Tíminn - 20.11.1973, Page 6

6
TÍMINN
ÞriAjudagur 20. nóvember 1973.
Þorsteinn Þ.
Víglundsson,
sem stofnaði
byggðasafn í
Eyjum 1932
og hefur
helgað því
mjög mikla
starfskrafta
æ síðan, segir
l>ursteinn Viglundsson meö krikkjuna ,a6 baki honum stendur Alfreö Guömundsson, forstööumaöur Kjarvaisstaöa.
Timamyndir: Gunnar
Fjármál eru mitt líf
NÚ stendur yfir sýning
að Kjarvalsstöðum á
inuniim og myndum
Hyggðasafns Vest-
mannaeyja, ásamt :54
Kjarvalsmyndum og á
þriðja tug ljósmynda.
Er þetta hluti af
Byggðasafninu og lista-
safni Bæjarsjóðs Vest-
mannaeyja, en þessir
hlutir voru allír fluttir I
gámum frá Eyjum mjög
skömmu eftir að eldgos-
ið hófst þar. Sáysem veg
og vanda hefur haft af
bæði stofnun byggða-
safnsins og skjótri
björgun þess frá Eyjum,
er liinn sihressi og at-
orkusami Þorsteinn Þ.
Viglundsson, sparisjóðs-
stjóri i Vestmannaeyj-
um. Siðast liðinn
fimmtudag hélt hann
blaðamannafund að
Kjarvalsstöðum og
kynnti þeim þar helztu
munina, sem á safninu
eru, en Þorsteinn er
fróður mjög um sögu
þessara muna og
mynda, og að skoða þaö
undir leiðsögn hans er
lieilt ævintýri.
Kyrst ber að geta mjög merki-
legs safns mynda, sem raunar
eru i eigu bæjarsjóðsins, en það
eru 34 málverk og teikningar eftir
meistara Kjarval. Má þar meðal
annars sjó jólakort, sem Kjarval
hefur ;i sinum tima sent vini sin-
um og velgjörðarmanni, Sigfúsi
Johnsen, fyrrum bæjarstjóra, og
ennfremur furöulega teikningu,
er Kjarval hefur skrifað á nal'nið
Siffi, gælunafn vinar sins. Sigfús
seldi bænum safnið fyrir nokkr-
um árum á mjög vægu verði, en
þetta eru myndir, sem hann fékk
hjá Kjarval, annaðhvort sem
gjafir eða keyptar. Myndirnar
eru frá erfiðleikaárum meistar-
ans og hjálpaði Sigfús honum oft
um peninga fyir mat, litum og lé-
refti á þeim árum.
t>arna má einnig lita likan af
skansinum. með dönskum
verzlunarhúsum og vindmyllu,
sem notuð var á timum ein-
okunarverzlunarinnar af brauð-
gerðarmanni staðarins. Nú er
mikill hluti skansins farinn undir
hraun og Þorsteinn segir, að upp
úr aldamótum hafi átt sér stað
landsig á þessum slóðum, og rök-
styður það með þvi. að á skömm-
um tima braut sjórinn mikinn
hluta af skansinum. sem hafði
staðið óskemmdur um aldir. Sjór-
inn tók með sér merkilega stein-
rétt. sem einnig er likan af á safn-
inu..
Næst bendir Þorsteinn á gamla
mynd af Landakirkju i uppruna-
legri mynd. en þá kirkju segir
hann næstelztu sinnar tegundar á
Hér sést kjölurinn af danska kaupfarinu.
landinu. Þegar lokið hafi verið
byggingu kirkjunnai^ hefðu vinnu-
pallar verið sendir til Bessastaða
og notaðir við byggingu kirkjunr.-
ar þar. Einnig sýnir hann okkur
gamla mynd eftir Engilbert
Gislason, en á henni má sjá fyrsta
fryslihúsið á landinu, sem fram-
leiddi is með vélum, og hófst sú
starfsemi um áramótin 1908-1909.
Frystihúsið var i eigu tsfélags
Vestmannaeyja.
Fjórir islenzkir annálar geta
um strand dansks verzlunarskips
sumarið 1711, vestan við Bása-
sker. Þegar farið var að dæla upp
sandi vegna dýpkunar hafnarinn-
ar á sinum tima, kom upp ein-
kennilegur trébútur, sem i voru
trénaglar. Þegar farið var að
kanna þetta nánar að undirlagi
Þorsteins, kom i ljós skrokkur af
umræddu skipi og reyndist
drumburinn úr kili þess. Þor-
steinn tók einnig til handargagns
krikkju, eða stafnaband úr skip-
inu, og bar á þessa fúavarnarefm
eftir beztu kunnáttu. Eru þessir
tveir hlutir þeir einu, sem til eru
úr'skipinu, en hitt grotnaði allt
niður.
Þarna má einnig sjá likan af
fiskigörðum og gefa þeir mikla
hugmynd um vandvirknisleg
vinnubrögð forfeðra vorra, sem
unnu að fiskiðnaði þeirra tima.
Likanið var gert eftir siðustu leif-
um garðanna frá 1890. Einnig eru
á sýningunni fjöldi likana af bát-
um og skipum hinna gömlu tima
og má þar sjá báta með Land-
eyjalagi, Vestmannaeyjalagi og
Likan af skansinum.