Tíminn - 18.03.1975, Blaðsíða 3

Þriðjudagur 18. marz 1975.
3
Heildaraflinn meiri en
á sama tíma í fyrra
Tvö skip með yfir 11 þús. lestir
gébé-Reykjavik. — Heiidar-
loðnuaflinn er nú orðinn rúmlega
fjögur þúsund lestum meiri en i
fyrra á sama tima, eða 396.369
lestir. Tvö skip eru komin með
rúmlega eliefu þúsund lestir, en
það eru Sigurður RE 4 og Börkur
NK 122. Mest hefur verið landað
af loðnu i Vestmannaeyjum eða
71.320 lestum og i Norgiobai
samtals 56.299 lestir. Þessar tölur
eru samkvæmt skýrslu
Fiskifélags Islands og segir þar
einnig, að frá vertlðarbyrjun til
laugardags 15. marz hafi 109 skip
fengið þar einhvern afla.
Félag
35 ára
MANUDAGINN, 17. marz voru 35
ár liðin frá stofnun Félags is-
lenzkra tónlistarmanna <F.t.T.).
í fyrstu stjórn félagsins áttu sæti:
Þórarinn Guðmundsson, for-
maður, Hallgrimur Helgason, rit-
ari, og Arni Kristjánsson, gjald-
keri.
tónlistarmanna
F.t.T. starfar á saina grund-
velli og sams konar félög
erlendis, svo sem félög einleikara
(solistforeninger) annars staðar
á Norðurlöndunum, þ.e. félag
þeirra hljóðfæraleikara og söngv-
ara, sem koma aðallega fram
sem einleikarar eða i kammer-
tónlist.
Starfsemi þessa félags er þess
Brann og sökk
við bryggjuna
S.J. Patreksfirði — Gsal-Reykja-
vik. Um klukkan niu á sunnudags
morgun kom upp eldur i vél-
skipinu Mariu Júlíu BA-36, þar
sem skipið lá við hafnargarðinn i
höfninni á Patreksfirði. Nóttina
áður en eldurinn kom upp, hafði
verið starfað að þvi að setja I
skipið nýtt ratsjártæki, og var
þeirri vinnu hætt um klukkan sex
um morguninn.
Skipverjar sem sváfu i skipinu,
urðu fyrst eldsins varir, og var
slökkviliðið þegar kvatt á vett-
vang. Þá var eldur orðinn mjög
magnaður I vélarrúmi skipsins.
Um kl. 11.30 taldi slökkviliðið
sig hafa ráðið niöurlögum eldsins,
og var þá tekið til að dæla sjó úr
skipinu. Fljótlega gaus þó aftur
upp mikill eldur i vélarrúmi
skipsins, sem slökkviliðið réð
ekki við og fór svo, að skipið sökk
við hafnargarðinn.
Aðsögn Bjarna Þorsteinssonar,
sem stjórnaði slökkviliðsað-
gerðum á Patreksfirði, voru
aðstæður allar til slökkvistarfs
afar erfiðar.
— Skipið er áreiöanlega mjög
mikið skemmt eftir þennan
bruna, sagöi Bjarni. — Það var
kominn eldur milli þilja og i
einangrun I eldhúsi og vélarrúmi
— og oliutankarnir voru glóandi
heitir. Við óttuðumst mjög, að
sprenging yrði i skipinu, og raun-
ar sprakk einn tankur, að þvi er
við teljum.
Sagði Bjarni, að einhverju hefði
verið hægt að bjarga úr brú
skipsins, en hins vegar hefði allur
búnaöur skipverja og annað, sem
kynni að hafa verið i bátnum,
orðið eldinum að bráð.
Maria Júlia er 124 lesta eikar-
skip, smiöaö i Danmörku árið
1950. Eigandi skipsins er hrað-
frystihúsið Skjöldur h.f., og var
skipið á netaveiðum frá Patreks-
firöi.
Rætt hefur verið um að fá
björgunarskipið Goðann, til þess
að reyna að ná skipinu á flot.
Sigurður RE 4 er nú aflahæstur
með 11.678 lestir, Börkur RE 122
er næstur með 11.036 lestir, og
siðan koma Guðmundur RE 29
með 9.624 lestir og GIsli Arni RE
375 meö 9.560 lestir.
Loðnu hefur verið landið á
tuttugu stöðum á landinu, auk
bræðsluskipsins Norglobal.
Mestu hefur verið landað I Vest-
mannaeyjum, siðan i Norglobal,
en þriðji staðurinn er Seyðis-
fjörður og þar hefur verið landað
34.296 lestum.
Bræla hefur verið á
loðnumiðunum siðustu tvo sólar-
hringa og þegar blaðið hafði
samband við Loðnunefnd i gær
hafði enginn bátur tilkynnt um
afla. Liggja þeir nú flestir i vari
eöa i höfnum og biða betra
veðurs. A sunnudaginn tilkynnti
aðeins einn bátur um afla, sem
var aðeins 50 tonn.
A laugardag tilkynntu að visu
25skip um afla, sem var þó mjög
litill eða aðeins 3.440 tonn. Urðu
skipin að hætta veiðum vegna
veðurs og halda til hafnar með
smáafla á laugardaginn.
S-Þingeyinga vantar góða vegi og
meira rafmagn
BP-Fosshóli. Mikill snjór er hér I
Ljósavatnshreppi og nálægum
sveitum, og hvergi hægt að beita
fé. Utlit er fyrir að hjarnið verði
lengi að fara.
Menn eru bjartsýnir á að heitt
vatn til virkjunar fáist við Stóru-
tjarnaskóla, en væntanlega
verður borað þar i vor. Skólinn er
hitaður upp með hveravatni, og
útlit er fyrir að meiri orka fáist á
staðnum.
Félagslif hefur verið nokkurt i
vetur. Nýlega hélt Kvenfélag
Þóroddsstaðahrepps flosnám-
skeið, og var það fjölsótt og mikið
unnið.
Þá standa yfir tvö félagsmála-
námskeið i barnaskólanum i
Bárðardal, kennari er Arnaldur
Björnsson. Mikill áhugi er á
þeim, en áður i vetur voru slik
námskeið I Stórutjarnaskóla, Mý-
vatnssveit og i Bárðardal, en ann-
að námskeiðið nú er i framhaldi
af þvi.
Nýlokið er spurningakeppni
Lionsklúbbanna hér um slóðir.
Keppnin var í þrem áföngum, og
voru þrir dansleikir i tengslum
viö þær, en klúbbarnir, sem að
þessu stóðu, eru bengill á Greni-
vik, Sieurður Lúter i Liósavatns-.
Háls- og Bárðdælahreppum og
Náttfari i Aðaldal og Reykjadal.
Lionsmenn úr Náttfara sigruðu
naumlega i keppninni.
Að öðru leyti er litið héðan að
frétta. Okkur vantar góða vegi og
meira rafmagn. Ef við fengjum
það, þá held ég, að við værum- á-
nægð.
eðlis, að litið hefur borið á henni
opinberlega. Margs konar tónlist-
arstarfsemi fer þó fram á végum
félagsins, t.d. tónleikar Isl. tón-
listarmanna á undanförnum
listahátiðum I Reykjavik, ýmis
tónlistarflutningur i útvarpi og
sjónvarpi, samskipti Isl. tónlist-
armanna við önnur Norðurlönd
(t.d. Nordiske præsentationskon-
serter), o.fl. Þá hefur félagið sér
samninga við Rikisútvarpið fyrir
tónlistarflutning og við Sinfóniu-
hljómsveit Islands fyrir einleik-
ara, sem fram koma á tónleikum
hennar.
F.l.T. er eina félagið fyrir tón-
listarmenn, sem á aðild að
Bandalagi islenzkra listamanna
(að Tónskáldafélagi Islands und-
anskildu), og _enn fremur að
Nordisk Solistrád (Norræna ein-
leikarasambandinu). A þeim
vettvangi hefur starfsemi
félagsins aukiztá sfðustu árum og
á eftir að glæðast að mun i náinni
framtið. Af málefnum þar má
nefna hvers konar samstarf ein-
leikara á Norðurlöndum, tónlist-
arkeppni Norðurlanda, sem fram
hefur farið undanfarin ár,
fyrrnefnda kynningartónleika
o.fl.
Hér heima hyggst F.l.T. gera
ýmislegt á næstunni, fyrirhugaðir
eru tónlistarþættir I sjónvarpi,
skólatónleikar, þe. stuttar heim-
sóknir tónlistarmanna i hina
ýmsu skóla landsins, o.fl.
1 tilefni afmælisins nú hefur
félagið kjörið fjóra nýja heiðurs-
félaga: Arna Kristjánson
pianóleikara, Björn Ólafsson
fiðluleikara, Mariu Markan
Ostlund söngkonu og Þórarin
Guðmundsson fiðluleikara.
Núverandi stjórn félagsins
skipa: Halldór Haraldsson, for-
maður, Þorgerður Ingólfsdóttir,
gjaldkeri, og Jónas
Ingimundarson, ritari.
Færri fara
í sólarferðir
Samkvæmt fréttum virðast
ferðalög tslendinga til suð-
lægra sólarlanda ætla að
verða eitthvað minni um
páskana en verið hefur á und-
anförnum árum. Sömuleiðis
er minna bókað hjá ferða-
skrifstofunum vegna sumar-
ferðanna. Sjálfsagt ræður það
einhverju um þetta, að pásk-
arnir eru tiltölulega snemma i
ár, cn að öðru leyti felst
skýringin I þvi, að fólk er farið
að spara við sig.
Sú var tíðin, að ferðalög suð-
ur til Mallorca og Costa del Sol
voru talin lúxusflakk, en á
slðustu árum hafa þessi ferða-
lög aukizt að mun, enda hafa
ferðaskrifstofurnar getað boð-
ið góð kjör. Þannig hefur
lúxusflakkið, sem kallað var,
breytzt I ferðir, sem
almenningur hefur getað
notað sér I sivaxandi mæli. Að
þessu leyti hefur þróunin orðið
sú sama hér og I ná-
grannalöndunum, nema hvað
þaðer talsvert kostnaðarsam- -
ara fyrir tslendinga að ferðast
suður á bóginn vegna meiri
fjarlægðar. Það tekur Dani
t.d. aðeins tvo tima að fljúga
til þessara staða, á sama tima
og það tekur fjóra tima fyrir
tslendinga.og kostnaðurinn er
eftir þvi.
Enda þótt ferðir tslendinga
til sólarlanda hafi aukizt mjög
á undanförnum árum, ferðast
tslendingar hlutfallslega
miklu minna en ná-
grannaþjóðirnar. Skýringin á
þvi er vitaskuld sú, að við bú-
um i eylandi, fjarri öðrum
þjóðum, og þurfum að leggja
meira á okkur til að geta
ferðazt.
Hversu mikið fer í
ferðagjaldeyri?
Það er I sjálfu sér ekki
óeðlilegt, þegar kreppir að I
gjaldeyrismálum, að ferðalög
tslendinga til sólarlanda séu
undir smásjá. Þegar aö er
gáö, kemur hins vegar I ljós,
að gjaldeyriseyðsla af þeirra
sökum er tiltölulega litil,
þegar á heildina er litið.
Samkvæmt upplýsingum
gjaldeyrisdeildar bankanna
nemur gjaldeyriseyðsla vegna
ferðalaga erlendis ekki nema
3-4% af heildareyðslunni. Ei
liggur fyrir, hve stór hluti af
þessum 3-4% er beinlinis til
kominn vegna sólarferðanna,
en það er e.t.v. innan við
helmingur. Sannieikurinn er
sá, að gjaldeyrir til slikra
ferðalaga er mjög
takmarkaður, eða 60
sterlingspund á farþega. Þar
fyrir utan greiða viðkomandi
ferðaskrifstofur með gjaldeyri.
hótelkostnað og i sumum
tilfellum f æðiskostn að.
Almennir farþegar hafa átt
kost á 105 pundum, og kaup-
sýslumenn og opinberir emb-
ættismenn enn hærri upphæð,
ef þeir geta gert grein fyrir
aukakostnaði vcgna feröalaga
sinna. T.d. gilda þær reglur
um embættismenn I erinda-
gjörðum erlendis, að þeim eru
greidd K) sterlingspund á dag.
Að greina milli
hófs og óhófs
Vitaskuld ber að stefna að
gjaldeyrissparnaði i allri
mynd, og að ósekju mætti
draga eitthvaö úr sólarferðun-
um svonefndu. En sjálfsagt er
þó að greina á milli hófs og
óhófs I þeim efnum. Skýrt
hefur verið frá þvf, aö ólafur
Jóhannesson viðskipta-
ráðherra hafi nýlcga rætt við
fulltrúa farmanna og flug-
manna um greiðslur til þess-
ara aðila í erlendum gjald-
eyri. 1 ljós hefur komið að sjó-
menn og flugliðar, sem eru
rúmlega ellefu hundruð
talsins, hafa fengið 470
milljónir króna í crlendum
gjaldeyri á s.l. ári, auk dag-
peninga. Eru dæmi til þess, að
flugstjórar hafi fengið af laun-
um sinum rúmlega 2 milljónir
króna I erlendum gjaldeyri, og
eru þar ekki meðtaldir
dagpeningar, sem eru 26
dollarar á sólarhring.
Það eru dæmi af þessu tagi,
sem þarfnast fremur endur-
skoðunar við en hóflegar
gjaldey risyfirfærslur til
ferðafólks —a.þ.
„Hélt þær væru ekki á
vegum lögreglunnar"
— var afsökun ökumannsins
Gsal-Reykjavik — Ein af islenzku
iögreglukonunum varð fyrir held-
ur óskemmtilegri reynslu um
helgina, þegar hún, ásamt stall-
systur sinni, reyndi að hefta föi
drukkins ökumanns. Þegar lög-
reglukonan hafði opnað hurð á bil
hins drukkna ökumanns og beðið
hann að koma með sér út 1 lög-
reglubilinn, steig sá drukkni á
benzingjafnann og billinn hentist
af stað. Lögreglukonan dróst um
stund með bilnum, en sakaði þó
ekki.
Tildrög þessa atburðar voru
þau, aö óeinkennisklæddar lög-
reglukonur veittu athygli bifreið,
sem ekið var á ofsahraöa austur
Borgartún.Við ESSO-benzinstöð-
ina norðan við veitingahúsið
Klúbbinn stöðvaði ökumaður bil
sinn, og hugðust lögreglukonurn-
ar þá ná tali af honum. Gengu þær
að bilnum og sýndu ökumannin-
um skilriki sin. Þá gerðist það
sem að framan greinir.
ökumaðurinn reyndi i fyrstu að
fara huldu höfði, en þegar honum
varð ljóst, að auglýst yrði eftir
honum i fjölmiðlum, ef hann gæfi
sig ekki fram, lét hann undan og
gaf sig fram við lögregluna. Hann
viöurkenndi brot sitt og hefur
verið sviptur ökuleyfi.
Framburði ökumannsins og
lögreglukvennanna ber ekki alls
kostar saman að þvi leyti til, að
hann neitar þvi, að þær hafi sýnt
honum starfsskilriki sin. Við yfir-
heyrslur kvað hann ástæðuna
fyrir þvi að hann neitaði að fara
yfir i lögreglubilinn vera þá, að
hann heföi ekki taliö, að þessar
stúlkur væru á vegum lögregl-
unnar.
Starfsmenn ríkisstofnana
mótmæla afnómi
vísitölubindingar launa
A trúnaðarmannaráðsfundi
Starfsmannafélags rfkisstofnana,
sem haldinn var 15. marz, var
borin fram og samþykkt ályktun,
þar sem segir meðal annars:
„Starfsmannaféiag rikisstofnana
telur, að það sé ein af höfuðskyld-
um stjórnvalda á hverjum tima
að gera fyrirfram þær ráðstaf-
anir i efnahags- og gjaldeyris-
málum, sem nauðsynlegar eru,
áður en allt er komið i óefni og
siðbúnar ráðstafanir leggjast
með margföldum þunga á laun-
þega.”
Þá taldi fundurinn það einstaka
litilsvirðingu, og mótmælti þvi
jafnframt, ,,aö visitölubinding
launa sé afnumin með lagaboði,
og að þannig sé rift frjálsum
samningum launþega við við-
semjendur sina.” Fundurinn taldi
það sjálfsagt kröfu allra vinnandi
stétta, að fram færi úttekt á raun-
verulegri stöðu allra atvinnu-
greina i landinu, og þá jafnframt
stöðu launþegans.
Þá varaði fundurinn við þvi, að
stjórnvöld notuðu timabundinn
efnahagsvanda þjóðarinnar til
stórfelldrar tekjutilfærslu milli
hagsmunahópa og hvatti alla
launþega i landinu til að sýna
samstöðu i sókn og vörn um mál-
efni sin.