Fréttablaðið - 14.06.2004, Qupperneq 17

En hvað hefur
forsetinn gert - hefur
hann varpað sprengju í mál-
ið? Hefur hann beitt pólitík?
Það er varla hægt að saka
hann um það. Hann hefur að-
eins vísað málinu til þjóðar-
innar eins og hann hefur rétt
til, er það svona voðalegt?
Við hvetjum lesendur til að senda okkur
línu og segja skoðun sína á fréttum
blaðsins, viðhorfum sem birtast í blaðinu
eða leggja orð í belg um málefni líðandi
stundar. Bréf skulu vera stutt og gagnorð,
50–200 orð að lengd. Ritstjórn áskilur
sér rétt til að stytta aðsent efni.
Vinsamlega sendið efnið í tölvupósti á
netfangið greinar@frettabladid.is.
Málskotsrétturinn öryggisventill þingræðinu
Ákvörðun forseta Íslands að nota
málskotsrétt svo sem stjórnarskrá
heimilar, hefir hlotið mikla umræðu
og gert mörgum órótt í geði – eink-
um þeim sem eru forystumenn
þjóðarinnar. Þeir eru þungt hugsi,
telja að hér hafi skapast mikill
vandi sem erfitt sé að sjá fyrir end-
ann á, og nú þurfi að velja valin-
kunna lögfræðinga til að ráða fram
úr vandanum.
Þetta kom þeim í „opna skjöldu“.
Hálærðir menn eru hugsi – en
gefa misjafnar skýringar, eru þeir
allir valinkunnir?
Það er eins og sumir menn sjái
fleiri krókaleiðir á einföldu máli
eftir því sem þeir hafa fleiri gráð-
ur menntunar – og/eða hærri stöð-
ur í þjóðfélaginu. Kann nokkur að
skýra það, hvað veldur?
Er þingræðið í hættu? Eða er því
misboðið? Getur það verið að meiri-
hluti Alþingis samþykki frumvarp
sem þjóðin að meirihluta til er á
móti! Það er varla trúlegt, ef slíkt
kæmi fyrir er málskotsréttur for-
seta öryggisventill og ætti að vera
kærkomið mál þingmeirihluta, því
ekki vill þingmeirihlutinn vinna á
móti sínu fólki, sínum kjósendum.
Ef hins vegar málið er fellt í þjóðar-
atkvæði verður það aðvörun þing-
ræðinu, því Alþingi er kosið af þjóð-
inni, og ef kjósendur eru ósáttir við
sinn meirihluta á sá meirihluti ekki
framtíð, það er varla trúlegt.
Málskotsréttur forseta er því
öryggisventill þingræðinu, enda
sett í stjórnarskrá af vitrum og
framsýnum mönnum fyrri tíðar.
Þegar Alþingi er ljóst að málskots-
réttur forseta er virkur eru líkur til
að betur verði vandað til afgreiðslu
mála frá Alþingi - í þá veru að ekki
sé gengið á móti þjóðarvilja.
En hvað hefur forsetinn gert –
hefur hann varpað sprengju í mál-
ið? Hefur hann beitt pólitík? Það er
varla hægt að saka hann um það.
Hann hefur aðeins vísað málinu til
þjóðarinnar eins og hann hefur rétt
til, er það svona voðalegt? Hver á
frekar að taka afstöðu til málsins en
þjóðin sjálf?
En hver er svo þessi mikli vandi,
sem valdsmenn telja að skapast
hafi, og hvernig má leysa þann
vanda? Ákveða kjördag – sem eðli-
lega væri sama dag og forsetakosn-
ing fer fram, og ráðherra sá sem
stjórnar kosningum láti gera kjör-
seðla sem sendir yrðu öllum kjör-
stjórnum um land allt. Þar með er
málið búið. Úrslit tilkynnt eftir taln-
ingu jafnhliða úrslitum úr kosningu
forseta. Afar einfalt mál – auðskilið
og öllum augljóst sem geta lesið og
skilið íslenskt mál. ■
17MÁNUDAGUR 14. júní 2004
HJÖRTUR EINARSSON
NEÐRI-HUNDADAL
UMRÆÐAN
LAGASYNJUN
FORSETANS,,
SMÁA LETRIÐ
BJÖRN ÞÓR SIGBJÖRNSSON
SKOÐAR HJÓNABÖND OG SKILNAÐI
Eitt þúsund sextíu og tveir einstakling-
ar urðu einhleypir á ný á síðasta ári
samkvæmt nýjum tölum Hagstofunn-
ar. Fimmhundruð þrjátíu og einn lög-
skilnaður varð sumsé á árinu og er það
ámóta fjöldi og síðustu ár og áratugi.
Sjálfsagt liggja margvíslegar ástæður
að baki þessum skilnuðum og eflaust
voru þeir allir óumflýjanlegir. Það
gengur náttúrlega ekki að búa í
ómögulegu hjónabandi.
Samkvæmt bráðabirgðatölum Hag-
stofunnar entust 75 af þeim hjóna-
böndum sem lauk á síðasta ári í tvö ár
eða skemur. 89 entust í þrjú til fimm ár
og 90 í sex til níu ár. 128 þessara
hjónabanda lauk hins vegar eftir að
hafa staðið í 20 ár eða meira.
Aðrar bráðabirgðatölur sýna að ein
kona (já, eða stúlka) sem skildi lög-
skilnaði á síðasta ári var á aldursbilinu
15 til 19 ára og 30 voru á bilinu 20 til
24 ára. Enginn karl (piltur) á yngsta
aldursskeiðinu skildi en sjö á bilinu 20
til 24 ára. 39 karlar, sextugir eða eldri,
skildu á síðasta ári og 18 konur á sama
aldursbili.
Samkvæmt þessu skilur fólk á öllum
aldri og eins er allur gangur á því
hversu lengi hjónaböndin endast.
Bráðabirgðatölur sýna enn fremur að
11 stúlkur á aldrinum 15 til 19 ára
gengu í hjónaband á síðasta ári og þrír
piltar á sama aldursskeiði. 205 konur á
aldursbilinu 20 til 24 ára gerðu slíkt
hið sama og 108 karlar. 24 konur sex-
tugar eða eldri giftu sig og 43 karlar.
Samkvæmt þessu giftir fólk sig á öllum
aldri.
Sjálfur hef ég hvorki kvænst né skilið
en hef, samkvæmt fljótlegri samantekt
í huganum, verið viðstaddur tíu brúð-
kaup um ævina. Sex þessara hjóna-
banda lifa, fern hjón eru hins vegar
skilin að skiptum. Ýmist í góðu eða illu,
eins og sagt er. Og það er sérkennilegt
að hugsa til athafna þeirra hjóna sem
ekki náðu að tolla saman. Fallegu kjól-
arnir, orð prestanna, lágróma jáin, hrís-
grjónaregnið, kræsingarnar í veislun-
um, ræður feðranna, heillaóskirnar.
Án þess að ég ætli að gerast einhver
sérfræðingur í hjónaböndum þá væri
nú óskandi að fólk reyndi frekar að
skilja hvert annað í stað þess að skilja
við hvert annað. En það er kannski
meinið eftir allt saman. Þegar fólk er
loksins farið að skilja hvert annað þá
skilur það. Væri þá ekki ráð að kynnast
ögn betur áður en stormað er í kirkj-
urnar og athuga hvort viðkomandi eigi
einhverja samleið í lífinu? Eða er
kannski í fínu lagi að skilja? Er tími
hinna stuttu hjónabanda runninn upp
og það fyrir löngu, þar sem meðal-
maðurinn á að baki þrjú hjónabönd
áður en yfir lýkur? Þrjú lágróma já.
Þrjár veislur. Þrjár tengdamæður.
Brúðhjónum ársins 2004 óska ég gæfu
og velfarnaðar.
Þrjár
tengdamæður
FORSETINN
Vísaði fjölmiðlamálinu til þjóðarinnar. Er
það svona voðalegt? spyr greinarhöfundur.