Morgunblaðið - 18.10.2004, Page 24
✝ Jakobína Stein-unn Þorbjörns-
dóttir Hampson
fæddist í Reykjavík
6. júní 1921. Hún lést
á sjúkrahúsi í Roch-
dale í Englandi 11.
október síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru Þorbjörn Pét-
ursson vélstjóri, f. á
Grjóta í Garðahreppi
1. september 1892, d.
21. maí 1965, og kona
hans Arndís Bene-
diktsdóttir, f. á Vallá
á Kjalarnesi 14. októ-
ber 1900, d. 16. febrúar 1949.
Systkini Jakobínu eru Pétur Þor-
björn skipstjóri, f. 25. október
1922, Sigríður Kristbjörg hús-
móðir og verkakona, f. 31. júlí
1924, d. 19. október 2003, Ólafur
Hilmar steinsmiður, f. 5. apríl
1926, Jónína Vilborg húsmóðir og
starfsstúlka, f. 15. september
1927, Benedikt sjómaður, f. 8. apr-
íl 1931, fórst með bv. Júlí 8. febr-
úar 1959, Eyjólfur Guðni veður-
fræðingur, f. 28. október 1933,
Júlíana Sigurbjörg hjúkrunar-
fræðingur í Englandi, f. 3. sept-
ember 1936, d. 12. desember 1992,
og Þorbjörn Steinar sjómaður, f.
11. nóvember 1937, d. 5. nóvem-
ber 1964.
Jakobína var tvígift, fyrri mað-
ur hennar var Maurice Sullivan, f.
í Essex 8. nóvember 1918, d. 1975.
Þau slitu samvistir 1946. Seinni
eiginmaður hennar var Peter
Leslie Hampson tannsmiður, f. í
Hull 28. ágúst 1921, d. í Rochdale
10. maí 1981. Börn þeirra eru:
Pétur Örn Hampson veitingamað-
ur í Rochdale, f. í Hull 17. júní
1948, kvæntur Marguerita Quinn,
f. í Manchester 23. maí 1954,
Sonja Hampson
Brine þjónustustjóri
og húsmóðir í Roch-
dale, f. í Nafferton í
East Yorkshire 7.
nóvember 1956, gift
William Thomas
Brine, f. í Rochdale
27. september 1951,
Lesley Hampson
Stott tannfræðingur
í Rochdale, f. í Man-
chester 21. maí 1960,
gift Mark Stott, f. í
Rochdale 6. maí
1959 og Benedikt
Paul Hampson verk-
taki í Rochdale, f. í Manchester 19.
nóvember 1961, sambýliskona
Jane Elisabeth Brown, f. í Dar-
lington 25. febrúar 1960. Barna-
börnin eru átta.
Jakobína ólst upp á Lokastíg 28
í Reykjavík, gekk í Miðbæjarskóla
og Austurbæjarskóla og starfaði
síðan sem skrifstofustúlka hjá
Bergenska skipafélaginu skömmu
fyrir stríð og í stríðsbyrjun. Hún
fluttist til Englands 1942 með
fyrri manni sínum, Maurice Sull-
ivan, og bjó í London til stríðsloka
þar sem hún starfaði sem sjúkra-
liði það sem eftir var styrjaldar.
Þau slitu samvistir um 1946. Jak-
obína fluttist þá til Hull í Norð-
austur-Englandi og þar kynntist
hún seinni manni sínum, Peter
Leslie Hampson, árið 1947.
Bjuggu þau í Hull og Nafferton,
East Yorkshire, til ársins 1957, en
fluttu þá til Manchester, en
bjuggu á Íslandi árin 1965-1969.
Eftir það fluttu þau til baka til
Englands og bjuggu eftir það í
Norden í Rochdale í Lancashire.
Útför Jakobínu Steinunnar fer
fram í dag frá St. Pauls Church í
Norden Village í Rochdale.
Það var árið 1965 sem Bína
frænka kom inn í líf okkar. Hún
hafði búið í Englandi í mörg ár og
auðvitað þekktum við krakkarnir
hana af afspurn og höfðum kynnst
Pétri Erni, eldri syni hennar þegar
hann hafði komið í heimsókn til Ís-
lands nokkrum árum áður. En
þarna var hún komin sjálf, hávaxin,
rauðhærð og glæsileg með alla fjöl-
skyldu sína. Hún settist að á Sel-
tjarnarnesi og urðum við þar með
heimilisvinir hjá henni.
Bína var veraldarvön og um-
gekkst okkur krakkana eins og við
værum fullorðið fólk. Hún gerði
engan greinarmun á börnum og
fullorðnum, háum og lágum og kom
eins fram við alla. Hún var óþrjót-
andi sagnabrunnur sem hafði búið
og starfað í Englandi heimsstyrj-
aldarinnar og fyrir okkur var hún
sem gullnáma. Það varð ekki til að
draga úr virðingu okkar fyrir henni
að hún reyndi alltaf að sjá lífið með
jákvæðum augum eins og Polly-
anna. Síðar heyrði ég oft til sæfar-
enda sem höfðu komið til Hull og
kynnst gestrisni Hampson fjöl-
skyldunnar og hvernig hún lagði
sig fram um að veita íslenskum sjó-
mönnum aðstoð við að fóta sig á er-
lendri grundu.
Eftir nokkurra ára dvöl á Íslandi
og alúðlega rækt við frændgarðinn,
héldu Bína og fjölskylda aftur til
Englands. Eftir þetta urðu fjöl-
skylduheimsóknir á milli landa mun
tíðari en áður og stóðu heimili Bínu
og Peters og barna þeirra ávallt op-
in fyrir frændfólkinu á Íslandi og
hlýlegt þótti mér að heyra í Bínu í
síma þegar höfð var viðkoma í Eng-
landi og ég hringdi í hana. Eftir að
Peter lést, kom hún nokkrum sinn-
um til Íslands ásamt börnum sínum
og ávallt var jafngaman að sjá hana
og börnin.
Fyrir þremur árum veiktist Bína
alvarlega og var að mestu rúmliggj-
andi eftir það. Smám saman dró af
henni og á síðastliðnu vori, er þrjú
barna hennar voru hér á landi
ásamt fjölskyldum sínum, var Bína
ekki með. Það var stutt eftir og
ljóst að hverju stefndi. Nú er hún
farin á fund eiginmanns síns og
fylgja henni hlýjar minningar um
yndislega manneskju sem ávallt
átti til bros og hlýju í fórum sínum.
Anna K. Kristjánsdóttir.
JAKOBÍNA STEIN-
UNN ÞORBJÖRNS-
DÓTTIR HAMPSON
24 MÁNUDAGUR 18. OKTÓBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
Minningarkort
Minningar- og
styrktarsjóðs
hjartasjúklinga
Sími 552 5744
Gíró- og kreditkortaþjónusta
LANDSSAMTÖK
HJARTASJÚKLINGA
A
u
g
l.
Þ
ó
rh
.
1
2
7
0
.9
7
Kársnesbraut 98 • Kópavogi
564 4566 • www.solsteinar.is
✝ Hjördís Kjart-ansdóttir fædd-
ist í Reykjavík 13.
september 1982.
Hún lést á Landspít-
alanum við Hring-
braut 4. október síð-
astliðin. Foreldrar
hennar eru hjónin
Magnea Guðmunds-
dóttir, f. 2. septem-
ber 1951, og Kjart-
an Ólafsson, f. 8. júlí
1949. Magnea er
dóttir Erlu Hjördís-
ar Gísladóttur, f. 17.
september 1928, d.
16. nóvember 1983, og Guðmund-
ar Þórhallssonar, f. 2. desember
1926. Kjartan er sonur hjónanna
Eyrúnar Jóhannesdóttur f. 10.
október 1917, og Ólafs Árnason-
ar, f. 19. apríl 1915, d. 18. mars
vöðvasjúkdóm, Senger Synd-
rome, sem hún barðist við allt sitt
líf. Vegna sjúkdóms þessa hafði
hún skerta sjón og aðra fylgi-
kvilla auk þess sem hún undir-
gekkst hjartaskipti á Östra-
sjúkrahúsinu í Gautaborg í jan-
úar 1995.
Hjördís starfaði að félagsmál-
um blindra og sat í fjölda nefnda
á vegum Blindrafélagsins. Hún
var þrívegis kjörin formaður
ungmennadeildar félagsins, síð-
ast í október 2003. Hún var vara-
maður í stjórn Blindrafélagsins
frá 2001 til 2003 og fulltrúi sam-
takanna í norrænu æskulýðsstarfi
frá árinu 1999. Hún var á haust-
dögum 2004 skipuð í stjórn Sam-
bands íslenskra æskulýðsfélaga
fyrir hönd Blindrafélagsins. Hjör-
dís hafði alla tíð mikinn áhuga á
þjóðfélagsmálum og var félagi í
Sjálfstæðisflokknum. Hjördís var
mikill KR-ingur og fylgdist
grannt með sínu félagi.
Útför Hjördísar verður gerð
frá Fossvogskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
1995. Hjördís var
yngst fjögurra systk-
ina. Hin eru: Sverrir,
f. 9. nóvember 1969,
d. 13. febrúar 1989,
Erla Hjördís, f. 8.
nóvember 1974, d. 15.
nóvember 1975, Ólaf-
ur, f. 29. mars 1977.
Hjördís stundaði
nám í Menntaskólan-
um við Hamrahlíð að
loknum grunnskóla
og lagði síðan stund á
tölvu- og upplýsinga-
tækninám við Dat-
aNon-skólann í Hels-
ingfors í Finnlandi frá september
2001 til ársloka 2002. Hún starf-
aði hjá Orkuveitu Reykjavíkur
frá ársbyrjun 2003.
Þriggja mánaða greindist Hjör-
dís með sjaldgæfan meðfæddan
Það er stormviðvörun í útvarp-
inu, ég hlusta, framundan venju-
legur dagur, einungis meiri veð-
urhamur en venjulega. Seinna um
morguninn skilaboð um að Hjördís
frænka mín sé komin á bráðamót-
töku Landspítalans. Hún hefur
komið þangað áður oftar en flestir
og þurft á læknisaðstoð að halda
frá unga aldri.
Fyrir einungis tuttugu og einu
ári, hinn 13. september 1982, fædd-
ist Magneu og Kjartani sitt fjórða
barn sem var skírð Hjördís eftir
ömmu sinni sem reyndar hét Erla
Hjördís en þar sem þau höfðu áður
misst aðeins ársgamla prinsessu
með sama nafni vildu þau að nýja
barnið fengi einungis Hjördísar
nafnið sem reyndar hæfði henni
ljómandi vel.
Þegar hún var einungis nokk-
urra mánaða gömul kom í ljós
augnsjúkdómur sem var ekki ein-
ungis ógnvænlegt heldur benti til
þess að hún væri með sama sjúk-
dóm og systir hennar hafði látist
úr og elsti bróðir hennar, sem þá
var 12 ára, var einnig með og lést
úr aðeins tvítugur að aldri.
Þarna byrjaði þrautaganga ungu
stúlkunnar, augnaðgerðir sem skil-
uðu henni eftir mikla baráttu lítils
háttar sjón sem hún með dugnaði
og elju nýtti sér til hins ýtrasta.
Vegna þess að hún hafði fengið í
vöggugjöf þá gleði og kraft til að
takast á við erfiðleika og storm-
urinn var einungis áskorun um að
berjast áfram. Með þetta veganesti
fór þessi unga stúlka út í lífið en
skellirnir voru margir.
12 ára gömul fór hún í hjartaað-
gerð og fékk nýtt hjarta. Mín kona
fór í gegnum þá raun með því sem
áður hafði einkennt hana, einbeitt-
um vilja til að halda áfram og eign-
ast enn betri daga. Í Svíþjóð
kynntist hún framandi tungu og
nýju landi sem hún síðar átti eftir
að sækja meira til því þaðan kom
Peter sem hún kynntist í Finnlandi
þegar hún fór þangað til náms.
Þangað sótti hún ekki einungis
menntun heldur var þetta hennar
leið til að standa á eigin fótum og
feta sig áfram í lífinu.
Á spítalanum tjáði hún mér að
nú væri hún búin að fá nóg af bar-
áttunni. Þrek hennar væri þrotið,
óvissuferðin mikla væri það eina
sem hún sæi fyrir sér. Þó ferðin yf-
ir móðuna miklu sé okkur flestum
kvíðaefni, eins og flest það sem við
ekki þekkjum, hafði hún meiri
áhyggjur af þeim sem stóðu henni
næst og hún var að yfirgefa. For-
eldrum, bróður og kærasta sem
hafði í ágúst komið til Íslands til
að hefja með henni sambúð. Þetta
var kveðja ungrar konu sem hafði
á fáum árum aflað sér reynslu öld-
ungsins – sem var tilbúin að fara í
ferðina miklu sem bíður okkar
allra. Við sem eftir stöndum erum
ríkari vegna þess sem hún kenndi
okkur svo margt og börnin í fjöl-
skyldunni minnast hennar með
hlýju og söknuði fyrir umhyggju
og ástúð.
Hjá sumum haustar snemma.
Megi lífsganga hennar verða okkur
minning um að hringrás lífsins er
óvissuferð þar til henni lýkur.
Gagnvart valdi dauðans má mað-
urinn sín lítils. Þó var dauðinn í
hennar huga upprisa til nýs lífs.
Fortjald milli lífs og dauða er hula
sem skýlir en hylur ekki. Megi ljós
lífsins lýsa í skammdeginu foreldr-
um, bróður og unnusta. Megi
minningin um Hjördísi vera okkur
öllum hvatning til að skoða storm-
viðvaranir sem áskorun til lífsins.
Þannig verður hennar lífsganga
ljósneisti sem lýsir í myrkrinu.
Sigríður Erna.
Hver er tilgangurinn með því að
taka ungt fólk í blóma lífsins og
hvers vegna eru líkamlegar þján-
ingar og fötlun lagðar á börnin
okkar?
Hjördís fékk að hafa fyrir lífinu,
fæddist með sama sjúkdóm og
systkini hennar, Erla Hjördís og
Sverrir, sem bæði hafa kvatt þenn-
an heim. Hjördís var baráttujaxl
sem tókst á við erfiðleikana og ætl-
aði ekki að gefast upp, sama hvað
öldurnar voru háar eða dalirnir
djúpir. Nýtt hjarta fékk hún hinn
19. janúar 1995 og hefur sá dagur,
„hjartadagurinn“, verið haldinn há-
tíðlegur síðan, enda var það mikil
gleðistund þegar hún vaknaði eftir
aðgerðina. Hún setti markið hátt
enda dugnaðarforkur, tók þátt í
Reykjavíkurmaraþoni í ágúst 1995,
síðan í nokkrum kvennahlaupum
þrátt fyrir að líkamlegt þrek væri
lítið.
Árið 2001 hélt hún til Finnlands
í tölvunám. Hún vildi standa á eig-
in fótum, búa erlendis, enda var
mikið flökkueðli í henni. Hún átti
góða vini í Finnlandi sem hún gat
leitað til og var það mikið öryggi
fyrir hana og fjölskylduna. En í
árslok 2002 varð hún að koma heim
vegna veikinda sinna. Hjördís beit
á jaxlinn, það var ekki í hennar eðli
að gefast upp. Hún fékk vinnu hjá
Orkuveitunni þar sem hún hafði
unnið áður en hún fór til Finn-
lands, en þrekið var ekki mikið.
Hún gat ekki stundað vinnuna eins
og hún hefði viljað, en hún hafði
góðan yfirmann sem hún mat mik-
ils.
Hjördís hafði mikla ánægju af
því að hafa boð fyrir vini og fjöl-
skyldu, það síðasta var á 22 ára af-
mælinu í september og var gert af
miklum myndarskap eins og henni
var lagið. Gamlárskvöldin höfum
við haldið saman með freyðivíni og
flugeldum. Hún kenndi okkur að
njóta flugeldanna á annan hátt en
okkur finnst sjálfsagt sem sjáandi
erum og erum við þakklát fyrir það
og söknum þess jafnframt að heyra
ekki hlátur hennar og skellina í
skónum þegar hún gekk um.
Hjördís starfaði mikið með
Blindrafélaginu og var formaður
fyrir Ungblind. Vegna starfa sinna
þar ferðaðist hún til Norður-
landanna og sótti sumarbúðir
SUN, félags sjónskertra á Norð-
urlöndum. Síðastliðið sumar voru
sumarbúðirnar á Íslandi og var
hún í forsvari fyrir þeim. Í þessu
starfi kynntist hún stóru ástinni
honum Peter Fork.
En fjarlægðin er mikil á milli Ís-
lands og Svíþjóðar fyrir ungt ást-
fangið fólk, þótt á tölvuöld sé. Pet-
er flutti til Íslands í ágúst
síðastliðnum, í litlu íbúðina sem
hún var búin að eignast og koma
sér svo vel fyrir í. En samveran
varði ekki lengi eða rúman mánuð
þegar kallið kom svo snöggt.
Elsku Magga, Kjartan, Óli og
Peter. Guð gefi ykkur styrk og
blessi minningu Hjördísar.
Elísabet, Guðjón og Sigurður.
Fjórði október rann upp eins og
aðrir dagar. Það var kalt og skýj-
að. Við sátum við eldhúsborðið
heima á Hliðsnesi, ég, Hrefna, Álf-
hildur og Svanhildur, og vorum að
ráða lísfgátuna. Okkur var öllum
hálfkalt og við höfðum orð á því að
engu væri líkara en eitthvað lægi í
loftinu þegar síminn rauf hugrenn-
ingar okkar. Okkur var tjáð að
Hjördís vinkona okkar væri mikið
veik. Allar sögðum við einum rómi:
„Ó, nei, ekki leggja meira á þessa
fjölskyldu, Drottinn, það er komið
nóg!“ Við stóðum upp og gengum
að stofuglugganum og allt í einu
drógust þung ský frá sólu og him-
inninn birtist okkur í undurfögrum
litum. Þá vissum við, án þess þó að
vita, að stundin var komin, að him-
inninn hafði opnast til að taka á
móti hetju sem var búin að kenna
svo mörgum svo margt á sinni
stuttu lífsleið.
Það þarf vart að rekja sögu
Hjördísar í smáatriðum því svo
margir þekktu hana eða til hennar.
Það bjó ótrúlegur baráttuandi í
sálu Hjördísar. Hún vildi umfram
allt réttlæti handa öllum sem
minna mega sín í þjóðfélaginu.
Hjördís lá ekki á skoðunum sínum
hvort sem hún talaði til þeirra, sem
stundum eru kallaðir málsmetandi,
eða annarra. Hún vildi lausnir á
margháttuðum vanda blindra en
reyndi einnig að rétta hlut margra
lítils megandi. Hjördís vílaði ekki
fyrir sér að fara til útlanda í nám,
ein og óstudd, sjónskert og á
stundum illa á sig komin líkamlega
en með járnvilja sem fleytti henni
að settu marki.
Þótt það kunni að virðast und-
arlegt þykjumst við vita að það
ferðalag sem Hjördís er nú lögð í
verði henni gæfuríkt. Margir úr
fjölskyldu hennar hafa farið á und-
an, systkini og amma, og munu þau
taka henni opnum örmum á stað
þar sem líkamlegir fjötrar eru
leystir. Annað mál er svo hvernig
við sem eftir sitjum, unnusti Hjör-
dísar, foreldrar, bróðir og aðrir
sem elskuðu hana, vinnum úr sorg
okkar og söknuði. Tíminn leiðir
það í ljós.
Elskulega vinkona. Þú ert kvödd
með orðum afa Þórðar sem hann
skildi eftir sig:
„Nú legg ég af stað út á veg allr-
ar veraldar án vissu en með von
um eitthvað sem mér er hulið og
fæ ekki skilið. Minnugur þess að
enginn veit sína ævina fyrr en öll
HJÖRDÍS
KJARTANSDÓTTIR