Atuagagdliutit - 10.03.1960, Page 21
PETER FREUCHEN:
»R’imugseriarssuarme
pimartut...«
(inuit arKe atuagkame agdlagsi-
massut atuagkap nugternerane é-
ssilivdluåinagåuput. — nugt.)
(nr. suj. nangitaK. — nugt. H. H.)
uvagut nildtautdluta Kasuersitsiartar-
dlutalo ipugtarpugut, Kasugkamavér-
sårdluta ipugpugut. nivdlersoKarpiå-
sanata tamavta nalungilarput navia-
nartorsiulersinauvdluta. måna sikut
akunisiugagssaujungnåisagunik ku-
lamångitsumik upemarKigtinago i-
ngerdlavigerKingniagagssaujungnåiså-
put, Kupardlo atuarniagarput isumav-
dlutigissagssariungnåisavarput. iluag-
titårilårsinaussugaluaruvta nunamut
ångusinåusasimagaluarpugut inugsisi-
nåusasimagaluarpugutdlo, kisiåne
Thomip KeKertåta angunigsså neriu-
tigisinaujungnåisavarput taimalo u-
miarssuarmik arfangniumik nåpitsi-
nigssarput nautsorssutigisinaujung-
nåisavdlugo.
anore agssordlugo autdlarpugut, i-
ngerdlatsiéinartugutdlo siko uninga-
jungnaermat avKuterput sikualoKale-
ratdlartitdlugo ingerdlanerdliulerpu-
gut. ipugtut Kasuersertutdlo akugtu-
ngitsunguami'k ingmingnut taorser-
tarput, taimåikaluartoK ingerdlavdlu-
arnerulerata. arfangniat angatdlåssav-
ta åssigiåginarnik nerissaKarnertik
uvdlune ardlalingne målårutigiuarpåt
igfiardlo taissarniardlugo. ilaisa ta-
kordluginarnagit tåinarissaraluarmiait
imuk, nautitat paomatdlo, kisiåne ig-
fiaK tåuna pingårdlugo. nipangiusi-
nåungilåt. agssortordlugit OKarfigiga-
luaruvkit uvanga eskimotdlo neKitor-
taravta amigauteKånginivtinik tauva
ajuatdlagtinarnagit någdliugdlutik to-
Kunigssanut KanisåinarKajarpåka. å-
malo ilumornerardlugit akuerssåralu-
aruvkit ingagtartinalisavéka, taimai-
ligunigdlo sånginerulerKaj arput. av-
dlatut ajornarmat nersualåmeråinar-
påka sungiusimångisamingnik neriu-
ardlutik taimak pinertutigingmata.
aitsame taimak oKaraluarpunga, sor-
dlo taima pissat: tamaviånguat ipu-
serput.
uvdlup KerKa migssiliulerålo Kilak
nuisserpoK, nuiardluitdlo seKineK av-
sserpåt tåmerulerpordlo. tåssa ånilå-
ngagissara, KupaK ingerdlaviginiagar-
put miligpoK — kigaitsumik pinane,
tåssångåinavigdle! KanoK iliornigssav-
tinik sulilunit isumaKatigingnialeriå-
ngitsugut milivigdlune miligpoK. ki-
ngumut umiatsiarput sikumut Kaxi-
tariaKalerparput, KasoKaugut nuånå-
ssuseKaratalo, umiatsiarputdlo ti-
ngerdlåumik uleriardlugo isåvugut or-
Kisimaniardluta. Kasusimavatdlåravta
ikumatitserusungivigpugut igarusu-
ngivigdlutalo, arfangniatdlo nånup
neKånik oKångitsortornigssartik ka-
jumigingivigpåt, imaxa Kasusimane-
russugunik kågpatsangnerusimassu-
gunigdlo OKéngitsortordluarsinauga-
luardlutik. uvagut Kångajagdluta ne-
rivugut. uvangame ilavut unersuka-
luarpåka, kisiåne neKe oKångitsoK Ki-
viåinardlugo meriångulerérnerarput.
sule singussarnialeriångitsugut niv-
taitdlerpoK, iluamik nivtaitdlat a-
ngivdlutik, erninaK erssigungnaerivig-
dlune. Billilo nikitautdluta pigårtu-
vugut, kisiåne sila taimaiginarpoK,
anorå agsut puerKordlune, linuaK ta-
måt nivtangingivigdlune, asulume u-
nuaK takeKalune. avdlamik periusig-
ssaKånginavta tingerdlautip Kåva a-
putaiartuarparput tingerdlaut apu-
mit OKimaitdlissordlune sinigtunik
matusserKunago. uvdlågssångorålo
nivtaitdlat isugutagkungnaerdlutik ni-
pussukungnaeramik Kerrutdlutik a-
mermut tugkångamik ånernåinalivig-
put. tåssa taimaiginarpoK, uvdlutdlo
mardluk taimatut nivtaiginavigdlune.
Kiavdlutalo kågtorujugssuvugut, nuå-
nårungnaivingnikuvdlutalo, avdlatut-
dle ajomartumik erKumassoKartaria-
Karpugut.
uvdlut pingasut sila taimaeriardlu-
ne kisame erssissaleKaoK, nivtåikung-
naeriardlune åma tåssa issangisslna-
KaoK! sikup aputitå ivssoKissoK sug-
ssaujungnaerdlune aKigdlugpoK, tai-
mailingmatdlo umiatsiåK Kanordlunit
sivikitsigissumik sikup Kågut inger-
dlatipalårniåsagåine ilungersornarto-
rujugssuångusavdlune. taimaitdlune
seKinileriatdlarmat ajornartorsiora-
luaKaluta Klmangnerujugssuångorpu-
gut, kukoriardlutalo uvdlune pinga-
sune kissartunguamik sugsimanata
tåssane nerissagssiulerujugut. aitså-
me tåssa piarérsalikasigtugut Kani-
ssusia Kångorpatdlarujugssuarmiga-
me! nalunångitsumik iluliarssuit ilåt
sarfamit anorimitdlo kångåtdlagtitau-
simavdlune iniminit nikitoK. takule-
riaKårput uveriartuålitdlartoK téssa-
lo siko erKånitoK påpiaratut ilivdlune
avgulitdlardlune. agssatdlaussariuti-
galune taimak morssoKaoK, ernlnar-
dle pugtatdlarKigpoK issikua avdlå-
ngordluinangårsimavdlune.
taima pissoKarnerata kingorna siko
KupartårtorsimaKissoK takulerparput,
sumutdlunit Kiviaråine tamane tamå-
ne Kupat takugssaulersimåput. erni-
naK iluliaminermut KaKeriardluta mi-
sigssuilerpugut avKutigssausinaussu-
mik nasigdluta. MerKUsåK kisime u-
miatsiåp kigdlinganiginarpoK — å, use
åma UsukutåK, tåussuma-åsit nånup
amiutikasine kiserdluinåt sangmivå,
tåssame sangmisså uvdlugaluarpat u-
nuaugaluarpatdlunit.
nasigfivtinit issigissavta alutomå-
ssusia tupingnaKaoK. siko KiviagaK
tamarme aulagsagsimavoK. ilulissap
agssatdlangnermigut Kupéngortitai i-
ngassavigput, Kuparpagssungmatale i-
luamik sangmivigsisinåungilavut. ku-
pat ilait naitsuinaussarput, ilaitdle ta-
kissaKaut åungaumassardlutigdlo, si-
kuvdlo aserorternera ingagtikiartui-
narpoK. sordlume-una nukingilåruvta
Kupat ilåt iluagtiniaruvtigo ingerdla-
vigssaKarsinåusagaluartugut, taimåi-
tumik umiatsiarput uterfiginasuar-
parput — ajoraluardle kingusinårdlu-
ta.
umiatsiåK tikingikigput sujuneralå-
rakasivtigut Kupap åssivigdluta av-
sserpåtigut, uisorernerinarmut siligsi-
patdlangårame akimut pigsigfigssau-
jungnaerérdlune. ajomaKaoK, umiat-
siarput tikisinaujungnaerparput. I-
tukusugtarput angalanermik sungiu-
ssivdluarsimassugame angumerigssåu-
ngilardlunit kaujatdlåinaK taimak Ki-
magupoK, sunauvfa nasigfivtinit mi-
sigssorniarå MerKUsåK Usukutårdlo
tikiniåsagåine sukut avKutigssaKarsi-
naunera påsiniardlugo. suaorpatdlang-
mat takuvarput såmia’tungivtinut u-
ssersukåtigut. tåssame-una KupaK i-
kikitsoK, nukingeruvtalo Kularnångit-
sumik pigsigdlugo ikårsinåusavarput.
tamaviat tungånut autdlarsarpugut,
åmale sordluna Kupap ilungersorner-
put iléinardlugo tamaviårtinerutinia-
råtigut, tåssame åma siligsiartuinale-
Kigame. susaugutdlume ikårsinåusa-
galuaruvtigo, sule umiatsiåvtinit u-
ngasigdleriåinåsaugut imaKalo Kupa-
nik avdlanik ajornartorsiorfigssaKali-
savdluta.
taimåitumik KeKarfigput Kanigdlag-
torKinarparput, K’angårdlume OKar-
Pok MerKUsåp Usukutåvdlo umiatsiåK
imisisinåusagunaråt. umiatsiarputdlu-
me issigisinauleravtigo takuvarput
utorKaK aulagsagdluarivigsimassoK.
siko mardlungnik putusimavå, putui-
sigutdlo agdlunaussaK putorKuniarpå,
taimaisivdlune umiatsiåK nutsugsi-
naulerniåsagamiuk. Kinerane nuki-
ngeranilo suliane autdlupå. utorKar-
ssuvdlune uvdlup ingerdlarna soKuti-
gissångilå. suliane ingerdlatisavå mi-
nutit, nalunaeKutap akunere uvdlut-
dlunit ardlaKarnigssåt nautsorssutigi-
nagit. eskimut avdlatdle åssigalugit
pivfigssap kigdleKarnera nautsorssu-
tigingiséinårpå, asulume-una erinitsa-
jueKalune.
måna tikitdlugo inunera påsium;-
naitituarsimavara, ukualo angalaKati-
vut pisanganermit uningasinåungit-
dlat. Itukusuk tarssiatdlåinaK nasig-
fingmukarKigpoK, ikårfigisinaussavti-
nigdlo takuvdlune. takuvai ungasiar-
tumitut pugtåt, ardlåtdlo pugtåralugo
ikårutausinausorå. pugtåt mikissua-
luinåuput, ilåtdle atauseK pingasunik
inugtaKarsinausorissarput takulerpar-
put. Itukusuk norgemiordlo uvangalo
pugtåmut tutivugut eskimotdlo pi-
ssarneråtut ikårnialerdluta.
Billede fra Peter F. Heering’s plantagevirksomhed. Hvert fad rummer ca. 12.000 liter. — dssiliaK una Peter F.
Heeringip nautitsiviutånit tigussauvoK. nåpartaussarssuit tamarmik ingmikut 12.000 liter migss. imaKarsinåuput
FERD’NAND
<e)
Spejlæg igen
9)
månigsorKili-
nguarnarujoK
Copyright P I B Box 6 Copcnhaqcn,
^ 'Il I ‘ 1 /
21