Morgunblaðið - 03.06.2004, Blaðsíða 8

FRÉTTIR
8 FIMMTUDAGUR 3. JÚNÍ 2004 MORGUNBLAÐIÐ
Af með gömlu sjóhattadruslurnar, nú eruð þið orðnir alvöru sægreifar.
Kynna íslenskar rannsóknir í sálfræði
Yfirlit yfir störf
sálfræðinga
Ráðstefna um ís-lenskar rannsókn-ir í sálfræði verður
haldin á morgun í Öskju,
náttúrufræðihúsi Háskóla
Íslands, af sálfræðiskor
háskólans, og er tilefnið 50
ára afmæli Sálfræðinga-
félags Íslands. Það eru sál-
fræðiskor Háskóla Ís-
lands, Geðsvið Landspítala
– háskólasjúkrahúss og
Sálfræðingafélag Íslands
sem standa að ráðstefn-
unni.
Á ráðstefnunni verða 15
erindi um rannsóknir ís-
lenskra sálfræðinga og um
20 veggspjöld verða kynnt
á milli fyrirlestra. Efni fyr-
irlestra er mjög margbrot-
ið og eru m.a. á sviði klín-
ískrar sálfræði,
skynjunarsálfræði, sálfræðilegra
prófa og afbrotasálfræði, segir
Daníel Þór Ólason, aðjúnkt í sál-
fræði við Háskóla Íslands, og
starfsmaður nefndarinnar sem
skipuleggur ráðstefnuna.
– Er mikill áhugi á sálfræði sem
fræðigrein í dag?
„Áhugi fólks á sálfræði hefur
vaxið mikið undanfarin 15 ár og er
nú svo komið að 300 manns hefja
nám við sálfræðiskor HÍ ár hvert.
Sálfræðingafélagi Íslands hefur
einnig vaxið mjög ásmegin og
starfandi sálfræðingum hefur
fjölgað mikið undanfarin ár. Nú
eru 201 sálfræðingur í félaginu og
þar af 25 með sérfræðiviðurkenn-
ingu.“
– Hvað verður fjallað um á
þessari ráðstefnu?
„Ráðstefnan gefur ágætt yfirlit
yfir rannsóknir sem sálfræðingar
stunda hér á landi, en óhætt er að
segja að fátt mannlegt er sálfræð-
ingum óviðkomandi. Á ráðstefn-
unni verða haldin 15 erindi í fjór-
um dagskrárliðum, og hefst
dagskráin kl. 9 föstudaginn 4. júní
með ávarpi Einars Guðmundsson-
ar, skorarformanns sálfræðiskor-
ar. Á milli dagskrárliða kynna sál-
fræðingar rannsóknir sínar með
fjölda veggspjalda.
Í fyrsta dagskrárlið verða fjög-
ur erindi sem öll tengjast klínískri
sálfræði, en þar verður rætt um
hugmyndir manna um geðröskun
sem skaðlega truflun, félagskvíða
aldraðra, áhrif langvinnra veik-
inda barna á fjölskyldur þeirra, og
árangur hugrænnar atferlismeð-
ferðar á þunglyndi og kvíða.
Annar dagskrárliður verður á
sviði skynjunarsálfræði en þar
verða þrjú erindi sem m.a. fjalla
um rannsóknir á dagsbirtu á Ís-
landi, ýfingaráhrif í sjónskynjun
og lýkur með erindi um skynjun
hljóðlengdar í íslensku tali.
Í þriðja dagskrárliðnum verða
fjögur erindi á sviði sálfræðilegra
prófa. Þar verður rætt um nýlega
könnun á spilavanda meðal 16–18
ára unglinga í framhaldsskólum á
Íslandi, réttmæti fimm þátta
framsetningar á skimunarlista
fyrir einhverfuróf, um stöðlun
NEO-PI-R persónuleikaprófsins
og lýkur með erindi um
túlkun prófa og undir-
prófa Íslenska þroska-
listans.
Síðasti dagskrárlið-
ur samanstendur af
fjórum erindum. Þar verður rætt
um persónuleikaeinkenni sem spá
fyrir um afbrotahegðun, um
sjálfsvíg ungs fólks á Íslandi, um
kenningu Weiners um áhuga og
geðshræringar og að síðustu verð-
ur rætt um rannsóknir á svipsýn-
um, ofskynjunum og meintri
reynslu af látnum.“
– Hverjar voru niðurstöður
rannsóknarinnar á spilavanda
meðal 16–18 ára unglinga, er
spilavandi algengur á þessum
aldri?
„Þessi rannsókn var hluti af
stærra verkefni þar sem tilgang-
urinn var að safna gögnum um
tíðni spilavanda, og voru þátttak-
endur 750 nemendur úr 12 fram-
haldsskólum. Við vorum þrjú sem
unnum rannsóknina, Karen Júlía
Sigurðardóttir, ég og Jakob
Smári. Helstu niðurstöður voru
þær að nánast allir nemendur
höfðu spilað peningaspil einhvern-
tíma á ævinni og voru vinsælustu
fjárhættuspilin skafmiðar, spila-
kassar og lottó. Tíðni spilavanda
var á bilinu 2–2,7% fyrir allt úr-
takið.“
– Var einhver munur á spila-
vanda milli kynja?
„Spilavandinn var mun algeng-
ari meðal drengja en stúlkna.
Vandinn hjá strákunum er á bilinu
3,7–5% en hjá stelpunum einungis
0,3%. Síðar hefur verið gerð
stærri rannsókn á þessum vanda
með 3.500 krökkum, og reyndust
niðurstöður úr þeirri rannsókn
sambærilegar við þessar tölur.
Fyrri könnunin var meira próf-
fræðileg, til að staðfesta að mæli-
tækin virki, en úrtakið sjálft er
hentugleikaúrtak, ekki tilviljunar-
kennt úrtak úr öllum unglingum á
þessum aldri. En í stærri könn-
uninni erum við með tæplega 80%
af öllum krökkum á tilteknum
aldri, og það því mun áreiðanlegri
könnun á þessum spilavanda hjá
ungu fólki.“
– Fyrir hverja er
ráðstefnan?
„Ég hvet sálfræð-
inga og alla sem hafa
áhuga á íslenskum
rannsóknum í sálfræði til að mæta
á ráðstefnuna og kynna sér rann-
sóknir íslenskra sálfræðinga.
Nefna má að hluti erinda sem
kynnt verða á ráðstefnunni munu
einnig birtast í 9. árgangi Sál-
fræðiritsins sem er tímarit Sál-
fræðingafélags Íslands. Dagskrá
ráðstefnunnar má jafnframt sjá á
heimasíðu sálfræðingafélagsins
www.sal.is.“
Daníel Þór Ólason
 Daníel Þór Ólason er fæddur
10. janúar 1967 í Reykjavík.
Hann lauk BA-prófi í sálfræði frá
Háskóla Íslands árið 1995, og
lauk doktorsnámi í sálfræði frá
háskólanum í York á Englandi
árið 2000. Hann starfaði sem
verkefnisstjóri hjá IMG Gallup
að loknu námi, en hefur verið að-
júnkt í sálfræði við Háskóla Ís-
lands frá árinu 2002. Sambýlis-
kona Daníels er Þóra
Tómasdóttir, kennari við Wal-
dorfskólann í Lækjarbotnum og
eiga þau dæturnar Hildu Björk,
Sólveigu Önnu og Ernu Diljá.
Um 3,7–5%
drengja með
spilavanda
SIV Friðleifsdóttir umhverfisráð-
herra hefur tilkynnt að 6 milljónir
króna verði settar til uppbyggingar
á Gljúfrastofu, gestastofu og upplýs-
ingamiðstöð þjóðgarðsins í Jökuls-
árgljúfrum og nágrenni. Féð kemur
frá umhverfisráðherra, samgöngu-
ráðherra og iðnaðarráðherra sem
allir leggja fram 2 milljónir hver.
Fyrir höfðu safnast 2,5 milljónir kr
frá samgönguráðuneyti, Umhverfis-
stofnun, Kísilgúrsjóði og sveitar-
félögunum í kringum þjóðgarðinn.
„Það hefur lengi verið draumur
manna að koma upp gestastofu í
Jökulsárgljúfrum þar sem innlendir
og erlendir ferðamenn geta notið
fræðslu um þjóðgarðinn. Í vetur hef-
ur verið unnið að rafrænu fræðslu-
efni um þjóðgarðinn þar sem texta,
myndum, kortum og lesmáli er
blandað saman. Til stendur að setja
þetta fræðsluefni á vefsjá sem stað-
sett verður í gestastofunni þegar
hún verður opnuð. Einnig verður
þar í boði fjölbreytilegur fróðleikur
sem höfðar bæði til fullorðinna og
barna.
Með þessu fjárframlagi hefur
náðst mikilvægur áfangi við verk-
efnið sem um leið sýnir þann góða
stuðning sem það hefur fengið víða
að,“ segir í fréttatilkynningu.
Gljúfrastofa fær sex millj-
ónir króna í uppbyggingu