Morgunblaðið - 25.07.2004, Blaðsíða 16

16 SUNNUDAGUR 25. JÚLÍ 2004 MORGUNBLAÐIÐ
„VAR Grettir sterki drepinn hérna? Í þessari
holu!?“ Níu ára Reykvíkingur, Pétur Jónsson,
starir stóreygur ofan í tóttarbrot undir lágum
kletti á sunnanverðri Drangey. Pilturinn, sem
fram að þessu hafði ekki vitað annað um
Gretti Ámundsson en að hann væri rauð-
skeggjaður karl á flugeldi, hafði hlýtt agndofa
á frásögnina um örlög útlagans, við tætlur
Grettiskofa þar sem hermt er að Þorbjörn
Öngull og
menn hans
hafi fellt
Gretti, sem þá
var á 20. og
lokaári útlegðarinnar. Þá varði Illugi bróðir
Grettis, 18 ára gamall, bróður sinn hetjulega.
Sögumaðurinn í Drangey, sem heldur
áheyrendum hugföngnum með lýsingu sinni á
sögum og landsháttum þennan milda sum-
ardag, er jafnaldri Illuga, Kolbeinn að nafni.
Hann er yngstur 10 barna Jóns Eiríkssonar,
títtnefnds "Drangeyjarjarls", sem sigldi þess-
um farþegum til eyjarinnar eins og ótal hóp-
um öðrum. Hann fór samt ekki upp á eyju að
þessu sinni, heldur varði tímanum við fram-
kvæmdir við bryggjuna sem hann steypti upp
við Uppgönguvíkina í fyrrasumar. Bryggjan
er býsna gerðarleg - enda þurfti 50 ferðir út
með steypu í hana - en engu að síður koll-
steypti vetrarbrimið hluta hennar.
Drangey er undraheimur. Iðandi af lífi og
ilmar af sögu. Stærri en mann grunar og upp-
gangan er miklu auðveldari en menn halda.
Víst er hún há, 174 metrar á hæsta kletti. En
þennan dag er Kristján Stefánsson frá Gil-
haga að ljúka við smíði trétrappa alveg upp í
skarðið, þar sem leiðin er hálfnuð, og góðar
festar og stigar ná alla leið upp á iðagrænan
koll eyjarinnar. Kaðlar hafa á þeim hluta leyst
af hólmi aldraða keðju, sem þó liggur enn nið-
ur skriðurnar. „Ég sá í ævisögu séra Jóns
Steingrímssonar að hann fór hingað fram árið
1754,“ segir Drangeyjarjarl, „og segir frá því
að í uppferðinni hafi verið handfaðmur, 80
faðma langur, sem Skúli Magnússon fóveti
hafði betsellt þegar hann var á Hólum. Ég tel
að það sé þessi sama keðja. Ég tók af henni
smá bút neðst og hann er í Glaumbæ. Hún
hefur reynst vel þessi festi, en nú komast allir
upp með léttum leik.“
Lundaveiðar: Veiðimaður háfar litríkan lunda við stíginn sem
liggur upp í eyna úr Uppgönguvíkinni. Kerlingin: Kollurinn á Kerlingunni, 52 metra háu og brimsorfnu bergtrölli sem stendur við Drangey, er þétt setinn af sjófugli.
Drangeyjarjarlinn: Jón Eiríksson, ferðafrömuður í Fagranesi, snýr heim úr enn einni Drangeyj-
arferðinni, en þær eru orðnar á annað þúsundið. Hann siglir með ferðamenn alla sumardaga.
Hamarinn: Lausir við lofthræðslu standa lunda-
veiðimenn á brún Heiðnabergs, norðan á eynni.
Grettiskofinn: Hér var Grettir Ásmundarson veginn árið 1037 segir á skilti á klettinum. Kolbeinn
Jónsson greinir ferðalöngum frá harmrænum örlögum útlagans fræga við tóttir Grettiskofa.
Sögusviðið: Kolbeinn Jónsson gengur um efsta hluta Drangeyjar, en eyjan er um átta hektarar. Til vinstri sést í dranginn Kerlingu og til hægri er Reykjaströnd, en þangað synti Grettir, um 7km leið.
Rispur
Morgunblaðið/Einar Falur