Tíminn - 14.04.1973, Blaðsíða 14
14
TÍMINN
Laugardagur 14. aprll 1973.
Barnalánið er betra e
sögðu gömlu mennirr
ÞESS VEGNA
ER ALDREI OF
VANDAÐ TIL U
ELDIS BARNAIS
Lækjargata 14. Þetta hús þekkja Keykvikingar undir ýmsum nöfnum.
Þaft hefur veriö kallaö lönaöarmannahús og Uúnaöarfélagshús. t
vesturenda þess hefur Leikfélag Reykjavikur starfaö bæöi vel og lcngi,
og hefur sá staöur löngum gengiö undir nafninu lönó, eins og flestir
munu kannast viö. Nú er Fóstruskólinn búinn aö starfa um hriö I þessu
gamla og viröulega húsi, þótt minna hafi veriö um hann talaö en hitt,
sem áöur var nefnt. (Timamyndir Robert)
Svo var það einn góðan veður-
dag ekki alls fyrir löngu, að
gengið var á fund skólastjóra
Fóstruskólans frú Valborgar
Sigurðardóttur, og hún beðin að
segja eitthvað frá þessari mjög
svo merku stofnun. bað er bezt að
byrja á byrjuninni og spyrja:
Sumargjöf stofnaði skól-
ann
Hvernær var Fóstruskólinn
stofnaður?
— Hann var stofnaður árið 1946.
Það var Barnavinafélagið
Sumargjöf, sem stofnaði hann,
enda hafði félagið þá rekiö
nokkur barnaheimili. Þau voru
þrjú það árið, og forráðamenn
félagsins sáu i hendi sinni, að til
vandræöa horfði, ef ekki væri
hægt að mennta starfslið til þess
að vinna á stofnunum félagsins ef
þær ættu að teljast uppeldisstofn-
anir, en ekki aðeins gæzlustaðir
fyrir börn. Segja má, að þarna
hafi veriðráðizt i hreint stórvirki,
þvi að á þeim árum var harla litill
skilningur íyrir hendi á þessum
málum. Þó tókst að fá islenzka
rikið og Reykjavikurborg til þess
að styrkja þennan skóla, en
Barnavinafélagið Sumargjöf rak
stofnunina, sem þá hét Uppeldis-
skóli Sumargjafar, og rekur hana
enn. A siðari árum hefur skólinn
stækkað mjög mikið, og þá má
nærri geta, að félagsskapur eins
og Barnavinafélagið Sumargjöf,
— sem ætlað er það hlutverk að
reka dagheimili og leikskóla, —
það getur blátt afram ekki rekið
stóran skóla til lengdar. Það er
þvi fullkomlega timabært að leita
til rikisvaldsins og æskja þess, að
Fóstruskólinn verði gerður að
rikisskóla i framtiöinni.
— Hversu margir voru nem-
endur skólans i upphafi?
— Þeir voru niu. Og þegar ég lit
til baka, þá dáist ég að þessum
ungu stúlkum, sem treystu sér til
þess að fara i skóla, sem var al-
gerlega ómótaður, óg i rauninni
alls ekki til. 1 sjálfu sér varð hann
aðeins til með þeim — þegar þær
hófu þar nám.
— Eru þessir fyrstu nemendur
ennþá i störfum, sem tengd eru
starfsemi Sumargjafar?
— Einn þessara fyrstu nem-
enda er Þórunn Einarsdóttir, for-
stöðukona i Hagaborg, sem lengi
var formaður Fóstrufélags
tslands. Onnur er Valgerður
Kristjánsdóttir, forstöðukona i
Staðarborg, þá Elin Torfadóttir,
sem lengi var forstöðukona i
Tjarnarborg, en rekur nú einka-
leikskóla. Þá má og nefna Höllu
Bachmann, sem vann lengi að
trúboðsstörfum i Afriku, en var
siðan forstöðukona heimilis fyrir
einstæðar mæður á Sólvöllum.
Þetta er nú svona það, sem ég
man að þylja i svipinn.
— Það er nú allnokkuð, og er
ekki annað að sjá, en að menntun
þessa fyrsta árgangs hafi enzt
nemendunum langt fram á ævi-
veginn.
— Já, það held ég að við verðum
að segja. Og enn má geta þess, að
i þessum fyrsta hópi var Jóhanna
Pétursdóttir, kona Eiriks Hreins
Finnbogasonar, borgarbóka-
varðar. Hún starfar við barna-
bókadeild Borgarbókasafnsins i
Sólheimum, og má þvi með réttu
segja, að hún helgi sig börnum.
Einu sinni i viku hefur hún meira
að segja tima, þar sem hún les
sögur fyrir börn á aldrinum fjög-
urra til sex ára. Er það afar-
vinsælt hjá börnunum i hverfinu.
A Norðurlöndunum færist það
mjög i vöxt, að fóstrur starfi á
barnabókasöfnum á þennan hátt.
Vonandi á þessi starfsemi eftir að
dafna og blómgast hér og færa út
kviarnar.
Námsgreinar og und-
irbúningsmenntun
— En svo að við snúum okkur
meira að nútimanum: Hvað eru
margir nemendur i Fóstru-
skólanum núna?
— Nemendur eru nú 131. Þar af
eru 56 i undirbúningsdeild, en það
þýðir, að þær eru að mestu leyti i
starfi úti á barnaheimilunum. En
afgangurinn, eða 75 nemendur,
eru þá innan veggja skólans.
— Hvað kennið þið?
— Fyrst er að telja aðalgrein-
arnar, uppeldis- og sálarfræði,
meðferð ungbarna, likams- og
heilsufræði, félagsfræði, myndíð
ýmis konar, svo sem teikning,
smiðar og föndur alls konar. Enn
fremur leikfangagerð, barnabók-
menntir, islenzku, átthagafræði,
næringarefnafræði, hljómlist og
framsögn.
— Hver eru inntökuskilyrðin —
eða öllu heldur, hvaða undir-
búningsmenntun þurfa
stúlkurnar að hafa?
— Algengasta undirbúnings-
menntunin er gagnfræðapróf. Við
höfum gert kröfu til gagnfræða-
prófs, landsprófs, eða annarrar
sambærilegrar menntunar, og
nemandinn þarf að vera orðinn
átján ára, þvi má bæta við i sam-
bandi við gagnfræðaprófið, að
þær þurfa að hafa fengið að
minnsta kosti sex i islenzku og
dönsku á gagnfræðaprófinu. í
sambandi við islenzkuna þarfnast
þetta ekki neinna skýringa, en
hvað dönskuna snertir er það
nauðsynlegt af hagnýtum
ástæðum. Þær þurfa að geta lesið
á bækur á einhverju erlendu máli,
einfaldlega vegna þess, að við
höfum ekki bækur um uppeldis-
og sálarfræði á islenzku i svo
stórum stil, að við getum komizt
hjá þvi að gripa til erlendra bók-
mennta. Mér hefur fundizt eðli-
legast, að það væri danskan, sem
notuð er, þvi að i henni hafa gang
fræðingar helzt verulega þekk-
ingu, en auk þess er hún nær
okkur heldur en enskan, málfars-
lega séð.
— Hvað þarf marga kennara til
þess að kenna þessar greinar?
— Kennararnir eru nú anzi
margir, eitthvað á milli fimmtán
og tuttugu, én þeir eru allir
stundakennarar , að mer einni
undan skilinni.
— Er það fyrirkomulag ekki
mjög óþægilegt fhrir stofnunina?
kvæmd. Stundataflan er
árvisst vandamál á
hverju einasta hausti.
Við hugsum oft sem svo, að nú
fari allt úr böndunum i ár en
hvernig sem á þvi stendur, þá
verður það nú ekki, og að lokum
kemur allt heim og saman. En
vissulega væri það mikð tilhlökk-
unarefni, ef skólinn fengi fast-
ráðið kennaralið, sem hægt væri
að byggja á.
Fóstrunámið er verð-
andi mæðrum hollt
— Leggja nemendur ykkar út I
fóstrustarf, eftir að náminu hér
lýkur?
— Mörgum finnst sem þær komi
heldur illa til skila i störfum, en
þó er nú með það eins og fjöl-
margt annað, að það er eftir þvi,
hvernig á er litið. Við verðum
nefnilega að gá að þvi, að eini
keppinauturinn eru karlmenn og
hjónabönd. Ég held , að ég
gæti taliðá fingrum annarrar
handar þær lærðar fóstrur, sem
ekki eru annað hvort fostrur eða
þá eiginkonur og mæður. Það er
lögmál lifsíns, þótt konur hafi
verið að reyna að brjótast út úr
þeim hring upp á siðkastið, en svo
er lika þess að gæta, að mjög
margar þessar fóstur koma til
starfa aftur, þegar börnin eru
komin svo á legg, að þær geta
farið að vinna úti á nýjan leik.
— Það er nú kannski ekki
heldur neitt á móti þvi, að verð-
andi mæður læri fóstrustarf.
— Nei, vissulega er það mjög
heppilegt, enda hefur það þrá-
faldlega komið fram i samtölum
Unnið af kappi
Handavinna, sem blafiamanninn skortir þekkin