NT - 06.10.1985, Blaðsíða 21

NT Sunnudagur 6. október 21
i f 4 m % t pD é if
i, 4 i Ji |TJ| ; í* ”i % ni . i., A ? - f ■ , 4J fj í I • «> í 1 ' V:
í llli iL |i| 1 n| ■ / n ! ■ I ■! í 111
a-11 i á 1 a nl 1 1 1 iá fW m
pp W m Wm 1 KW |p n í llQ 1 1 i Ég i n C? 1 XaiM
|S B 1 H ■ Vtt n ■ M H OBr jHJ fl > 1 I 't fl B fl Ifl ■ H c». H JB B |
: V I m |p| 1 m BLJS R'JLjB M. M ■ II J | 1 db B J| B ^ j I
w ■V * ■ * ■ * m ■ ® WI ' llpp B 1 I
Síðastliðinn fimmtudag hélt
Sinfón íuhljómsveit íslands fyrstu
áskriftartónleika vetrarins. Starfs-
árið hófst hins vegar nokkru fyrr
með tónleikaför um sveitir
landsins.
Það verður bryddað uppá ýmsum
nýjungum í starfinu í vetur og er
það mál manna að dagskráin í
vetur sé góð og metnaðarfull. Það
virðist sem kraftur hafi hlaupið í
hljómsveitina við það að spilurum
var fjölgað uppí sextíu og fimm í
fyrra. Við það kom fjöldi ungra, vel
menntaðra tónlistarmanna til liðs
við hljómsveitina og hún getur nú
Það ætti að vera stolt
allraíslendingaaðeiga
gott tónleikahús
Helga Hauksdóttir hefur verið viðloðandi Sinfóníu-
hljómsveit íslands í tuttugu og fimm ár, var fyrst
lausamanneskja samhliða námi í menntaskóla og Tón-
listarskóia Reykjavíkur fór svo í framhaldsnám til Pól-
lands og varð síðan fastráðin við hljómsveitina 1968.
Hún gegnir hlutverki leiðandi annarrar fiðlu.
Ég spurði Helgu fyrst hvort það væri fullt starf að vera
í Sinfóníuhljómsveitinni.
ráðið við stærri verkefni en áður.
Þetta verður síðasta starfsár
Jean-Pierre Jacquillat sem aðal-
stjórnanda, en hann mun örugg-
lega koma síðar sem gestastjórn-
andi. Leit er hafin að arftaka hans
og liggur mikið við að vel takist við
það val.
Þeir spilarar sem ég ræddi við
um daginn höfðu ákveðnar
skoðanir á því hvernig standa
bæri að þeim málum sem og fleiri
málum, enda kraftmikið fólk og
fullt af áhuga á málefnum hljóm-
sveitarinnar.
Það er forvitnilegt að heyra
þeirra álit á verkefnavali, stærð
hljómsveitarinnar, nýju tónlistar-
húsi og fleiru. En ekki er síður
forvitnilegt að fræðast um hvers-
konar starf það er að vera hljóð-
færaleikari í Sinfóníuhljómsveit
íslands.
gse
NT-mynd: Róbert
Helga Hauksdóttir fiðluleikari
Jájá, það er fullt starf. Við æfum
hér alla morgna og svo fylgir þessu
mikil heimavinna. Við fáum nýtt pró-
gram í hverri viku og við eigum að
skila því fullunnu eftir fjórar eða
fimm æfingar. Það getur því orðið
ansi mikil heimavinna því oft eru
þetta verk sem eru alveg ný fyrir
okkur einsog til dæmis Mandaríninn
makalausi, sem leikið var síðastliðinn
fimmtudag, er mjög strembið verk.
Svo hinsvegar erum við oft að endur-
taka sömu verkin. Alltaf þarf þó að
æfa þessi verk upp á nýtt og hver
hljómsveitarstjóri túlkar þau á mis-
munandi hátt. Þannig að heimavinna
er alltaf tveir eða þrír tímar og getur
orðið miklu meiri.
Hvað erþaö sem hefur breyst mest
á þessum tuttugu og fimm árum?
Mesta breytingin er sú að nú eru til
lög sem tryggja tilveru Sinfóníuhljóm-
sveitarinnar. Hljómsveitin er orðin
miklu stærri og fastari í forminu. Meiri
kröfur eru gerðar til hljóöfæraleikar-
anna. Föstu áskriftartónleikunum
hefur fjölgað og nú í ár verður
bætt við dagskrána helgar- og hátíð-
artónleikum og það verður skemmti-
legt að sjá hvernig þeir munu líka. i
ár verða ekki nema einir fjölskyldu-
tónleikar og er það miður því þeir
mættu vera fleiri, en fyrir utan tónleik-
ana þá förum við í heimsóknir í skóla.
Það mætti sjálfsagt gera meira af því
að skipta hljómsveitinni upp og fara
út á land eða á aðra staði í Reykjavík,
svo sem vinnustaði.
Nú hefur maður heyrt að þaö hafi
orðið aðsóknarfaii í síðustu utanbæj-
arferð; kanntu skýringar á því?
Já það var dálítið skrýtið að í
síðustu ferð var mjög lítil aðsókn og
það virtist að ekki einu sinni krakkarn-
ir í tónlistarskólunum né aðstandend-
ur þeirra skiluðu sér. Ég kann enga
skýringu á því. Við förum þessar
ferðir á vorin og haustin og það er
kannski ekki nógu heppilegur tími.
Fólk er þá annaðhvort í vorverkum
eða þá á kafi í slátri eða slætti. Það
getur líka verið að sú efnisskrá sem
farið er með, samtíningur úr ýmsum
áttum, höfði ekki til fólksins. Mér
finnst skynsamlegra aö fara með
eitthvað af þessum áskriftartónleik-
um útá land um miðjan vetur þegar
fólk er ekki upptekið á annatímum.
Það væri hægt að undirbúa þá tón-
leika betur og jafnvel koma upp föstu
áskriftarkerfi á stærri stöðunum.
Allavega mætti vera meiri hreyfan-
'leiki í þessum ferðum og það er sjálf-
sagt kominn tími til að endurskoða
fyrirkomulagið á þeim.
Hvað með skyldurhljómsveitarinn-
ar við íslensk verk?
Maður á kannski ekkr að segja það
en mér finnst að íslensku tónskáldun-
um sé gert full hátt undir höfði. Þetta
er með skárra móti í vetur en það
hefur oft verið þannig að það hafa
verið íslensk verk á næstum því
hverjum tónleikum. Það liggur við að
þaö sé sama hvað er skrifað, það er
tekið og spilað. Það hefur verið gert
of mikið af því aö leika verk bara af
því að þau eru íslensk. Það held ég
að sé hvorki greiði við sveitina né
tónskáldin.
Hver velur hvaða íslensk verk eru
tekin til flutnings?
Þau eru lögð inn og tónskáldafélag-
ið leggur áherslu á að ákveðin verk
séu leikin.
Ég veit ekki hvort þaö ætti að vera
annað fyrirkomulag á því. Þaö er
náttúrlega þessi skylda í lögunum
um Sinfóníuhljómsveit íslands aö
flytja íslensk verk og sjálfsagt að hafa
hana þar. En það mætti vera meira
aöhald og krítík á það hvaö er spilað.
Sumt er gott en annað er það ekki og
við því er ekkert að gera.
Hvernig er staðið að verkefnavali
almennt?
Það er verkefnavalsnefnd sem sér
um valið. Hún er skipuð sjö mönnum;
fomanni sem menntamálaráðherra
skipar, aðal-hljómsveitarstjóra, kons-
ertmeistara, einum frá útvarpinu, ein-
um frá borginni, einum völdum af
okkur í hljómsveitinni og einum frá
tónskáldafélaginu. Verkefnavals-
nefnd leggur línurnar og reynir að
gera sitt besta. En þetta er náttúrlega
erfitt mál því það verður alltaf að
reikna með hvað tónleikarnir koma til
með að kosta. Sum verk krefjast
miklu meiri kostnaðar en önnur og
það getur verið ofviða hljómsveitjnni
fjárhagslega að flytja ákveðin verk.
En þó það sé voða gaman að flytja
öll þessi stórbrotnu verk þá hlýtur að
verða mikill munur á þegar maður
kemst í almennilegt hús og getur
farið að heyra þau hljóma. Tónlistar-
áhugi og aðsókn á tónleika er geysi-
mikill og í rauninni er það skrýtið
hvað það hefur verið mikil aðsókn á
hljómleika í gegnum árin þrátt fyrir
þetta slæma hús sem við höfum. Það
hlýtur að breyta óskaplega miklu fyrir
hljóðfæraleikara og tónleikagesti
þegar nýja húsið kemur.
Á hvaða stigi eru framkvæmdirnar?
Samkeppni arkitekta um gerð
hússins er hafin. Fjársöfnun er í
fullum gangi, þar á meðal happdrætti
sem gengur vel. Til þess að leggja
áherslu á þetta þjóðþrifamál ætlar
útvarpið aó helga þessu málefni
kvöldstund í beinni útsendingu á Rás
2 sunnudagskvöldið 6. október. Þar
munu koma fram fulltrúar sem flestra
tegunda tónlistar til þess að minna á
fjársöfnunina.
Það er og hefur verið í langan tíma
geysimikil þörf fyrir almennilegt tón-
listarhús, ekki aðeins fyrir flutning
sígildrar tónlistar, heldur á öll tónlist
að hafa aðgang að þessu húsi, svo
og ýmsar uppákomur svo sem söng-
keppni sjónvarpsins ef af henni verÓ-
ur og svo framvegis.
Tónlistaráhugi er mikill hér á landi
og þaö eru margir tilbúnir að leggja
mikið af mörkum fyrir bygginguna.
Tónlistin er eina listgreinin sem ekki
á þak yfir höfuðið en því á að breyta.
Þaö ætti að vera stolt allra íslendinga
að eiga gott tónlistarhús.