NT - 11.07.1984, Blaðsíða 24

Miðvikudagur 11. júlí 1984 24
Sri Lanka:
Ólympíufarar
fá líflátshótun
Colombo-Reuter
■ Ólympíunefnd Sri Lanka til-
kynnti í gær að ólympíuförum
landsins hefði verið hótað lífláti af
Ku Klux Klan samtökunum. Hót-
unin kom í bréfi sem bar póst-
stimpil frá Virginíuríki í Banda-
ríkjunum. og stóð í því að
Ólympíuleikarnir væru fyrir hvíia
menn en ekki fyrir svarta og gula
apa.
íþróttamálaráðherra Sri
Lanka, Vincent Perera, sagði
Reuters-fréttastofunni að hann
tæki þessa hótun ekki alvarlega,
en bætti við að ríkisstjórnin myndi
ræða þetta mál í vikunni. Ólymp-
íulið Sri Lanka, sem telur fjóra
íþróttamenn, ér þegar komið til
Los Angeles.
Ólympíunefnd Malaysíu til-
kynnti í síðustu viku að hún hefði
fengið bréf frá öfgasamtökum þar
sem því var lýst yfir að Ólympíu-
leikarnir væru fyrir menn en ekki
skepnur.
London:
Slæmur dagur hjá strompum
■ Turner gefur merki um að hann sé sigurviss
ráðherra og utanríkisráðherra
og hækkaði hann þannig í tign.
Chrétien er ættaður frá Qu-
ebec og þykir líklegur til að
treysta stöðu Frjálslynda
flokksins þar, en það hefur
verið aðaivígi hans. íhalds-
flokkurinn hyggst nú styrkja
stöðu sína þar, en Mulroney er
ættaður þaðan.
Turner hefur ákveðið að
vinna þingsæti í því fylki, þar
sem Frjálslyndi flokkurinn er
veikastur, í British Columbia.
Frjálslyndi flokkurinn fékk
engan þingmann kjörinn þar í
síðustu kosningum. Turner
þykir því tefla í tvísýnu, þegar
hann býður sig fram þar. í
Kanada er kosið í einmenn-
ingskjördæmum.
Eins og áður segir, glíma
Kanadamenn við erfiða efna-
hagsstöðu. Atvinnuleysi ergíf-
urlegt, eða um 12%. Halli á
ríkisrekstrinum hefur numið
samanlagt 30 milljörðum doll-
ara síðustu sjö árin.
Efnahagsstefna sú, sem
Turner hefur boðað, þykir
heldur íhaldssamari en stefna
Trudeaus. Hann leggur mikla
áherslu á að efla einkaframtak-
ið og auðvelda erlenda fjárfest-
ingu, án þess þó að afnema
þau höft, sern henni hafa verið
sett í stjórnartíð Trudeaus.
í utanríkismálumfylgirhann
stefnu Trudeaus óbreyttri og
ekki síst þeirri viðleitni hans
að bæta sambúð austurs og
vesturs.
Þórarinn Þórarinsson,
ritstjóri, skrifar
■ í SÍÐUSTU viku átti hinn
nýi forsætisráðherra Kanada,
John N. Turner, stutta viðdvöl
á Keflavíkurflugvelli á leið
sinni til Lundúna. Erindi hans
þangað var að ræða við Elisa-
betu drottningu um fyrirhugað
ferðalag hennar til Kanada.
Gert hefur verið ráð fyrir
því, að drottningin heimsækti
Kanada í sumar. Fráfarandi
forsætisráðherra, Picrre Elliot
Trudeau, vildi ekki ákveða
endanlega hvenær heimsóknin
yrði, heldur eftirláta það eftir-
manni sínum. Astæðan var sú,
að fyrsta verk hins nýja for-
sætisráðherra var að ákveða
hvenær gengið skyldi til þing-
kosninga.
Það haföi verið álitið, að
hinn nýi forsætisráðherra vildi
efna til kosninga sem fyrst. í
síðasta lagi á að kjósa í febrú-
ar, en flest benti til, að fyrir
nýja forsætisráðherrann væri
betra að kjósa fyrr eða meðan
nýjabrumið væri mest og ekki
væri farið að reyna verulega á
nýju stjórnina. Kosningarnar
yrðu því í ágúst eða septem-
ber.
Elísabet drottning mun helst
hagsaðgerðir, sem stefni
jöfnum höndum að því að
minnka rekstrarhallann hjá
ríkissjóði og útrýma atvinnu-
leysi. Þctta tvennt getur orðið
erfitt að samræma og Turner
segir, að það veröi ekki gert
nema með traustum þingmeiri-
hluta, en hann skorti nú.
Það rekur einnig á eftir, að
Turner á sjálfur ekki sæti á
þingi. Hann afsalaði sér bæði
þingmennsku og ráðherra-
embætti 1975 vegna ágreinings
við Trudeau og fór í eins konar
pólitíska útlegð, sem mun þó
hafa reynst honum vel fjár-
hagslega, því að hann vareftir-
sóttur í stjórn fyrirtækja.
Það virðist ekki hafa spillt
fyrir Turner, að hann er búinn
að vera utan þings og ríkis-
stjórnar um nær tíu ára skeið.
Hann nýtur þess, að áður en
hann sagði af sér þingmennsku
og ráðherradómi, var hann
búinn að gegna ýmsum ráð-
herraembættum í áratug, síð-
ast verið fjármálaráðherra. 1
því starfi gat hann sér gott orð.
Það spillti ekki heldur fyrir
Turner að hafa farið í eins
konar pólitíska útlegð vegna
Reynsla Turners er líkleg til
að koma honum að góðu haldi
Hann býður sig fram í frekar vonlitlu kjördæmi
hafa kosið að heimsækja Kan-
ada í síðari hluta júlí, en álls
tekur heimsóknin tvær vikur.
Það hefur hins vegar ekki þótt
tilhlýðilegt, að heimsóknin ætti
sér stað meðan kosningabar-
áttan stæði yfir.
í Lundúnaferð kanadíska
forsætisráðherrans varð niður-
staðan sú, að drottningin frest-
aði Kanadaferð sinni þangað
til í síðari hluta september, en
kosningar færu fram 4. septem-
ber. Þá þurfti þeim að vera
lokið, því að páfinn heimsækir
Kanada 11. september.
EÐLILEGAR ástæður ollu
því, að Turner vildi láta kjósa
sem fyrst. Hann hefur boðað,
að ráðist verði í víðtækar efna-
ágreinings við Trudeau. Margt
hefur snúist á verri veg í
efnahagsmálum Kanada síðan
Turner fór úr stjórninni og
Trudeau verið kcnnt um.
Trudeau var því orðinn svo
óvinsæll, að skoðanakannanir
spáðu orðið Frjálslynda
flokknum miklum ósigri.
Þetta hefur breyst síðan lík-
legt þótti að Turner tæki við
forustunni, en hann var kosinn
formaður flokksins á þingi
hans í síðasta mánuði, en vitað
var um alllangt skeið, að hann
myndi sigra í formannskjör-
inu. Trudeau hafði tilkynnt
með góðum fyrirvara, að hann
gæfi ekki aftur kost á sér.
Turner sigraði keppinauta
sína á flokksþinginu vegna
Turner og Trudeau
þess, að hann þótti þeirra
reyndastur. Sennilegt þykir, að
það tryggi honum einnig sigur
í þingkosningunum. Brian
Mulroney, sem var kosinn
formaður íhaldsflokksins á
síðastliðnu ári, hafði ekki átt
sæti á þingi áður og þykir lítt
reyndur þótt hann hafi verið
gróðasæll í viðskiptalífinu.
TURNER, sem er 55 ára,
þykir hafa farið vel af stað sern
forsætisráðherra. Hann hefur
fækkaðráðherrum. íráðuneyti
hans eiga 29 ráðherrar sæti í
stað 37 áður.
Hann hefur gert helsta
keppinaut sinn í formanns-
kjörinu, Jean Chrétien orku-
málaráðherra, að varaforsætis-
ettuna sína ákaft meðan lestin
rann upp að brautarpallinum.
Einn maður fór inn í lest með
logandi sígarettu en lét undan
þegar hinir farþegarnir litu hann
óhýru auga.
niBui
■ Snemma beygist krókurinn. Börn Husseins Jórdaníukonungs
hafa það á hreinu hvernig á að hegða sér við opinberar athafnir.
Þcgar Mitterrand Frakklandsforseti kom í þriggja daga opinbera
heimsókn til Jórdaníu í gær heilsuðu börn Husseins honum á
flugvellinum að hermannasið.
Frá vinstir eru Hamzah prins, 4 ára, Hashem prins, 3já ára, og
Iman prinsessa, eins árs. Potofoio-símamynd
London-Keuter
■ Stórreykingamenn meðal
farþega neðanjarðarlestanna í
London áttu slæman dag í gær því
þá tók gildi reykingarbann í lest-
unum. Reykingarbannið var ákv-
eðið í síðasta mánuði.
„Þetta er mannréttindabrot",
sagði kona nokkurogtottaði sígar-
Japan:
Framleiðir
glasakálfa
iokyo-Reuter
■ Japönskunt vtsinda-
mönnum hefur tekist að láta
kýr bera tveim kálfum, með
því að græða tvö frjóvguð
egg í hverja kú. Með þessu
telja þeir sig hafa fundið leið
til að stórauka nautakjöts-
framleiðslu með litlum til-
kostnaði.
Talsmaður landbúnaðar-
ráðuneytisins sagði að sex
kýr af 18, sem í voru grædd
tvö frjóvguð egg á síðasta
ári, hefðu alið 11 kálfa það
sem af er þessu ári, þar á
meðal fimm tvíbura. Af
þessum 18 kúm festu 13 fang
en þrjár kýr létu fóstrunum
og fjórar cru óbornar.
Tilraunir af þessu tagi
hafa staðið yfir í Japan síðan
1970 en ekki borið árangur
fyrr en nú. Talsmaður land-
búnaðarráðuneytisins sagði
að vísindamennirnir hefðu
þróað aðferð þar sem sér-
stakur vökvi er notaður til
að geyma fryst frjóvguð
egg og einfaldar það mjög í-
græðslurnar. Talsmaðurinn
sagði að þessi árangur myndi
koma til með að auka mjög
nautakjötsframleiðslu Jap-
ana og lækka um lcið fram-
leiðsluverðið til ntuna.
Bandaríkjastjórn hefur
þrýst á Japan að auka mjög
innflutning á bandarísku
nautakjöti vegna hagstæðs
viðskiptajöfnuðar Japans.
Smæð búa í Japan og hár
fóðurkostnaður hafa i för
mcð sé'r að kostnaður við
framleiðslu nautakjöts er
mun hærri þar cn í Banda-
ríkjunum og í Astralíu. En
bændasamtökin í Japan hafa
barist á móti auknum inn-
flutningi á nautakjöti.