Heimilistíminn - 20.10.1977, Page 11

velti flöskunni langa stund fyrir sér, og
hóf að taka utan af henni umbiíðirnar,
sem vorumjög margfaldar, margvafðar
tuskur, pappir og fleira.
Prestur hafði heyrt heimilisfólk bönda
talaum flösku,er bóndigeymdiá hillu við
höfðalagið i rúmi slnu, og enginn mátti
snerta néhreyfa. Hann hafði aldrei komiö
auga á hana fyrr, en var nú vitandi,
hversu hún var búin, og áttí eftir að kynn-
ast fleiru I sambandi við hana. Hann
fylgdist vel með hverri hreyfingu bónda,
og var þvi meir undrandi, sem fækkaði
vafningunum um flöskuna. Hann
hafði heyrt að bóndi færi með galdra-
kúnstir nokkrar, en hann hafði einnig
sjálfur gert það, og af þeim sökum hafði
hann aldrei minnzt á þetta við sóknarbarn
sitt, og er það skiljanlegt.
Böndi hélt áfram að vefja utan af flösk-
unni og kom þar eftir langa mæðu, að
tuskur, riur og pappir þraut, og viðtók
margfaldur liknarbelgur. Þegar hann
kom aö honum hóf hann að tuldra fyrir
munni sér einhverja óskiljanlega þulu
með seiðandi og magnþrungnum áherzl-
um. Hann þuldi lágt og rólega og skildi
prestur ekki eitt einasta orð. Honum fór
nú alls ekki að verða um sel og fór ónota
hrollur um hann. Hann fór að verða vit-
andi þess, að bóndi var honum langtum
fremri I galdrinum og fór hreinlega að
óttast afleiðingar fjölkynngi hans.
Þar kom, að prestur bað bónda að hætta i
öllum guðanna bænum. En bóndi svaraöi,
að það gerði hann alls ekki, þvi hann ætl-
aði að sýna honum i tvo heimana. Hann
sagði honum að vera rólegur, annars hlyti
hann verra af. Prestur tók nú þann kost aö
hlýða bónda i einu og öllu. ,
Þegar bóndi hafði rakið allan liknarbelg-
inn utan af flöskunni, sá prestur, að upp
úr henni rauk mikil gufa móleit og leið
hægt Ur stútnum. Gufan þéttist smásam-
an, og varð að stelpu. Þekkti prestur
bráðlega stelpuna, en hann hafði jarðað
hana fyrir nokkrum árum, en hún hafði
drukknað þar i keldu I sdkninni. Presti
þótti nú grána leikurinn að mun, en þorði
sig ekki að hreyfa né mæla nokkurt orð.
Þegar stúlkan hafði tekið á sig fulla
mannsmynd, og varö alveg eins og hún
var ilifanda lifi. Avarpaöibóndi prest, og
kvað hann eiga tvo kosti fyrir hendi, ann-
ar væri sá, og öllu verri, að stelpan fylgdi
honum og niðjum hans i þriðja lið, eða þá
aö lofa sér þvi aö gefa honum upp allar
skuldir sinar og gera aldrei framar til-
raun til að innheimta þær hjá sér, né niðj-
um sinum.
Presti þóttu þetta hvort tveggja þungir
kostir, en draug vildi hann ekki eiga yfir
sérné niðjum sinum, og lofaði þvi bónda,
að gefa honum eftir skuldir hans að fullu
og aldrei reyna að innheimta þær. Rétti
hann bónda hönd sina og handsalaði sátt-
ina. Efndi hann þetta fullkomlega, enda
varö meiraþeimtilsátta um kvöldið.sem
bráðlega verður greint.
3
Þegar prestur hafði handsalað bónda
sættína og skuldaeftirgjöfina mælti bóndi
við prest á þá leið að ekki mætti hann láta
stelpunakoma úr flösku sinni, nema að fá
henni einhvern starfa. Prestur kvað það
verða vandamál nokkuð. En bóndi
svaraðihonum, aðhún skildi þjóna þeim I
nokkru. Hann bað prest vera rólegan.
Siðan skipaði bóndi stelpunni að fara
niður á Patreksfjörð og sækja þangað
talsvert af brennivihi og tóbaki I selstöðir-
verzlunina þar, og færa þeim að vörmu
spori um kvöldið og hraða sér mjög þvi
hann og prestur ætluðu að gera sér glaða
stund eftir þýðingarmikla samninga.
Stelpan lagði þegar af stað,
Þegar stelpan var farin, bauð bóndi
presti að vera hjá sér um nóttina og
myndu þeira eiga saman góða stund yfir
kaupmannsbrennivlni tæru, hreinu og
sterku úr búðum danskra á Patreksfirði.
Prestur þá boðið með þökkum og undi vel
skamma stund, þar til rættist úr veiting-
um, sem þeim báðum, bónda og presti
voru að góðu skapi.
Þennan dag siöla var aðstoöarmaður
kaupmannsins á Patreksfirði við afskrift-
ir reikninga I búöinni, þvl þar var ekkert
að gera enginn viöskiptavinur þar inni.
Búðarþjónninn hafði einhverja ljóstýru til
að skrifa við. Allt I einu fdr gustur um
búðina og drapst ljósið en um leið sveif
svefnhöfgi yfir búðarmanninn. En i sama
bili, varð hann þess var, að einhver kom
inn um búðardyrnar en hann gat ekki látiö
sig það neinu skipta þvi svo máttfarinn
var hann. En jafnframt fann hann daun
mjög illan leggja um búðina og jók það á
máttleysi hans og svefnhöfgi.
Nokkru seinna raknaði bUðarmaðurinn
úr rotinu og kveikti þá bráðlega á týrunni.
En þá blasti við honum skelfileg sjón, gólf
búðarinnar flóöi i brennivini. Hann vissi
ekki hvað hann átti til ráða að taka en fór
samteftir litla stund til kaupmannsins og
sagöi honum frá þessu undarlega fyrir-
bæri. Kaupmaðurinn kom á vettvang og
skildi ekkineitt i neinu, þvi að engin vegs-
ummerki sáust eftir mannakomu i búö-
ina. Þeirkomust að þeirri niöurstöðu eftir
langa og itarlega rannsókn, að hér hefði
veriö á ferð einhver andi eða jafnvel sá
vondi sjálfur. Féll svo málið niöur.
4
En þaö er að segja frá stelpunni að hún
var völd að þessum atburöum I búöinni á
Patreksfiröi. Þegar ljósiö var dáið I búð-
inni fékk hún sér vænt ilát og fyllti það af
brennivíni og siðan tók hún vænar byrgðir
af tóbakiog héltsvo til baka en lét leka Ur
brennivinsámunni til sanninda um
verknaö sinn sem var óhultur fyrir yfir-
völdum þessa heims.
Að þessu loknu hraðaði hún sem mest
ferð sinni heim til bónda þar sem hann
beið ásamt sóknarpresti sinum i ofvæni
eftir góðum feng úr kaupstaðnum. HUn
afhenti bónda brennivinið og tóbakið og
\
varð hann hýr á brá, þegar hann fékk
fenginn þvi hann var mun meiri, en hann
hafði bUizt við.
Prestur beið nú milli vonar og ótta,
hvað bóndi, vinur hans myndi nú gera við
stelpuna, hvort hann kæmi henni fyrir á
nýjan leik i flöskunni. En hann þurfti ekki
lengi að biða.
Bóndi saup hressilega á brennivinsilát-
inu, er stelpan færði honum og ávarpaði
siðan stelpuna heldur illyrmislega og
sagði henni að fara til fjandans og vera
þar þangað til hann þyrfti á henni að
halda næst. Stelpan hvarf eins og byssu-
brennd.
Aö þvi búnu settust þeir prestur og
bóndi við skák og góðar veitingar aðrar,
bæöi i mat og drykk og ekki spillti það
gleðinni að nægilegt var af tóbaki til
nautnar en báðir voru þeir miklir tóbaks-
menn.
Að lokinni góðri veizlu um kvöldið fóru
þeir bóndi og prestur til hvilu og sváfu af
um nóttina. Að morgni gaf bóndi presti
góða hressingu af víninu og að þvi búnu
fékk hann góðan morgunverð. Að skilnaði
gaf bóndi presti vænan ferðapela til að
hressa sig á heimleiðinni, og þáði hann
það fegins hugar. Ekki reyndi prestur að
innheimta skuldina hjá bónda, og stóð
hann þannig fullkomlega við gerða
samninga.
5
Svo liöu mörg ár, hátt á annan áratug,
að prestur var staddur siöla kvölds i búð-
inni á Patreksfirði. Hann var orðinn góð-
glaöur að vini. 1 búöinni voru staddir
nokkrir menn, og þar á meðal sögumaður
minn.
Allt í einu rétti prestur búðarmanni
staupið og lét um leið orð falla eitthvað á
þessa leið. Þetta er nú eitthvert hið bezta
brennivin sem ég hef drukkið, siöan ég
drakk brennivinið góöa sem bóndinn,
hann nefndihann og bæ hans, sendi stúlk-
una eftir kvöldið góða, er hann hræddi
mig til að gefa sér eftir skuldir sinar. En
nú er hann dáinn sem betur fer kvaö
prestur.
Búðarmaður fyllti glas prestsins og
spurði hann siðan nánar að atvikum um
þetta göða brennivin, sem hann kvaðst
hafa drukkiö hjá bóndanum. Prestur
sagöi honum nánar frá þvi og tóbakinu
sem stelpan færði bónda og þeir neyttu af
mikilli ánægju kvöldiö góöa.
Að lokinni frásögn prests sagði búðar-
maður upp alla sögu er hann hafði dottað
um kvöldið i búðinni og vaknað aftur viö
það að gólf búöarinnar flóði allt i brenni-
vini.
Prestur varð auðvitað hálfundrandi yfir
þessari sögu, en þeir komu sér saman um
aö hér hefðu verið að verki einkennileg
töfrabrögð bóndans skuldseiga, sem hafði
leikið á prest og búðarmann á sérkenni-
legan hátt með einkennilegum galdri,
sem er á valdi fárra aö beita.
(Heimildir að vestan)
11