Tíminn - 28.05.1974, Blaðsíða 3

Þriðjudagur 28. mai 1974.
TtMINN
3
iordes den förste
eaterdekoration
ved ^.^[ochums
matthias i eS,
fdK^asvínn
:&3sir.
mffBi
íslenzk leikmynda
sýning í Álaborg
UM ÞESSAK mundir er haldin i
Alaborg sýning á verkum leik-
myndateiknara á Norðurlöndum.
Sýning þessi er i tengslum við
Norræna leiklistarþingið, sem
haldið er i Álaborg á sama tima.
Að þessu sinni taka 10 islenzkir
leikmyndateiknarar þátt i
sýningunni, og er það i fyrsta sinn
sem þeir sýna verk sin erlendis.
Hér er um að ræða alla starfandi
leikmyndateiknara hérlendis,
auk Sigfúsar Halldórssonar, sem
var sérstaklega boðin þátttaka.
Þeir sýna um 100 ljósmyndir úr
35 verkum, frá leikhúsum og
sjónvarpi, frá timabilinu 1960 —
1974. Þeir, sem taka þátt i sýning-
unni, eru: Lárus Ingólfsson,
Sigfús Halldórsson, Magnús Páls-
son, Gunnar Bjarnason, Steinþór
Sigurðsson, Björn Björnsson, Jón
Þórisson, Birgir Engilberts,
Snorri Sveinn Friðriksson og
Sigurjón Jóhannsson.
1 sýningu islenzku leikmynda-
teiknaranna er þess minnzt, að
liðin eru 100 ár frá dauða Sigurðar
Guðmundssonar málara, en hann
teiknaði fyrstu leiktjöld, sem
vitað er um hérlendis, en það var
árið 1862. Þá léku skólapiltar
latinuskólans Útilegumenn
Matthiasar Jochumssonar i
fyrsta skipti — með karlmenn i
öllum hlutverkum. Tjöld úr
þeirri sýningu eru nú varðveitt á
Þjóðminjasafni.
Leikmy ndateiknarar eru
meðlimir i Félagi islenzkra
leikara, ásamt leikstjórum og
óperusöngvurum, auk leikara, og
nú standa yfir samningar milli
FIL og leikhúsanna um kjör laus-
ráðinna leikmyndateiknara.Slikir
samningar hafa ekki verið gerðir
áður, en það hefur færzt i vöxt, að
leikmyndateiknarar ,,færi sig
milli leikhúsa”, taki að sér verk-
efni hjá fleiri aðilum en einum, og
þaðerálit FIL, að slikt sé leikhús-
lifinu mjög til góða, og beri að
auka.
Leikmyndateiknarar hafa
fullan hug á að gefa islenzkum
áhorfendum kost á að sjá sýningu
þessa, þegar aðstæður leyfa, ef til
Vill á komandi hausti.
Björn segir sig
úr Samtökunum
A myndinni sjást sjö af þeim tlu leikmyndateiknurum, sem sýna I
Álaborg.
Ákvæði um meðferð
búfjár við rekstur
og flutning
— orðsending frd stjórn Sambands
dýraverndunarfélags íslands
Að gefnu tilefni viljum við
benda þeim aðilum, sem flytja
þurfa hesta og annan búpening á
bifreiðum á 4. gr. reglugerðar um
meðferð búfjár við rekstur og
flutning með vögnum, skipum og
flugvélum.
4. gr.
Þegar stórgripir eru fluttir með
bifreiðum, skal leitast við að nota
til þess yfirbyggðar eða yfir-
tjaldaðar bifreiðar, sem veiti
gripunum skjól og birgi þeim út-
sýn, en jafnframt skal þess gætt,
að loftræsting sé nægileg.
Nautgripi og tamin hross, skal
binda tryggilega með múlbandi
meðan á flutningi stendur. Til
þess að draga úr hálku skal ávallt
strá flutningspall sandi, heyi eða
tréspónum. Meðan á flutningi
stendur skal sérstakur gæzlu-
maður hafa eftirlit með gripun-
um.
Ef um einstaka gripi er að
ræða, má flytja þá i traustum
köSsum eða básum. Hliðar slikra
flutningsbása skulu sléttar og
þétt klæddar, hæð eigi minni en
l,20cm.,nema fyrir ungviði, eða
séu hliðar þá jafnan svo háar, að
skepan geti staðið eðlilega án
þess að ná upp fyrir þær. Meðan á
flutningi stendur skal skýla grip-
unum, með seglum og ábreiðum.
Þegar margir gripir éru fluttir i
einu, má flytja þá i stium og skal
velja saman i stiu gripi af svip-
aðri stærð og aldri.
Að vetrarlagi skal ávallt flytja
gripi i yfirbyggðum eða yfirtjöld-
uðum bifreiðum.
Hrossum skal eigi ætla
skemmri hvild en einn sólarhring
að loknum flutningi með bifreið
eða skipi.
Hryssur og kýr, sem komnar
eru að burði, má ekki flytja með
skipum eða bifreiðum.
Björn Jónsson, fyrrum ráð-
herra og forystumaður i Sam-
tökum frjálslyndra og vinstri
manna, hefur með opinberri yfir-
lýsingu, er lesin var i útvarpið i
gærkvöldi, sagt sig formlega úr
samtökunum.. Sendir Björn i
yfirlýsingu sinni fyrrverandi
félögum sinum i Samtökunum
kaldar kveðjur og sakar þá um
hvers konar yfirgang sér auð-
sýnda, svo að leiðir hljóti nú að
skilja. Segir Björn jafnframt i
yfirlýsingunni, að hann hafi sótt
um inngöngu i Alþýðuflokkinn —
en þess er ekki getið, hvernig
honum hafi verið tekið þar.
JON HELGASON
SEXTUGUR
Jón Helgason fæddist á
Akranesi 27. mai 1914, sonur
hjónanna Helga Jónssonar,
bónda i Stóra-Botni i Botnsdal,
Borgarf., og konu hans,
Oddnýjar Sigurðardóttur. Jón
nam allan barnalærdóm i
heimahúsum, en fór síðan i
alþýðuskólann á Laugum, og
stundaði einnig nám I
Samvinnuskólanum. Hann var
blaðamaður við Nýja dag-
blaðið 1937-1938 og við Timann
frá 1938-1953. Ritstjóri Dvalar
var hann 1942 og ritstjóri
Frjálsrar þjóðar frá 1953 til
ársbyrjunar 1960. Ritstjóri
Timans var hann 1961 og
ritstjóri Sunnudagsblaðs
Timans frá stofnun þess 1962
til vordaga 1972. Hann er nú
einn af ristjórum Timans, eins
og kunnugt er.
Frá hendi Jóns Helgasonar
hafa komið margar bækur, og
má þar nefna Islenzkt mann-
lif, sem kom út i mörgum
bindum, Vér Islands börn (3
bindit, ,,alda”bækurnar svo-
nefndu (öldin átjánda, öldin
sautjánda), Arbók Ferða-
félags Islands, 1950, Trykja-
ránið, Orð skulu standa,
Þréttán rifur ofan I hvatt og
Maðkar i mysunni. Þessi
siðast talda bók hefur inni að
halda frumsamdar smásögur.
Auk hinna frumsömdu rita,
— sem ekki hafa verið öll talin
hér, — hefur Jón Helgason
þýtt margar bækur, meðal
annars eftir A.J. Cronin, Peter
Freuchen, Thor Heyerdahl og
Vilhelm Moberg.
Kona Jóns Helgasonar er
Guðrún Margrét Pétursdóttir
frá Lækjarbakka i Höfða-
kaupstað, og eiga þau þrjá
uppkomna sonu.
Fimmtudaginn 23. mai s.l. útskrifaðuist 201 stúdent frá Menntaskólanum I Reykjavik. Þar af voru 72 I máladeildum (31 I latinudeild og 41 I
nýmáladeild), 72 I eðlisfræðideild og 57 I náttúrufræðideild. Hæstu einkunnir hlutu Eilinborg Jóhannesdóttir, eölisfræðideild, 9,05, og Bera
Nordal, latinudeild, 8.72. Meðfylgjandi mynd tók Gunnar, Ijósmyndari Timans, af hópnum.
Sigur Sjdlfstæðis-
flokksins
Þvi er ekki að leyna, að
Framsóknarmenn urðu fyrir
nokkrum vonbrigðum með
úrslit bæjar- og svcitar-
sljórnarkosninganna. En þótt
Framsóknarflokkurinn hafi
viða tapað nokkru fyigi, er
hann enn næst stærsti stjórn-
málaflokkurinn i kaupstöðum
landsins.
Sjálfstæðisflokkurinn vann
mikinn sigur i Reykjavík, og i
heild fékk flokkurinn umtals-
verða fylgisaukningu. Sjálf-
stæðisflokkurinn tapaði hins
vegar einu tryggasta vigi sinu
i kosningunum. Sjálfstæðis-
menn misstu meirihlutann á
Ólafsfirði.
Kosningabandalag þeira
Hannibals og Gyifa beið hið
mesta afhroð i þessum
kosningum. Þar sem
Samtökin og Aiþýðuflokkurinn
buðu fram sameiginlega,
hrundi fylgið. Þar sem
Alþýðuflokkurinn bauð fram
einn, hélt hann velii, og bætti
stórlega fylgi sitt i Vest-
mannaeyjum.
Hverjar eru
skýringarnar?
Spakir menn voru i gær ao
reyna að finna skýringar á
þessu fyrirbæri kosninganna.
Kom m.a. fram sú titgata, að
varnarinálin hefðu haft veru-
leg áhrif á afstöðu manna i
kosningunum, þótt að formi til
væri verið að kjósa um
sveitarstjórnarmálefni. Hið
trygga fylgi Alþýðuflokksins
hefði horfið frá ftokknum og
yfir á Sjálfstæðisflokkinn, þar
sem Alþýðuflokkurinn bauð
fram sameiginlega með
Sam tökunum, en á þeim
framboðslistum, og yfirleitt i
bará11usætum , voru
herstöðvaandstæðingar úr
röðum SFV. \fegna
afstöðunnar i varnarmálum
hefðu kjóscndur Alþýðu-
flokksins á þeim stöðum, sem
þannig var staðið að framboði
flokksins, neitað að kjósa
herstöðvaandstæðinga og
kosið lista Sjáifstæðis-
flokksins.
Fimm lögðu
saman — en
fylgið hrundi
Her er auðvitað um tilgátur
einar að ræða um orsakir fyrir
fylgisbreytingu flokkanna.
Hroðalegar ófarir J-iistans i
Reykjavik virðast þó styðja
þessa tilgátu. Að þeim lista
stóðu þó ekki færri en 5 stjórn-
málasamtök, eða flokksbrot,
þ.e. Alþýðuflokkurinn, Hanni-
balsarmur Samtakanna,
Magnúsar Torfa-armurinn i
Samtökunum, Möðruvalla-
hrey fingin og Samtök
jafnaðarmanna. Hin þrjú
siðast nefndu gáfu út áskorun
til fylgismanna sinna fyrir
kjördag um að kjósa J-listann.
Þar var i baráttusæti Steinunn
Finnbogadóttir, yfirlýstur
herstöðvaandstæðingur.
Framámenn i þessum flokks-
brotum eru meðal þeirra, sem
hæst hafa látið I samlökum
herstöðvaandstæðinga.
Alþýðuflokksfólk, sem fylgir
flokkslinunni i varnarmálum
og vill þar fara að með íyllstu
gát hefur talið, að sér væru
boðnir slæmir kostir á
samkrullslistum Alþýðu-
flokksins og Samtakanna, og
þvi fór sem fór — að þvi að
sumir telja.
Byr Sjdlfstæðis-
flokksins
Hinn mikli sigur Sjálf-
stæðisflokksins er vissulega
ckki unninn vegna eigin verð-
Framhald á bls. 23