Atuagagdliutit - 29.08.1958, Blaðsíða 1

GRØNLANDSPOSTEN
ukiut 98-iat augustip 29-at 1958 Nr. 18
Manitsume nerpilerissut handelimit
pineKarnerat landsrådip isumaKatigå
Manitsume aulisagkanik tunissagssiornerme ajornartorsiulersimanermik
misigssuissugssatut landsrådip udvalgiliarisimassånit navsuiaut
Manitsume aulisartut peKatigivfiata
landsrådimut ilaussortamut Nikolaj
Karlsenimut sågfigingnissuteKarnera-
tigut Manitsume aulisagkanik tuni-
ssagssiornerme ajornartorsiulersima-
nermik landsråde OKaluserissaKaler-
poK, rådimilo isumaKatigissutigine-
KarpoK udvalgimik pilersitsineKarat-
dlåsassoK aperKumik pineKartumik
angnertunerussumik Kimerdluissug-
ssamik oKauseriumassatutdlo nalu-
naerutigssamik sujunersusiordlutik
landsrådimut sarKumiussissugssamik.
udvalgip påsissagssar-
siornera
sordlo 15. august 1958-ime atautsi-
minerme landsrådimut nalunaerutigi-
neitarérsoK udvalge direktør Hans C.
Christiansenimit påsissutigssanik na-
lunaerutisisimavoK åmalo Manitsume
aulisartut peKatigigfiat agdlagkatigut
atåssuteKarfigineKarsimavoK kisalo
åma udvalgip Kalåtdlit-nunåne suli-
ssartut kåtuvfiata sujuligtaissua Lars
Svendsen oKaloKatigisimavdlugo. ud-
valge isumaKarmat tåuko tungaviga-
lugit apericut ManitsuliarneKarpoK,
tamatumanilo udvalgip Manitsume au-
lisagkanut fabrike nimerdlorsinausi-
mavå, nunanarfingmilo tåssane aper-
Kuinut tungås’siiteKartut, tåssa auli-
sartut peuatigigfiata sujulerssuissue,
tissassut kisalo driftsleder Prytz åma
civilingeniør Erik Sørensen aperKu-
mik pineKartumik OKaloKatigisinausi-
mavdlugit.
taimailivdlune aperKumut pineKar-
tumut tungåssuteKartut tamaisa påsi-
ssutigssamik katerssuivfigineKarérsi-
fabrikime akkordernerme akigssar-
siat pivdlugit Handelip misigssuisit-
sineratigut påsineKarsimavoK suli-
ssartut kåtuvfiata tungånit issornar-
torsiuineK tungavigssaKardluarsima-
ssok, tåssame misigssuinerme, sordlo
tissassut akkordernerme agdlagartai-
sa misigssorneKarnerisigut, erssersi-
mangmat tåuko 8—10 kr.-nik nalunae-
Kutap akuriermusiaKartarsimassut ilå-
tigutdlume 12—14 kr. anguvdlugit.
taimatut misigssuisiinanerme påsissat
kingunerånik Handelip tunganit nia-
Kuiaissut tissassutdlo pissagssarissai-
sa aulajangerneKarsimanerata ato-
rungnaernigsså november 1957-ime
sulissartut tillidsmandinut tusardliu-
neKarpoK, sulissartut ingmikut ilinia-
gaKarsimångitsut akigssarsiait piv-
dlugit isumaKatigissume § 3, ingm. 3
maligdlugo, (tamatumunga tungatit-
dlugo OKautigineKåsaoK aulajanger-
sagaK tåuna sulissussut pinenartut
pivdlugit KGH-p piumagune tungavi-
gingitsorsinaugaluarmago, tåssame
niaKuiaissut tissassutdlo Kalåtdlit-
nunåne sulissartut kåtuvfiånut ilau-
ssortåungingmata). akigssarsiat piv-
dlugit isumaKatigissume aulajanger-
sagaK pineKartoK maligdlugo akkor-
dernerme akigssarsiat pivdlugit isu-
manerisigut, udvalge isumaKarpoK o-
Kautigisinaulerdlugo tamatumane pi-
neKartoK måkuninga oKautigissagssar-
taKartOK:
akkordernerme akiussut
periautsinut akerdliussut
Manitsume fabrikime akkorderner-
me akigssarsiaussut sujugdlit 1953-i-
mile aulajangigaorérsimånguatsiarput
taimanikut fabrikip sulissorissaisa
nåmagsissarisinaussait najorKutaralu-
git. 1957ime aussåkut akkordernerme
akigssarsiat tåuko Danmarkime suli-
ssartut kåtuvfiata tungånit Kalåtdlit-
nunånilo sulissartut kåtuvfiånit agsut
såkortumik issornartorsiorneKarput,
tåssame akkornernerine akigssarsiat
aulajangerniarneKartarnerine periu-
saissartunut akerdliungmata. åmalo
sulissussut sutdlerigsiartuinarnerat
nåmagsisinaussaisalo angnertusiar-
tornerat pissutauvdlutik tissassut nia-
Kuiaissutdlo akkordernerisa kingune-
risimavåt akigssarsiaKarneKalersi-
mangmat angnertussutsimikut Kalåt-
dlit-nunåne nunaKarfingne avdlane a-
kigssarsiånik aulajanginiarnerne iler-
Kussunut nalerKiikungnaertunik. por-
tuissut erKarsautigalugil pissutsit åma
imailersimåput 1957-ime ukiåkut suli-
nerme pissaritdlisainerujugssuaK nu-
tarterinerdlo transportbånd avdlatdlo
pisårineKarnerisigut pisimavdlutik,
tamatumanilo portuissut umarineru-
lersimanerisa saniatigut åma sulisit-
sissut tungånit atortut tungaisigut
pitsångorsaineKarsimavoK akigssar-
siarisinaussat sule agdleriai’Kingnerå-
nik kinguneKarsimassumik.
manatigissut sulisitsissut sulissartut-
dlo tungånit asortineKarsinauvoK, a-
sortitsinigssaK Kåumatinik mardlung-
nik sujorKutdlugo ilimasårutigerér-
dlugo. sordlule oKautigineKarersoK
portuissut sulinermingne atortorissa-
mikut pitsångorsaivigineKarsimåput,
periusaussartordlo nåpertordlugo
tåukua akkordernermingne akigssar-
siait ernlnaK avdlångortineKardlutik
misiligutaussunik akigssarsialinikut,
tåssame sulivfiutilik sulinermilunit
pissortaussoK akkordertunut OKili-
saivdlune ikiorsisimagångat taimatut
iliorneKarsinaungmat. tamatumungale
tungatitdlugo OKautigineKåsaoK ak-
kordernerme akigssarsiagssatut misi-
ligutaussut pissutauvdlutik portuissut
suliamingnik unigtitsisimangmata,
taimåitumigdlo januar 1958-ime oku-
loKatigingnigssat tungånut portuissut
angnerumåmik akigssarsialerneKarat-
dlarsimåput, taimailivdlune sulineK
ingerdlåneKåinarsinångorsimavdlune.
periausiussartut
malingneKarput
sujuline navsuiåume sordlo takune-
KarsinaussoK Manitsume fabrikime su-
linerme atortorissat tungaisigut pil-
sångorsaisimaneK portuissuinarnut
suniuteKarsimavoK, niaKuiaissunut ti-
ssassunutdlo pinane, taimåikaluardle
soruname OKartariaKarpoK fabrikime
pissaritdlisaisimaneK fabrikime ta-
marme sulinermut åma suniuteKarsi-
massoK, tamånalo pissutigalugo issor-
nartungilaK tissassut niaKuiaissutdlo
atortorigsainerme agtorneKarsimå-
ngikaluit akkordernermingne akig-
ssarsiait avdlanut nalerKugsarneKå-
sagpata, sulivfiup avgornerine atau-
siåkåne pissusiussut åssigingisitårpat-
dlålerKunagit.
tauva taineKarersut tungavigalugit
OKartariaKalersorinarpoK Handelip
akkordernerme akigssarsiausimas.su-
nik atorungnaersitsivdlune nalunaer-
nermine akkordernerme akigssarsiat
avdlångortineKåsatitdlugit periusau-
ssartunik erKuivdlune iliorsimassoK,
tåssame tissassut niaKuiaissutdlo ak-
kordernermingne akigssarsiaisa isu-
maKatigissutausimassut nåpertordlu-
git atorungnaernigssåt sujorKutsissu-
inik nalunaerutigineKarsimangmat,
portuissutdlo akigssarsiaisa avdlå-
ngortineKarnerine sulivfingme ator-
torissat pitsångorsarneKarångata pe-
riusaussartul åma malingneKarsimav-
dlutik.
januar 1958-ime OKaloKatigissute-
Karnerme ilåuput sulivfiutigdlit siv-
nissorissait, Kalåtdlit-nunåne suli-
ssartut kåtuvfiånit autdlartitat, auli-
sartut kåtuvfiat åmalo OKaloKaliging-
nerit ilåine penatauvsimavdlutik Ma-
nitsume aulisartut peKatigigfiat, til-
lidsmandit nunaKarfingmilo tåssane
sulissartut peKatigigfiat. OKaloivati-
gingnerit inernerat akkordernerme a-
kigssarsiarissanik nutånik Handelip
sulissartutdlo kåtuvfiata akornåne i-
sumaKatigissuteKarmat, tåssame auli-
sartut kåtuvfiat nalunaersimangmat
akigssarsiat pivdlugit sulissartut su-
lisitsissutdlo akornåne aulajanginiar-
neK nangmingneK akuliuvfigssarina-
go, taimatutdlume åma KGH Kalåt-
dlit-nunånilo sulissartut kåtuvfiat i-
sumaKarput, nunavdlume ilåne avdla-
ne taimatut isumaKatigissuteKartoKar-
titdlugo tamåna ilerKussardlune.
Manitsume sulissartut tillidsmandé
tissassut åmalo nunaKarfingme tåssa-
ne aulisartut peKatigigfiat naggatåru-
taussumik OKaloKatigingneKarnerane
peKatåungitdlat isumaKatigissuteKar-
nermilo aulajangéKatautineKaratik.
akigssarsiagssat
nautsorssugaunerat
sordlo naluneKångitsoK akkorder-
nerme isumaKatigissutit nutåt kingu-
neråt akkordernerme akigssarsiat
migdlisingåtsiarneKarmata taimalo
sulissartut aningaussarsiniarsinaune-
rat angnikitdlisineKardlurie. påsisima-
ssatdle maligdlugit akkordernerme a-
kigssarsiat nutåt aulajangersarneKar-
dlutigdlo nautsorssorneKarsimåput
akkordernerme akigssarsiat sulissu-
tigineKarneråne maligtarissagssat
Danmarkime sulissartut kåtuvfiata
aulajangersarsimassai Kalåtdlit-nunå-
nilo sulissartut kåtuvfiata iluaralugit
akuerisimassai maligdlugit. akkorder-
nigssaK aulajangerniarneKartarpoK
Landsrådet har enstemmigt ved-
taget en udtalelse om Sukkertop-
pen-sagen udarbejdet af et udvalg,
der ved sagens fremkomst i rådet
blev nedsat med det formål at un-
dersøge problemet. A/G bringer
her selve udtalelsen og indled-
ningsvis den redegørelse, som ud-
valget gav for sit arbejde og for
Sukkertoppen-sagens gang:
landsrådip måna isumaKatigig-
dlune Manitsume nerpilerissut piv-
dlugit udvalgip navsuiausiarisima-
sså akuerå; udvalgiliortoKarsima-
vorme nerpilerissut pivdlugit a-
jornartorsiutaussut landsrådime o-
KatdlisigineKarérnerata kingorna.
A/G-p måna navsuiaut autdlai-Kau-
siutdlugulo udvalgip suliarisima-
ssaminik navsuiautigisimasså sar-
Kumiupå:
akkordlernerme akigssarsiagssaK su-
lissartutdlo nalunaeKutap akuneranut
nåmagsissarisinaussait tungavigalu-
git. akkordimik aulajanginerme pine-
Kartume akigssarsiagssaK aulajanger-
neKarKårsimavoK nalunaeKutap-aku-
nermusiaK nalinginaussoK 25 pct.-imik
taperdlugo, tåussumalo angerKatigå
sulissartup ingmikut iliniagaKarsima-
ssup nalunaerutap-akunermusiå. ak-
kordernerme akigssarsiagssaK aula-
jangerneKarpoK nal. akuneranut 2,65
kr-ussugssångordlugo, nerpiaissutdlo
nalunaeKutap akuneranut nåmagsissa-
risinaussåt 300 kg-mut.
taimailingmat akkordernerme kilo
atauseK 0,9 øreKartugssångorsimavoK.
nerpiaissut tungånit KularineKami-
ssårsimavoK sulissut nalunaeKutap a-
kuneranut nåmagsissarisinaussåta 300
kg-mut aulajangerneKarsimanera ilu-
mut tungavigssaKarnersoK, KGH-vdle
nalunaerutigå Kalåtdlit-nunånilo suli-
ssartut kåtuvfiata ilumornerardlugo
kisitsit tåuna pigssarsiarineKarsima-
ssok akigssarsianik avdlångortitsinig-
ssap sujornagut Kåumaline sisamane
tissassut akkordernermingne agdla-
gartaisa misigssorneKarnerisigut, ta-
matumanilo misigssuinerup takutisi-
mavå nåmagsissarissat nalunaeKutap
akuneranut 260 migss. 360 kg-tdlo
migss. akornånitut, tåssa avguaKati-
gigsikåine nalunaeKutap akuneranut
308 kg. migssiliordlugo, taimaing-
matdlo isumaKarnarpoK tamåkuninga
nautsorssuissartoK nunalisitagssaK
nautsorssordluarértinago akkordime
akigssarsiat nautsorssorneKarsima-
ssut tungavigssalingmil issornar-
torsiorneKarsinaunatik. OKautigine-
KarpoK akkordime akigssarsiarine-
nartut maligdlugit sulissussut ajor-
naKuteKéngitsumik mingnerpåmik
sulissartutut ingmikut iliniagaKarsi-
massutut akigssarsiaKarsinaussut,
kisalo Handele kingusingnerussukut
nalunaersimavdlune nåmagsissarisi-
naussat nåpertordlugit kajumigsausi-
sinauvdlune, taimailivdlune akkorder-
tut tapisiaKarsinaulersitdlugit 0—75
pct.-imik niorKutigssiornerme nåmag-
sissat najoi-Kutaralugit, tåssa avgua-
Katigigsikåine 35—40 pct.-imik, tåssa-
lo oKartariaKalerdlune akkordernerme
akigssarsiaK kg-mut 0,9 øreunane 1,3
ørep migssånilersimassoK.
Kup. 24-me nangisaoK.
akinik issornartorsiuineK
tungavigssaKardluarsimavoK