Fréttablaðið - 04.02.2005, Blaðsíða 8

4. febrúar 2005 FÖSTUDAGUR
Skjár einn má ekki nota enska þuli til að lýsa knattspyrnuleikjum:
Skrúfað niður í ensku þulunum
SJÓNVARP Útvarpsréttarnefnd
beinir því til Íslenska sjónvarps-
félagsins, sem rekur Skjá einn, að
hætta útsendingum á knatt-
spyrnuleikjum sem ekki fylgir tal
eða texti á íslensku. Magnús
Ragnarsson, framkvæmdastjóri
Skjás eins, segir að skrúfað verði
niður í ensku þulunum um helg-
ina. Óráðið sé hvað gert verði eft-
ir helgi.
Þorsteinn Gunnarsson, sem
starfar sem íþróttafréttamaður á
Stöð 2, kærði persónulega Skjá
einn til útvarpsréttarnefndar. Í
niðurstöðu sinni segir nefndin að
útsendingar á leikjunum með
ensku tali brjóti í bága við út-
varpslög. Í þeim sé skýrt kveðið á
um að efni á erlendu máli sem
sýnt sé á sjónvarpsstöð skuli
fylgja íslenskt tal eða texti.
Magnús segir Íslenska sjón-
varpsfélagið geta farið með málið
fyrir dómstóla en enginn áhugi sé
fyrir því. Hann segist vera með
ný gögn í málinu sem hann ætli að
leggja fyrir útvarpsréttarnefnd í
næstu viku og þannig reyna að
sannfæra hana um að breyta af-
stöðu sinni. - th
Áhrifin geta orðið
veruleg á 50 árum
Vísindamenn hafa kortlagt hversu mikil áhrif loftslagsbreytingar kunna
að hafa á lífríki jarðar. Ef miðað er við rannsóknir á hversu hratt loftslag
hlýnar geta áhrifin orðið veruleg um miðja öldina.
LOFTSLAGSBREYTINGAR Loftlags-
breytingar geta verið farnar að
hafa veruleg áhrif á líf manna
um miðja öldina ef mið er tekið
af skýrslu sem Bill Hare, vís-
indamaður við Potsdamstofnun-
ina um loftslagsbreytingar,
kynnti á loftslagsráðstefnu í Ex-
eter. Þar dró hann saman niður-
stöður fjölda rannsókna um
hvaða áhrif hlýnun jarðar hefur
á lífríki og félagslegar aðstæður
við ákveðin stig hlýnunar.
Hare dró upp dökka mynd á
ráðstefnunni. Samkvæmt henni
þrengir að viðkvæmum svæðum
þegar hitastig jarðar er orðið
einni gráðu meira en það var að
meðaltali fyrir iðnbyltinguna.
Hlýni um tvær gráður verða
áhrifin veruleg hvort sem er á
dýralíf, gróðurfar eða aðstæður
fólks.
Útlit er fyrir að Afríka verði
verst fyrir barðinu á hlýnun
jarðar, sagði Hare. Heimsálfan
er í mikilli áhættu sama hvaða
áhrif loftslagsbreytinga eru
skoðuð. Hare sagði að vanþróuð
lönd ættu sérstaklega á hættu
að matvælaskortur og hung-
ursneyð ykjust verulega. Hann
sagði þróuð ríki betur stödd en
að þau gætu engan veginn talist
örugg gegn þessari þróun.
„Iðnríkin verða að hraða
verulega tilraunum sínum til að
draga úr útblæstri gróðurhúsa-
lofttegunda til að koma í veg
fyrir skaðlegar loftslagsbreyt-
ingar sem hafa mikil áhrif á
íbúa Afríku,“ sagði Anthony
Nyong, vísindamaður við Há-
skólann í Jos í Nígeríu.
Hann varaði við því að lofts-
lagsbreytingar gætu leitt til
aukinnar hættu á flóðum og
þurrkum og þannig aukið hættu
á farsóttum.
brynjolfur@frettabladid.is
ALÞINGI Ungir sjálfstæðismenn
hvetja forseta Alþingis til að taka til
umræðu frumvarp er varðar sölu á
léttu áfengi í matvöruverslunum.
Í tilkynningu frá Sambandi
ungra sjálfstæðismanna, SUS, segir
að Guðlaugur Þór Þórðarson
hafi ásamt fjórtán þing-
mönnum úr Sjálfstæðis-
flokki, Samfylkingu, Fram-
sóknarflokki og Frjálslynda
flokknum lagt fram frum-
varp um að einkasala ÁTVR
á léttvíni og bjór verði af-
numin. Frumvarp af
þessu tagi hafi ítrekað
verið lagt fram á Alþingi
og SUS hafi ítrekað
ályktað að afnema beri
þessa einkasölu. Því sé skorað á for-
seta Alþingis að beita sér í málinu.
Guðlaugur Þór telur að stuðning-
ur við frumvarpið sé þverpólitískur
og aldurstengdur. Ungt fólk, sem
hafi búið erlendis, sé vant því
að geta keypt léttvín og bjór í versl-
unum og sjái ekki sömu hættu í því
og andstæðingar frumvarpsins.
Einkasala áfengis sé tímaskekkja
og í rauninni eigi hún sér bara stað
á höfuðborgarsvæðinu. Víðast úti á
landi séu verslanir
ÁTVR inni í öðr-
um verslunum.
- ghs
Frumvarp um afnám einkasölu áfengis:
Þverpólitísk samstaða
GUÐLAUGUR ÞÓR
ÞÓRÐARSON
Guðlaugur alþingis-
maður fyrir framan
nokkrar vínflöskur.
Kannski verður í ná-
inni framtíð hægt að
kaupa svona vín í
matvöruverslunum á
Íslandi.
ENGIN ENSK LÝSING Leikirnir sem Skjár
einn ætlaði að sýna um helgina með
enskum þulum verða sendir út án lýsingar.
MATAST Í MALAVÍ
Loftslagsbreytingar geta leitt til þess að milljarðar einstaklinga standi frammi fyrir matar-
eða vatnsskorti samkvæmt nýrri skýrslu um áhrif loftslagsbreytinga.
Svona getur farið ef úttekt Hare á áhrifum
hlýnunar og áætlanir um hraða hlýnunar
reynist rétt.
Um 2030
Þrengir að einstökum vistkerfum.
Matarframleiðsla minnkar í sumum þró-
unarlöndum.
Vatnsskortur versnar í sumum þróunar-
löndum.
Um 2050
Mikil bráðnun Norðurskautsíshellunnar
ógnar ísbjörnum og rostungum.
Kóralrif kunna að deyja.
Tíðari skógareldar og skordýraplágur við
Miðjarðarhaf.
Ár í Bandaríkjunum verða of heitar fyrir
lax og silung.
Gróðurtegundum fækkar í Fynbos í Suður-
Afríku og háfjallahéruðum Evrópu og Asíu.
Skógar í Kína byrja að deyja.
Aukin hætta á útrýmingu viðkvæmra teg-
unda í Ástralíu, Mexíkó og Suður-Afríku.
Hungurvofan ógnar fleirum en áður.
Einn og hálfur milljarður manna stendur
frammi fyrir vatnsskorti.
Landsframleiðsla sumra þróunarríkja
minnkar umtalsvert.
Eftir 2050
Regnskógarnir við Amazonfljótið byrja að
deyja svo ekki verður aftur snúið.
Kóralrif eyðast um allan heim.
Alpaflóra í Evrópu, Ástralíu og á Nýja-Sjá-
landi hverfur.
Fjöldi gróðurtegunda verður útdauður.
Gróðursæld Karoo í Suður-Afríku verður
að auðn og bróðurpartur tegunda í Fyn-
bos hverfur.
Miklu mun fleiri eiga hungursneyð á
hættu, 5,5 milljarðar búa á svæðum þar
sem uppskera dregst mjög saman.
Þrír milljarðar eiga vatnsskort á hættu.
Eftir 2070
Norðurskautsíshellan hverfur.
Ísbirnir og rostungar deyja að líkindum út.
Vatnsskortur eykst.
Stór landsvæði henta ekki lengur til mat-
vælaframleiðslu.
Landsframleiðsla minnkar mikið á heims-
vísu.
Heimild: Áhrif eru samkvæmt skýrslu Bill
Hare. Tímasetningar eru fengnar úr frétt
The Independent og byggja á annarri
rannsókn.
HUGSANLEG ÁHRIF OG TÍMASETNINGAR
08-09 3.2.2005 22.23 Page 2