NT - 24.04.1984, Side 23

Þriðjudagur 24. apríl 1984 23
Bretland
Líbýumenn reknir heim og
sendiráðsbyggingin rannsökuð
■ London-Reuter. Bretar hafa tilkynnt að þeir muni slíta
stjórnmálasambandi við Líbýu og loka sendiráði sínu í Trípoli og
kalla sendiherrann og allt starfsfólk þar heim. Jafnframt krefjast
þeir að allir starfsmenn líbýska sendiráðsins í London yfírgefi það
á sama tíma og fari úr landi. I sex daga hafa bresk yfírvöld staðið
í látlausu samningaþófí við Líbýumenn um að fá að yfírheyra þá
sem í sendiráðsbyggingunni eru og ieita þar vopna. Bresk
lögreglukona var skotin til bana og 10 manns særðir er skotið var
úr byggingunni á hóp líbýskra mótmælenda sem héldu fund við
sendiráðið.
Breski innanríkisráðherrann
sagði í gær, að þegar stjórn-
málasambandinu verður slitið
muni sendiráðið ekki njóta
neinna diplómatískra réttinda
og muni lögreglan þá fara inn í
bygginguna og leita þar vopna
og skotfæra. Starfsmenn sendi-
ráðsins munu fara úr landi án
þess að leitað verði á þeim eða
þeir yfirheyrðir.
Bandaríkjastjórn hefur lýst
yfir að þessar aðgerðir Breta
væru lofsverðar, en sjálfir lok-
uðu þeir sendiráði Líbýu í Was-
hington árið 1981. En lögreglu-
yfirvöld í Bretlandi og margir af
fylgismönnum Thatcher eru
óánægðir með að morðingjar
lögreglukonunnar verði látnir
sleppa.
Líbýsku sendiráðsmennirnir
segjast munu yfirgefa sendiráð-
■ Hattur bresku lögreglukon-
unnar sem skotin var til bana lá
enn á götunni þar sem hún féll
á páskum. Símamynd Polfoto
ið n.k. sunnudag, nokkrum
klukkustundum áður en stjórn-
málasambandinu verður slitið.
Útvarpið í Líbýu sendi út harð-
orðan leiðara sem birtist í tíma-
riti sem talið er að túlki viðhorf
Khadafys, þar sem hótað er
hörðum aðgerðum gegn Bretum
í samvinnu við hermdarverka-
menn írska lýðveldishersins.
Líbýumenn ásökuðu Breta fyrir
að stuðla að versnandi sambúð
með þessum aðgerðum og væru
þær runnar undan rifjum síon-
ista og undir þrýstingi frá
Bandaríkjunum.
Líbýska utanríkisráðuneytið
tilkynnti að engar aðgerðir yrðu
hafðar í frammi gagnvart 8 þús-
und breskum þegnum sem
starfa í landinu, flestir við olíu-
vinnslu og olíuiðnað og yrði
öryggis þeirra gætt.
Talsmaður breska utanríkis-
ráðuneytisins sagði að það væri
í þágu líbýskra hagsmuna að
gæta öryggis Bretanna í Líbýu
en talsverð viðskipti eru á milli
landanna. Líbýumenn kaupa
iðnvarning margs konar frá
Bretlandi, en Bretar geta auð-
veldlega fengið alla þá olíu sem
þeir þarnast þótt þeir hætti olíu-
kaupum frá Líbýu.
Líbýska fréttastofan Jana
sagði í gær, að sú ákvörðun
bresku stjórnarinnar að slfta
stjórnmálasambandi við Líbýu
væri greinilega tekin vegna
þrýstings frá Washington þar
sem Bandaríkjamenn gætu ekki
dulið þá staðreynd að þeir óttast
útbreiðslu líbýskra áhrifa.
*
■ Lucy og Hugh Miles, börn breska sendiherrans í Trípoli voru þcgar í gær farin að pakka saman
og undirbúa brottför sína frá Líbýu, eftir að breska stjórnin tilkynnti um stjórnmálaslit landanna.
Sambandinu verður slitið n.k. sunnudag. Símamynd Polfoto
31 kolanámumaðurferstí
námuslysi í Júgóslavíu
■ Belgrad-Reuter. í námu-
slysi sem varð síðastliðinn laug-
■ Vinir og ættingjar bíða við
júgóslavneska námu rétt hjá
Belgrad eftir sprengingu sem
þar varð.Símamynd POLFOTO
ardag í júgóslavneskri kolá-
námu skammt fyrir utan Bel-
grad fórst 31 kolanámumaður
og 12 særðust. Yfirvöld segja að
sprenging hafi orðið í námunni
þegar kviknaði í jarðgasi þar.
Það er talið að mennirnir hafi
látist samstundis við sprenging-
una og fjórir hinna særðu eru
sagðir alvarlega slasaðir vegna
brunasára.
Friðarpáskar
víða um heim
, ■ Páskarnir í ár voru friðsamir
í flestum löndum heims enda var
sérstök áhersla lögð á friðarboð-
skap í mörgum löndum.
Á páskadag ávarpaði páfinn
350.000 manns á Torgi heilags
Péturs í Vatikaninu. Hann ásak-
aði ríki heims fyrir stríðsundir-
búning sem ógnaði heimsfriðn-
um.
Víða í Evrópu skipulögðu
kjarnorkuandstæðingar mót-
mæli. Einna öflugust voru mót-
mæli þeirra í Vestur-Þýskalandi
en þar voru haldnar mótmæla-
aðgerðir í fjóra daga í röð.
Mótmælaaðgerðunum lauk í
gær en þá tóku um 400.000
manns þátt í mótmælagöngum
og mótmælafundum víðs vegar
um Vestur-Þýskaland sam-
kvæmt heimildum forystu-
manna mótmælenda. Þátttakan
nú í ár mun vera eitthvað slakari
en í svipuðum mótmælaaðgerð-
■ Kjarnorkuandstæðingar í Vestur-Þýskalandi sýna áhríf kjam-
orkusprengjunnar á táknrænan hátt. Símamynd POLFOTO
um í fyrra en mótmælendur
segjast samt ánægðir.
I Belgíu, þar sem kjarnorku-
vopnum var líka mótmælt, kom
hópur kjarnorkuandstæðinga
líkönum af kjarnorkusprengj-
um fyrir í garði utanríkisráð-
herrans en hann hafði áður sagt
að hann hefði ekkert á móti
kjarnorkuvopnum í sínum eigin
garði.
Kirkjusókn á þessari friðar-
hátíð kristinna manna var mjög
mikil í hinum ýmsu löndum og
þá ekki síður í löndum sem
kenna sig yfirleitt ekki við
kristna trú. í Sovétríkjunum
var kirkjusókn t.d. mjög góð og
í Kína fóru líka margir í kirkjur.
Samkvæmt hinni opinberu kín-
versku fréttastofu sóttu þannig
meira en 10.000 kínverskir ka-
þólikar messur í Peking á páska-
dag.
rb
Lenging
herskyldu
í Vestur-
Þýskalandi
■ Vestur-Þjóðverjar hafa
ákveðið að lengja herskyldu
hjá sér um þrjá mánuði.
Herskyldan hefur hingað til
verið 15 mánuðir fyrir pilta
yfir 18 ára aldri en árið 1988
á hún að lengjast upp í 18
mánuði. Talsmenn ríkis-
stjórnarinnar segja að leng-
ing herskyldunnar stafi af
fyrirsjáanlegri fækkun
ungra karlmanna á her-
skyldualdri þar sem fæð-
ingum hafi fækkað í Þýska-
landi á sjötta og sjöunda
áratuginum frá því sem áður
var.
Vestur-Þjóðverjar hafa
enn fremur ákveðið að taka
konur í herinn í fyrsta skipti
nú á næsta ári. Þeirhyggjast
byrja á því að taka 1000 til
1500 konur í herinn sem
sjálfboðaliða til að byrja
með en fjölga þeim síðan
smám saman upp t' um
15.000 manns.
Deilur um
hlutdeild
sjúklinga í
kostnaði við
heilbrigðis-
þjónustu
Fratnmi fyrir guði og
lækninum eru allir menn
jafnir, segja þeir í Noregi og
eru fíestir sammála um að
þannig eigi það að vera
áfram. En deilur eru risnar
um hvort það fái staðist
þegar nýr samningur við
læknasamtökin gengur í
gildi. Hann felst í því að hið
opinbera tekur ekki þátt í
lækniskostnaði nema að
takmörkuðu leyti í tiltekn-
um tilvikum.
Samkvæmt nýja sam-
komulaginu eiga sveitar-
stjórnir að ákveða hver er
hæfilegur fjöldi lækna á
hverjum stað. í hvert sinn
sem sjúklingur þarf að fara
til læknis á hann að greiða
45 kr. norskar, en á móti
greiðir hið opinbera 85 kr.
Deiían stendur um greiðslur
til þeirra lækna sem ofaukið
er, samkvæmt áliti sveitar-
stjórna.
Þeir sem standa á móti
samkomulaginu setja fyrir
sig að þeir sem meiri hafa
efnin geti keypt sér fljótari
og jafnvel betri læknisþjón-
ustu en þeir efnaminni, sem
skipta verði við opinberu
læknana. Því verður ekki
um jafnrétti að ræða í heil-
brigðisþjónustunni. Þeir
óttast einnig að hið opinbera
sitji uppi með kostnaðar-
samar skyldur og ábyrgð,
svo sem alla umönnun aldr-
aðra,
Þeir sem hlynntir eru
hinni nýju skipan segja að
úrtölur mótstöðumannanna
eigi ekki við rök að styðjast.
Þar að auki benda þeir á að
í Noregi eru útskrifaðir ár-
lega 200 fleiri læknar en
talin er þörf fyrir. Og hvað
á að gera við alla þá lækna?
Samkomulagið um heil-
brigðisþjónustuna hefur
verið samþykkt í Stórþing-
inu en sýslu- og sveitar-
stjórnir eru flestar mótfalln-
ar því. Ef samkomulagið
verður ekki samþykkt hóta
læknasamtökin verkföllum,
en deilan stendur enn sem
hæst og úrsiit óviss.