Tíminn Sunnudagsblað - 12.10.1969, Blaðsíða 16

Sigrlður Guðmundsdóttir Schiöth:
STEINSBIBLÍAN í
BESSAST AÐAKIRKJU
Haustið 1968, í nóvember vorum
við hjónin, ásamt Önnu Snorradótt-
ur. frænku minni, á leið úr Revkja
vlk til Bessastaða á Álftanesi. Er
indi okkar var að ganga úr skugga
um, að Steinsbiblía sú, sem við
vissurn af að var í kirkjunni þar,
væri sú hin sama bók, sem talið
var, að verið hefði í eigu Mikla-
garðskirkju í Eyjafirði. En sú'
feirkja var lögð niður kringum
1920. 1921 var síðast visiterað þar.
Nú verðum við að bregða okk-
ur aftur í tímann um stund. Þeg-
ar ég var ung stúlka í húsi tengda
foreldra minna á Akureyri, heyrði
ég talað um biblíu, sem tengda-
faðir minn, Axel Schiöth, hafði
keypt á uppboði inni í Eyjafirði
fyrir lágt yerð. Þótti þetta hinn
mesti kjörgripur, og mundi mað
urinn minn, að hann hafði séð
nafnið Kröyer skrifað einhvers
staðar á hana, einnig Mikli-Garður.
Löngu síðar var mér sagt, að
tengdafaðir minn hefði sent biblí-
una að gjöf til frænda síns í Dan
mörku, sem var prestur og hét Ni-
els Gottschalk Hansen. Maðurinn
minn og systikini hans voru
óánægð yfir þessu, en fengu ekki
að gert.
Nú liðu mörg ár. Danski prest-
urinn varð þingmaður með tíman-
um og mikils metinn. Þá var það
eitt sinn, að ég sé smágrein i
Morgunblaðinu, þar sem skýrt var
frá því, að danskur þingmaður
hafi sent forseta íslands, Ásgeiri
Ásgeirssyni íslenzka biblíu. Kom
okkur þá til hugar, að þarna væri
umrædd bðk komin aftur til lands-
ins, og það var erindi okkar þenn-
an dag til Bessastaða að ganga úr
skugga um, að svo væri.
Við renndum í hlað á forseta-
setrinu um þrjúleytið og gengum
þegar í kirkjuna, en leyfis til þess
höfðum við aflað okkur símlaiðis
Bessastaðakirkja er mikiíl og
forn bygging, og eru þar margir
sérlega merkilegir og fagrir mun-
ir, sem hér verður ekki lýst nán-
ar. Sáum við þar bók mikla, sem
iá uppslegin á borði, hægra meg
in altaris. Þetta var Steinsbiblia í
brúnu, lúðu skinnbandi, auðsjáan-
lega mjög vönduðu í uppbafi,
með þrykktum rósastreng með-
fram brúnum á spjöldunum,
þrykkt á Hólum árið 1728 En
hvergi sáum við á titilblaði neina
áritun, er sannað fengi okkur mál
Við vorum að því komin að gefa
upp alla von, þegar var sem hvísl-
að væri að mér, að ég skyldi leita
aftast í bókinni. Og viti menn. Þar
sáum við máða skrift, sem þó var
hægt að lesa við vandlega athug-
un. Þar stóð: „Þessi biblía er
undirrituðum presti til Mikla-
Garðs og Hóla, Jörgen Kröyer, gef
in af hjónunum í Æsus'taðagerð
um, Sigurði Steffánssyni og Rósu
Grímsdóttur, vitnar, Kröyer. Dat-
um: 24. dag maímánaðar 1849“.
Undarlegt uppátæki af Kröyer
presti, að skrifa þetta aftast 1 bók
ina, en ekki fremst, eins og vana-
lega er gert, þar sem þetta var
hin veglegasta gjöf og hjónunum
í Æsustaðagerði til mikils sóma.
Jörgen Kröyer prestur, sem hér
er getið, var tengdasonur séra
Hallgríms prófasts Thorlacíusar í
Miklagarði, kvæntur Sesselju dótt
ur hans. Árið 1850 búa þau
hjón í Hlíðarhaga, og var hann þá
sóknarprestur til Miklagarðs og
Hóla. Hann var danskur i föður-
ætt.
í manntali Eyjafjarðarsýslu
1860 búa enn þá í Æsustaðagerði
Sigurður Stefánsson og kona hans,
Rósa Grimsdóttir, með börnum
sínuim, Sigurrós, Vilhelmínu Krist
jönu, Elinrós, Grími, Jóhönnu Frið
riku og Sigtryggi, sem var yngst-
808
TÍM INN
SUNNUDAGSBLAÐ