Fréttablaðið - 20.11.2002, Síða 20
10 20. nóvember 2002 MIÐVIKUDAGUR
Kökublaðið
Áhugi Fríðu á hollu mataræðiog lífrænu hráefni kviknaði
fyrir mörgum árum, áður en
flestir aðrir Íslendingar voru
farnir að leiða hugann að slíkum
málum. Hún segist hafa verið
mjög fljót að komast upp á lagið
með að útbúa heilsusamlegan
mat og var innan skamms farin
að elda og baka fyrir almenning
á kaffiteríu Listasafns Íslands.
„Þegar maður byrjar að elda
heilsusamlegan mat fer manni
smátt og smátt að finnast hann
betri en það sem maður átti áður
að venjast. Viðskiptavinirnir
voru líka mjög hrifnir af þessum
mat og sömuleiðis fjölskyldan.“
Fríða notar spelt í staðinn
fyrir hveiti bæði í mat og bakst-
ur auk þess sem hún leitast við
að nota nær eingöngu lífrænt
hráefni. Speltið er líka lífrænt
og er innflutt, aðallega frá
Þýskalandi og Hollandi. Það
fæst í Yggdrasil, Heilsuhúsinu
og sumum matvöruverslunum
hér á landi. Í dag er orðið mikið
úrval af lífrænum matvörum á
Íslandi og hefur Fríða í seinni
tíð ekki átt í teljandi erfiðleikum
með að fá það hráefni sem hana
vantar sína matargerð.
Fríða er nýbúin að gefa út
bókina „Bakað úr spelti“ og þar
er að finna uppskriftir sem eru,
að eigin sögn, byggðar á enda-
lausum tilraunum hennar með
speltið og annað lífrænt hráefni.
Almenningur hefur sýnt tilraun-
um Fríðu mikinn áhuga, ekki
síst þeir sem hafa óþol fyrir
hveiti. „Þú getur notað spelt í
staðinn fyrir hveiti í hefðbundn-
um uppskriftum en í kökur
borgar sig að nota sigtað spelt
eða jafnvel blöndu af sigtuðu og
grófu spelti. Þegar maður setur
spelt í stað hveitis getur maður
þurft að auka örlítið við vök-
vann því speltið er grófara en
hveitið.“ Í bók Fríðu eru upp-
skriftir af brauði, tertum og
kexi úr spelti og öðru lífrænu
hráefni en þar eru engar jóla-
smákökur eða sérstakar jóla-
kökur. Fríða segist engu að síður
baka allan jólabaksturinn úr
spelti og aðlagar þá hefðbundn-
ar uppskriftir að lífræna hrá-
efninu. Hún hvetur fólk til að
prófa sig áfram með spelt í stað
hveitis í hefðbundnum jóla-
smákökum þar sem það sé al-
mennt hollara.
Kakan sem hér fer á eftir er
dæmigerð fyrir terturnar sem
er að finna í bókinni og er sett
saman með hollustu sjónarmið
að leiðarljósi. Fríða fullyrðir að
hún sé algjört lostæti og gefi
hefðbundum tertum ekkert eft-
ir, nema síður sé.
Lífrænt
hráefni
og spelt
Fríða S. Böðvars-
dóttir segir að hægt
sé að nota spelt í stað
hveitis í nánast allri
matargerð.
Botn:
200 g hrásykur
4 egg
1 dl kaldpressuð olífuolía (fæst í
heilsubúðum)
180 g sigtað spelt
2 tsk. lyftiduft
25 g hnetuspænir
100 g rúsínur
100 g smátt saxaðar gráfíkjur
25 g súkkat
Krem:
1/2 dl fljótandi hunang
1/2 appelsínusafi
25 g kókosmjöl
Aðferð:
Hrærið egg og sykur þar til
blandan er ljós og létt. Bætið þá
olíu saman við ásamt sigtuðu
spelti og lyftidufti. Hrærið vel
saman. Blandið síðan hnetum og
ávöxtum saman við með sleif.
Setjið deigið í lausbotna form
(um 24 cm í þvermál) með bökun-
arpappír og bakið í miðjum ofni
við 180˚C í 45-50 mín. Hitið hun-
ang og appelsínusafa og hellið
yfir kökuna þegar hún er bökuð.
Stráið loks kókosmjöli yfir og
berið fram með rjóma.
Draumakakan
hennar Fríðu
FRÍÐA S. BÖÐVARSDÓTTIR
Bakar allan jólabaksturinn úr spelti.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/B
IL
LI
Botnar:
1 1/2 bolli sykur
3 egg
1 1/2 bolli döðlur, brytjaðar
1 1/2 bolli kókosmjöl
1 1/2 bolli Síríus
suðusúkkulaði (kons-
um), brytjað
5 msk. hveiti
1 1/2 tsk. lyftiduft
3 msk. vatn eða
góður kaffilíkjör
1 msk. vanillu-
dropar
Fylling:
2 pelar rjómi, þeyttur
1 pakki Ópal appelsínu-
hnappar
(til skrauts)
Krem:
3 eggjarauður
50 g flórsykur
50 g smjör
100 g Síríus suðusúkkulaði (kons-
um), brætt
Aðferð:
Þeytið eggin og sykurinn vel saman
þar til blandan er létt og ljós. Bætið
vanilludropunum út í. Brytjið döðl-
urnar og súkkulaðið og blandið því
ásamt þurrefnunum út í eggja-
blönduna. Bætið loks vatninu eða
kaffilíkjörnum út í og hrærið var-
lega saman. Bakið í tveimur laus-
botna formum við 175˚C í 25-30
mín.
Krem:
Þeytið saman eggjarauðurnar og
flórsykurinn. Bræðið smjörið og
súkkulaðið í potti við vægan hita,
kælið lítið eitt og látið út í eggja-
hræruna. Setjið þeyttan rjómann á
milli botnanna og smyrjið kreminu
yfir kökuna. Skreytið með afgang-
inum af rjómanum og Ópal appel-
sínuhnöppunum.
Uppskrift frá Nóa Síríus.
Magnúsarsæla
döðlum fyllt dásemd
Skel:
100 g suðusúkkulaði, brætt
75 g smjör, brætt
2 bollar hafrakexmylsna
Fylling:
425 g svört kirsuber í sírópi
400 g rjómaostur
90 g sykur
2 egg, aðskilin
1 msk. kirsch (kirsuberjabrandí)
3 matarlímsblöð
3 dl rjómi, þeyttur
Ofan á:
1 msk. maizena-mjöl
safinn af kirsuberjunum
kirch eða sítrónusafi
Aðferð:.
Blandið saman súkkulaði,
smjöri og kexmylsnu. Þrýstið í
botninn og upp á hliðar á laus-
botna 24 cm klemmuformi og
kælið. Látið leka vel af berjun-
um og geymið safann. Skerið
berin í tvennt og raðið 1/3 yfir
kexbotninn. Hrærið ostinn
mjúkan með sykrinum. Hrærið
eggjarauðunum í ásamt kirsch.
Bræðið matarlímið og blandið í
hræruna. Þeytið hvíturnar og
blandið þeim varlega í
hræruna með sleikju og bland-
ið síðan rjómanum varlega
saman við. Setjið deigið yfir
kexbotninn og sléttið yfirborð-
ið. Kælið í allt að sólarhring
áður en kakan er tekin úr
forminu og skreytt. Blandið
maizena-mjölinu saman við 3-4
msk. af safanum og hitið síðan
það sem eftir er af safanum
ásamt kirsch. Látið suðuna
koma upp, takið af hellunni og
hrærið maizena-mjölinu saman
við. Setjið yfir hitann aftur og
látið suðuna koma upp. Hrærið
í allan tímann. Setjið berin sem
eftir eru út í sósuna og berið
hana fram volga með kökunni
eða raðið berjunum ofan á
miðja kökuna og hellið sósunni
yfir.
Ostakaka kennd
við Svartaskóg