NT - 31.03.1985, Side 19

Sunnudagur 31. mars 1985 19
■ William Klein, gestur okkar
í Ijósbroti að þessu sinni, hefur
ekki verið við eina fjölina
felldur um dagana. í upphafi
listamannsferils síns var hann
málari og sem slíkur gat hann
sér gott orð bæði austan hafs og
vestan.
Hann fæddist í New York árið
1928 og ólst upp í
fátækrahverfum
stórborgarinnar. Eftir að hafa
gengið í listaskóla hélt hann til
Frakklands og varð mjög
upptekinn af abstract-
málverkinu. Málaði hann meðal
annars risastórar abstract-
myndir á húsveggi og þá í náinni
samvinnu við arkitekta bæði í
Frakklandi og Ítalíu.
Tuttugu og fjögurra ára
gamall segist Klein hafa verið
orðinn fastur í ákveðnum
hugsunarhætti málverksins og
þá hafi Ijósmyndunin orðið til
þess að losa sig úr þeim
böndum. „Ég var að taka
Ijósmyndir af málverkum sem
ég hafði málað og fór þá allt í
einu að átta mig á því að með
Ijósmyndinni gat ég lýst
hugmyndum sem ég átti erfitt
með að koma frá mér með litum
og pensli.“
Eftir að hafa dvalist rúm sex
ár í Evrópu hélt Klein aftur til
heimalands síns og þá með
gamla Leica vél í farteskinu.
Hann sá New York, borgina
sem hann hafði alist uppí, með
allt öðrum augum en áður og
tók nú að festa á filmu það sem
fyrir augu bar. Afraksturinn
varð svo fjöldi Ijósmynda en
þær urðu síðar uppistaðan í
fyrstu bók hans sem hann nefndi
einfaldlega New York. Á næstu
árum ferðaðist hann á milii
ýmissa stórborga og tók myndir
og gaf þær út í bókum sem bera
nöfn þessara borga. „Ég var
upptekinn af þeim hraða og því
lífi sem ég fann aðeins í
stórborginni. Það er eins og
augun fái aldrei hvðd. Borgin er
cndalaus uppspretta
myndefnis.“
Árið 1965 dugði Ijósmyndin
ekki lengur til að fást við þær
hugmyndir sem hann bjó yfir.
Þá snéri hann sér að
kvikmyndagerð og vann á
tímabili að eigin kvikmyndum
og framleiddi myndir bæði fyrir
sjónvarp og kvikmyndahús. í
lok sjöunda áratugarins var
hann aftur farinn að taka
Ijósmyndir og hefur á
undanförnum árum haldið
sýningar víðs vegar um heim.
Þær myndir WUliam Klein
sem við völdum að þessu sinni
eiga það allar sammerkt að vera
teknar í stórborgum og gefa
nokkra hugmynd um
vinnubrögð þessa sérstæða
listamanns.
JÁÞ
B Tokýó 1961.
■ Moskva 1959.