Tíminn - 17.09.1972, Page 1

ÍGNÍSI
FRYSTIKISTUR
Þjóðverjar
bjóða til
viðræðna
Á föstudagskvöldiö barst rikis-
stjórninni orösending frá rikis-
stjórn Vestur-Þýzkalands um,
hvort islenzka stjórnin væri sam-
þykk þvl, aö embættismannaviö-
ræöur um landhelgismáiiö færu
fram ; milli Breta og Þjóö-
verja annars vegar og tslandinga
hinsvegar i Bonn dagana 28.29.
september.
Þýzki sendiherrann i Reykjavik
kom þessari orösendingu áleiöis
til islenzku stjórnarinnar, en aö
þvi er Einar Ágústsson utanrlkis-
ráöherra sagöi Timanum I gær,
þá veröur ekki tekin ákvörðun um
orösendingu Þjóöverjanna fyrr
en eftir helgi.
Gáfust upp
Flugvélarræningjarnir og
fangarnir gáfust upp á flugvellin-
um I Madrid kl. 2 I gær. Vélin var
orðin algjörlega eldsneytislaus
þegar hún lenti, og var álitiö aö
öfgamennirnir ætluðu aö fá eid-
sneyti á vélina og halda áfram til‘
Alsír eöa Lybiu. En þeir virtust
vera orðnir úrvinda og ekki treyst
sér tii aö halda áfram. Spænsk
yfirvöld hafa ekkert látiö uppi um
hvaö gert veröur viö mennina.
Sjá baksíðu
Laxveiði í net
gekk vel
í sumar
ÞÓ—Reykjavik.
Netaveiði i ám og vötnum er nú
viðast hvar að ljúka, eða er lokið.
Netaveiðin virðist hafa gengið vel
að þessu sinni og jafnvel betur en
i fyrra, sem þó var mjög gott ár.
Karl Þóröarson, bóndi á Hrauni
i ölfusi. sagði að þeir á Hrauni
væru búnir að fá á áttunda hundr-
að laxa i sumar, og væri það mun
betra en i fyrra. Annars sagði
Karl. að þeir á Hrauni hefðu verið
dálitið óheppnir með veiðina i
fyrra sumar, þvi að ölfusá breytti
sér viö ósana og hafði það áhrif á
heildarveiðina.
Laxinn úr ölfusá hefur verið
fallegur i sumar, en þó ekki eins
fallegur og hann var fyrir nokkr-
um árum, og sagði Karl, að stofn-
inn i ölfusá væri ekki eins falleg-
ur og hann var fyrr á árum. — Svo
til allur laxinn, sem veiðzt hefur i
ölfusá i sumar hefur farið
til útflutnings. Laxinn hefur veriö
fluttur ferskur út með flugvélum
og hefur það reynzt mjög vel.
Verðið fyrir laxinn er m.a. fyrir
þessar sakir hærra en þaö hefur
verið.
Kristján Fjeldsted i Ferjukoti,
sagöi,aö netaveiðinni hjá sér hefði
lokiö 20. ágúst, og hafði hún yfir-
leitt verið góð i sumar. Laxinn úr
Hvitá hefur verið heldur vænni i
sumar en undanfarin ár.
1 Ferjukoti fengust á milli 15 og
20 tonn af laxi i sumar, en það er
afli frá tveim jörðum, og 9 net eru
höfð i ánni.
Stangveiðinni i Borgarfirði er
nú að ljúka, og sums staðar lokið.
Sagði Kristján, að allsstaöar væri
góð veiði og i sumum ánum væri
hún betri en i fyrra.
<Oá«ééaAVfcltt/t. Á/
RAFTÆKJADEILD
Hafnarstræti 23
Simar 18395 & 86500
Ásgeir Ásgeirsson
fyrrv. forseti látinn
Ásgcir Asgeirsson, fyrrverandi
forseti islands, varö bráökvaddur
aö hcimili sinu seint i fyrrakvöld,
15. septembcr, 78 ára að aldri.
Ásgeir Ásgeirsson fæddist aö
Kóranesi á Mýrum U. mai áriö
1894. Voru foreldrar hans Asgeir
Eyþórsson kaupmaöur þar og siö-
ar bókhaidari i Reykjavik og
kona hans Jensina Björg Mattlii-
asdóttir.
Ásgeir lauk stúdentsprófi viö
menntaskólann i Reykjavik áriö
1912 og cand. theol. prófi frá Há
skóla islands 1915. Þá stundaöi
hann og framhaldsnám viö há-
skólana i Kaupmannahöfn og
Uppsölum 1915—17. Ilann var
biskupsritari 1915—1916 og
bankaritari i Landsbankanum
1917—1918.
Asgeir Asgeirsson lét fræðslu-
og skólamái mjög til sin taka.
Hann var kennari i Kennaraskóla
Islands frá 1918 til 1926, settur
fræöslumálastjóri áriö 1926 og
skipaöur i þaö embætti áriö eftir.
Hann var útgefandi og ritstjóri
Skólablaösins 1921—22 og
Menntamála frá 1924 til 19:12. Þá
var hann einnig meðútgefandi
Unga islands 1922—25 og Vöku
1927—29.
Asgeir Ásgeirsson -var fyrst
kosinn á þing árið 1922, og var siö-
an alþingismaöur Vcstur-isfirö-
inga allt til ársins 1952, aö hann
var kjörinn forseti islands. Hann
var fjármálaráöhcrra 1931—1934
og forsætisráöherra 1932—1934.
Forscti sameinaös Alþingis var
liann 1930—31, kosinn i milli-
þinganefnd i bankamálum 1925,
átti sæti I Alþingishátiðarnefnd
1926, skipaöur formaöur gengis-
ncfndar 1927 og gegndi þvi starfi
til 1935. t utanrikismálanefnd var
hann frá 1928—31 og aftur 1938 til
1952. Hann var fulltrúi á fjár-
málafundi Sameinuðu þjóöanna i
Bretton VVoods áriö 1944, i stjórn-
arnefnd Alþjóöagjaldeyrissjóös-
ins 1946—52, fulltrúi á allsherjar-
þingum Samcinuöu þjóöanna i
New York 1946 og I Paris 1947.
Hann átti einnig sæti I gjaldeyris-
kaupancfnd 1941—44, I viðskipta-
nefnd viö Bandarikin 1941 og i
samninganefnd utanrikisvið-
skipta 1942—1952. 1 undirbúnings-
Asgcir Ásgeirsson
ncfnd lýöveldishátiöar sat hann
1943—14. Ilann var kjörinn hcið-
ursdoktor i lögfræöi viö Mani-
tobaháskóla og sýnd margvislcg
sæmd önnur, bæði hér heima og
erlendis.
Áriö 1952 var Asgeir Asgeirsson
kjörinn forseti tslands og siðan
endurkjörin 1956, 1960 og 1964.
Ilinn 3ja októbcr 1917 kvæntist
Asgcir Asgcirsson I)óru Þórhalls-
dóttur biskups Bjarnasonar. Hún
andaöist 10. scpt. 1964.
Börn þeirra frú Dóru Þórhalls-
dóttur og Asgcirs Asgcirssonar
eru þrjú: Þórhallur ráöuncytis-
stjóri, fæddur áriö 1919, Vala,
fædd 1921, gift Ounnari Thorodd-
scn. alþingismanni og Björg fædd
1925, gift Páli Asgciri Tryggva-
syni, dcildarstjóra i utanrikis-
ráöuneytinu.
Ásgeir Ásgeirsson var i hópi
mestu áhrifamanna þjóðarinnar i
fjóra áratugi, ekki aðeins sem
forseti landsins hálfan annar ára
tug, heldur eigi siður áður i litrik-
um stjórnmálaferli, allt frá þvi er
hann var kjörinn á þing 1923, og
hann lét mjög að sér kveða við
framkvæmd og löggjöf tveggja
meginþátta i þjóðlifinu, fræðslu-
mála og efnahagsmála, bæði sem
íræðslumálastjóri og bankastjóri,
i þingkjörnum nefndum og á lög-
gjafarþinginu.
Hann var af öllum viðurkennd-
ur frábær gáfumaður og hygginn
málafylgjumaður með sterkum
og mjúkum tökum. Hann var einn
þeirra fáu manna, sem aflaöi sér
mikilla, aimennra og traustra
vinsælda með þjóðinni, þrátt fyrir
hörð stjórnmálaátök fyrr á árum,
og það þjóðartraust var hafið yfir
ágreining liðandi stundar, eins og
siðar kom greinilegast i ljós.
Ungur að árum vakti hann at-
hygli alþjóðar með rökföstum og
frjálslyndum skrifum um trúmál,
menningarmál og almenn þjóð-
mál, og ræðulist hans var löngum
við brugðið. Þjóðin veitti honum
óvenjulegt traust, er hún kjöri
hann íorseta.
Á þjóðminningarstundum var
hann glæsilegur og virðulegur
forvigismaöur, og æðsta embætti
þjóðarinnar gengdi hann með
föstum tökum hins langreynda
vitmanns. Hann var mikill unn-
andi islenzkrar þjóðarsögu og
hafði djúpan skilning á henni.
Þangað sótti hann sér gjarnan
mælikvarða til mats á vandamál-
um dagsins og styrk máli sinu og
kunni með að fara af óvenjulegu
listfengi.
Áhrif Ásgeirs Ásgeirssonar á
gróandi þjóðlif voru mikil á mót-
unarárum hins nýja, islenzka
þjóðveldis á öðrum fjórðungi
þessarar aldar, og þeirra mun
enn lengi gæta.
Horfinn er mikill persónuleiki
Forseti Islands, herra
Kristján Eldjárn flutti minn-
ingarorð um Ásgeir Ásgeirs-
son, fyrrverandi forseta ts-
lands I gær. Fara minningar-
orð Kristjáns Eldjárns hér á
eftir:
Meö herra Asgeiri Asgeirs-
syni, fyrrverandi forseta ís-
lands, er horfinn einn sá
maður, sem lengi setti svip á
samtið vora í opinberu lifi.
Hann kom ungur fram á sjón-
arsviðið og gegndi þar enn
mikilvægu hlutverki langa
stund, eftir aö hann var kom-
inn á þann aldur, sem flestir
menn hvilast aö loknu dags-
verki. Hann hóf þingmennsku
ungur, varö forseti Sameinaðs
Alþingis, siðan fjármálaráð-
herra og forsætisráðherra og
loks forseti tslands 1952-1968,
eða alls 16 ár.
Horfinn er nú mikill per-
sónuleiki og glæsilegur fulltrúi
landsins. Ásgeir Asgeirsson
var virðulegur maðurifram-
göngu. Vitur maöur og hlýr i
viðkynningu. Hann naut virö-
ingar og vinsælda þjóðarinnar
i forsetastarfi og ,fór allt vel úr
hendi, sem það starf krefst.
Góöar minningar lætur hann
eftir hjá þjóö sinni, nú þegar
hann er burtkallaður i góöri
elli.
Hann hélt vel hreysti sinni til
likama og sálar, og er þess
skemmst aö minnast, að hann
kom opinberlega fram við
opnun sýningar hér i Reykja-
vik fyrir fáum dögum, þá kom
hann siöast i Bessastaöi þar
sem hann réði svo lengi rikj-
um. öllum þótti mikið til um,
hve vel hann hélt sinni gömiu
og þjóðkunnu reisn. Hann
kvaddi meö þvi hlýja hand-
taki, sem einkenndi hann og
nú mun hann sjálfur vera
kvaddurmeö þökk og virðingu
islenzku þjóöarinnar að lokn-
um löngum ævidegi.