Tíminn - 07.05.1972, Blaðsíða 6

6
TÍMINN
Sunnudagur 7. mai 1972.
Steinbjörkin
á Kamtsjatka
á stöku stað i háíjöllum, i 1500-
1800 m hæð yfir sjó.
Á Kamtsjatka varð jökla-
myndunin ekki mikil. Milt og rakt
ioftslag ásamt þvi, að skaginn
greindist snemma frá meginland-
inu, stuðlaði að viðhaldi og út-
breiðslu steinbjarkarinnar.
Næstum alls staöar á skagan-
um myndar steinbjörkin efsta
trjábeltið i fjallendi, og sýnir það,
hve harðgerð hún er og sættir sig
vel við erfið loftslags- og jarð-
vegsskilyrði.
Vaxtartimi trjáa þeirra, sem á
mörkum trjábeltisins liggja i
norðri og i fjöllum, er aðeins um
50 dagar á ári. Sleinbjörkin hefur
övenjulega öfluga rót, sem gerir
henni kleift að vaxa i 40 gráða
halla. Hún er vindþolin með af-
brigðum, bregður sér ekki við
brennisteinsgufu i loftinu, stend-
ur af sér djúp snjóalög, verndar
jaröveginn fyrir uppblæstri og
kemur i veg fyrir snjóflóð i fjalla-
hliðum.
Hað hefur enn ekki verið til fulls
metið, hve vel þessi trjátegund er
til gróðurverndar og jarðabóta i
Ijallendi fallin, en óhætt er að
fullyrða, að i nánustu framtíð
muni hún skipa verðugan sess i
skógræktarmálum viðar en á
Kamtsjatka.
Kitt einkenni frumskóga stein-
bjarkarinnar er það, hve gisnir
þeireru. Heir minna á ræktartré,
gróðursett i trjágörðum. Það
stuðlar einnig að hreinleik og
„snyrtileik” þessara skóga, að
sleinbjörk þornar smám saman
og rotnar í rótina, þ.e.a.s. „deyr
standandi”. t 6-7 m hæð greinist
stofninn venjulega i digra kvisti,
sem mynda margofna, breiða bg
skringilega krónu.
f skjóli steinbjarkarinnar una
berjarunnar og grös hag sínum
hið bezta. Sumir runnarnirná
2ja metra hæð. Þetta eru afar eft-
irsóttar veiðilendur. t frumskóg-
um steinbjarkárinnar eru tré á
öllum aldri, en hin ungu eru
greinilega i miklum meirihluta.
Meðalævi trjánna er 300-350 ár, en
einstakir öldungar lifa i 7-8 aldir.
Gagnsemi steinbjarkarinnar er
margþætt, en hæst ber verndun
jarðvegs og vatnsaeymd. t fjall-
Eitt af sérkennum Kamtsjatka-
skagans eru steinbjarkar-
skógarnir, sem þekja 5,6 milljónir
hektara lands, og trjámagn
þeirra mun nema um 500 milljón-
um rúmmetra.
A tertiertimanum uxu miklir
skógar af birki, náskyldu
Kamtsjatkabjörkinni, um allt
norðurhvel jarðar. A jöklaskeiði
kvartertimabilsins hurfu þeir
viðast hvar á meginlandinu nema
Steinhjörk við fjallsrætur.
Kræklótt steinbjörk við strönd
lendi með erfið gróðurskilyrði og
margar hrygningarár eru þessir
þættir veigamestir.
Þegar fella skal tréf til nytja,
eru valin þau tré, sem náð hafa
24 sm þvermáli i brjósthæð og
ekki standa i verulegum halla.
Sem efniviður hefur steinbjörk-
in i Kamtsjatka marga kosti fram
yfir evrópskt birki, og áferðin
stenzt samanburð við Kareliu-
björk. Alþýða manna þar eystra
hefur fyrir löngu tekið að notfæra
sér styrk og endingu hennar til
smiða húsbygginga, i hunda- og
hreindýrasleða og margvisleg
veiðitæki.
A siðustu árum hefur hagnýting
bjarkarinnar numið ný lönd. Sér-
fræðingar ljúka miklu lofsorði á
„parkett” úr steinbjörk. Verið er
að kanna, hversu hún gefst til
húsgagnasmiða. Pressaður stein-
bjarkarviður getur komið i stað
litmálma til margra þarfa. Á
sumum trjám myndast hnúðar úr
óvenjustyrkum við, sem notaður
er til að smiða sérstaka muni og
minjagripi.
Ýms japönsk fyrirtæki, sem
viðskipti eiga við Sovétrikin, hafa
látið i ljós mikinn áhuga á stein-
bjarkarviði. Allt virðist benda til
þess, að innan skamms veröi orö-
in gifurleg eftirspurn á honum,
bæði á innan- og utanlands-
markaöi.
Vladimir Sjamsin.
(APN).
Veljið yður í hag - Úrsmíði er okkar fag
Nivada
OMEGA
(r)Fmm
Jllpina.
pifiipiini
Magnús E. Baldvinsson
Laugavegi 12 - Sími 22804
UTANLANDSFERÐIR VIÐ ALLRA HÆFI
LONDON
frá kr. 14.102,-
iBeint þotuflug báðar leiðir, brottför
Ivikulega. Innifalið: gisting og morg-
lunverður á fyrsta flokks hóteli. öll
I herbergi með baði og sjónvarpi. Ferð-
lir milli hótels og flugvallar og ýmis-
] legt fleira,. Þetta verða vinsælar ferðir I
Itil milljónaborgarinnar. Leikhús og
Iskemmtanalif það viðfrægasta í ver-
löldinni, en vöruhúsin hættulegaj
freistandi.
KAUPMANNA-
HÖFN
frá kr. 12.950,-
Brottför i hverri viku. Innifalið: beint I
þotuflug báðar leiðir, gisting-og tværl
máltiðir á dag. Eigin skrifstofa Sunnu |
í Kaupmannahöfn með islenzku [
[ starfsfólki. Hægt að velja um dvöl á |
mörgum hótelum og fá ódýrar fram
haldsíerðir til flestra Evrópulanda I
með Tjæreborg og Sterling Airwavs.
Nú komast loksins allir ódýrt til Kaup
J mannahafnar. Allra leiðir liggja til ]
Ihinnar glaðværu bg skemmtilegu
| borgar við sundið.
frá kr. 12.500,-
Beint þotuflug báðar leiðir, eða með|
viðkomu i London, Brottför hálfs-
mánaðarlega til 15. júni og i hverri |
viku eftir það. Frjálst val um dvöl í |
íbúðum i Palma og i baðstrandabæi-
unum (Trianon og Granada) eða hin-
um vinsælu hótelum Antillas Barba-1
dos, Playa de Palma, Melia Magaluf |
og fl. Eigin skrifstofa Sunnu í Palma [
með islenzku starfsfólki veitir öryggi I
og þjónustu. Mallorka er fjölsóttasta |
sólskinsparadís Evrópu.
Fjölskylduafsláttur.
COSTADELSOL
frá kr. 12.500,-
Brottför hálfsmánaðarlega, og i
hverri viku eftir 27. júli. Beint þotu
flug báðar leiðir, eða með viðdvöl
London. Sunna hefir samning um
gistirými á aftirsóttúm hótelum
Torremolinos (Alay og Las Palomas)
og ibúðum, luxusíbúðunum Playa
mar i Torremolinos og Soficobygg-
ingunum Perlas og fl. i Fuengirola og
Torremolinos. Islenzkir fararstjórar
Sunnu á Costa del Sol hafa skrifstofu-
aðstöðu i Torremolinos, þar sem
alltaf er auðvelt að ná til þeirra. Costa
del Sol er næst fjölsóttasta sólskins-
paradis Evrópu og Sunna getur boðið
upp á beztu hótel og ibúðir á hag-
;væmum kjörum.
YMSAR FERÐIR
Norðurlandaferð 15 dagar, brottför
29. júní.
Kaupmannahöfn, Oslo, Þelamörk og
Svíþjóð.
[ Kaupmannahöfn - Rinarlönd
15 dagar, brottför 6. júli og 3. ágúst.
Ekið um Þýzkaland til Rinarlanda.
Kaupmannahöfn - Róm - Sorrento
21 dagur, brottför 13, júli.
Vika i Kaupmannahöfn vika i
SorrentoiOg viku í Rómarborg.
[ Paris - Rinarlönd - Sviss
16 dagar, brottför 20. ágúst.
| Landið helga - Egyptaland - Libanon
20 dagar, brottför 7. október.
Kynnið ykkur verð og gæði Sunnu-
J ferðanna með áætlunarflugi eða hinu
| ótrúlega ódýra leiguflugi. SUNNA
| gerir öllum kleift að ferðast.
Sunna er alþjóðleg IATA
ferðáskrifstofa
FEBBftSKRlFSTOFflH SUNNA BANKASTRIEII7 * 1640012070