NT - 09.06.1984, Qupperneq 2
Laugardagur 9. júní 1984
2
Kennarar:
Þáðu kokteil
Ragnhildar
Þing Hins íslenska kennarafélags:
„Atgervisflótti
fyrirsjáanlegur“
- batni ekki kjör kennara
■ Þingi Hins íslenska kenn-
arafélags lauk í gær. Kjörnir
fulltrúar á þinginu voru 62, en í
félaginu eru 966 kennarar og er
þvískiptuppí9svæði. „
Aðalmal
þingsins voru umræður um nýja
stefnuskrá. Umræður um að-
gerðir í kjaramálum og stofnun
Bandalags kennarafélaga, en
samkomulag Hins íslenska
kennarafélags og Kennarasam-
bands íslands var samþykkt á
þinginu með 46 atkvæðum gegn
13.
Þá var úrslitum í stjórnar-
kjöri lýst, en allsherjaratkvæða-
greiðsla hafði staðið yfir nokk-
urn tíma. Kristján Thorlacius
var endurkjörinn formaður með
210 atkvæðum, en Þorkell
Steinar Ellertsson hlaut 130. í
stjórn voru kjörnir auk
Kristjáns: Ómar Arnason (212
atkvæði), Gunnlaugur Ástgeirs-
son (199), Danfríður Skarphéð-
insdóttir (199), Kristín Jóns-
dóttir (198), Kristján Bersi
Ólafsson (197), Þorkell Steinar
Ellertsson (195), Þóra Kristín
Jónsdóttir (187), Ingveldur
Sveinbjörnsdóttir (177), Gerð-
ur Guðmundsdóttir (168) og
Þorsteinn Gunnarsson (160). Á
kjörskrá voru 966, en gild at-
kvæði voru aðeins 379.
NT spurði nokkra fulltrúa á
þinginu álits á sameiningu
kennara og álits á stöðunni í
kjaramálum.
■ Þingi H.Í.K. lauk með
kokteilboði hjá mennta-
málaráðherra og það var
stjórn H.f.K. sem hafði
„pantað“ það boð. Fram
kom tillaga um að þiggja
ekki boðið og í umræðum
kom fram það álit að nær
væri að eyða fjármunum
sem þessum til skólastarfs.
Eftir nokkrar sviptingar
var tillagan felld með 22
atkvæðum gegn 19.
r
■ Kristján Thorlacíus formað-
ur H.Í.K.
Kristján Thorlacíus form. H.Í.K.
„Kennarar óánægðir og
reiðir með kjörin“
■ „Helsta mál þessa þings“,
sagði Kristján Thorlacíus for-
maður H.Í.K." ersamkomulag
H.Í.K. og Kennarasambandsls-
lands um stofnun Bandalags
kennarafélaga er vinni að sam-
einingu kennarafélaganna,
sjálfstæðum samningsrétti,
lögverndun kennarastarfsins
o.fl. Þá voru samþykktar veiga-
miklar breytingar á lögum sam-
bandsins. Þá setur sambandið
sér stefnuskrá sem verður áfram
til umfjöllunar á þingum fram-
vegis. Þar er tekið á skólamál-
um, kjaramálum félagslegri
stöðu kennara, tölvumálum
o.fl. atriðum. Og síðast en ekki
síst eru það kjaramálin. Menn
eru orðnir mjög þreyttir á kjara-
dómsleiðinni. Kennarar eru
mjög reiðir og óánægðir með
kjörin, og það kæmi mér ekki á
óvart þó að það yrði mikið um
uppsagnir í haust“." Aðspurður
sagði Kristján að hann byggist
við því að kennarafélögin sam-
einuðust í framtíðinni, en það
ylti þó talsvert á því að samn-
ingsréttur með verkfallsrétti
næðist fram.
Steingrímur Hermannsson, forsætisráðherra:
„Ekki kemur til greina
að innleiða aftur hér
lögmál frumskógarins“
■ NT-innti Steingrím Hermannsson forsætisráðherra og for-
mann Framsóknarflokksins eftir áliti hans á ummælum Guðmundar
H. Garðarssonar formanns Fulltrúaráðs Sjálfstæðisfélaganna í
Reykjavík, en Guðmundur var í blaðagrein nýlega mjög stóryrtur
í garð Sambandsins og Framsóknarflokksins. í NT í gær voru
viðtöl við nokkra af forystumönnum Sjálfstæðisflokksins vegna
þessara ummæla, en niðurstaða Guðmundar var í stuttu máli sú
að Framsóknarflokkurinn væri skjól þeirrar spillingar sem leiddi
af Sambandi íslenskra samvinnufélaga og flokkinn bæri að setja
til hliðar í íslcnskum stjórnmálum um ófyrirsjáalega framtíð. Álit
Steingríms fer hér á eftir.
Fullyrðingar Guðmundar
varla svara verðar
„Ég vil nú í fyrsta lagi segja
það að mér finnst þessar ásak-
anir og fullyrðingar Guðmund-
ar varla svara verðar. Þær eru
svo öfgafullar að ég hefði
kannski helst kosið að láta þær
eins og vind um eyru þjóta“,
sagði Steingrímur. „Mér datt
nú helst í hug að maðurinn
væri að reyna að skapa sér
einhverja stöðu innan Sjálf-
stæðisflokksins í Reykjavík,
reyna að koma sér þar á
framfæri, honunt hefur gengið
heldur illa í því upp á síðkast-
ið. En ég vil nú vekja athygli á
því að hann er talsmaður eins
stærsta samvinnufyrirtækis á
landinu, Sölumiðstöðvar
Hraðfrystihúsanna, og hefur
varið það félag með oddi og
egg. Sjálfur er ég hlynntur
samvinnurekstri, hvort sem
það er Sölumiðstöð Hraðfrysti-
húsanna eða Sambandið. Ég
tel þetta sem sagt vera frum-
hlaup hjá Guðmundi og mér
finnst það leiðinlegt því að ég
þekki manninn af mörgu
ágætu. Hins vegar er það svo
staðreynd að hann er formaður
fulltrúaráðs Sjálfstæðisfélag-
anna í Reykjavík og þess
vegna verður maður að taka
þetta eitthvað alvarlegar og
því þykir mér vænt um að sjá
að aðrir sjálfstæðismenn eru
ekki sama sinnis, enda er ég
sannfærður um það að þeir
sjálfstæðismenn sem hafa ein-
hverja reynslu á þessum svið-
um og hugsa dýpra, þeir vilja
ekki kasta því sem að við
íslendingar höfum skapað og
reynst hefur vel. Þeir vilja t.d.
áreiðanlega ekki að bændur
þurfi aftur að selja afurðir
sínar hæstbjóðanda á eyrinni,
eða útflytjendur sjávarafurða
hefji á ný undirboð á erlendum
mörkuðum. Þetta eru hlutir
sem eru náttúrlega svo mikil-
vægir í okkar litla þjóðfélagi
að það kemur ekki til greina að
fara að innleiða hér aftur lög-
mál frumskógarins. Ég er
sannfærður um það að flestir
sjálfstæðismenn eru þessarar
skoðunar, enda er lögmál
■ Steingrímur Hermannsson
NT-mynd Róbert
frumskógarins ekki frelsi held-
ur ófrelsi.
Nú tala flestir þeir sjálf-
stæðismenn sem rætt er við um
það að stjórnin sé góð, en láta
samt uppi efasemdir um að
hægt sé að starfa með Fram-
sóknarflokknum?
„Það er náttúrlega þeirra
mál, og vitanlega eru sömu
tilfinningar með gagnstæðum
formerkjum, sterkar innan
Framsóknarflokksins. Þar hef-
ur ætíð verið andstaða gegn
samstarfi við Sjálfstæðisflokk-
inn. Við tókum þennan kost
núna að vel athuguðu máli.
Við töldum að aðeins samstarf
þessara tveggja flokka gæti
unnið Dug á þeirri meinsemd
sem í þjóðfélaginu var. Því
verki er ekki lokið. Það eru
ennþá verulegir erfiðleikar og
mjög langt frá því að við
höfum tryggt þennan árangur
og ég vona að flokkarnir beri
gæfu til að ljúka þessu verki og
ég teldi annað hin mestu
afglöp“.
Hvað með umrædda endur-
skoðun á stiórnarsáttmálan-
um?
„Ég hef margsinnis sagt að
það þurfi að bæta við stjórnar-
sáttmálann. Ég vil nú ekki
kalla það endurskoðun. Við
erum búnir að framkvæma ým-
islegt sem þar hefur verið sett
fram, sérstaklega í efnahags-
málum, en ég lít svo á að það
sé orðið tímabært fyrir okkur
að undirbúa næsta áfanga, sem
er sá að koma hagvextinum af
stað á ný, og bæta lífskjörin á
varanlegum grundvelli, án
verðbólgu og það tel ég vera
okkar verkefni framundan og
vona að það náist samstaða
með flokkunum um slíkt. Og
um átak af opinberri hálfu til
þess að nýsköpun geti hafist í
atvinnulífinu, það þarf að
skapa nauðsynlegan grundvöll
fyrir fyrirtæki og einsaklinga.
Það þarf að hefja nýsköpun í
atvinnulífinu og sókn til aukins
hagvaxtar og bættra lífskjara.
Það tel ég í hnotskurn vera það
sem stjórnarflokkarnir þurfa
að fara að ræða.“
Gunnlaugur Ástgeirsson:
„NAUDBEYGÐIR
TIL AÐGERDA"
■ „Það er tvímælalaust framtíð-
armarkmiðið og á þinginu er tekið
ákveðið og fast skref í þá átt að
kennarar komi fram sem einn
samningsaðili", sagði Gunnlaugur
Ástgeirsson stjórnarmaður í
H.Í.K. og kennari við M.H. Varð-
andi laun kennara sagði Gunn-
laugur: „Þau eru í einu orði sagt
fáránlega lág. Það má nefna að
laun kennara sem byrjar að kenna
í grunnskóla eftir 3ja ára háskóla-
nám eru 2000 krónum hærri en
lögbundin lágmarkslaun sem eru
um 13000 krónur. Og hæstu
kennaralaun núna eru rúm 20
þúsund. Miðað við þau launakjör
sem tíðkast í landinu og miðað við
þá vinnu og þá ábyrgð sem kennar-
ar bera eru þetta fáránleg laun
enda atgervisflótti úr stéttinni
fyrirsjáanlegur. Þetta ergrafalvar-
legt mál fyrir alla framtíð þessarar
þjóðar sem verður að geta byggt á
vel mcnntuðu fólki.
Kennarar eru friðsamt fólk sem
vill sinna sinni vinnu í friði, en nú
er svo komið að þeir eru af
viðsemjendum sínum nauðbeygð-
ir til harkalegra aðgerða."
Ragnheiður Torfadóttir:
„OF STÓRT
SKREF“
■ „Ég tel samkomulag H.Í.K.
og K.l. um stofnun Bandalags
kennarafélaga aðalmál þessa
þings", sagði Ragnheiður Torfa-
dóttir kennari í M.R. „Ég held að
kennarar verði að berjast á tveim-
ur vígstöðvum og í tveimur fylk-
ingum til að vekja athygli á mikil-
vægi menntunar sinnar og starfa
og þætti þeirra í framförum og
bættum lífskjörum á íslandi. Við
eigum að berjast annars vegar
með öðrum háskólamönnum inn-
an BHM og öðrum kennurum
hinsvegar. Ég er því fylgjandi að
H.Í.K. og K.í. starfi saman sem
tveir sjálfstæðir aðilar bæði í
kjaramálum og kennslumálum.
Hins vegar er ég ekki fylgjandi
sameiningu kennarafélaganna.
Mér þykir miður að í samkomulag-
inu er kveðið svo á að Bandalag
kennarafélaga vinni að samein-
ingu H.Í.K. og K.í. Með stofnun
Bandalags kennara finnst mér of
stórt skref stigið."
Erlingur Sigurðarson
„LAUN ÞURFA
AÐ HÆKKA“
■ Auðvitað eiga kennarar að
vera í einu stéttarfélagi. Þeir vinna
sömu störf og það á ekki að skipta
máli hvort þeir kenna börnum eða
ungu fólki. Þá held ég að þeir
verði bæði faglega og kjaralega
miklu sterkari í einu félagi“, sagði
Erlingur Sigurðarson frá Græna-
vatni, kennari við M.A. aðspurður
um kjörin: „Laun kennara þurfa
að stórhækka, eins og raunar öll
lág laun í þjóðfélaginu, oglaunabil
innan kennarastéttarinnar þarf að
minnka. Ég er mjög ósáttur við þá
ráðandi stefnu að flækja kjara-
samninga í frumskógi mismunandi
taxta og aldurshækkana. Það þarf
að einfalda kjarasamninga. Menn
þurfa að fá góð laun strax í
upphafi ef einhver von á að verða
til þess að menn ílendist í þessu
þýðingarmikla starfi. Menn eru
einfaldlega hættir þegar aldurs-
hækkanir fara að koma þeim til
góða cftir 10-20 ár.“