Eintak - 25.08.1994, Blaðsíða 12

1-
Undanfarið höfum við Islendingar staðið í stríði
við nágranna okkar, Norðmenn.
En hvaða óaldarlýður er þetta sem er að hrekkja
aumingja íslensku sjómennina við Svalbarða?
eintak fór á stúfana og leitaði uppi fólk
sem hefur dvalið í Noregi í lengri
eða skemmri tíma.
Það lýsir því sem það sá...
„Þeir eru náttúrlega orðnir alveg
óþolandi góðir í íþróttum um
þessar mundir. Það gerir þá ekki
hógværari."
Valgeir Guðjónsson
Menningarfói
„Ég held að þrátt fyrir að Islend-
ingar séu lélegir, séu Norðmenn
verri. En auðvitað hafa þeir átt risa
eins og Munk, Ibsen, Grieg og
Hamsun."
Megas
Sama slektið
„Þetta er nákvæmlega sama fólkið
og við. Sama dæmið og hérna
heima. Sömu drykkjurútarnir og
sömu þjóðremburnar. Þeir eru
kannski ekki alveg jafn uppþembd-
ir og við að þjóðrembu. Þeir gera
stundum lítið úr sjálfum sér. Kalla
sig smáþjóð.“
Steinar Birgisson handboltakappi
„Það er engin þjóð líkari okkur,
nema kannski einna helst Færey-
ingar.“
Trausti Jónsson veðurfræðingur
„Maður er bara heima hjá sér í
Noregi. Þeir eru svívirðilega líkir
okkur. Það er allt eins nema
tungumálið.“
Steinar Birgisson handboltakappi
„Þessi lúðaímynd sem íslendingar
hafa dregið upp af Norðmönnum
er að stórum hluta byggð á van-
þekkingu. En auðvitað húa þeir í
stóru og dreifbýlu landi eins og við
og bera þess óneitanlega merki. Og
ég held að Norðmenn séu í raun-
inni miklu líkari íslendingum en
mörgum okkar þykir þægilegt að
viðurkenna."
Valgeir Guðjónsson tónlistarmaður
Kvennarasistar
„Ég held að það versta sem er að
gerast í Noregi séu konur. Kvenna-
fasismi blómstrar í Noregi núna.
Ég held að það séu rassíur í gangi
að fletta ofan af því sem einhverjar
konur vilja kalla perverta. Hús-
rannsóknir eru daglegt brauð og
fógetar fá lausan tauminn.“
Megas
„Noregur"
„Til forna voru menn dæmdir til
dvalar í Noregi í refsingarskyni.
Sem unglingur var ég þarna í eitt
sumar og að auki dæmdur til skóg-
ar. Við vorum þarna tveir vinir að
telja tré undir eftirliti eins Norð-
manns. Hann var viðskotaillur,
enda búinn að telja öll tré í Vestur-
Noregi. Sem Islendingur var mað-
ur náttúrlega óvanur trjám og það
fór alltaf meir og meir í taugarnar á
manninunt hvað okkur hætti til að
oftelja trén.
Mér fínnst Norðmenn ólíkir okk-
ur, mjög streit og nákvæmir og
sparsamir, ef ekki beinlínis vitlaus-
ir. Þeir eru örugglega mjög góðir í
að telja trén. „En, to, tre...“.“
Hallgrimur Helgason
Hvader
eiginlega
ao þessum
Norðmön
Þjóðernisrembur
„Þjóðernisremban í Norðmönnum
er mjög svipuð og hjá okkur. Þeir
eru uppfullir af sömu minnimátt-
arkennd og smáþjóðakomplex.
Þeir miða að sjálfsögðu allt við
höfðatölu, sama hvað það er. Það
er sama „lúsera“-stemmningin.“
Trausti Jónsson veðurfræðingur
„Þeir eru að sjálfsögðu nýlosnaðir
úr viðjum Dana og eru að rembast
við að tala þessa feikuðu íslensku
sem þeir kalla nýnorsku. Það var
hláleg tilraun til að sjóða saman
norsku og íslensku vegna þess
hversu norskan var orðin menguð
af dönsku þegar þeir fengu sjálf-
stæðið. Það gcngur hins vegar
ákaflega erfiðlega að lífga upp á
þetta sjálfdauða mál.“
Megas
„Ég hef aldrei lit-
ið á það sem kost að
vera ofstækisfullur í
trúmálum. Það virðist loða
við suma í Noregi. Annars eru
þeir Norðmenn, sem ég þekki eitt-
hvað að gagni, frjálslynt og víðsýnt
fólk. Þetta er því bara bundið við
vissa hópa.“
Olga Guðrún Árnadóttir rithöfundur
„Það er eitt sem er frábrugðið við
trúarlíf Norðmanna. EfNorðmenn
eru trúlausir bindast þeir einhverj-
um sérstökum samtökum um það.
Ég veit ekki til þess að það tíðkist
eitthvað svipað hérna. Þeir sem
telja sig trúlausa eru í sífelldri
varnarstöðu. Hér er það eiginiega
öfugt.“
Trausti Jónsson veðurfræðingur
Diúsboltar
„Heimabrugg og sérstaklega
merktar áfengisbúðir voru í Osló
þegar ég var þar alveg eins og hér
heima. Áfengisbúðunum var að
sjálfsögðu lokað snemma og sömu
leiðindin og á Islandi, nema
kannski ennþá svívirðilegri. Eini
grái liturinn í Oslóborg var til
dæmis á pokunum utan um áfeng-
isflöskurnar. Menn voru merktir
eins og gyðingar í þriðja ríkinu.“
Megas
„Drýkkjú-
siðir þeirra
eru álíka
ódannaðir
og okkar.
Ég hef að
minnsta
kosti
kynnst fín-
um
drykkju-
boltum í
Noregi. Þeir eru duglegir í því eins
og á öðrum sviðum. Það er náttúr-
lega mikið til af afburðafólki í Nor-
egí. Annars eru Norðmenn yfirleitt
uppteknari af því að vera skynsem-
isverur en Islendingar. Það gildir í
drykkjunni eins og í öðru.“
Valgeir Guðjónsson tónlistarmaður
„Stóri munurinn á helgardrykkju
þeirra og okkar er að þeir byrja
fimm ldukkutímum fýrr að súpa.
Sem er auðvitað bara til að þeir
geti komist út í skóg klukkan sex á
skíði. Ég man reyndar eftir því að
einu sinni þegar ég var í Osíó um
vetur þá var enginn snjór og menn
komust því ekki á skíði. Þá jókst
dryldtjan um helming.“
Trausti Jónsson veðurfræðingur
Annesjamenn
„Heimóttalegt heimsborgarafas er
mörgum þeirra tamt. Þeim er í
mun að vera hluti af hinum stóra
heimi en eru auðvitað eins og við
Islendingar upp til hópa, nesja-
menn og afdalabúar.“
Valgeir Guðjónsson tónlistarmaður
„Þegar ég var í Noregi, kringum
1970, umgekkst ég bara íslendinga.
Osló var stór íslendinganýlenda og
við íslendingarnir rottuðum okkur
saman. Við vorum ekki á „Ieveli“
með Norðmönnunum á okkar
aldri. Pólitík, leiðinlegir Norð-
menn, að þeim fannst sem höfðu
eitthvað nennt að kynnast þeim,
sveitabragur yfir Osló og ýmislegt
fleira, olli því að Norðmenn voru
ekki teknir í sátt. Osló var stærsta
sveitaþorp Evrópu á þessum tíma.
Það hefur hins vegar margt breyst
síðan þá.“
Megas
Hreykja sér af
verkum annarra
„Þeir eigna sér stundum fleiri hluti
en tilefni er til. Leifur Eiríksson
var til dæmis norskur að þeirra
mati og þeir kalla íslensku „gamm-
el-norsk“. Það er náttúrlega bara
vegna þess að Norðmenn eru
keppnismenn. Þeir eru ekki reiðu-
búnir að segja að menn hætti að
verða Norðmenn bara þótt þeir
sigli yfir til Islands. Sérstaklega ef
þeir hinir sömu hafa gert eitthvað
merkilegt.“
Valgeir Guðjónsson tónlistarmaður
Heilsufrík
„Heilbrigt líferni er nokkurs koriar
þjóðardyggð í Noregi. Svo heilbrigt
að það er nánast til óbóta. Menn
fara út í skóg klukkan sex á sunnu-
dagsmorgni því annars eru þeir
taldir aumingjar. Þetta gengur
óneitanlega fulllangt og getur orðið
andlega íþyngjandi. Þeir sem ekki
taka þátt í þessu tilheyra einhvers
konar neðanjarðartilveru, eru ann-
ars flokks fólk.“
Trausti Jónsson veðurfræðingur
Húmorslausir
„Norðmenn taka allt til vandlegrar
umræðu og djúprar íhugunar. Það
er auðvitað stór kostur fyrir hverja
þjóð. Þeir taka hlutina yfirhöfuð
„Húmorinn er í
takmarkaðri
kantinum. Það er
ekki hægt að
neita því.“
Megas .
„Ég varð nú ekki mikið var við
fyndni.“
Ásgeir Sigurgestsson sálfræðingur
Nánasir
„Þeir hafa farið í gegnum aðra
reynslu en íslendingar og má til
dæmis nefna heimsstyrjöldina. Ég
held að hún eigi stóran þátt í því
hvað þeir eru séðir og litlar eyðslu-
klær. Nískir er annað orð yfir þessa
hluti. Ég man til dæmis að þegar ég
var á ferðalagi með nokkrum
Norðmönnum í London á námsár-
um mínum, þá tímdu þeir varla að
fá sér að borða.“
Valgeir Guðjónsson tónlistarmaður
„Þeir eru kannski ekki nískir en
þeir eru aðgæslusamir. Þeir passa
upp á það að þegar þeir halda partý
þá komi fólk með varninginn með
sér og þegar þeir fara út að borða
þá er mjög nákvæm skípting á
matseðlinum. Bruðl út í bláinn
tíðkast ekki þar.“
Megas
Trúarhiti
„Það var mikið heimatrúboð í
Noregi. Alls kyns trúarflokkar;
hvítasunnna, fíladelfía og guð má
vita hvað herjaði á mann í tíma og
ótíma. Það var allt útvaðandi í
þessu og er líklega ennþá. Ég veit
ekki hvort á að kalla þetta trúar-
brögð eða
eitthvað í lík-
ingu við
hverja aðra
maníu. Ætli
þetta sé ekki
bara venjuleg
geðveiki.“
Megas
mjög alvarlega. En að taka hlutina
mjög alvarlega getur líka þýtt að
menn séu dálítið leiðinlegir. Ann-
ars er í rauninni út í bláinn að
leggja dóm á heilar þjóðir.“
Ásgeir Sigurgestsson sálfræðingur
12
FIMMTUDAGUR 25. ÁGÚST 1994 f