Vikublaðið - 17.12.1993, Qupperneq 15

VIKUBLAÐIÐ 17. DESEMBER 1993
15
Rithöndin
Vilt hafa þinn innsta hugarheim friðaðan
Samkvæmt skriftínni hefurðu
styrka og staðfasta skapgerð
en ert ef til vill óþarflega
vanaföst. Þér virðist hætta til að
verða háð vinum þínum og eins
vinnustöðum eða skólum sem þú
ert í. Þú vinnur nákvæmt og skipu-
lega og kannt vel við að vinna á eig-
in vegum. Þú hefur góða greind og
ágætt viðskiptavit. Fremur bjartsýn
og þó raunsæ. Hugsunarháttur
þinn er jákvæður. Góður viljastyrk-
ur, þú hættir ekki auðveldlega við
það sem þú hefur ákveðið.
Þú virðist hafa ríka móður- og
verndartilfinningu og einnig virka
ábyrgðarkennd. Þú hefur ánægju af
fjölbreytni, getur bæði fellt þig við
að vinna heima og heiman. Þér
finnst skemmtilegt að hlusta á fólk
og setja þig í spor þess, en mátt
gæta þín að frásögur þess hafi ekki
of djúp áhrif á þig. Þér finnst líka
gaman að vinna og vinnur oft mik-
ið. Viðskiptastörf ætm vel við þig.
í umgengni erm jafalynd og
þægileg en þú hugsar margt sem
enginn veit. Þú vilt hafa þinn
innsta hugarheim ffiðaðan.
Kannski tekurðu þennan vegg nið-
ur seinna þegar þér finnst það
tímabært, en varla strax. Sniðugt
væri þó fyrir þig að gera á hann lít-
inn glugga. Mundu að allir hlutír
eru breytilegir.
Gangi þér vel.
RSE
VO exvoo C) .
KlaraJ. Ottósdóttir
Jólapistill Steinunnar
Um jólagjafir
Sameiginleg klofitígvél á alla jjölskylduna er hin fínasta jólagjöf og hefði
jákvceð áhrif á tengsl foreldra og barna. Teikning: Brian Pilkington
Tólagjafir - jólagjafir. Hvað eig-
I urn við að gefa vinum og vanda-
mönnum í jólagjöf? Hér er úr ótrú-
lega vöndu að ráða. Ætti maður að
fylgja tískunm og sameina til að
spara, eins og blessaðir stjómmála-
mennirnir, mundi maður að sjálf-
sögðu gefa allri fjölskyldunni sam-
eiginlegan eina jólagjöf. Allir hljóta
að sjá hversu hagkvæmt þetta er.
Auðvitað verður að brynja sig gegn
gantaldags hugsunarhætti og skella
skollaeyrum við því þó barnið sé að
suða um brúðu, unglingurinn um
geisladisk eða afi og amma um bók.
Maður gefar allri fjölslyddunni
góða og hagkvæma jólagjöf, til
dæmis klofstígvél. Fullorðna fólkið
getur skipst á um að nota þau og
litlu bornin skriðið inn í þau þegar
rignir. An efa yrði stórkostleg
ánægja með þetta fyrirkomulag.
En sumt fólk getur ekki með
neinu móti séð kosti sameiningar-
innar og má þar nefna landsbyggð-
arfólk allflest. Þetta fólk þarf þó
líka að gefa jólagjafir. Hvað getur
það gert? Við þurfúm þó raunar
ekki að vorkenna því. Eins og vitað
er, þá er það þegar neyðin er stærst
sem hjálpin er næst. Yndisleg verð-
stríð geta hvenær sem er geisað á
landsbyggðinni - einkum í norðan-
veðri - svo fólk getur keypt allt sem
hugurinn girnist fyrir nærri því
ekki neitt. Það er ekki lakara að
eitthvað inatarkyns sé í jóla-
bögglinutn - hver mundi ekki vilja
fá héilan kassa af bónusmat í jóla-
gjöf, t.d. grænum baunum? Jóla-
gjöfin verður hvort eð er að hafa
notagildi. Engin hugsandi mann-
eskja gefur ónothæfa jólagjöf.
Þannig að þessi hugmynd er líka
yfrið góð.
En ef hvorugur ofangreindra
möguleika höfðar til manns - hvað
er þá til ráða? Þess má þá minnast
að oft er það gott er garnlir kveða. I
mörg hundruð ár hafa jólagjafir
verið búnar til á íslenskum heimil-
um - og gengið bara vel. Það er
enginn sem segir að þetta sé ekki
ennþá gerlegt og er það út af fyrir
sig merkilegt, þvf allar okkar gerð-
ir mega orðið heita „planlagðar" í
tölvuin. Sem sagt megum við búa
til jólagjafir heima. Opnast þá ótal
möguleikar. Prjóna rná allt frá
rúmábreiðum til trefla og nær-
buxna. Fer stærð og þyngd gjafar-
innar eftir dugnaði gefandans.
Smíða má allskonar koppa og kirn-
ur úr tré eða járni. Hér rná skjóta
því að í veikri von að sjálfa hefar
mig lengi dreymt unt að eignast
fiskfat úr tré með feitiskollu áfastri
í miðju, eins og Strandamenn not-
uðu áður fyrr. En hingað til hafa
hugskeyti mín varðandi slíka jóla-
gjöf ekki borið árangur. Nú, svo
má klippa og líma og sauma í það
óendanlega. Glottketti, glottjóla-
sveina, kirkjur og hof.
Ef ekkert af þessu fellur í kramið
þá cm líka til jólagjafir sem kosta
alls ekki neitt, hvorki vinnu né pen-
inga og vekja allsstaðar óblandna
ánægju. Þær hafa að vísu þann galla
aðekki er hægt að vefja þær í bögg-
ul og því eru þær oft látnar fylgja
öðruin gjöfuin. En þær eru líka vel
frambærilegar einar sér. Slíkar
gjafir eru kossar og faðmlög, kyrrð
og ró í húsið, skilningur og um-
hyggja, til dæmis. Sérstaklega er
mælt með gjöfam í þessum flokki
fyrir ungt fólk.
Loks iná ekki gleyma jólakertun-
um. Kerti er sígild jólagjöf sem ættí
að tíðkast mikið meira. Stjórn-
málamönnum ætti hiklaust að gefa
kerti, jafnvel stormkerti, cf vera
mætti að ljós rynni upp fyrir þeim á
jólahátíðinni.
Svo skuluin við bara öll gleðjast
við að útbúa jólagjafirnar.
Guðmundur
Rúnar Lúð-
víksson sýnir
í Hafnarborg
Guðmundur Rúnar er nú um
stundarsakir búsettur í Rott-
erdam í Hollandi við framhalds-
nám í myndlist. Þær myndir sem
hann sýnir nú í desember í kaffi-
stofú Hafaarborgar eru ljósþrykk
eða ljósgrafík, eins og Guðmundur
Rúnar kýs að kalla það. Þetta er röð
þrjátíu mynda, en af þeim eru að-
eins ellefa sýndar hér. Mjmdirnar
sýna útigangsmenn í sambandi við
myndir úr listasögunni og myndir
sem tengjast reynslu Guðmundar
Rúnars af dvölinni í Rotterdam. A
myndunum má einnig sjá brot úr
bréfum sein kona hans hefúr skrif-
að honum frá íslandi, svo og vega-
kort af þeim ferðum er hann hefur
farið.
Saman við þessi brot blandast
síðan eldri listsköpun og ýmislegt
það sem hæst ber í listum þessa
dagana. Aðeins er gert eitt eintak af
hverri mynd og er hver þeirra
reynsla eða upplifan út af fyrir sig -
jafavel á við einn dag í lífi eða eina
kvöldstund.
Guðmundur Rúnar hefúr áður
sýnt í Hafaarborg og víða annars
staðar, meðal annrs í Gallerí 11, á
Mokka, á Óháðri listahátíð 1991, á
Kunstpavillion Aalborg í Dan-
mörku, í Umeá í Svíþjóð og í Nor-
ræna húsinu í Færeyjum.
Sagt mei inynd
Höfundar: Hjörtur Gunnarsson og Þuríður Hjartardóttir
Eins og við höfum sagt frá
erum við hætt að draga
úr innsendum ráðningum á
verðlaunagátunni. Því höfum
við ákveðið að birta rétta
lausn verðlaunagátunnar
strax í næsta tölublaði eftir að
hún birtist í stað þess að
lesendur þurfi að bíða í tvær
vikur eftir réttri lausn:
Ráðning 53. myndagátu:
„Ólæsi er ört vaxandi
vandamál hér á landi
eins og víða erlendis."
Nú skal rætt um söfaunar-
áráttu. Burtséð ffá bókum
hef ég verið blessunarlega
laus við löngun til að sanka að mér
hlutum. Á æskuárunum var Æskan
keypt handa mér og einn þátturinn
þar fjallaði um þá nautn sem því
fylgdi að draga að sér frímerki og
raða í þar til gerðar möppur. Um-
sjónarmaður þessa þáttar var þá
formaður félags sem frímerkjasafn-
arar höfðu með sér og raunar held
ég að hann sé þar enn í forsvari.
I pistlum sínum í Æskunni talaði
maðurinn oft fjálglega um gildi
þess að safaa frímerkjum. Þetta átti
að vera á allan hátt „karakterstyrkj-
andi“ svo slett sé útlensku. Það var
fátt sem tók því fram að safaa þess-
um litlu kvittunum fyrir því að
maður hefði greitt fyrir að bréfið
manns kæmist til viðtakanda.
Tvennt stóð uppúr samkvæmt
Æskunni. Af ffímerkjunum mátti
læra bæði landafræði og sögu. Það
fór þannig ffam að jafaffamt því
sem maður raðaði kvittununum
snyrtilega í bókina veitti maður at-
hygli myndunum sem skrejTitu
merkin, andlitsmyndir, landslag,
fúglar og aðrar skepnur, skip, fugl-
ar og ýmislegt annað sem hægt var
að sjá hvað var. Stefaa hins óræða í
myndlist hefur algerlega farið fram
hjá þeim sem frímerki hanna og
taldi Æskan það eitt af því sem
mælti með ffímerkjasöfnun.
Myndir þessar myndu kveikja
með börnum og óhörðnuðum ung-
lingum óstöðvandi þrá til að kynn-
ast betur kvikindum þeim sem þar
birtust eða löndunum þar sem
byggi svo undarlegt fólk að það
setti furðufugla á frínterki sín.
Þessvegna færi tnaður beint í al-
fræðibækur, sagnfræðirit, landa-
bréfabækur og rit um náttúm-
fræðileg efai til að viða að sér frek-
ari fróðleik um það sein á frímerkj-
ununt var að finna. Pistiahöfandur
kunni rnargar dæmisögur úr raun-
veruleikann um börn og unglinga
sem foreldrar og kennarar höfðu
verið í standandi vandræðum með
allt þar til hinn frelsandi engill
hirtist í gerfi ffímerkjasala. Og sjá,
börn sem áður höfðu ekki haft á-
huga á nokkmm sköpuðum hlut
lágu skyndilega í öllu því lesefai
sein þau komu höndum yfir og
urðu efst á öllum próffim og end-
uðu sem forsetar eða trúboðar.
Ég féll fyrir boðskapnum og hóf
frímerkjasöfnun. Eitthvað gekk nú
samt treglega að ná upp áhuganum
fyTÍr þessari fáným iðju og þegar ég
áttaði mig á því að það hlyti að gera
sama gagn að skoða myndir af frí-
merkjum í bæklingum eins og að
vera að kaupa þetta fyrir stórfé þá
hætti ég með góðri samvisku.
Reyndar útvegaði ég mér aldrei
bæklinginn enda verð ég trúlega
aldrei forseti hvað þá trúboði og
sjálfsagt öllum fyrir besm.
Hitt atriðið sem Æskan taldi
mæla með frímerkjasöfnun var að
unglingarnir færu þá Vonandi með
frímerkjabækurnar upp í rúm á
kvöldin til að skoða. Þá væri ininni
hætta á að hendurnar færu undir
sængina, en fátt var hætmlegra
hinum ungu óflckkuðu sálum. Og
eftir að hafa eitt sinn uppgiitvað
hvað það gat nú verið notalegt að
hafa hendurnar undir sænginni þá
gaf ég endanlega frímerkjasöfnun
upp á bátinn. Raunar Æskuna líka.