Tíminn - 17.04.1975, Blaðsíða 2

2
TÍMINN
Fimmtudagur 17. april 1975.
Forystu-
menn
sjómanna
ræða við
ráðherra
BH—Reykjavik —Viðtókum
þá ákvöröun að fresta verk-
fallinu um viku i gærkvöldi,
þegar ljóst var, að bráða-
birgöasamkomuiagið haföi
verið fellt, sagði Jón
Sigurðsson, forseti Sjó-
mannasa mbandsins i gær,
þegar biaðið ræddi við hann.
Boðað var til fundar með
sáttasemjara þá um kvöldið,
og það gerðist svo sem ekk-
ert, en þennan frest áiitum
við nauðsynlegt að hafa i
þeirri von, að unnt yrði að ná
samkomulagi á þeim tima.
Samningafundur um kjör
bátasjómanna er næst
boöaður á fimmtudag og um
kjör togarasjómanna næst-
komandi þriöjudag.
Við náðum ekki i sátta-
semjara i gær til þess að
spyrja hann, hvort ekki bæri
enn svo mikið i' milli varð-
andi samninga togara-
manna, að ástæða væri að
halda fund fyrr en á þriðju-
dag, en eins og kómið hefur
fram i fréttum, virðist svo
sem harla skammt eða ekk-
ert hafi miðað i samkomu-
lagsátt.
Forystumenn sjómanna,
þeir Jón Sigurðsson, forseti
Sjómannasambandsins,
Tryggvi Helgason, formaður
Sjómannafélagsins á Akur-
eyri og Hilmar Jónsáon, for-
maður Sjómannafélags
Reykjavikur, gengu i gær á
fund forsætisráðherra og
sjávarútvegsráðherra, en af
þeim fundi eru þær fregnir
einar, að rætt hafi verið um
málið á við og dreif, en engar
niðurstöður fengizt.
Léleg síldveiði í Norðursjó
Skdk
Friðriks
fór í bið
BH-Reykjavik — Níunda um-
ferö skákmótsins á Kanarieyj-
um var tefld i gær. Skák Frið-
riks og Anderson fór i bið, og
mun staða Friöriks vera lak-
ari. Debarnot vann Fern-
andez, Tal vann Rodriguez,
Bellon vann Pomar og Hort og
Petrosjan gerðu jafntefli. Aðr-
ar skákir fóru i bið. Úrslit bið-
skáka er tefldar voru i gær,
urðu þau, að Tatai vann Fern-
andez og Cardoso vann Dc-
barnot. Staðan i mótinu er nú
sú, að Tal er efstur með 6 1/2
vinning, Mecking og Luboje-
vic eru í 2. og :t. sæti með 6
vinninga og biðskák hvor.
F’riörik er i S. sæti.
— sjómenn segja upp og eru tregir til að róða sig
gébé Rvik — Heildarloðnumagniö
á nýlokinni vcrtið, reyndist vera
5.682 lestum minna en í fyrra, eða
456.125 lestir. Nú undirbúa út-
gerðarmenn báta sína og skip til
síldveiða i Norðursjó, en þar
hefur veiði verið treg undanfarið.
Eitt skip, Súlan frá Akureyri, er
þegar farið til sildveiða og fleiri
fara þegar liða tekur á aprflmán-
uð. Sjómenn munu mjög tregir að
ráða sig til veiða i Norðursjó og
hafa margir þeirra sagt upp á
bátunum, sem þeir voru á á
loönuvertiöinni.
Aflahæstu skipin á loðnuvertið-
inni i ár urðu þessi: Sigurður RE
4 með 14.359 lestir, Gisli Arni RE
375 með 13.074 lestir. Börkur NK
122 með 12.808 lestir, Guðmundur
RE 29 með 12.562 lestir og Loftur
Baldvinsson EA 24 með 10.897
lestir. Alls stunduðu 107 skip
loðnuveiðar i ár, en 136 árið 1974.
Hæstu löndunarstaðir voru Vest-
mannaeyhar með 76.480 lestir,
Norglobal með 74.148 lestir og
Seyðisfjörður með 34.986 lestir.
Timinn ræddi við Pál Guð-
mundsson skipstjórá á Guðmundi
RE 29. en skipið mun halda á
veiðar i Norðursjó um næstu
helgi. — Það eru tæplega 4000
tonn, sem vantar upp á kvótann,
Skógræktarfélaginu
berzt vegleg gjöf
NÝLEGA barst Skógræktarfélagi
íslands peningagjöf að upphæð
sextiu þúsund krónur úr dánarbúi
Astfriðar Johnson, Victoria I
Brezku Kolumbíu. Astfriður
fæddist 16. júni 1895 að Ketils-
stöðum i Hjaltastaðaþinghá og
var aðeins sex ára gömul þegar
hún fluttist vestur um haf með
foreldrum sinum, Jóhannesi
Jónssyni og ólöfu Jónsdóttur.
Fyrst bjó fjölskyldan við Lundar i
Manitoba, en siðar að Vogum I
sama fylki.
Astriður starfaði lengst af sem
hjúkrunarkona, fyrst i Winnipeg
en siðar i Victoria, en þar lézt hún
I marz 1974. Astrlður kom til ís-
lands 1968 og kynntist þá mörgu
frændfólki sinu, ræktarhug
Astriðar til ættlandsins var við-
brugðið, sem m.a. kemur frami
þessari dánargjöf.
1 þessu sambandi vill Skóg-
ræktarfélag Islands geta, aö á
hverju ári hefur félaginu borizt
fjárstuðningur frá Islendingum
vestanhafs. Fé þessu hefur verið
safnað með frjálsum framlögum
einstaklinga og deilda Þjóðrækn-
isfélagsins og hefur þvi verið var-
iðtil gróðursetningar trjáplantna
I sérstakan reit vestan i hallinu
undan Hrafnagjá á Þingvöllum.
Milli hinna árlegu þinga Þjóð-
ræknisfélagsins starfar sérstök
skógræktarnefnd, sem hefur haft
forgöngu um fjársöfnun til stuðn-
ings islenzkri skógrækt, og er
formaður þeirrar nefndar nú dr.
Richard Beck, sem hefur unnið að
þessu máli af einstakri elju og
fómfýsi.
Stjórn Skógræktarfélags Is-
lands þakkar innilega fyrir þessa
dánargjöf og um leið þann stuðn-
ing og hlýhug, sem Islendingar
Vestanhafs hafa sýnt skógrækt-
armálum hér.
Starf íslandsdeildar Al ber órangur:
Pólitískir fangar í
S-Afríku lótnir lausir
ÍSLANDSDEILD Amncsty Inter-
national hefur verið tilkynnt frá
höfuðstöðvum samtakanna i
London, að fangelsuð blökkuhjón
i Suður-Afriku, sem islenzka
deildin hefur verið að leitast við
að lijálpa á undanförnum vikum,
hafi nú loks verið látin laus. Þau
voru handtekin i september siðast
liðnum, og hafa siðan setið i
strangri gæzlu i Pretoriu, án þess
þó að ákæra væri borin fram á
hendur þeim, nc að þau væru
leidd fyrir rétt. Manninum, að
minnsta kosti, var frá öndverðu
haldið i algerri einangrun, og var
jafnt meinað að liafa samband viö
ættingja sina sem lögfræðinga.
Nöfn hjónanna, sem eru um
þritugt, eru Lindelwe og Brigitte
Nabandla. Handtaka þeirra og
fangelsun vakti þegar athygli
viða um lönd, auk þess sem hin
frjálslyndari öfl i heimalandi
þeirra reyndu af alefli að leggja
þeim lið. Grunurlék ennfremur á,
að eiginmaðurinn sætti pynding-
um, og leitað var til dómstólanna
á staðnum af þvi tilefni, en án
árangurs.
Lindelwe Nabandla starfaði að
verkalýðsmálum þeldökkra, þeg-
ar hann var fangelsaður, og er
raunar einn af forystumönnum
þeirra i Suður-Afriku. Brigitte
kona hans starfaði við stofnun i
Durban, sem berst gegn
kynþáttamisrétti.
Þau hjónin urðu skjólstæðingar
Islandsdeildar AI nokkru eftir
stofnun hennar á si'ðast liðnu ári,
oghöfðu félagar hérlendis skrifað
nokkur bréf til Suður-Afriku, þar
sem háttsettir ráðamenn voru
hvattir til þess, i nafni samtak-
anna, að hlutast til um að þau
hjónin yrðu látin laus, eða að
minnsta kosti, að þeim yrði tjáð,
hva 5 þau hefðu brotið af sér. A.I.
á tslandi mun nú halda áfram að
fylgjast með högum þeirra.
Það eru höfuðstöðvar Amnestý
International i London, sem velja
þá fanga, er hinar ýmsu deildir
viðsvegar um heim taka siðan að
sér að starfa fyrir. Amnesty
International er sem kunnugt er
stofnað i þeim tilgangi að berjast
fyrir vemdun mannréttinda og
gegn hverskonar pólitiskri kúgun,
hvar sem er I heiminum.
Islenzka deildin var stofnuð s.l.
haust og telur nú um 150 manns.
sem leyfður var til 1. júli. sagði
Páll, en veiðisvæðið er að vestan
frá linu, sem dregin er Hanst-
holm-Lindesnes, að fjórðu gráðu
vesturlengdar, en vestan peirrar
linu, eru um 3000 tonn eftir af
kvóta, sem settur hefur verið þar
I fyrsta skipti. Þessi kvóti er svo
Htill, að skamman tima tekur að
fylla hann.
Þá sagði Páll, að á siðastliðnu
ári hefði afkoma sjómanna, sem
veiðar stunduðu i Norðursjó, ekki
verið betri en það, að þeir voru
með tryggingu. Þá óttast sjó-
menn að meira verði tekið af ó-
skiptumafla, en verið hefur, áður
en til skipta áhafnarinnar kemur,
sem er 36,5% af brúttó afla. — Nú
þegar eru tekin 40% af aflanum
áður en til skipta kemur, en óttazt
er að það verði meira.
Þetta munu aðalástæðurnar til
þess hve sjómenn eru tregir til að
ráöa sig á báta, og hafa þeir sagt
upp I mörgum tilfellum. — Loðnu-
vertiðin hefur gefið meiri hluta af
árstekjum sjómanna undanfarin
ár, en sökum lækkandi verðs á
loðnu i ár, hafa tekjur þeirra ver-
ið um 1/3 minni og stundum
meira en það i krónutölu á þessu
ári, sagði Páll.
Heildarfiskafli
fyrstu 3 mán.
ársins svipaður
og í fyrra
gébé Rvik — Samkvæmt afla-
fréttum ÆGIS, hefur Fiskifélag
Islands gefið út bráðabirgðatölur
um fiskafla á timabilinu janú-
ar—marz 1975. Heildaraflinn er
heldur minni en á siðast liðnu ári,
eða 559.047 lestir á móti 565.199
lestum árið 1974. Þorskaflinn hjá
bátaflotanum var i ár 72.037 lest-
ir, en togaraaflinn 44.476 lestir,
samtals 116.513 lestir, sem er
miklu betra en á sl. ári, en þá var
aflinn 97.950 lestir.
Sfldaraflinn 1974 var 154 lestir,
en stendur nú á núlli, á sama tima
i ár. Þá var rækju- og hörpudisks-f'
veiöin heldur betri 1974 en i ár.
Áætlunarferðir Smyrils:
Tíu sinnum til Aust-
urlands í sumar
FYRSTA ferð færeyska skipsins
Smyrils til tsiands verður 21.
júni nk., en hingað kemur skipiö
tiu sinnum I sumar, og verður
slöasta ferðin 22. ágúst. Við-
komustaður Smyrils hér á landi
verður annað hvort Seyðisfjörð-
ur eöa Reyöarfjöröur.
Tveir Færeyingar eru staddir
hér á landi til að undirbúa áætl-
unarferöir skipsins. Eru það
þeir Tomas Arabo, fram-
kvæmdastjóri útgerðarfélags-
ins Strandfararskip landsins, og
Sigurd Simonsen ferðaskrif-
stofustjóri. Þeir sögðu á fundi
meö blaðamönnum i gær, að
góðar vonir stæðu til að áætlun-
arferðirnar milli íslands, Fær-
eyja og Noregs gæfu góða raun,
og að i framtiðinni yrði hægt að
halda uppi ferðum fleiri mánuði
en áætlað er i sumar, en fyrsta
sumariö, sem Smyrill siglir á
þessari leið, kemur hann til Is-
lands á hverjum laugardegi og
hefur aöeins nokkurra klukku-
stunda viödvöl, á meðan bilum
er skipað i land og aðrir teknir
um borð.
Eins og sagt hefur verið frá i
Timanum, er Smyrill byggður
sem bilferja, og er nú verið að
breyta skipinu nokkuð og bæta
við svefnklefum. Skipið tekur
110 bila og alls um 360 farþega,
en þeir geta ekki allir fengið
svefnklefa, enda tæpast þörf á
þvi, þar sem ferðin milli
Austurlands og Færeyja tekur
aðeins 15 klukkustundir og ferö-
in milli Þórshafnar og Bergen 18
klukkustundir. Þeir sem fara
alla leiö milli tslands og Bergen,
þurfa þó helzt að hafa svefn-
pláss, þvi skipiö stanzar yfir
nótt f Þórshöfn i báðum leiðum,
en alls eru 200 kojur i skipinu.
Þessar ferðir verða einkar
þægilegar fyrir þá, sem vilja
hafa bila sina meðferðis, og
hiólhýsi, fyrir þá sem þau eiga.
Simonsen ferðaskrifstofustjóri
sagði, að það væri ekkert
vandamálfyrir ferðamenn, sem
koma til Færeyja, að hafa bila
sina meðferðis, 'þvi að sam-
göngur milli eyja væru góðar,
ýmist brýr eða bllaferjur, og
væri þvi hægt að aka um mest
allar eyjarnar. Nokkur galli
væri það aftur á móti, að hótel-
herbergi eru fremur fá og erfitt
að fá inni um mesta ferða-
mannatimann og yrði þvi að
panta slikt meö fyrirvara.
Fargjald með Smyrli er rúm-
lega 10 þús. kr. fyrir manninn I
tveggja manna klefa til Færeyja
og rúml. 17 þús. kr. til Bergen.
I 6 til 8 manna klefum er far-
gjaldiö um 9 þús. kr. til Þórs-
hafnar en um 15 þús. kr. til
Bergen. Flutningskostnaður
fyrir bil er um 3.500 kr. til Þórs-
hafnar og um 6.500 kr. til Berg-
en. Þessar tölur eiga við um
verö fyrir aöra leiðina. Sé
svefnpláss ekki þörf, er far-
gjaldið talsvert lægra. Um
borð I skipinu eru veitingasalir,
svo aö þeir sem ekki hafa að-
gang að klefa, þurfa ekki að
standa á dekki I öllum veðrum.
Geta má þess, að frá Færeyj-
um er auðvelt að komast með
öðrum ferjum til Danmerkur
eða Englands, ef vill. Eimskipa-
félag Islands hefur umboð fyrir
Smyril hér á landi, og annazt
ferðaskrifstofan Úrval sölu á
farmiöum. Þar eru veittar allar
upplýsingar um feröirnar, en aö
sjálfsögðu er einnig hægt að
kaupa farseðla með Smyrli hjá
öörum ferðaskrifstofum.
Smyrill er nýlegt skip, og er
nú verið að breyta þvi nokkuð,
sem fyrr segir, áöur en áætlun-
arferðirnar hefjast. Kaupverð
þess er 26 millj. d. kr., og breyt-
ingarnar kosta um 3 millj. d.kr.
Árni einleikari
Ashkenazy stjórnar
Fjórtándu reglulegir tónleikar Sinfóniuhljómsveitar Islands verða
haldnir fimmtudaginn 17. april I Háskólabiói kl. 20:30. Stjórnandi er
Vladimir Ashkenazy og einleikari Arni Egilsson kontrabassaleikari.
Eftirtalin verk verða flutt: Þættir úr Rómeo og Júliu eftir Prokofieff,
„Niður”, nýtt verk fyrir bassafiölu og hljómsveit eftir Þorkel Sigur-
björnsson, og Sinfónia nr. 4 eftir Tsjaikovsky.
Myndina tók G.E. á æfingu í Háskólabiói á miðvikudaginn. Frá
vinstri er Vladimir Ashkenazy, Guöný Guðmundsdóttir konsertmeist-
ari og Arni Egilsson kontrabassaleikari.
Stakk sig
hnífi
Gsal-Reykjavik — Síðdegis I
gær stakk maöur sig með
hnifi I kviðinn inni I verzlun I
miöborginni, og var skurður-
inn alldjúpur. Maðurinn var
þegar fluttur á slysadeild
Borgarspitalans, og I gær-
kvöldi var hann talinn úr
allri Iifshættu.
Tildrög þessa atburðar eru
ekki ljós, en i umræddri
verzlun vinnur fyrrverandi
eiginkona mannsins, og er
taliö, að hann hafi ætlað að
hræða hana með verknaðin-
um.
Maðurinn er einn af „góð-
kunningjum” lögreglunnar.