Lesbók Morgunblaðsins - 11.12.2004, Blaðsíða 23

Lesbók Morgunblaðsins ˜ 11. desember 2004 | 23
Kvikmyndir
Borgarbíó, Akureyri:
SAW
Seed of Chucky
Christmas with the Kranks
Háskólabíó
The polar express
Bridget Jones – The edge of
reason


 (HJ)
Open water
Íslenska sveitin
Mindhunters
Ladder 49
Shall we Dance
(HJ)
Laugarásbíó
SAW
Ong Bak
After the sunset
Kafteinn Skögultönn
Líf og fjör á Saltkráku
Regnboginn
SAW
Paparazzi
Seed of Chucky
Christmas with the Kranks
After the sunset
The forgotten
Sambíóin Reykjavík,
Keflavík, Akureyri
Surviving Christmas
The polar express
Without a paddle
Bridget Jones – The edge of
reason


 (HJ)
The Grudge
The forgotten
Bad Santa
Smárabíó
Paparazzi
Seed of Chucky
Christmas with the Kranks
Bad Santa
Dodgeball


 (SV)
Myndlist
Alliance Francaise: Sandrine
Bejannin – Málverk tileinkuð
Íslandi. Stendur til 20. des.
Anddyri Suðurlandsbrautar
4: Rafn Sigurbjörnsson –
Fjölskyldan. Tíu olíumálverk.
Árbæjarsafn: Í hlutanna eðli
– stefnumót lista og minja.
Til 5. jún.
Deiglan: Jónas Viðar, Vatn.
Gallerí 101: Daníel Magn-
ússon – Matprjónagerð lýð-
veldisins kynnir: Innihald
heimilisins. Til 27. des.
Gallerí Banananas: Hrafn-
kell Sigurðsson – „Verka-
maður / Workman“ Stendur
til 21. des.
Gallerí Dvergur: Erica
Eyres – „It’s For the Best“
Stendur til 26. des.
Gallerí Fold: Guðrún Ind-
riðadóttir, Ingunn Erna Stef-
ánsdóttir og Áslaug Hösk-
uldsdóttir – „Þrjár af okkur“
M.J. Levy Dickinson – Vatns-
litaverk. Lýkur um helgina.
Gallerí i8: Kristján Guð-
mundsson sýnir „Arkitektúr“
í i8. Til 18. des.
Gallerí Sævars Karls: Hjört-
ur Marteinsson – „Ókyrrar
kyrralífsmyndir“.
Gallerí Tukt: Illgresi.
Gallerí Veggur Síðumúla 22
| Kristján Ingi Einarsson
sýnir „Ásjónur“, ljós-
myndasýning á offsetprent-
uðum mannlífsmyndum. Til
31. des.
Gerðarsafn: Úrval verka úr
einkasafni Þorvaldar Guð-
mundssonar og Ingibjargar
Guðmundsdóttur. Til 19. des.
Gerðuberg: Guðríður B.
Helgadóttir – „Efnið og and-
inn.“
Grafíksafn Íslands: Samsýn-
ingin „Í dimmunni.“ Til 12.
des. Opið fim – sun 14–18.
Hafnarborg: Nemendur Iðn-
skólans í Hafnarfirði – „Má
ég opna?“ Til 23. des.
Hólmaröst: Jón Ingi Sig-
urmundsson – olíu- og vatns-
litamyndir.
Hrafnista Hafnarfirði: Sól-
veig Eggertz Pétursdóttir –
Landslagsmyndir. Til 14. des.
Hrafnista Reykjavík: Lista-
konurnar Guðleif Árnadóttir,
Guðrún Elíasdóttir, Guðrún
Karítas Sölvadóttir, Jóna
Stefánsdóttir, Kristjana S.
Leifsdóttir og Sólveig Sæ-
mundsdóttir.
Hönnunarsafn Íslands,
Garðatorgi: Sænskt listgler,
þjóðargjöf.
Iðntæknistofnun: Nýsköpun í
ný sköpun. Átta listamenn úr
Klink og Bank.
Kaffi Sólon: Kristín
Tryggvadóttir sýnir olíu-
málverk – „Leikur að stein-
um“.
Ketilhúsið Listagili: Anna
Richardsdóttir sýnir tíu ára
alheimshreingjörning um
helgina. Sýningin er gerð í
samstarfi við fólk um allan
heim undanfarin tíu ár.
Kling og Bang gallerí: Sig-
urður Guðjónsson – „Hýsill“.
Opið fim–sun kl. 14–18. Til
19. des.
Kunstraum Wohnraum: Alda
Sigurðardóttir, Landslags-
verk. Til 28. jan.
Listasafn Akureyrar: Pat-
rick Kuse – Encounter. Til
11. des.
Listasafn ASÍ: Erling Þ.V.
Klingenberg og David Divin-
ey – „Ertu að horfa á mig? /
Are you looking at me?“ Sara
Björnsdóttir: „Ég elska til-
messa. Til áramóta.
Nýlistasafnið: Ráðhildur
Ingadóttir – „Inni í kuðungi,
einn díll.“ Björk Guðnadóttir
– „Eilífðin er líklega núna.“
Safn: Birgir Andrésson –
Sýning. Til 23. jan. Yun Fei Ji
– „Boxers“. Til 9. jan. Opið
mið–fös 14–18 og lau–sun 14–
17.
Safn Ásgríms Jónssonar:
Þjóðsagnamyndir Ásgríms
Jónssonar.
Thorvaldsen: Linda Dögg
Ólafsdóttir – „–sKæti–“
Tjarnarsalur Ráðhúss: Ketill
Larsen – „Sólstafir frá öðrum
heimi“
Þjóðminjasafnið: Gleym-
mér-ei, ljósmyndasýning.
Leiklist
Borgarleikhúsið: Belgíska
Kongó, sun.
Broadway: Með næstum allt
á hreinu, lau.
Íslenska óperan: Litla stúlk-
an með eldspýturnar, lau.,
sun.
Loftkastalinn: Eldað með
Elvis, sun.
Sjallinn Akureyri: Vodkak-
úrinn, lau.
Þjóðleikhúsið: Dýrin í Hálsa-
skógi, sun. Edith Piaf, lau,
sun.
finningarnar þínar.“ Opið kl.
13–17. Lýkur um helgina.
Listasafn Árnesinga: Tumi
Magnússon, innsetning. Opið
þri., fim. og lau kl. 13.30–17.
Lýkur um helgina.
Listasafn Íslands: Ný íslensk
myndlist, Um veruleikann,
manninn og ímyndina. Opið
þri–sun. frá 11–17.
Listasafn Reykjavíkur –
Ásmundarsafn: Maðurinn og
efnið. Yfirlitssýning. Til 2006.
Opið alla daga frá kl. 13–16
Listasafn Reykjavíkur –
Hafnarhús: Erró, Víðáttur.
Yfirlitssýning. til 27. feb.
2005. Opið alla daga frá kl.
10–17.
Listasafn Reykjavíkur –
Kjarvalsstaðir: Alþjóðleg
textílsýning. Opið alla daga
frá kl 10–17.
Listasafn Sigurjóns Ólafs-
sonar: Mánasigð. Græn-
lenska listakonan Isle
Hessne.
Ljósmyndasafn Reykjavíkur:
Fyrir og eftir. Til 6. febrúar.
Mokka-kaffi: Tómas Ponzi –
Smámyndir úr skissubók. Til
áramóta.
Náttúrugripasafnið Hlemmi:
Tuttugu og sex myndlist-
arnemar sýna.
Norræna húsið: Vetrar-
HÁTÍÐARTÓNLEIKARNIR á fimmtudag
fyrir fullsetnu Háskólabíói í boði forseta Íslands
að viðstöddum fyrrverandi forseta Finnlands
Mauno Koivisto mynduðu að sönnu glæsilegan
ramma um endurkomu Osmos Vänskä, að-
alstjórnanda Sinfóníuhljómsveitar Íslands
1993–96. Óhætt er að segja að Osmo hafi, ásamt
landa sínum Petri Sakari, lagt hvað drýgstan
skerf til listrænna framfara hljómsveitarinnar
síðustu áratugi og þar með komið henni á al-
þjóðlega kortið. Eftirvænting hinna prúðbúnu
gesta var eftir því næsta áþreifanleg. En þó að
verði af megni að reyna að líta framhjá funheit-
um undirtektum, bravóhrópum og standandi
hyllingu áheyrenda að leikslokum, þá varð að
þessu sinni ekki hjá því komizt að lýsa sig sam-
mála meirihlutanum. Tónleikarnir voru nefni-
lega í tveim orðum sagt algert dúndur, og nær
það allt til fíngerðustu þátta.
Þetta varð ljóst þegar í upphafi með Forleik
Jóns Leifs að Galdra-Lofti, er kraumaði og sauð
af bæði forneskju og andagift. Sjaldan hefur
maður upplifað „íslenzkt tónlistareðli“ Jóns
jafnmarghliða og, já, fágað, eins og í innblásinni
túlkun Osmos, enda hélt hljómsveitin fullum
einbeitingardampi allt frá fyrstu álögum
kvæðamannahrynsins til síðasta tragíska
líkabangsins úr rörklukkum. Eins og stundum
áður eftir álíka magnaðan flutning hvarflaði
jafnvel að manni að þetta stutta æskuverk Jóns
gæti hingað til hafa verið vanmetið.
Lengsta verk kvöldsins var fiðlukonsert
Einojuhana Rautavaaras frá 1977. Þó að fram-
vindan virtist sumpart svífa í lausu lofti og ekki
alltaf jafnauðsætt hvað leiddi af öðru var margt
litríkt og hrífandi þar að finna, ekki sízt í
hljómameðferð og orkestrun er stundum leiddi
hugann að vistarverum púka og trölla en stund-
um að himneskri sælu eins og í selestuklingi
upphafsins. Jaakko Kuusisto, hinn fjölhæfi
bróðir Pekku er veitti landsmönnum afar per-
sónulega innsýn í Fiðlukonsert Beethovens sl.
janúar, kvað eiga sér aukastarfsferil sem bæði
hljómsveitarstjóri og tónskáld. Gerði hann
Rautavaarakonsertnum glimrandi skil þótt
varla gæfi verkið af sér mörg bravúrufæri utan
tvígripariðnu kadenzunnar í seinni þætti, og
samleikurinn við hljómsveitina hélzt allur við
innbyrðis kjörvægi sem lostæti úr kirnum
meistarakokks.
Hin einþætta 7. og síðasta sinfónía Jeans
Sibelius þykir mörgum tormelt þrátt fyrir
fremur knappa lengd, og ekki munu allir enn á
einu máli um sannfæringarmátt formsins hjá
þessum fremsta sinfónista Norðurlanda við hlið
Carls Nielsens. Líkt og í annars gjörólíkri 6.
sinfóníu danska starfsbróðurins rekur hlust-
andinn sig á ýmsar furður sem í fljótu bragði
virðast ekki ganga fullkomlega upp í breiðasta
samhengi. Engu að síður laðaði Osmo Vänskä
hið bezta fram úr verkinu með ýmist tignarlegri
syngjandi eða vakurri snerpu og frábæru jafn-
vægi milli radda, þrátt fyrir oft þéttriðinn og
vandleikinn rithátt. Gustaði og mikið af loka-
verki kvöldins, Geysi eftir Jón Leifs frá 1961, er
myndaði við hæfi kraftmikinn endapunkt á sér-
lega eftirminnilegum tónleikum.
Dúndrandi endurkoma
Ríkarður Ö. Pálsson
Morgunblaðið/Þorkell
Osmo Vänskä tekur í hönd Guðnýjar Guðmundsdóttur konsertmeistara á tónleikunum síðastliðið
fimmtudagskvöld.
TÓNLIST
Háskólabíó
Jón Leifs: Forleikur að Galdra-Lofti Op. 10; Geysir
Op. 51. Rautavaara: Fiðlukonsert (1977). Sibelius:
Sinfónía nr.7 í C Op. 105. Jaakko Kuusisto fiðla; Sin-
fóníuhljómsveit Íslands u. stj. Osmos Vänskä.
Fimmtudaginn 9. desember kl. 19:30.
Sinfóníutónleikar
ÞAÐ heyrir til undantekninga núorðið að fjallað sé um svokall-
aðar kaffihúsasýningar í myndlistargagnrýni Morgunblaðsins
en það kemur fyrir að undantekning er gerð þar á. Nú sýnir
Tómas Ponzi mikinn fjölda smámynda og teikninga á Mokka.
Það er gaman hvað Mokka er alltaf óbreytt og jafnan eins og
tímavél að ganga þar inn, ég er þá um leið komin aftur í menntó
og sit þar með vinkonum mínum, í kínaskónum og notuðu föt-
unum sem við keyptum m.a. á flóamarkaði einstæðra foreldra.
Mokka sker sig úr kaffihúsaflóru bæjarins að þessu leyti. And-
rúmsloftið þar er einstakt og það er vel við hæfi að listamaður
leitist við að fanga það í skissubók sína, í anda fyrri tíma goð-
sagnar um listamenn sem jafnan sátu á kaffihúsum, skrifuðu og
skissuðu. Tómas Ponzi hefur að því er ég best veit ekki verið
mjög virkur á listasviðinu en undanfarin fjögur ár hefur hann
sett sig í listamannsstellingar á Mokka og skissað og málað
samferðamenn sína, m.a. með kaffi og te. Afraksturinn er fjöldi
smámynda, allar í sama formati, nokkuð fjölbreyttar að gerð.
Myndirnar eru misjafnar, sumar eru nokkuð stirðar en aðrar
eru betur heppnaðar og margar ná að fanga andrúm Mokka, ei-
líft og utan við tímans rás. Sumar sýna þekkta einstaklinga en
flestar óþekkt, ungt fólk sem situr og les, reykir, horfir út í loft-
ið eða spjallar saman eins og gengur. Einna áhugaverðastar og
eigulegastar eru þær sem Tómas hefur lagt hvað mest í eins og
myndin sem sýnir Mokka sjálft, borðin, gluggann og gler-
verkið. Hugmyndin er frumleg hjá Tómasi og gengur vel upp,
myndirnar eru gestum kaffihússins tvímælalaust til ánægju.
Sýning af þessu tagi væri hreinasta kitch á öllum öðrum kaffi-
húsum bæjarins, en í samhengi við Mokka og í ljósi sögunnar er
þetta áhugaverð lítil sýning.
Tímavél
MYNDLIST
Mokka
Stendur fram í miðjan janúar.
Smámyndir, Tómas Ponzi
Eitt verkanna sem nú er til sýnis á Mokka.
Ragna Sigurðardóttir