Tíminn - 18.03.1975, Blaðsíða 13
Þri&judagur 18. marz 1975.
TÍMINN
13
L /1 /V Æ S S i M / / S
Frumrit 13.1 i: 74 HE. VHF- METRABYLGJUR Staðsetning og langdrag stóöva Lí til vibskipta vi
Teiknab 17.1 Z.‘74 S.E
Eins og glöggt sézt á þessu korti skortir enn mikið á að metrabylgjustöövar nái umhverfis
landið.
Póst- og símamálastjórnin:
Athugasemd vegna fréttaskrifa
um strand Hvassafells
VEGNA fréttaflutnings f sam-
bandi við strand M/S Hvassafells
hefur Póst- og sfmamálastjórnin
sent Tfmanum eftirfarandi grein-
argerð um standarstöðvaþjón-
ustu:
,,í tilefni umtals og blaða-
skrifa um erfiðleika m.s. Hvassa-
fells að komast f samband við
strandarstöðvar Pósts og sima,
þegar skipið strandaði þann 7.
þessa mána&ar við Flatey á
Skjálfanda, óskar Póst- og sfma-
málatjórnin eftir að koma eftir-
farandi upplýsingum á framfæri:
A síðustu 10-15 árum hafa f jar-
skipti erlendis við skip og báta á
VHF tiðnisviðinu milli 156 og 162
megaherz aukizt mjög. Tfðnisvið
þetta hefur meðal islenzkra
sjómanna verið nefnt
örbylgjusvið, sem er rangnefni,
þar eð bylgjulend er yfir 1 metra
og rétt heiti er metrabylgjusvið.
Póst- og simamálastjórnin hefur
talið æskilegt, að fjarskipti skipa
og báta við islenzkar strandar-
stöðvar færðust að einhverju leyti
yfir á metrabylgjusviðið. Var
hafizt handa árið 1968 við að reisa
stöð á Þorbirni (við Grindavik),
sem fjarskiptastöðin i Gufunesi
annast afgreiðslu fyrir.
Síðan hafa verið reistar metra-
bylgjustöðvar I Vestmannaeyj-
um, á Háfelli, Höfn i Hornafirði,
Dalatanga og Þverfjalli á Breiða-
dalsheiði. Einnig er rekin
tilraunastöð á Akranesi. Notkun
þessarar nýju þjónustu var lítil
fram á árið 1972, en hefur siðan
vaxið mjög ört, og hefur metra-
bylgjustöðvum i skipum og bát-
um fjölgað mikið á sama tima.
Má t.d. benda á, að á fyrsta heila
starfsári stöðvarinnar á Þorbirni
voru afgreidd um stöðina 71
skeyti og 1249 simtöl, en árið 1974
voru skeytin 1934 og simtölin
21221.
Eins og meðfylgjandi kort ber
með sér, skortir enn mikið á að
þjónustusvæði metrabylgju-
stöðvanna nái umhverfis landið,
og ýmsar strandarstöðvar t.d.
Patreksfjörður, Brú, Siglu-
fjörður, Húsavik og Raufarhöfn,
hafa ekki aðgang að metra-
bylgjustöðvum. Póst- og sima-
málastjómin stefnir að þvi, eftir
þvi sem fjárhagur leyfir, að
fjölga stöðvunum, en vegna þess
að langdrægi stöðvanna er ekki
nema skammt út fyrir
sjóndeildarhringinn, er æskilegt
að reisa stöðvarnar hátt yfir
sjávarmáli. Eru stöðvarnar þvi
að jafnaði kostnaðarsamar, nema
heppileg aðstaða sé þegar fyrir
hendi. Þar að auki er viðast hvar
•hörgull á simalinum til að tengja
sendistöðvarnar við afgreiðslu
strandarstöðvanna. Má þvi búast
við að nokkur bið verði á þvi, að
hægt verði að hafa samband á
metrabylgum við strandar-
stöðvar Pósts og sima hvaðan
sem er af ströndum landsins og
hafinu umhverfis.
Metrabygljustöð á Siglufirði er
ofarlega á lista yfir næstu stöðvar
I kerfinu. Hins vegar er alls ekki
öruggt, að stöð þar hefði komið að
gagni viðFlatey, þar eð háir fjall-
garðar eru þar á milli.
Póstur og simi gefur út
leiðbeiningar til sæfara um
viðskipti við strandarstöðvar og
vinnutiðnir þeirra.Ber þeim,sem
ábyrgir eru fyrir fjarskiptastöð
skipanna, að kynna sér þessar
leiðbeiningar. Loftskeytamenn
stunda tveggja ára nám, þar sem
m.a. eru kennd viðskipti við
strandarstöðvar og ráðstafanir i
neyðartilfellum.
Enda þótt notkun metrabylgju-
sviðsins hafi, eins og áður er
Áður
en fqrið er
í vinnuna:
Tíminn
og morgun-
kaffið
■- -
I
með
endurskini
getið, aukizt mikið. er enn i gildi
sú regla, að neyðarköll skuli send
á tiðnunum 5Ó0 kilóherz, þegar
um skeytasendingu er að ræða, en
2182kilóherz, þegar notuð er tal -
sending. Strandarstöðvum og
skipum og bátum (nema litlum
opnum bátum) ber skylda til að
hlusta á neyðartiðnir, og er með
þvi móti reynt að tryggja, að skip
i neyð, geti alltaf komið á fjar-
skiptasambandi.
Allar islenzkar strandarstöðvar
hafa viðtæki fyrir tiðnina 2182
kilóherz, og stærstu stöðvarnar
hafa vakt allan sólarhringinn.
Með fáeinum undantekningum er
alls staðar undan ströndum
landsins hægt að ná til þessara
stöðva. Sæfarendum ber þvi að
nota fyrst og fremst 2182 kilóherz
til neyðarviðskipta.
Að lokum má benda á, að i
reglugerð um eftirlit með skipum
og öryggi þeirra eru ákvæði um
neyðartalstöðar og lifbátastöðvar
sem hafa að sjálfsögðu eigið loft-
net. Er þannig reynt að tryggja
sem bezt, að einhverjir mögu-
leikar á neyðarfjarskiptum séu
alltaf fyrir hendi.”
O íþróttir
Þrir Ieikmenn Fram-liðsins, þeir
Hannes Leifsson, Kjartan Gísla-
son og Sveinn Sveinsson, voru
ekki látnir leika með Fram-liðinu
vegna agabrots. Forráðamenn
Fram fengu ekki að vita um aga-
brotið fyrr en á síðustu stundu, og
var þá of seint fyrir þá að boða
aðra leikmenn til leiksins. ÍR-
ingum tókst að jafna (19:19) rétt
fyrir leikslok, en þá skoraði
Arnar Guðlaugsson sigurmark
Fram —20:19.
Mörkin i leiknum skoruðu:
Fram — Arnar 5, Pálmi 5, Pétur
3, Sigurbergur 2, Ragnar 2, Arni 2
og Guðmundur Þ. eitt. IR —
Asgeir 4, Brynjólfur 3, Hörður H.
3, Agúst 3 (2 vfti), Vilhjálmur 2 (1
vfti), Sigurður 2, Gunnlaugur 2 og
Hörður A. eitt. — SOS.
Dregið í
bikcrkeppni
í gærkvöldi var drcgið um,
hvaða lið skyldu keppa i
undanúrslitum Bikarkeppni
Körfuknattlcikssambandsins.
Stúdentar lentu á móti bikar-
meisturum KR og b-lið KR
mætir Armanni.
Gjöf Jóns Sigurðssonar
Á fjárlögum fyrir árið 1975 er veitt ein
milljón króna til sjóðsins Gjafar Jóns Sig-
urðssonar. Frá fyrra ári er og til ráðstöf-
unar af fé sjóðsins eitt hundrað þúsund
krónur, Um verðlaunaveitingar og úthlut-
un fjár úr sjóðnum gilda þærreglur, að
fénu skuli verja til: „verðlauna fyrir vel
samin visindaleg rit, og annars kostar til
þess að styrkja útgáfur slíkra rita og til
þess að styrkja útgáfur merkilegra heim-
ildarrita”. Heimilt er og að ,,verja fé til
viðurkenningar á viðfangsefnum og störf-
um höfunda, sem hafa visindarit i smið-
um”. öll skulu rit þessi ,,lúta að sögu ís-
lands, bókmenntum þess, lögum, stjórn og
framförum”.
Á siðastliðnu ári hlutu þrir menn verðlaun
úr sjóðnum, 300 þúsund krónur hver. Þeir
voru þessir:
Haraldur Sigurðsson bókavörður, fyrir
Kortasögu íslands, I. bindi og til að ljúka
II. bindi verksins.
Jón K. Margeirsson fil. lic., til að ljúka riti
um Hörmangarafélagið.
Sveinbjörn Rafnsson fil. dr., fyrir ritið
Studier i Landnámabók og til að halda á-
fram rannsóknum á Landnámu og rann-
sóknum á rústum Sámsstaða i Þjórsárdal.
Verðlaunanefnd Gjafar Jóns Sigurðssonar
auglýsir hér með eftir umsóknum um
fjárveitingar úr sjóðnum. Skulu þær stil-
aðar til verðlaunanefndar, en sendar
menntamálaráðuneytinu fyrir 1. mai n.k.
Umsóknum skulu fylgja rit, ritgerðir eða
greinargerðir um rit i smíðum.
Reykjavik, 15. marz 1975
1 verðlaunanefnd Gjafar Jóns Sigurðsson-
ar
Gils Guðmundsson,
Magnús Már Lárusson,
Þór Vilhjálmsson.
N
Rafgeyma-
KAPLAR
í rúllum 25 og 35 sq.mm.
Ennf remur í lengdum 20 — 31
40 — 50 — 60 — 70 — 80 — 90 og
cm.
Jarðsambönd— Pólskór og ai
Sendum gegn póstkröfu
k A
ARAAULA 7 - SIAAI 84450
við þá óvissu, er nú rikir i
portúgölskum stjórnmálum.
Og það eru fleiri, sem hafa
áhyggjur af stjórnmálaþróuninni
i Portúgal. 1 aðalstöðvum At-
lantshafsbandalagsins i Briissel
fylgjast menn með þróuninni með
sivaxandi ugg i brjósti. Enn sem
komið er hafa herforingjar þeir,
er i raun og veru fara með öll völd
i Portúgal, lýst yfir þvi, að þeir
virði allar skuldbindingar portú-
galska rikisins út á við, þ.ájn.
skuldbindingar þær, sem bundnar
eru aðild að NATO. En ekki kæmi
á óvart, þótt þessi afstaða yrði
endurskoðuð, ef áhrif kommún-
ista og annarra afla lengst til
vinstri á stjórn landsins ykjust til
muna.
Það yrði stórt áfall fyrir NATO,
Ráðstefna
ef Portúgal segði sig úr banda-
laginu. Þýðing herstyrks NATO á
Miðjarðarhafi og i nánd hefur
farið vaxandi á siðustu árum,
bæði með átökunum i Miðjarðar-
hafslöndum, og nú siðar Kýpur-
deilunni. Þessi herstyrkur styðst
aftur að verulegu leyti við her-
flugvelli og flotalægi i Portúgal.
Og Azor-eyjar, sem tilheyra
Portúgal, eru mikilvæg herbæki-
stöð á sunnanverðu Norður-At-
lantshafi.
Siðustu fréttir frá Lissabon
hermdu, að leiðtogar byltingartil-
raunarinnar yrðu leiddir fyrir
herrétt á vegum byltingar-
ráðsins. Aftur á móti sagði
talsmaður ráðsins, að hinum
ákærðu yrði tryggð réttlátleg
málsmeðferð.