NT - 16.11.1985, Blaðsíða 13
Laugardagur 16. nóvember 1985 13
Verður íslensk fiskfóður-
framleiðsla háð erlendum
vörumerkjum um alla framtíð?
■ Við fiskeldi hér á landi, sem hófst
fyrir um 35 árum, var fyrstu árin
notað blautfóður; sláturafurðir, fisk-
ur og fiskúrgangur, sem stöðugt olli
áhyggjum í sambandi við að útvega
gott, ferskt fóður eða hráefni í holla
fóðurblöndu til að gefa seiðum, því
að stærri fiskur, eins og bleikja til
manneldis, er auðveldari viðfangs.
Brýn þörf var því tilrauna á þessu
sviði og var unnið sérstaklega að
þeim, fyrst í Klak- og eldisstöðinni
við Elliðaár í samvinnu við Veiði-
málastofnun og síðar í Kolla-
fjarðarstöðinni í samvinnu hennar og
Rannsóknarstofnunarfiskiðnaðarins.
Með tilkomu svonefnds þurrfóðurs
erlendis árið 1965 má segja, að bylting
hafi orðið í þessum efnum, þar sem
allt varð einfaldara og öruggara en
áður; fullkomið fiskfóður, tilbúið til
gjafar fyrir seiðin, og auk þess t.d.
vinnusparandi, þar sem hægt var að
nota sjálfvirka fóðrara.
Eins og fyrr var vikið að, átti þessi
nýjung fyrst og fremst við um eldi
seiða og þá einkanlega laxaseiða, sem
þurfa hollt og gott fóður, ef vel átti að
takast til um árangur.
Tilraunir með íslenskt
þurrfóður
Nú hófust tilraunir til að setja
saman íslenskt fiskfóður, þurrfóður,
í samvinnu Kollafjarðarstöðvar og
Rannsóknarstofnunarfiskiðnaðarins.
Árangur þessa varð sá, að það tókst
að búa til þurrfóður, sem gaf góða
raun. Sett var á laggirnar verksmiðja,
Fiskfóður hf., sem hóf ramleiðlsu á
fiskfóðrinu. Galli kom fram í fóðrinu
1974, sem olli erfiðleikum, er síðar
leiddi til þess að starfseminni var
hætt.
í erindi, sem Sveinn Jónsson hjá
Rannsóknastofnun fiskiðnaðarins
flutti á ráðstefnu líffræðinga snemma
á þessu ári, gerði hann að umtalsefni
þessi fiskfóðursmál. Þar greindi hann
frá því að galli sá, sem upp kom í
sambandi við framleiðsluna, hafi staf-
að af því fiskimjöli, sem notað var í
fóðrið. Sveinn taldi að fullnaðarskýr-
ing væri fundin á því af hverju
vandinn stafaði og þess vegna þyrfti
ekkert ekkert að standa í vegi fyrir
því að fiskfóðurframleiðsla yrði hafin
að nýju hér á landi.
Samstarf við erlenda aðila
Nú hafa mál hins vegar skipast á
þannn veg, að íslenskir aðilar hafa
leitað samstarfs við erlenda fiskfóð-
urframleiðendur um framleiðslu á
fiskfóðri hér á landi með erlendunt
vörumerkjum. Auk þess er flutt til
landsins fiskfóður, sem framleitt er
erlendis. Hin erlendu vörumerki í
fiskfóðri sem komin er í þessa sam-
vinnu eru nterkin: Tess, sem Skrett-
ing í Noregi hefur framleitt og Silver
Cup, sem bandaríska fyrirtækið Sterl-
ing H. Nelson & Sons Inc. hefur
staðið fyrir. Samstarfsaðili Skretting
hér á landi er fyrirtækið ístess hf.,
sem er á Akureyri, en aðilar að því
fyrirtæki eru m.a. Síldarverksmiðjan
í Krossanesi og Kaupfélag Eyfirðinga
(KEA) Akureyri. Hinsvegar er það
Mjólkurfélag Reykjavíkur, sem hefur
fengið framleiðsluleyfi á Silver Cup
fiskfóðrinu hér á landi. Þá er ógetið
um sænska fyrirtækið Ewos. sem
hefur töluvert fyrirferðarmikið á ís-
lenska markaðinum í fiskfóðri. Það
erÓIafur Gíslason hf., sem hefur
umboð fyrir fiskfóður frá Ewos hér á
landi.
Framtíðarhorfur með íslenskt
fiskfóður
Fyrr var vikið að erindi Sveins
Jónssonar hjá Rannsóknarstofnun
fiskiðnaðarins sem lét þau orð falla í
lok erindis síns um laxfiskafóður, að
þótt nægileg þekking ætti að vera
fyrir hendi til þess að hefja hér á landi
framleiðslu á viðunandi laxafóðri,
þyrfti að gera stórfellt átak í skipu-
lagningu hráefnisvinnslu, gæðaeftir-
liti og rannsóknum á því hráefni, sem
fellur til hér á landi. Þessar rannsókn-
ir þyrftu að miða við þær umhverfis-
aðstæður sem okkur væru skapaðar.
Að lokum mætti varpa fram þeirri
spurnmgu, hvort að santvinna við
hina erlendu aðila, sem virðist vera
auðveldasta leiðin fyrir framleiðlsu á
fóðri hér á landi, muni verða til þess
að fresta því að hafin verði fram-
leiðsla á alíslensku fóðri um ófyrirsjá-
anlega framtíð.
5ILVER CUP
■ Nína Björk Árnadóttir.
Fuot FMl/6 Á SbjÚRU
Táknmál og
raunsæ ádeila
■ Leikverkið „Fugl sem flaug á
snúru“ eftir Nínu Björk Árnadóttur
er komið út á bók, en áður hefur það
verið flutt á sviði.
Um verkið hefur höfundurinn sagt;
„Verkið er um fólk, sem finnur
ástina, sem það er hrætt við að„ mega
ekki rækta. Finnur hana í „Ungum
manni með rós“, sem hefur kastað
nafni sínu og fortíð og neitar að
þrífast við þær aðstæður sem eru. Og
um „Þann vísa“, sem ræktar ástina á
þann einfalda hátt, sem virkar bros-
lega. Hvort ungur maður með rós er
tákn eða lifandi persóna er hverjum
og einum falið að ákveða með sjálfum
sér.
I verkinu fléttast nútíð og fortíð,
raunsæjar senur, táknrænar senur.
Ljóð og setningar tengja atriðin þar
sem við á.“
Nemendaleikhús Leiklistarskóla
íslands sýndi leikverkið s.l. vor við
leikstjórn Hallmars Sigurðssonar.
Leikrit Nínu Bjarkar Árnadóttur
hafa jafnan vakið verulega athygli.
Það er trú okkar, að í þessu verki hafi
hún náð einna lengst á ferli sínum; að
feta vandratað einstigi milli ljóðræns
táknmáls og raunsærrar ádeilu.
Bókin er skreytt teikningum eftir
Grétar Reynisson.
Útgefandi er Bókavarðan-Forlag.
Spennum beltin
ALLTAF
- ekki stundum
y^EROAR
Launaforritið
Laun
Vandað námskeið í notkun þessa vin-
sæla launaforrits.
Að loknu námskeiði eru þátttakendur
færir um að nota forritið hjálparlaust.
#
Dagskrá:
★ Grundvallaratriði við notkun
PC-tölvu.
★ Helatu atríði við launaútreikning,
akráningu og starfsmannahald.
★ Launaforritið LAUN.
★ Æfingar í notkun launaforritsins.
★ Skriarvinnsla og útprentun.
Leiðbeinandi:
Pétur Friðriksson
kerflsfraeðingur
Tími: 26., 27. og 28. nóvember kl. 13-16.
Innritun í símum 687590 og 686790.
TÖLVUFRÆÐSLAN
Ármúla36, Reykjavik.
ORKUSFARANDI
ÚTIUÚS
í SKAMMDEGHU
Kombi-Pack útiljósið er með
80 watta kvikasilfursperu, sem gefur
4-falt meiri birtu en 75 watta venjuleg
Ijósapera, með nánast sömu orku.
Það er sterkbyggt og auðvelt
í uppsetningu.
Kombi-Pack eykur öryggi hvar sem
er, t.d. á vinnu- og skólasvæðum,
við útihús og á bæjarhlaðinu.
Lýsið umhverfið með Kombi-Pack.
Heimilistækí hf
SÆTÚNI8-S: 27500