór
tán vetra, og kann það auðvitað að
hafa verið satt.
Þeir Dúkur og Jón Eyvindsson
höfðu nú sagt tíu eða tódf mönn-
um, að þeir hefðu rænt í Stapa-
tooti, eða að minnsta kosti látið þá
Skilja það á sér. Það hlaut því að
vera komið í almæli, enda gerðust
nú þeir smeykir um sig. Jón Ey
vindsson skrifaði Jóni í Sogni tvö
bréf, væntanlega til þess að biðja
hann að láta sem hann hefði aust-
ur komið um nýársleytið. En nú
fóru yfirvöldin lika að rumska.
Jón í Sogni bar á móti, að Jón Ey-
vindsson hefði austur toomið.
Finne landfógeti yfirheyrði þá fé
laga fyrst. Jón Eyvindsson hélt því
fram, að hann hefði úti legið all-
an tímann, sem hann var að heim-
an, og ekki komið til bæja, en vildi
með engu móti kannast við það,
að hann hefði átt þátt í ráninu í
Stapakoti. Aðrar buxur þær, sem
fundizt höfðu í Afstapahrauni, gæti
hann að vísu átt, en þær hefði
hann lánað Dúks-Jóni í Krýsuvík-
urferð. Dúkur fór einnig undan í
flæmingi og reyndi að víkja sök-
um af sér. Heima í Hlíðarhúsum
sagði Jón Eyvindsson:
„Nú á að fara að hengja mig.
Ég var kallaður heim til landfó
getans og Jón Jónsson og þar
examíneraður um ferð mína, en ég
var staffírugur á móti, því aö ég
fór austur."
Jafnframt sagði hann, að Dúk-
ur vildi tooma sér í bölvun. Var
því sýnt, að gamanið færi að kárna
og vinátta þeirra félaganna að
fcólna.
Þegar Sigurður Pétursson sý=lu-
maður hóf rannsókn í máli þejrra -
nafna, Jóns dúks og Jóns Zyvinds-
sonar, spann Dútour upp langa
lygasögu. Honum sagðist svo frá,
að hann hefði ætlað að heimsækja
barn sitt, sem hann vissi þó ekki,
hvort heídur var í Grindavik eða
Krýsuvík, og með því að hann
hefði einhvers staðar heyrt, að
Jón Eyvindsson ætlaði austur yfir
fjall, hefði hann sammælzt við
hann. Þeir hefðu síðan orðið sam
ferða að Garðaseli, en þeg3r þang-
að var komið, hefði Jón tekið upp
hiálfspottsflösku af brenmvíni.
Þetta kvað Dúkur þá báða hafa
drukkið og síðan haldið áfram
ferðinni. Lézt hann þá hafa ver-
ið svo drutokinn, að hann vissi
ógerla, hvert stefnt var.
Þegar á daginn leið, dró Jón
Eyvindsson enn upp pela. Þá þótt-
ist Dúkur hafa orðað það við nafna
sinn, hvort etoki myndi ráðlegast
að leita til sjávar. Efcki hermdi
hann, hvaða svör hann hefði feng-
ið við þessu, en um síðir hefðu
þeir þó komið á gras og götu og
rekizt þar á tóftir. Jón dúkur
spurði förunaut sinn, hvert þeir
væru komnir, en hann tovaðst
meina þetta sel frá Grindavík.
Gengu þeir enn lengi, en settust
síðan niður. Ánýjaði Dúkur, hvort
Jón kannaðist við sig, en hann
hélt, að þeir væru við Drykkjar-
stein svonefndan. Vildi Dúkur þá
vita, hvort skemmra myndi til
bæja að austan eða vesfan. Því
hefði Jón ekki svarað, en sagt,
að efcki myndi langt til Njarðvík
ur. Dúkur treysti sér þó etoki t:l
þess að ganga lengra, svo að hann
bað nafna sinn að lofa sér að leggj-
ast fyrir. Við því varð hann eftir
ítrekaða bón.
Þessu næst þóttist Jón dúkur
muna það, að Jón Eyvindsson
T f M I N N - SUNNUDAGSBLAÐ
799