Sunnudagsblaðið - 22.11.1964, Blaðsíða 12
Ragnar Jóhannesson cand. mag::
Spilaborð síra Hannesar Stephensen. - Kommóða frú
Þórunnar Stephensen. - Bænarskrá af Hvalfjarðar-
strönd.
★ Spilaborð' síra Hannesar
Stephensen.
UM MITT SUMAR 1851 var
mikið um að vera í Reykjavík.
Mikil spenna lá í loftinu, það var
eins og þessi litli kaupstaður stæði
á öndinni.
Uppi í Latínuskóla stendur yfir
mannfundur, sem beztu menn ís-
lendinga gerðu, sér miklar vonir
um að valda mundi straumhvörf-
um í frelsisbaráttu þeirra. úað
vár Þjóðfundurinn svonefndi 1851.
Þar kveður mest að þremur
mönnum. Mest sópar að hvíthærð-
um manni, glæsilegum útlits, frán-
eygum — sá maður virðist hafa
flest það til að bera, sem for-
ingja má prýða, enda víkja menu
til hans um alla forystu.
Annar er grannur, hvass á
brún, einarðlegur, hann stingur
við í gangi, er haltur.
Þriðji er feitlaginn mjög, en
þó hinn fyrirmannlegasti og er
einn málsnjallasti maður þessa
þings.
Allir standa þessir vasklegu og
baráttuglöðu menn fast saman
828 SUNNUDAGSBLAÖ - ALÞÝÐUBLAÐIÐ
um málstað íslands, gegn harðri,
og að lokum 'ósvífinni andstöðu
danska valdsins, undir stjórn stift-
amtmannsins, Trampe grcifa.
En það cru ckki aðeins atburðir
fundarins, sem valda æsingi í
bænum þessa daga. Á höfninni
liggur danskt herskip, og um ryk-
ugar moldargötur þramma dansk-
ir soldátar, gráir fyrir járnum og
byssum búnir. Þeir halda uppi
heræfingum, og ibúum þcssa
norðurhjaraþorps finnst þeir licld-
ur en ekki ófriðlegir. Og þctta cru
svo danskir licrmenn sem cru
sendir til aö sýna íslendingum í
tvo heimana. Um miðja sextándu
öld scndi vor arfakóngur hingað
herskip til að lægja rostann í
Jóni biskupi Arasyni og sonum
hans. En sá leiðangur greip í tómt:
Kristján skrifari hafði látið taka
þá feðga af, og Norðlendingar
ÖNNUR GREIN
drepið Kristján í hefndarskyni.
Og hérna suður í Kópavogi
hafði danskur herflokkur uin-
kringt íslenzka fulltrúa, 1662, og
Henrik Bjelke hafði bent þeim á
liermennina og spurt með þjósti:
„Sjáið þið þá þessa?”
Nei, það gat ekki vitað á gott,
að sjá dönsku soldátana hér i
Reykjavík nú — 1851.
Og sögur gengu um það, að
dönsku hermennirnir hefðu fyrh'-
mæli um það, að ef til átaka kænii
hér um þjóðfundinn — cða jafn-
vel uppreisnar, þá skyldu þi'ír
menn skotnir fyrstir: „Den hvide,
den halte og den tykke,” — sa
hvíti, sá halti og sá feiti. Það eru
mennirnir, sem við sáum áðan a
l'undinum uppi í Latínuskólanuin:
Jón Sigurðsson forseti, Jón Guð-
mundsson ritstjóri og síra Hannes
Stephcnsen, prófastur á Ytra-
Hólmi.
Síra Hannes var einn mestur
þjóðskörungur um sina daga, og
tvímælalaust með mcrkustu mönn-
um, sem búið hafa í Borgarfh'ði
sunuan heiðar, íyrr og síðar.