Morgunblaðið - 28.11.2004, Blaðsíða 13

É
g heyri alveg, þegar Raxi nálgast mig; hann er með hláturinn í
farangrinum og getur ekki stillt sig um að lauma einhverju að
samstarfsmönnum okkar; einhverju krassandi. Þetta er eins og
að standa í fjörunni og finna ölduna færast nær. Svo sezt hann
gegnt mér með bros á vör og blik í augum.
„Þegar ég var strákpatti þá skoðaði ég Moggann, myndirnar
hans Óla K.
Svo var ég í sveit á Kvískerjum. Þar voru gömul blöð og ég lagðist yfir myndirnar í
þeim. Þegar ég kom í bæinn, keypti ég gömul blöð og þá eingöngu til þess að skoða
myndirnar í þeim.
Ég hugsa að ég hafi tekið þetta svona, af því að ég gat aldrei teiknað. Og get reynd-
ar ekki enn. Ef ég teikna Óla prik þá hlæja börnin mín. En að skoða myndir í blöðum
og á bókum. Það var minn heimur. Eiginlega lít ég á ljósmyndirnar mínar sem mín
málverk.
Pabbi var með margar dellur; ein af þeim var ljósmyndadella og hann lánaði mér
myndavélar. Mína fyrstu ljósmyndavél fékk ég svo í fermingargjöf. Ég var sítakandi
myndir og svo framkallaði ég á baðinu heima. Á sumrin tók ég myndir með bræðr-
unum á Kvískerjum; þeir voru að taka myndir af náttúrunni, dýrum og gróðri.
Ég fékk dellu fyrir fuglunum. Þá komst ég að því að fuglar kunna bara að telja upp
að einum. Ég setti upp kassa við skúmshreiður og ef ég gekk einn að kassanum, kom
hann ekki. En ef við vorum tveir og hinn fór til baka, þá kom skúmurinn óðar og sett-
ist á. Og ég náði fínum myndum af honum úr kassanum!“
– Þú hefur þá strax ætlað að verða ljósmyndari, eða hvað?
„Ég ætlaði að verða atvinnumaður í fótbolta. En flugið og ljósmyndin toguðu líka í
mig. Og þau urðu ofaná.“
– Þar hefur landsliðið misst af miklu!
„Já hugsaðu þér bara,“ segir Raxi og hlær við.
En þótt Raxi hafi ekki orðið atvinnuflugmaður, má segja, að flugið sé stór hluti af
hans ljósmyndastarfi.
„Ég lærði að fljúga og nú flýg ég á vél, sem við pabbi smíðuðum. Svo á ég smáhlut í
fleiri vélum með bræðrum mínum. Það eru einar fimm flugvélar í fjölskyldunni!“
Óli K. hljóp strákinn niður og út á það var hann ráðinn
„Ég labbaði sextán ára gamall inn á Moggann að leita mér ljósmyndavinnu. Ég var
þá svo heppinn að Ólafur K. Magnússon kom á fleygiferð og hljóp mig niður! Hann
stoppaði við og spurði, hvað ég væri að gera og þegar ég sagði honum erindið, sagði
hann, að það vantaði mann í sportið. Svo tók hann undir handlegginn á mér og leiddi
mig til Steinars J. Lúðvíkssonar, sem sendi mig á völlinn til prufu. Þar tókst mér nógu
vel upp til þess að vera ráðinn til sumarsins. Síðan hef ég verið Moggamaður!“
Raxi lærði ljósmyndun hjá Ingibjörgu Kaldal og fór á námskeið í Bandaríkjunum
hjá Mary Ellen Mark, sem er talin einn áhrifamesti ljósmyndari allra tíma. Lærifaðir
hans á Mogganum var svo Ólafur K. Magnússon.
– Hvað þarf ljósmynd að hafa til að teljast góð?
„Í mínum huga er ljósmynd annaðhvort góð eða vond. Það er ekkert til þar í milli.
Það getur tekið sinn tíma fyrir ljósmynd að sanna sig eða líða undir lok. Ég hef horft á
sumar mynda minna í allt að tvö ár áður en þær tóku skarið af því hvort þær ætluðu
að lifa eða deyja.
Góð ljósmynd. Það er ljósmynd sem lifir af.“
Raxi er maður svarthvítu myndarinnar. Af hverju það?
„Litirnir eru þarna. Það er sáralítil ögrun í þeim. Og allir eru að taka litmyndir. En
ég vildi vera öðru vísi. Svarthvíta ljósmyndin stendur einhvern veginn svo sér, það er
svo skemmtileg vinna að búa til andrúmsloftið í svarthvítri ljósmynd.
Svarthvíta myndin stendur upp úr. Dýrustu ljósmyndir í heiminum eru svarthvítar,
þótt ég hafi ekki fundið til þess í veskinu mínu!“
– Ennþá!
„Já. Ennþá,“ segir Raxi og hlær dátt.
Hverfandi mannlíf á eyjatríóinu í norðrinu
En þótt peningarnir hafi látið á sér standa, hafa ljósmyndir Raxa aflað honum
verðlauna og viðurkenninga á erlendri grund. Þar segir mest af myndum, sem hann
GÓÐ
LJÓSMYND
LIFIR AF
Ragnar Axelsson ljósmyndari, Rax eins og hann merkir myndirnar sínar, eða Raxi
eins og hann er kallaður, er stöðugt á ferð og flugi með ljósmyndavélina á lofti. Hann
ekur á ákveðinn stað, tekur þar fram flugvélina sína og flýgur á vit ævintýranna. Þau
ævintýri sjá lesendur Morgunblaðsins síðan á síðum blaðsins.
Eftir Freystein Jóhannsson
Í starfskynningu | Ragnar Axelsson hóf ung-
ur störf hjá Morgunblaðinu, en fyrst kom
hann á starfskynningu á ritstjórnina. Í frétt
blaðsins frá 12. febrúar árið 1975 er fjallað
um það að tveir ungir skólamenn, Ragnar og
Magnús Narfason, kynntu sér þar blaða-
mennsku. Ólafur K. Magnússon, sem varð
lærimeistari Ragnars, tók myndina.
28.11.2004 | 13