Atuagagdliutit - 21.11.1957, Blaðsíða 26
PETER FREUCHEN:
»K’imugseriarssuarme
(inuit arKe atuagkame agdlagsi-
massut atuagkap nugternerane å-
ssilivdluåinagåuput. — nugt.)
piniartut
(nr. king. nangitaK). — nugt. H. H.
nunarKativta arnat suarssuit soku-
téungivigsul pinersautaulårsinaussut
tamardluinaisa kånguginagit pinersau-
tigiumassarpait, tauva ama „imap iku-
marna“ navssårissaleriaravtigo piner-
sautiginiartalerdlugo, ujarKat tama-
kua mikissunguåkutait atautsimut ui-
guleriautdlugit nueriardlugit ujami-
liutardlugit. kisiåne ujameKarumåina-
lerput. mérartavta sutdlunit Kujarutu-
vait, taiméitumigdlo nanussaliaralugit
Kingmissaliaralugitdlo kigartortagka-
vut nuånarissaKalugit. kisiåne soruna-
me peroriarångamik méraugatdlara-
mik pingussatik tamåkua igitarpait a-
torfigssaerutaramikik. piumassutdle-
ukua pingussamingnik igitsiumångit-
sut tåukua kisimik méraussårtariput
— ilåme-una tamåssa utorKalissaraut
sule pinguartuånguardlutik. taima o-
Kautsika naggaserujåka ukua angu-
ssuit tusarnårtut ajuatdlautigssikuma-
galuarnermi t isumapilugkungnaerKu-
galuarnermitdlo.
kisiåne a.iornardluinarpoK, avdlamut
såsagagssåungitdlat. Gogolip Semediv-
dlo tamarmik inussat ujarKat sungår-
tut sananeKarsimassut tamardluinaisa
piumatdlerpait. OKånguatdlarait aki-
lérdluåsaKaluta, kisiåne sordluna åma
taimailiornertik — ujarKanut siani-
ungnaernertik — åipåtigut kångusuti-
gikujugkåt UmiarssuarmioKatiming-
nume oKarKungitdluinaleramisigut.
kigsautigångoK rriardluinaviuvdlutik
„imap ikumarna“nik ilisimangning-
nigssartik, oKarputdlo nangmingneK
sujugdliuvdlutik onausertik „kulte“
taineKångi tdluin arKuvdlugo.
Gogol Semedilo endgsivérutivigput.
neKitsiarssuit nerdliussaraluåka su-
minermigdlunit Kigsimencingilait uva-
gutdlo angutåinauvdluta isersimårtu-
gut sordluna åma puigortaråtigut. ing-
mingnut OKalukungnaimigdlutigdlo a-
tausiékårdluta aperssuleraråtigut u-
iamanik taimåitunik inussauteKarso-
raluta. Ehriup Kuiagssuardlugit oKa-
lugtupai Kanga mérarKortusimaga-
luarnerardlune. taimanikutdlo Kitor-
nane isumaliorsinåungikatdlarmata
taimåitunik inussaliutarsimanerardlu-
git, KitornaniligOK perordlutigdlo er-
Karsarsinauleriaramik inussatik soru-
name sugssåkérsimagait. onalugtuane
ingerdlalinardlugo sågpai pingussat
tåukua kingorna étanut igineKarsima-
nerardlugit sulilume åtat akornånisa-
nerardlugil. Gogol KanoK-una oKaler-
sok, ujarKat taimåitut åtat akornånitut
tamaisa piumavdlugit agssaisinauga-
luarnerardlune; tupingnaKaoK sianit-
sussusia.
Torngertarput pinerrarigsorssungilaK,
måna ukua sianitdliuleratdlartildlugit
perrumautårnialerame oicarpoK mér-
Kat pinguåinik Kivdlertunik ardlalig-
ssuarnik peKarnerardlune. tamaisa
Gogolimut tuniukumavdlugit OKarpoK
KissugssaileKissarame Kissungnik nå-
magtunik Gogolip tuniumåsagpane.
taima OKarniariartoK Semedip nålag-
ke suiunersiorKangivigdlugo Kangaru-
jugssungmatdle akuererérpå oKarfiga-
lugulo inussautine tamardluinaisa ag-
giuterKuvdlugit Kissungnik akiler-
dluåsagamigit, oKarpordlo tamavta
sule „kulti“miniuteKaruvta tuniusser-
Kuvdluta Kissungnik savingnigdlo a-
migauteKaruvta tamékuninga akiler-
dluarsinaugamisigut. OKalugtupara u-
jarKat tamåkua ilåtigut mikissuarar-
ssussarnerardlugit, ilaitdlo mikingår-
tarmata sanagssåunginerardlugit. aki-
vånga Kanordlunit mikitigigaluarpata
navssårineKarsinaussut tamaisa piu-
mavdlugit.
taima akioringnerput sivitsuvigpoK,
Airunavdlo pingussane maKaissiler-
på. kisiåne Gogolip inussaK tigumiane
inuanut utertikumångivigpå. tupigut-
sautivigparput angussuit akutat taima
suvdluångitsigissunik uitsateKalerne-
rat, kisiåne Airunångup pingussane
pingitsårnane tigorKigtariaKarpå. tai-
ma isummaraluarama Gogole tigumiå-
nik arsårnialerpara, ajornaKaordle å-
naiumanago tiguvdluartersimavå. una
suauna, arrakujugdlunga igdlarasåju-
tigalunga arsårpara, unalime nukeKå-
ngitsoK.
Airuna kingumut pinguarKingniali-
sassoK Kangarujugssungmatdle ama
tåssa Gogolip tigumiånik arsårérpå. u-
minakulagssuit-ukua. Ehriup isuvssu-
tilerpånga takusimavdlugo Semedip i-
nussiåka mardluk oKatdlinerput iluag-
titdlugo kaussarfingmiuliusimagai o-
Kautigalugo. Airunångip arsårtorne-
Kartuarnine påsinginguatsiardlugo ki-
ssaserpoK. Kamuna kamåumeramame
sukangassalerpunga. Semede oKarfigå-
ra inersimassunik taimailiortunik su-
jornatigut takuneK ajoravta tupigalu-
git inussatdlo tigumiatik inuanut u-
tertisagait. mérångugaluarporme, ki-
siåne panisuånguariniaravtigo pingu-
ainik arsårtorneKarKungilara.
Semedip kaussarfingmiune émukai-
lo åiparssua kångutsiumersimanerdlu-
ne åiparminut sukangariartåinale-
KaoK. åiparme sukéngåtaleriarmane
sordlo Semede kisime pissugssaK aki-
ssalerpoK, taimalo orKatinaliveKaut.
ukorussarssuånguit tiggutarnialeKi-
nersut-ukua. tupingnaKaoK ujarKat
tåukua sungårtut pissauneKarsimåssu-
sé, Kavdlunårtavut mingnerujuma-
ssueruput.
taima orKatingåtsiaritdlardlutigdlo
nipaitdlimiput, sagdlangitdlardlutig-
dlo sågdluta mérKat inussamingnik u-
jarKanit sanånik tunissuteKaruma-
ssut tamarmik sukunik, tinik i-
maKalo ivingnik pisassut OKardlutik.
OKarfigåtigutdlo „imap ikumarna“nik
peKaruvta — aserKukugaluartunigdlu-
nime — tunisserKUvdluta akigssarsiv-
dluésagavta. taima oKariardlutik o-
Karfigåtigut pigissavut avdlanut taku-
tingitdluinarKUvdlugit. akigiumassatik
nangmingnérdlutik umiarssuarming-
nit åisanerarpait. soruname taima o-
Karnerat Kungujutiginarparput, soru-
na-una ilamingnut issertoraluaKilit,
pingussanume silaKånginertik ila-
mingnit — umiarssuarmioKatimingnit
— malugineKaraluarpat igdlautigiti-
ngitsortugssåunginamik.
téssfiguinaK isersimåtut Kimagsimå-
livigput. angutit isersimassut Kitorna-
tik KaerKoriardlugit inussåinik ujar-
Kanik aigdliortortilerpait. Mayanip i-
sersimassutdlo ilaisa piumassarigalua-
råt mérKat piumassut pingussatik pi-
glnåsagait amerdlanerit OKåinårait pi-
gissatik tamardluinaisa tuniukumav-
dlugit. akigssarsiagssåme erKaeriarta-
raluardlugit sunigssait KilanårnaKing-
mata. inussat, Kingmissat nanussatdlo
ujarKamit sanåt narKup KerKanut så-
mingnut iliorarneKalersut takuleralu-
ardlugit Gogol Semedilo ånungnia-
rungnaerput. pingussat aggiussugkat
ilagait inussat aorrup tugaivinit sanåt
— inussarujugssuit, kisiåne tamåkua
Kigsimingnerdlunit ajorpait, ujarKat-
dle-ukua kisisa mérKat aggiussuissut
OKarfiginguatdlårait nåmagtunik a-
kigssarsisanerardlugit, Gogolilo u-
miarssuamingnukarnialerpoK karsi-
mik .tinik, sukunik ivingnigdlo ima-
lingmik aigdlerniardlune. anisinane o-
Karfigigåtdlarujåtigut Semede uninå-
sassoroK inussanik pårssisavdlune. i-
sumanerdlungnera påserKajarsorigav-
tigo nuånarivatdlångilarput, tunissu-
time tuniuterigkat kiåmitauva uter-
tisangmagit.
kingornalo åma påsilerujarput Go-
golip Semede inussanik pårsserKuga-
miuk ama tatigivatdlårsimångikå. u-
miarssuarmingnérérdlune kingumut
karsimik nagsardlune uterame Se-
medip ikatigisimagåne påsileraluar-
dlugo kamavigdlune kamagpoK. Se-
medivme-åsit-una åipe umisårumat-
dlersimanerdlugo umi arssuarmingnut
ikåriartoriarmat tunissutivta kuerssat
ilait kamigpåme ikianut torKortersi-
måmigai; kisiåne Gogole imåinaK ko-
KagssissagssausimångilaK, umiarssuar-
mingnume ikåriartulersinane inussat
tunissutivut KanoK amerdlatiginersut
kiserKårsimavai uterune amigauteKa-
lersimanersut påsingitsorumasimångi-
namiuk, månåkutdlo kingumut isera-
me inussat naterme kuerssat amiga-
lersimassut påsigaluardlugo Semede
sågdlugo sukangassarfigeKå torKorta-
minik sarKumérKUvdiugo. tåunaKa
ingmingnut sålerssutileriput, angu-
ssuit akutat aitsåt taimak kamagtigi-
titdlugit takulitdlarpavut. suaortau-
ssåinavigdlutik ingmingnut orKatiler-
put, kisiåne Gogole OKatdioringneru-
nguats i aK i gamime tåssugutsi ångortoK
Semede sagdlangilerpoK kångusussa-
linguatsiariardlunilo inussat kamigpå-
me ikianut torKortaraluane sarKumer-
Kinarpai. kigdleralånguatigutdlo ing-
mingnut såimåuput, sordlume aitsa-
ngungmat ingmingnut tiggutarKajara-
luarsimångitdlat.
nåmigdle Gogole nåmagtisinåungi-
laK, tåssa sule åmalortorpoK. isersima-
ssugut OKalugfigilerpåtigut angerdlar-
dluta åtavut misigssorKuvdlugit ujar-
Kanik Kivdlertunik navssårsiordluta.
soruname akigaluaKilavut Kingmiu-
nginavta taimailiorsinaunata. igerér-
simassavume åma suvdluta agssarKi-
savavut — atorfigssaerunikorérpume.
taima OKartugutdlo Gogolip piuma-
ssarilerujå nuliavut ålakusiorKuvdlu-
git. „någgardluinaK“! soruname aki-
varput, Kingminingme nuliaKånginav-
ta. —
Kavdlunåt åma kångusungnatik å-
takusiortarsimaneramik. oKarpume a-
Kagumut nunaliarunik misiliniardlu-
tik, Kuiasutigigatdlarujavutdlo OKar-
mata åtavut kimitdlunit patdlingneKå-
sångitsut. soKutigingilavut. taimaig-
dlutime umiarssuarmioKatitik sinig-
kungnarsilersutdlo karsiutertik tuni-
ssutisiamingnik imeriardlugo umiar-
ssuarmingnut ikårnialerput — ukualu-
me pinagtåmingnik nuånåmerat é-
sseKéngilaK.
aKaguane uvdlåkut nunaliarKigput
ulimåussualerdlutik avdlanigdlo piu-
kunartunik såkulissardlutik, asugoK
étakusiutigssamingnik. étalerisitdlu-
tik ujåkarterångavtik kångusumerté-
nginguatsiaKaut. taimaigdlutime nuå-
nåjumerdlutik nivdliumerpatdlåtaraut,
Kularnångitsumik pingussamik ujar-
Kamik aserKukumik sujumuisimaria-
rångamik. mérartavta issigingnåråtik
kångusuteuaratik ujaragtåtik karsinut
nagsatamingnut ikissarait. umiar-
ssuarmioKatimigdle nunamut ikårdlu-
tik Kanigdlinialeriarångatik agssagar-
tik apumik matorasuartaråt, silali-
nguåkulugamime méraussårnerssuar-
tik ilamingnut issertorniånguatsiara-
luaramiko. tauvale Kimangniariarå-
ngatik kingumut tamaviat agssailera-
raut misigssuerKigsålersardlutigdlo. -
taima ilungérsortuarput uvdlut ardlå-
ne persorilernerssua tikitdlugo, tai-
mailingmat agssaerKigsinaujungnae-
ramik laimaitinakasagput.
(nangisaoK).
4£VENT1LERogHANER
-AlkÅeAÅed ft/i kva£iéeé<
Ventiler og lianer 1 1.
kl.s udførelse fra DAN-
MARKS STØRSTE AR-
MATURFABRIK
ventillt klasiussatdlo
sanavdluagaunerpåt
Danmarklp såkullorfl-
sa angnerss&nlt pissut.
HAVNEN HORSENS ILE. 2 11 00 AFDELINGSKONTOR: KØBENHAVN V NYR0PSGADE20 PALÆ 5414 5416
FERD’NAND
Vandpanlomime
<£)
tigssalugtulior-
tupiluvoK åsit
29