Fréttablaðið - 12.01.2004, Blaðsíða 8

8 12. janúar 2004 MÁNUDAGUR
Djöfullinn danskur
„...er Dönum einum eignaður
heiðurinn að fundvísi landans.“
Ríkisútvarpið um fréttir nokkurra danskra fjöl-
miðla af því að hugsanleg efnavopn fundust í
Írak, 11. nóvember.
Orsök og afleiðing?
„Það er furðulegt, en þegar litið
er til nýjustu hagtalna sést að
listir og menning á Íslandi fram-
leiða tvöfalt meira fyrir þjóðar-
búið en landbúnaður. Landbún-
aðurinn er með sérráðuneyti en
listir og menning ekki.“
Einar Bárðarson í Tímariti Morgunblaðisins, 11.
nóvember.
Forboðnir ávextir
„Það getur verið freistandi að
safna upplýsingum um starfs-
menn eingöngu vegna þess að
tæknin býður upp á það, þrátt
fyrir að það hafi engan sérstak-
an tilgang.“
Guðbjörg Linda Rafnsdóttir um persónuvernd.
Morgunblaðið, 11. nóvember.
Orðrétt
Niðurskurður bitnar á öldruðum, fátækum og háskólanemum:
Schwarzenegger sker niður
SACRAMENTO, AP Arnold Schwarze-
negger sker niður fjárveitingar
til velferðarkerfisins í fyrstu
fjárlögum sínum, sem hann
lagði fram sem ríkisstjóri Kali-
forníu á föstudaginn. Um leið
varaði hann við því að Kaliforn-
íuríki gæti orðið gjaldþrota.
Niðurskurðurinn bitnar mest
á öldruðum, fátækum og há-
skólanemum.
Jafnframt verða tekin há lán.
Lántökurnar eru þó háðar því að
kjósendur samþykki þær.
„Síðastliðin fimm ár hafa
stjórnmálamenn skilið eftir sig
fjárlög í óreiðu,“ sagði
Schwarzenegger á föstudaginn.
„Nú er tími kominn til að hrein-
sa til í þeim.“
Schwarzenegger tók við emb-
ætti ríkisstjóra fyrir tveimur
mánuðum og tók þá við gífurleg-
um fjárlagahalla. Hann hafði
gefið hátíðleg loforð í kosninga-
baráttunni um að hækka enga
skatta. Þar með átti hann engin
önnur ráð til að minnka hallann
en að draga úr útgjöldum og
auka lántökur. ■
Lögregluyfirvöld á Íslandi erumeð viðbúnað vegna tilraunir
vélhjólagengjanna Bandidos og
Hells Angels til að ná fótfestu á
Íslandi. Hjá embætti ríkislög-
reglustjóra hafa menn sérhæft
sig í þessum klíkum, sem vekja
hvarvetna mikla ógn. Ríkislög-
reglustjórar á Norðurlöndum
hafa með sér mikið samráð hvað
mál þessi varðar og enginn vafi
þykir leika á því að það yrði áfall
fyrir íslenskt samfélag ef klíkurn-
ar tvær næðu þeim tengingum
sem dygðu þeim til að fóta sig hér.
Bæði samtökin eiga upptök sín
að rekja til Ameríku. Hells Angels
voru stofnuð af herflugmönnum
sem sneru heim frá síðari heims-
styrjöldinni en Bandidos eiga sínar
rætur í Texas frá því á sjöunda
áratugnum. Upp úr 1990 komu
samtökin sér fyrir í Danmörku,
þar sem nú er litið á þau sem stór-
fellt þjóðfélagsvandamál. Þaðan
breiddust þau út til annarra Norð-
urlanda. Samtökin eru þaulskipu-
lögð og hafa forseta, ritara, gjald-
kera og öryggisvörð. Þá er innan
þeirra stuðningskerfi til að standa
við bakið á þeim ófáu sem sitja í
fangelsi hverju sinni. Þeim félög-
um sem brjóta gegn klíkunum er
að sama skapi refsað grimmilega.
Ein aðferðin er sú að fletta af
handlegg þess brotlega tattúi með
merki samtakanna. Þar er engum
deyfilyfjum til að dreifa. Upp-
byggingin er ekki ólík því sem ger-
ist hjá góðgerðaklúbbum á heims-
vísu en tilgangurinn er allur annar;
að hagnast á glæpum. Þeir sem eru
í vélhjólaklíkum í Danmörku kall-
ast einu nafni Rokkarar.
Stórfellt smygl
Til þeirra má rekja stórfellt
smygl á eiturlyfjum og margs kon-
ar fjársvikastarfsemi, og segja
lögregluyfirvöld klíkurnar eiga í
samstarfi við eiturlyfjahringa í
Kolumbíu. Vítisenglar í Noregi
voru í fyrra staðnir að smygli á 350
kílóum af hassi. Annað mál kom
upp þar sem um var að ræða 200
kíló af kókaíni, auk smærri mála. Á
sama tíma geisaði stríð á milli
Bandidos í Drammen og Hells Ang-
els í Osló. Í þeim átökum var
sprengd bílasprengja sem kostaði
saklausan vegfaranda lífið. Í stríði
vélhjólaklíkanna í Danmörku ber
hæst eldflaugaárás sem ein klíkan
gerði á klúbbhús annarrar. Mann-
tjón varð en það bjargaði tugum
Rokkara að eldflaugin skaust í
gegnum húsið og sprakk fyrir utan.
Viðbrögð Dana
Dönsk yfirvöld meta ógnina af
samtökunum meiri en af hryðju-
verkaárásum og í samræmi við
það hafa yfirvöld efnt til eins kon-
ar þjóðarátaks til að ganga á milli
bols og höfuðs á þeim. Samstarfið
er á milli lögreglu, sveitarfélaga,
félagsmálayfirvalda, skattayfir-
valda og dómsmálaráðuneytis og
miðar að því einu að uppræta klík-
urnar. Auk þess að skaða samfé-
lagið með innflutningi og sölu á
fíkniefnum eru morð algeng í átök-
um á milli vélhjólaklíkanna og
innan þeirra. Danska aðferðin þyk-
ir gefast vel, eins og raunar þýska
leiðin sem er fólgin í því að banna
með lögum einstaka klúbba, eins
og gert var í Düsseldorf í desem-
ber árið 2000.
Hvorki Vítisenglar né Bandidos
hafa náð að skjóta rótum á Íslandi
enn sem komið er. Víðtækt sam-
starf er á milli ríkislögreglustjóra
á Norðurlöndum um að kveða nið-
ur klíkurnar og hefur það þegar
skilað sér í því að yfirvöld á Kefla-
víkurflugvelli hafa fengið vit-
neskju um komu Rokkaranna í
tíma og þá getað rekið þá til baka.
„Ríkislögreglustjórar Norður-
landanna tóku ákvörðun um það
fyrir nokkrum árum að berjast
saman gegn skipulagðri glæpa-
starfsemi, hverju nafni sem hún
nefnist. Í framhaldi af þeirri
ákvörðun var lögreglustjórunum
á Norðurlöndunum kynnt þessi af-
dráttarlausa afstaða ríkislög-
reglustjóranna og veittur stuðn-
ingur til þess að gera það sem
unnt er svo koma megi í veg fyrir
meðal annars afbrotastarfsemi af
þeim toga sem Hells Angels og
Bandidos stunda,“ segir Haraldur
Johannessen ríkislögreglustjóri
um viðbúnaðinn gegn vél-
hjólaklíkunum. Haraldur hefur
sett á stofn vinnuhóp í sama til-
gangi og Danirnir, þar sem efnt er
til víðtækrar samstöðu gegn klík-
unum.
Til Íslands
Talið er að viðbúnaður íslenskra
yfirvalda hafi orðið til þess að klík-
unum hefur enn ekki tekist að fóta
sig á Íslandi. Hells Angels tengist
vélahjólaklúbbnum Fáfni í Hafnar-
firði, sem sótt hefur um inngöngu í
heildarsamtökin. Yfirvöld telja að
Bandidos tengist vélhjólaklúbbn-
um Ými í Kópavogi. Forseti Ýmis,
Sverrir Þór Einarsson, þvertók
reyndar fyrir það í samtali við
Fréttablaðið og sagðist hafa þau
tengsl ein að þekkja Íslendinginn
Hjalta Kárason, meðlim Bandidos,
auk þess að hafa keypt þaðan mót-
or í Harley Davidson-hjól sitt. Lög-
regluyfirvöld hafa sínar grun-
semdir og vakta klúbb Ýmis í
Kópavogi, og sömuleiðis klúbb
Fáfnis í Hafnarfirði þar sem ís-
lenskir vélhjólamenn koma saman
og gera sér glaðan dag. Tengsl
Fáfnis og Hells Angels eru ekkert
leyndarmál og forsvarsmenn Fáfn-
is hafa hiklaust lýst því í fjölmiðl-
um að þeir hallist að Vítisenglum.
Þeir hafa barist fyrir því að Rokk-
arar fái að koma til Íslands til að
„skoða Gullfoss og Geysi“ eins og
gjarnan er viðkvæðið.
Meðal þeirra sem aðstoða ís-
lensku lögregluna í baráttunni
gegn glæpaklíkunum eru Snigl-
arnir, bifhjólasamtök lýðveldis-
ins, sem engin tengsl vilja hafa
við Fáfni og Ými og telja klúbbana
tvo reyndar stórskaða ímynd sína.
Blað þeirra, Sniglafréttir, hefur
birt greinar um þá meinsemd sem
félagsmenn telja Rokkarana vera.
Víst er að Vítisenglarnir og
Bandidos munu ekki eiga auðvelt
með að skjóta rótum hér ef marka
má allan viðbúnaðinn. Fylgst er
með hverju skrefi þeirra hér rétt
eins og áhangendum þeirra.
Grein þessi er byggð á upplýs-
ingum frá embætti ríkislögreglu-
stjóra, Sniglafréttum og vef-
síðunni www.hells-angels.com. ■
BEIT HÚSRÁÐANDA Villigöltur í
leit að mat réðist inn í íbúð í
Berlín og beit húsráðanda, 54 ára
gamlan mann, í fótlegginn.
„Hann kom vaðandi inn um bak-
dyrnar og fór beint undir borð.
Þegar ég reyndi að reka hann út
trylltist hann og réðist á mig,“
sagði maðurinn, sem fékk að fara
heim af spítala samdægurs.
PAKISTANSKUR BÆJARSTJÓRI
Pakistanskur innflytjandi hefur
verið kosinn bæjarstjóri í smá-
bænum Mala Lepetykha, rétt suð-
ur af höfuðborginni Kiev í Úkra-
ínu. Maðurinn sem heitir Gohar
Ali Shah, sigraði innfæddan
keppinaut sinn í kosningum í bæj-
arráðinu. Shah er menntaður
læknir kom upphaflega til náms í
Úkraínu en festi síðan ráð sitt.
Frelsisvísir:
Ísland
í 17. sæti
HONG KONG, AP Ísland fellur um
nokkur sæti á lista Heritage
Foundation um frelsi í heiminum.
Stofnunin hefur í tíu ár gefið út
frelsisvísi þar sem þjóðlöndum er
raðað eftir því hversu mikið
frjálsræði í viðskiptum ríkir.
Á lista stofnunarinnar fyrir árið
2002 var Ísland í 11.-14. sæti en hef-
ur fallið niður í 17. sæti. Við þetta
fellur Ísland úr flokki „frjálsra“
ríkja og niður í flokk „næstum því
frjálsra“ ríkja samkvæmt sundur-
greiningu Heritage Foundation.
Hong Kong er sem fyrr álitið
frjálsasta ríki heims en Norður-
Kórea hið heftasta. ■
MILOSEVIC EKKI Á ÞING
Slobodan Milosevic, fyrrverandi
forseti Júgóslavíu, fær ekki að
taka sæti á þingi Serbíu þrátt
fyrir að hafa hlotið nægilega
mörg atkvæði til þess í kosning-
um í síðasta landi. Sósíalista-
flokkurinn, sem var með Milos-
evic á framboðslista, hefur tekið
ákvörðun þess efnis.
HEYRIR EKKI
Arnold Schwarzenegger beitir niðurskurð-
arhnífnum grimmt.
■ Evrópa
FIMM
FRJÁLSUSTU
1. Hong Kong
2. Singapúr
3. Nýja-Sjáland
4. Lúxemborg
5. Írland
FIMM
HEFTUSTU
151. Búrma
151. Laos
153. Simbabve
154. Líbía
155. Norður-Kórea
Bandidos og Englar
berast á banaspjót
Vélhjólaklíkurnar tvær berjast hatrammlega á Norðurlöndum. Blóðug átök einkenna feril þeirra
og dæmi er um eldflaugaárás. Tengsl við eiturlyfjaklíkur í Kólumbíu.
VÍTISENGLAR
Tugum liðsmanna Hells Angels hefur verið
vísað frá í Keflavík. Yfirvöld hafa með sér
víðtækt samstarf gegn vélhjólaklíkunum.
Myndin er frá því Vítisenglum var vísað frá
Keflavíkurflugvelli í desember síðastliðnum.
Fréttaskýring
REYNIR TRAUSTASON
■ skrifar um glæpagengin Hells
Angels og Bandidos sem reyna að ná
fótfestu á Íslandi.
■ Evrópa F
RÉ
TT
AB
LA
Ð
IÐ
/G
VA