Fréttablaðið - 08.03.2005, Blaðsíða 4

KAUP
Gengisvísitala krónunnar
Bandaríkjadalur
Sterlingspund
Evra
Dönsk króna
Norsk króna
Sænsk króna
Japanskt jen
SDR
USD
GBP
EUR
DKK
NOK
SEK
JPY
XDR
60,39 60,67
115,63 116,19
79,77 80,21
10,72 10,78
9,70 9,76
8,82 8,87
0,57 0,58
92,24 92,78
GENGI GJALDMIÐLA 7.3.2005
GENGIÐ
Heimild: Seðlabanki Íslands
SALA
109,36 +0,09%
4 8. mars 2005 ÞRIÐJUDAGUR
MANNRÉTTINDAMÁL Skýrsla mann-
réttindasamtakanna Amnesty
International um áhrif skotvopna
á líf kvenna var kynnt í gær. Þar
er reynt að sýna fram á áhrif smá-
vopna á líf kvenna í heiminum.
Talið er að um 650 milljónir
skotvopna séu í umferð í heimin-
um í dag og í langflestum tilfell-
um séu þau í eigu karlmanna.
Skýrsluhöfundar segja að reynsl-
an sýni þó að konur verði oftar en
ekki fyrir barðinu á þessum vopn-
um. Mikilvægt sé því að fækka
þessum vopnum og koma böndum
á sölu þeirra.
Nú þegar hafi þjóðarleiðtogar
nokkurra ríkja lýst yfir stuðningi
við þessa stefnu samtakanna, þar
á meðal leiðtogar Finnlands og
Bretlands.
Með útgáfu skýrslunnar vilja
samtökin einnig minna almenning
á að hann getur lagt sitt af mörk-
um til að draga úr mannréttinda-
brotum sem tengjast margs konar
vopnaburði á hendur konum í
heiminum með því að taka þátt í
undirskriftarsöfnun á slóðinni
www.controlarms.org. - gg
Nefskatturinn bitnar
á barnafjölskyldum
Tekjur Ríkisútvarpsins haldast óbreyttar ef afnotagjöldin verða felld niður og
nefskattur verður tekinn upp. Nefskatturinn yrði tekjubót fyrir flestar fjöl-
skyldur í landinu. Tekjuskerðing yrði hjá allra stærstu fjölskyldunum.
LAGABREYTING Í menntamálaráðu-
neytinu er til umræðu að fella
niður afnotagjöld Ríkisútvarpsins
og taka í staðinn upp nefskatt og
verður frumvarp þess efnis að öll-
um líkindum lagt fram á næstu
vikum eða mánuðum.
Tillögurnar eru ekki fullmótað-
ar en í dag er miðað við að taka
upp nefskatt á alla Íslendinga 16
ára og eldri og undir sjötugu. Til
viðbótar eru svo um 10 þúsund
fyrirtæki sem myndu greiða
skattinn. Miðað við 208 þúsund
einstaklinga og 10 þúsund fyrir-
tæki sem greiða rúmar 12 þúsund
krónur á ári haldast tekjur Ríkis-
útvarpsins óbreyttar. Verði skatt-
urinn lagður á 18 ára og eldri
hækkar skatturinn en þó ekki
mikið.
Nefskatturinn virðist koma
ágætlega út fyrir fjölskyldurnar í
landinu. Afnotagjöldin eru í dag
2.164 krónur á mánuði. Einhleyp-
ur einstaklingur á aldrinum 16 til
67 ára greiðir í dag 32 þúsund
krónur á ári en mun greiða 12 þús-
und krónur nái tillögurnar fram
að ganga. Tveggja manna fjöl-
skylda græðir líka á breytingun-
um en strax og fjölskyldan stækk-
ar verður nefskatturinn óhag-
stæðari. Þannig greiða fjölskyld-
ur með uppkomin börn sem búa
heima mest. Fimm manna fjöl-
skylda þar sem öll börnin eru 16
ára og eldri greiðir til dæmis rúm-
lega 5.000 krónur á mánuði í stað
þess að greiða rúmlega 2.000
krónur í dag. Hækkunin nemur
um 140 prósentum.
Eldri borgarar koma ágætlega
út úr breytingunum ef af verður.
Sjötugir og eldri greiða ekki
skattinn og fá því 12 þúsund króna
tekjuaukningu yfir árið. Einstak-
lingur á aldrinum 67-70 ára borg-
ar í dag tæpar 26 þúsund krónur
en færi í 12 þúsund krónur á ári.
Bjarni P. Magnússon, inn-
heimtustjóri Ríkisútvarpsins,
segir að tekjur RÚV haldist
óbreyttar ef nefskatturinn verði
tekinn upp. 80 milljóna króna inn-
heimtukostnaður sparist og sömu-
leiðis komi sér vel að aflétta líf-
eyrisskuldbindingum og framlagi
til Sinfóníunnar.
ghs@frettabladid.is
Eldur í fangelsi:
Rúmlega 120
fangar fórust
SANTO DOMINGO, AP Í það minnsta
120 manns fórust í eldsvoða í fang-
elsi í Dóminíska lýðveldinu í gær.
Tildrög eldsvoðans voru átök á
milli glæpagengja um hverjir
fengju að annast sölu á fíkniefnum
og tóbaki innan fangelsins.
Enduðu átökin með því að eldur
var borinn að koddum og rúmfatn-
aði fanganna og breiddist hann
hratt út. Fangaverðir fengu ekkert
við ráðið enda voru margir fang-
anna vopnaðir byssum og öðrum
vopnum.
Aðeins náðist að bjarga 26 af
148 föngum tukthússins en ástand
fangelsismála er slæmt í landinu. ■
STRÆTÓ Á AKUREYRI
Nýi vagninn tekur 60 farþega en vagninn á
myndinni aðeins 40.
Akureyri:
Nýr strætó
SAMGÖNGUR Sex tilboð bárust í nýj-
an strætisvagn fyrir Strætis-
vagna Akureyrar (SVA) og átti
Kraftur lægsta tilboðið, rúmar 17
milljónir króna.
Nýi vagninn getur flutt 60 far-
þega og er stefnt á að taka hann í
notkun fyrir septemberbyrjun.
SVA á fimm vagna og verður einn
tekinn úr umferð þegar sá nýi
kemur. Stefán Baldursson, for-
stöðumaður SVA, segir nýtingu á
vögnunum fremur slaka en far-
þegafjöldinn er 6 til 800 manns á
dag. - kk
Eistar og Litháar:
Hunsa boð
Rússanna
TALLINN, AP Forsetar Eistlands og
Litháen hafa ákveðið að hunsa boð
rússneskra stjórnvalda um að taka
þátt í hátíðahöldum í Moskvu í maí
vegna loka síðari heimsstyrjaldar-
innar. Forseti Lettlands hefur hins
vegar þegið boðið.
Árið 1941 náðu Þjóðverjar
Eystrasaltslöndunum á sitt vald
en þremur árum síðar lagði Rauði
herinn þau undir sig og innlimaði í
Sovétríkin. Andstaða íbúanna var
alltaf mikil enda voru Kremlverj-
ar óvandir að meðulum þegar kom
að því að eiga við þá. Því voru lok
heimsstyrjaldarinnar lítið gleði-
efni fyrir Eista, Letta og Litháa. ■
■ LÖGREGLUFRÉTTIR
FÆKKUM VOPNUM
Jóhanna K. Eyjólfsdóttir, fram-
kvæmdastjóri Íslandsdeildar Amnesty
International, kynnti skýrsluna um
vopnaeign og áhrif hennar á konur.
Amnesty International:
650 milljón skotvopn í umferð
AFNOTAGJALD EÐA EKKI?
Rætt er um að afnema afnotagjaldið og taka upp nefskatt. Hann virðist koma ágætlega út
hvað snertir kjör fjölskyldnanna í landinu.
BREYTINGAR Á GREIÐSLUM Á ÁRI (KRÓNUR)
Afnotagjöld Nefskattur
Einstaklingur 16-67 ára 25.000 12.000
Fimm manna fjölskyldameð börn 16 ára og eldri 25.000 60.000
Eldri borgari 67-70 ára 25.000 12.000
Eldri borgari 70 ára og eldri 25.000 0
Staða öryrkja myndi líklega ekki breytast en þeir fá undanþágu frá afnotagjöldum í dag.
Akureyri:
Dyraverðir
dæmdir
DÓMSMÁL Héraðsdómur Norður-
lands eystra hefur dæmt tvo dyra-
verði á skemmtistað á Akureyri í
eins mánaðar skilorðsbundið
fangelsi. Voru mennirnir dæmdir
fyrir að ráðast með höggum og
spörkum að tveimur gestum stað-
arins sem þeir voru að vísa út
vegna slagsmála.
Að auki voru dyraverðirnir
dæmdir til að greiða öðrum gest-
inum rúmar 100 þúsund krónur,
ásamt vöxtum, dráttarvöxtum og
verðtryggingu, en bótakröfu hins
gestsins var hafnað.
- kk
Gamalt morðmál:
Tekið upp
eftir 162 ár
ADELAIDE, AP Lögregluyfirvöld í
Ástralíu hafa hafið rannsókn að
nýju á morði á ónefndum Englend-
ingi, 162 árum eftir að hann var
myrtur.
Á dögunum fannst bréf í húsi í
bæ rétt utan við Adelaide, en verið
var að gera húsið upp. Í bréfinu ját-
ar útfararstjóri bæjarins að hafa
tæpum níutíu árum áður stungið
mann til bana og grafið lík hans
undir tré.
Enda þótt ártölin virðist ekki
koma heim og saman ákvað lögregl-
an að grafa upp tréð og í gær fund-
ust bein undir því. Þau verða nú
rannsökuð af meinafræðingum. ■
ENDAÐI NIÐRI Í FJÖRU Ökumaður
sem fór um Suðureyrarveg
missti stjórn á bifreið sinni með
þeim afleiðingum að hún endaði
niðri í fjöru og stórskemmdist.
Maðurinn slasaðist lítillega.