Tíminn - 18.02.1973, Blaðsíða 12

12
TÍMINN
Sunnudagur 18. febr. 1973
Nær öll mjólk, eða ta. !)8%,sem Mjólkursamsölunni berst, kemur til hennar með tankbilum, og fer frá
þcim inn i lokaðkerfi, þar sem það snertir aðeins ryðfritt stál. Hér er veriðaðdæla úr einum bilnum.
A rannsóknarstofunni, en hún er ein fullkomnasta rannsóknastofa i matvælaiðnaði hér á iandi, og auk
cftirlits með framleiðslu og vinnslu á ýmsum stigum fara þar fram viðtækar júgurbóigurannsóknir.
af innvigtuninni yfir sumarið, þá
fer mest i framleiðslu á sm jöri og
ostum, undanrennu- og ný-
mjólkurdufti og slikum vörum.
Siðan snýst þetta viö, og þegar
kemur fram i október og nóvem-
ber, þá fer að skorta sitt a' hverju
hjá okkur. Það byrjar þá vana-
lega með þvi að okkur vantar
rjóma, og þurfum þá að fá hann
frá búum norðanlands. Um jólin
höfum við oft þurft á öllum þeim
rjóma að halda, sem hægt hefur
verið að fá, allt norður á Húsa-
vik, jafnvel norður á Langanes.
i einstaka árum hefur lika orðið
nýmjólkurskortur hér, þannig að
við höfum orðið að flytja m jólk að
norðan. Þar sem nýmjólkin er
mjög vandmeðfarin og 'geymist
aðeins örskamman tima riður i
þessum tilfellum á nákvæmri
skipulagningu frá degi til dags.
Hér eru gerðar vikulegar spár
um væntanlega sölu i vikunni
framundan, og tilkynnt um þær
til búanna til að hér sé alltaf hægt
aö hafa nægt magn á markaði, og
séð til þess, að varan sé ný og
gallalaus.
25 bilar i daglegri
dreiíingu
— Hvernig berst mjólkin til
ykkar hingað i Mjólkursam-
söluna?
— Mjólkin frá mjólkurbúunum
á Selfossi og i Borgarnesi kemur
öll i tankbilum hingaö, og hið
sama er að mestu að segja um
mjólkina frá svæðunum hér i
kring um Reykjavik en suðurá
Reykjanesskaga er þó nokkuð um
smærri framleiðendur, sem enn
senda mjólkina i brúsum. Nú, svo
þegar við flytjum að norðan,
kemur rjóminn i brúsum, en ef
mikiö hefur þurft af nýmjólk,
hefurhún verið sótt i tankbilum.
Nú, siðan tekur stöðin við öllum
þessum vörum, mjólk, rjóma,
skyri, eða hverju nafni, sem þær
nefnast, og býr þær til sölu, geril-
sneyðir,fyllirá umbúðir og gerir
annað, sem með þarf til að undir-
búa þær fyrir markað. Þá taka
samsölubilar við og keyra
vöruna út um dreifingarsvæðið
hér, koma henni i skip til Vest-
mannaeyja á meðan það stóð,
eða suður með sjó. Þetta krefst
mikils bilakosts, en við erum með
25 bila i daglegri dreifingu.
Varan veröur að komast
á tilsettum tíma
Mjólkursamsalan sér um
skipulagninu á öllu þessu starfi,
þ.e.a.s. samræminguna á fram-
leiðslu og sölu, aðdrætti að
samlögunum og flutnina á
markaðsstað. Það er þó kannski
ekki rétt að segja,að flutningar til
samlaganna komi beint undir
þetta, en samsalan hefur yfirum-
sjón með þeim flutningum, þó að
þeir heyri undir samlögin sjálf.
Sú nauðsyn, að koma vörunni til
skila á tilsettum tima sannar
e.t.v. betur en flest annað þörfina
á samræmingunni, sem hlýtur að
verða bezt af hendi leyst af
einum stórum aðila, eins og
Mjólkursamsalan er. Hvernig
sem viðrar, þá hefur það alltaf
veriötalin skylda fyrirtækisins að
gera allt sem unnt er, þó að þvi
fylgi mikill aukakostnaður, til
þess að koma mjólkinni á
markað. Það hlýtur að vera
hagur neytenda, ekki siður en
framleiðenda.
Aukning i allri sölu
— Hversu mikil er árleg sala
hjá ykkur, og hve mikið eykst
hún fra ári til árs?
— Salan hér á siðasta ári var
27,4 milljónir litra af nýmjólk,
sem er langmesta söluvaran eins
og gefur að skilja. Þá seldum við
1,6 milljón litra af sýrðri mjólk
og frá þvi að Jógúrt kom á
markaðinn i mai sl. hafa selzt af
hennium 225 þús. litrar. Af rjóma
seldum við 870 þús litra og tæp-
lega hálfa milljón litra af kókó-
mjólk. Skyrsalan nam svo tæp-
lega 1100 tonnum.
Auking varð i allri sölu nema i
skyrsölunni, sem dróst saman
um tæp 3%. Meginorsök þess er
sú, að fyrri hluta ársins varð
skortur á skyri hér sunnanlands,
svo að við urðum að sækja það
norðurog áttum þá við flutninga-
erfiðleika að etja, svo að við
gátum ekki fullnægt eftirspurn.
Siðari hluta ársins hefur hins
vegar salan verið heldur meiri en
árið áður, svo að þetta er ekki
sölutregðu að kenna. Aukningin i
nýmjólkursölunni er 1,4% og i
rjóma 6,7%.
Frá þvi að bláberjaskyrið kom
á markaðinn i októberhefurverið
selt 21 tonn af þvi, svo að þvi
virðist hafa verið vel tekið.
Fjölbreytnin
eykst stöðugt
— Eru nokkrar sérstakar
nýjungar á leiðinni frá ykkur?
— Já, það eru alltaf einhverjar
nýjungar á leiðinni, en að
svo stöddu getum við ekkert
gefið upp um þær, þvi að alltaf
getur eitthvað komið upp á, sem
getur tafið eða jafnvel hindrað, að
þær komist i framkvæmd, og þá
er betra að vera ekki búinn að
segja of mikiðof snemma En það
er stöðugt unnið að því að gera
neytandanum til hæfis með þvi að
koma til móts við óskir hans, sem
eru margvislegar.
Hér áður fyrr voru mjólk og
skyr meginuppistaðan i fæðu
Islendinga, en nú er fjölbreytnin i
matargerð orðin miklu meiri, og
þvi höfum við átt við harðnandi
samkeppni að etja, og þvi orðið
að standa okkur, með þvi að auka
fjölbreytni mjólkurafurða.
— Nú, svo eru læknavisindin
m jólkurafurðum misjafnlega
hliðholl á hverjum tima. Eitthvað
hafið þið sfjálfsagt fengið að
striða við slikt.
— Já, það er löngum umdeilt
atriði, þetta með skaðsemi og
hollustu mjólkurafurða. Það er
vani i læknavisind’unum að þegar
komizt hefur verið að niðurstöðu
um eitthvað, þá er það staðreynd
sem allir trúa. Sliku er ekki að
heilsa hér. Þetta er búið að deila
lengi um og engin niðurstaða
hefur enn fengizt, og ekki sézt
hylla undir hana enn. Enda má
það furðulegt kallast að islenzka
þjóðin skuli ekki vera löngu dauð
af mjólkurneyzlu, ef hún er svo
hættuleg, sem sumir vilja vera
láta. Það er að sjálfsögðu flest
hættulegt, sé þess neytt i óhófi.
í lokin er svo rétt að geta þess
að við seljum is um allt land, og
neyzla manna á honum er nú að
verða sambærileg við það sem
gerist á Norðurlöndum, og vex
hún mjög frá ári til árs.
Þá rekum við og brauðgerð,
sem mun veralangstærsta brauð-
gerð á landinu. Þar eru á hverj-
um degi bökuð 130-140 þúsund
matarbraut á mánuði, 60-70 þús-
und vinarbrauð, og svo sitthvað
fleira.
Framleiðsla brauðgerðarinnar
er eingöngu seld á útsölustöðum
Mjólkursamsölunnar, en þar er
einnig selt álika mikið magn af
brauðum, sem bökuð eru annars
staðar.
Mjólkurstöðin i Reykja-
vík
Mjólkurstöðin i Reykjavik er
rekin af Mjólkursamsölunni, og
þar fer fram viðamikil starfsemi,
sem við fáum Odd Magnússon
stöðvarstjóra til að fræða okkur
um og gefum honum orðið.
— Hlutur okkar hér i mjólkur-
stöðinni er sá i stórum dráttum
að taka á móti allri mjólk, sem
héðan er seld. Um 70% mjólkur-
innar fáum við frá Mjólkurbúi
Flóamanna, um 12% frá Mjólkur-
samlaginu i Borgarnesi, og svo
18% frá bændum.sem leggja beint
inn hjá okkur. öll þessi mjólk
kemur á tankbilum að undan-
skildum 2% eða ca. 2.000 litrum á
dag, sem koma af Suðurnesjum.
En allir okkar viðskiptamenn
hafa fengið rafmagnskælda
heimilistanka og mjólkin sótt til
þeirra á tankbilum utan þeirra á
Suðurnesjum.
— Hversu mikið er mjólkur-
magnið?
— Mjókurmagnið , er við tök-
um daglega á móti er um 100.000
litrar. Salan er um 600 000 á viku,
og ekki er unnið á sunnudögum.
Rjómasalan er um 16.000 litar á
viku, en hann og flestar aðrar
söluvörur okkar koma frá aðal-
viðskiptaaðilunum, eða Mjólkur-
búunum á Selfossi og i Borgar-
nesi. Viðerum þvi eiginlega meiri
dreifingarstöð en vinnslustöð.
Þó göngum við frá allri
nýmjólkinni fyrir markaðinn hér
og i sjálfu sér einnig frá rjóman-
Við fernupökkunarvélina I Mjólkurstöðinni, en þar er allri mjólk fyrir markaðinn I Reykjavik og
nágrenni pakkað.