Atuagagdliutit - 09.02.1961, Side 21
sorssungnerup nalåne Kennedy siuterKunik
tingmissatdlo anåinik inussuteKarsimassoK
Kennedy præsidentimut Kinigagssångortingmat sorssungnerssup
nalåne pisimassoK tupingnåinartoK sarKumiiineKartoK
mugpagssuit inunermingne nåpita-
mingnut erKåissutigssatut sungitdlui-
nartumik torKortaKartarput, taimatu-
taoK USA-me præsidentingordlåK
John F. Kennedy ipoK. Kennedyp så-
kutoKatine Kulit ilagalugit sorssung-
nerssup kingugdliup nalåne KåKorta-
riarssuit nerineK ajornartut ilaginar-
dlugit siuterKut tingmissatdlo anait
nerissariaKarsimavai perdlerumanane;
agdlagfiatalo KånipoK KåKortariar-
ssuit nerineK sapigaisa dlåt.
John Kennedyp KåKortariarssuaK
torKorsimångilå nerineK ajornarnera
pissutigalugo, Kennedymume angne-
i'ujugssuarmik tåuna pingåruteKarpoK.
jnisigssordluaråine takuneK ajornångi-
aK hna agdlagartaKartoK: KeKertar-
rnmp sumissuserput nalungilå dlitser-
sussisinauvdlunilo. arKanigdlit ånag-
tuput. umiatsiamik mikissumik aut-
dlartitsiniaritse. Kennedy. KåKortari-
srssuaK tåuna KeKertanilo dnussut pi-
ssutauvdlutik amerikamiut arKanig-
dlit
KeKertamit sonangeKissumit ånåu-
neKarput.
KeKertat nalenångitsut akiussu-
taunerat
PisimassoK tamåna augustime 1943-
me PivoK. taimanikut akiuvfiunerpå-
nat ilaussut tåssa Salomup KeKertai-
n _ taineKartartut Ny Guineap kangi-
anitut Australiavdlo avangnåne ka-
ngianitut. imaKa atuartut ilånit arait
J^naitut tusarneKarsimasinaussut: Ny
e°rgien, Vella La vel la Rendovalo.
auko taimane erKartomeKartorujug-
ssuput. KeKertane tåukunane amerika-
nuut jåpandmiutdlo imåtigut angner-
Pamik ingmingnut såssutarput, akiu-
erujugssuartarneritdlo akornisigut
KeKertat nunivfigineKartardlutik. Ke-
Kertat ukioK imigssiliordlugo akiussu-
■gineKarput, jåpanimiut uteriartitag-
ssaorpiaratik akiuterujugssuartarma-
a. KeKertat nangmingne naleKångika-
darput, inoKångingaiagkamik Kaer-
suinangajaviuvdlutigdlo sorssungner-
dihe pingåruteKaKalutik; tåssame jå-
panimiut KeKertane tåukunane såku-
tOKarfeKartitdlutik USA-mit Australi-
ainut imåkut avKUtå navianartorsior-
hagssaringmåssuk. taimaingmat a-
merikamiut ikardlungmut mingnerpå-
naut agdlåt ilungersutivigdlugo tiguar-
niarssarivåt, amerikamiutdlo sorssu-
ait KeKertat ikerasådne angalaortuar-
u“k jåpanimiut umiarssuåinik tor-
KorsimassoKarsinaunera påsiniardlu-
go.
angatdlatåt mardlungordlune
avingnenarpoK
KeKertame Rendovame Ny Georgeap
f.rKånguanttume amerikamiut sorssu-
tinut
umiarssualiviliorsimåput tåsså-
kumassup Kåumartitsineragut Kenne-
dyp takuvå jåpanimiut sorssutånit a-
ngisumit aporneKarsimavdlutik.
sorssussup tadmåitup sujua imap
nalånltOK savigtut ingigigtigaoK ku-
mut Kårajuårtuvdlune, taimailiornikut
imap silåinauvdlo naKitsinere migdli-
lerneKartarput umiarssup sukaitdli-
sautigisanagit. taimaingmat sorssu-
ssup arKartartorniut igfiatut ilivdlugo
kiligpå.
sorssussuarme KutdlersaussoK ki-
ngorna John Kennedymut OKarsima-
vok isumaKardlune nangmineii
„PT—109„ aporsimagine, apornertig-
dle iluamik malugisimångikivtik. Kår-
tomeKaranera tusarsimagaluarpåt i-
imånilo KaumassoK takusimagaluar-
dlugo, atausmarmitdlunitdle tamåna
soKutigineKarsimanane.
Kennedy arKartartorniutip agfåta
åipånit nékarumanane ataniarssuar-
titdlugo sorssussuaK tåkunermisut su-
katigalune åungarpoK, amerikamiut-
dlo arKartartorniutait pingasut åma
åungardlutik. tåukunane inugtaussut
isumaKardluinarsimåput „PT—109“-p
inue umassoKarsimanaviångitsut.
inugtumassunut piput
taimale isumaKarnermingne kukuv-
dluinarsimåput. arKartartorniutip i-
måtugssåungitsunut ardlalingnut av-
guatårdlugo sananeKarsimanera ilua-
Kutigalugo arKartartorniutip agfå ki-
vinane pugtavoK, Kennedylo Katigga-
migut ånersimagame niutdlune nalav-
dlune. ilagissait sisamat énagsimassut
Kennedyp uningavfianiput Kåumar-
tartulerdlutik Kumorortautinigdle ila-
gissamingnut ånagsimassunut imåni-
tunutdle kalerrisårivdlutik. Kennedy
silagtorserérame imånut tingivoK ma-
skinmesterilo MacMahon utiterujug-
ssuarsimavdlune naloriameK sapersoK
ånautdlugo.
Kåumarmat arKartartorniutip inug-
tainit 13-iussunit arKanigdlit umiar-
ssup agfånut sujordlermut eKitersi-
måput. sila ajornerulerpoK, magdler-
neruleriarmatdlo umiarssup agfå uve-
riartuinarpoK angutitdlo KeKertångu-
amit soKångeKissumit tugdlermit sø-
milinik pingasunik ungasissuseKar-
dlutik ånangniarfingmingnik Kimatsi-
ssariaKardlutik.
MacMahon utitemeKarpatdlåKiga-
me nalungneK sapersoK ajornartorsi-
utaunerpauvoK, Kujanartumigdle u-
ngerså takisorujugssuvoK. ungersap
nua kériardlugo Kennedyp MacMahon
katdluserpå nalunaeKutatdlo akunere
tatdlimat kalerérdlugo KeKertångua-
mut pissutdlugo. iluagtitsinerdliorto-
rujugssuput KeKertånguaK inussutig-
ssaKångitdluinangajangmat. KåKorta-
riarssuit amerdlagaluaKaut ivserile
mamaingårmata amerikamiut OKåtå-
raluardlugitdlo oriarKinartardlugit. si-
uterKunik navssåramik tåuko nerivait,
uvdlångormatdlo naussut pilutaisa u-
nuaunerane isugutsemere alugtordlu-
git imerusuersartariaKarsimåput. pilu-
tat tingmissat anåinik porsimassara-
luarput, isugutaneratdle KåKortariar-
ssuit ivserånit mamarneruvdlune —
avdlamingme KeKertame pigssarsineic
ajomarmat.
Kennedyp nalungilå amerikamiut
arKartartorniutait unuat tamaisa ike-
rasangme ungasingitsumitume Fergu-
sonip ikerasåne påsissagssarsiordlutik
angalaortartut. KeKertaminermingne
unuaK sujugdleK ikerasaup tåussuma
tungånut nalunguarpoK Kåumartartu-
mik ikeKåtårivdlune kalerrisåriutiga-
lune. taimailiornerale kinguneKångi-
laK. unuame tugdlerme aKugtoK Ross
taimailioraluarpoK; åmale kalerrita-
Karane.
avdlatut iliortariaKardlutik påsivåt,
uvdluneranilo KeKertanit KeKertanut
nalugdlutik ikårtalerdlutik; KeKertar-
dlume najorneKartoK tikitdlugo. Ke-
Kertat inue — melaniserit — inugtu-
massussut Kangale ilisimaneKarput;
tamånale Kennedyp Rossivdlunit ili-
simångilåt, ilisimagaluarunikume Ke-
Kertamut pisimanaviångikaluarmata.
melaniserit uvdloK tåuna kågpat-
dlårsimånginamik amerikamiut ing-
mingnik tikitsissut mardlussut ilagsiv-
dluarpait. OKautsimikut ingmingnut
påsineK saperaluardlutik melaniserit
påsivåt takornartat amerikamiut så-
kutoKarfiånut Rendovamitumut nalu-
naeruteKarniarssarissut. melaniserit i-
låt akuerssisineKarpoK såkutoKarfiliå-
sassoK angatdlåminilo KåKortariarssup
KaleKutå Kennedyp ima agdlagfigisi-
masså nagsardlugo: KeKertarmiup su-
missuserput nalungilå ilitsersussisi-
nauvdlunilo. arKanigdlit ånagtuput. u-
miatsiamik mikissumik autdlartitsini-
aritse. Kennedy.
filmime pisimassutitamut erKainar-
nerussumik pissoKarpoK KeKertarmioK
såkutoKarfingmut pisimatsiåinalersoK
såkutut imarsiortut angatdlataisa ilåt
sukalissåKalune énéussiartord'lune tå-
kungmat.
tamånale pisimassuviuvoK, pisima-
ssut tamarmik siuterKut tingmissatdlo
anaisa nerinerinut agdlåt ilångutdlu-
git ajunåmermik nalunaiautine ag-
dlagtorsimavdlutik. pisimassoK sor-
ssungnerssuarme sapitsuliornerit ang-
nerit ilagåt, sapitsuliomeritdle taimåi-
tut tusarneKakulångitdlat sapitsulior-
tut Kutdlersarissåt sarKarmiortårtine-
Karångat sapitsuliaK peKatausimassui-
narnit erKaimaneKalertardlune.
pisimassordle uvane erKartomeKar-
toK puiguinarneKångilaK, tåssame
Kennedy præsidentimut Kinigagsså-
ngortiniariarmat sapitsuliorsimanera
tusardliuneKarKigpoK amerikamiunut-
dlo ajugaussarnernik nuanarissaKaKi-
ssunut suniuteRardluartumik isuma-
Katigssarsiornerme atorneKardlune —
Kennedyp Nixonimit amerdlaneru-
ssunik taineKarneranut ilapigtutaoKa-
lune. Nixonime akiutunut ilaunane
såkutunut sungiusartunut ilauginarsi-
mangmat.
kalatdlit imarsiormkut nåkautdlumaraluit
kingumut Kag fari ar tu ler put agdl. Julius Heinrich
oganitdlo sorssutit mikissut ai'Kartar-
rniutit sukasorujugssussut unuame
afigalatitardlugit nahutigdliutigalutik
lapanimiunik tiguaissartugssat. tamå-
a Pivdlugo takomartåungitsumik pi-
ss°KarpoK løjtnant John F. Kennedy
augustip åipane 1943-me arKartartor-
hiumut „PT—109“mut ikingmat arKar-
srtorniutit avdlat pingasut ilagssatik
Wgmingnigdlo malimgnigtugssat KUt-
ersauvfigisavdlugit.
Kennedy ajornartorsiungåtsdaKalune
KUtdlersaussunitdlo ikiupisårneKarér-
^ne_ aitsåt såkutune imarsiortune
nalagåréngorsimavoK. pikorikalua-
^aoK, arssåunermile ilåne ordlusima-
V°K Katiggarnigj^^iQ akornuteKalersi-
ooavdlune. taimaingmat såkutut åssi-
Sjngitsut tamarmik agdlagfingmlnaK
a. °r^SssaKartitdlugo nalunaerfigissar-
S1mavåt. tamåna Kennedymit nangmi-
^ermit nåmagineKarsimångilaK. såku-
Unut imarsiortimut såkutungomiar-
P°k Kutdlersaussutdlo emordluångit-
sumik iliortinerisigut angunisaoK iki-
rseriarmat sékutungordlune 26-nik
hkioKardlune.
tåssa augustip åipane ancartartor-
oiutit sisamat Kutdlersauvfigisavdlu-
autdlarpoK jåpanimiunik tigussa-
arniåsavdlune, jåpanimiunigdle tigu-
ssAKångiiaK; jåpanimiutdle, nauk sia-
'S'ngikaluardlugo, Kennedy ajutorti-
nSaiagdlumarpåt.
13-init arKanigdlit ånaunenarput
sUa erssemerdlugtorujugssuvoK, tå-
Kalune nuiaKingmatdlo Kåumat erssi-
ogivigdiune. Blackettip ikerasågulera-
Pojk nalunaexutap akuneranut 40 sø-
nulinik sukåssuseKardlutik Kennedy
halagkersuissarfingmitunut ilauvoK.
assångéinaK umiarssuarssuaK tårmit
ot-sserpoK arKartartomiutit sanerånit
tikikiartordlugit Kennedyvdlo ilauv-
igisså^ saverujugssuartut ilivdlune
mardlungordlugo 'avigdlugo. Kennedy
ugperu j ugssuarpoK, „PT—109“-lo a-
PorneKarnermine Kårdlune olia iku-
thassoK imånut siaruardlune. oliap i-
imåkut angalaomeK tåssanilo tai-
ssariaKartut sordluna sarKumiuneKar-
patdlårneK ajortut, nauk inutigssarsi-
ornikut tamardluinangajavta téssane
napaniuteKartugut atorfigdlit savau-
tigdlitdlo erKåisångikuvtigik. imarsi-
ordlune angalaneK nuånersuinauneit
ajortoK nalungilarput pingårtumik u-
kiunerane silap Kanos issusia påsini-
ardluartariiaKarmat.
uvagut utorKångulersugut inusugtu-
araunivtine imåne perorsartugut na-
lungisånguavut inusugtortavtinut 1-
ssertorpatdlårtånginerpavut? måna
Kéinat kinguaréKingmata oxauseKarfi-
giniångilåka; umiatsåmigdle angalav-
dlune sinerssorneK erKartulårniarpara
nauk amigardluinaraluartumik. tåssa-
me umiatsiaK umiarssuarårdlunit Kåi-
natut ingingmat uvanga årdlerigissa-
Kigavko anorerssuartume angatdlati-
gisavdlugo — pingårtumik erssinger-
ssutitdlugo unuamilo tårtitdlugo.
sinerssortåumut aulisariumutdlunit
inugtauvdlune angatdlavik sussok på-
siniardluartariaKarpoK Karssupinago
sianigissagssat angnerit ilait tåssa i-
map sarfå, pujorsiutip sangmivia, nu-
nap erKånititdlune ikardlup summe-
ra, UlimukarnersoK, tinimukarnersoK,
anorip såkortussusia, magdlit aking-
migarnerat, orKumukameK agssomer-
dlo. sila årdlerinartitdlugo umiatsia-
livik ajungitsoK sumltoK ilisdmajumi-
natdlåraoK pingårtumik ukiume tår-
nertusititdlugo, umiartortutdlo anga-
latitdlutik misigssordluarnermikut i-
nusugtungugaluartutdlunit ingmikut
atuarsiméngikaluit misigssordluarner-
mikut angussaKardluartarput.
inusungnerma nalåne imaK kisiat
isumavdlutigineKartoK nalungitdluar-
para. ukioK 1925 tikitdlugo sinerissa-
me angatdlavigissartagkavne Kajarpa-
rujugssuit takussarpéka, tåssame tai-
manikut KajåungitsoK umiåungitsor-
dlo angatdlatigineKångingmata. umi-
aussat tåkukiartulermata Kåinat tå-
mariartulerput. taimane sule inusug-
tukasiussunga asimido najugaKartunga
pujortulératuånguit taimane angala-
ssut ilånikut avKUsårtalerpånga. tai-
manemitdle sinerissap ilåne Kåinékut
kinguariartorneK KanoK sukatigissoK
aliasutigalugulo erKarsautigissarpara.
amerdlanerparujugssuit imåne inutig-
ssarsiorungnaerput nuname sulilungi-
kunik pigssarsiorsinaujungnaerdlutik.
1920-mit 1940-mut miserratigsséungit-
sumik kalåleKativut imap tungåtigut
nåkéuput, puissitdlo isumavdlutau-
jungnaermata Kujanartumik aulisag-
kat isumavdlutigineKalerput.
Kåinåkut nangiamerssup tikingma-
nga nunaga agdlåt KimåtariaKaler-
para, tåssame piniarnerup tungåtigut
méricatut agdlåt iligama. umiaerut-
dlunga agdlåt 1951-ime Nungmut
nungnivta åipåguane Kajåungitsumik
imåkut angalaneK ilakåtauvigissaler-
simavara pingårtumik ukiunerane.
Nuk sékutoKarfiugatdlarmat sorssu-
téraK „Maagen" ilisimassortauvfigi-
ssardlugo Kajåungitsumik imarsior-
nermut ilikarsarfigåra Kangilingua-
nut nungnera tikitdlugo. ukiume sila
ajortitdlugo avatåtigut ingerdlaortit-
dlune pulariartarneK ånilånganartara-
luarpoK, avatånile KårssaritituarneK
nuånarineK ajoravko tamatigut u-
miatsialivingmut ajungitsumut Kimå-
juartarpugut ilånikut erssingerssup
tårssuvdlo atåne, Kujanartumigdle na-
vialinata ilånikut piåritsornikut ima-
Ka ornigarput tamatigut eraordluar-
tarparput nauk taimane pujorsiutåi-
naK atugaugaluartoK.
måna ekkoloddit radaritdlo atugau-
leramik isumavdlutivigssuångoraluar-
put pingårtumik erssingitsume, tai-
måikaluartordle imame sumilunit a-
ngalagaluartitdlune erssenrigtitdlugo
nunap issikua sordlo KeKertap KanoK
issusia Karssupingitsumik misigssorta-
riaKarpoK ikardlugdlo nuineK ajortoK
sumitOK påsivdluartariaKardlune suli-
me ikardlugparujugssungmata nunap
åssingine nalunaersimångitsut radari-
mitdlo takuneKarsinåungitsut pingår-
tumik akornuteKartitdlune avKutigi-
niagaK imalunit avaut aulajangigau
nigordlugo angatdlaviussarmat misig-
ssordluångitsune navialivfiusinauv-
dlune.
OKarsinausoraunga manåkut kingu-
mut kalåleK imarsiornerup tungåtigut
makikiartorKilersoK — kisiånertaKar-
tumigdle; tåssame Kajåungitsumik a-
ngatdlateKålerpoK tåussumatut ingit-
sumik nunavta imånut nalerKUtingit-
sumik. pingårtumik avatåne ilulia-
lingme avatåne anorerssuartume pu-
jortuléråinarmut inugtåusagåine u-
kagsagsimanartarpoK. taimaingmat si-
lamik misigssorneK pissariaKarpoK
angnermik ukiume. ilagssusimanartu-
kut pulaniartitdlune ikardlulikusagåi-
ne umiatsiaK ekkolodeKångitsoK a-
ngatdlatigigåine mianerssordluartaria-
KarpoK aulavatdlårtitdlune pujorsiut
ilånikut tamanut sårKajåssalersit-
dlugo KinertoKardlune pissariaKartar-
mat.
månåkutdle nunavtine umiartortu-
nut atuarfeKalermat ilalemartutut tai-
sinauvara. taimåikaluartoK umiartor-
nerme singnakineK pissariaKardlui-
nartunut ilauvoK, ingerdlaortitdlune
inusugtut singnartut ajormata, tårtit-
dlugulo sikulingme KinertoKartuarta-
riaKartaiTnat.
Julius Heinrich, Nuk.
(nailisalågauvoK, åm.)
GAVE — RADIO
Vort 1959-katalog er nu ud-
kommet. Det er fyldt med nye
gaveideer og forefindes på alle
telegrafstationer 1 Grønland. —
Telegramadresse: GAVERADIO
Kataloget sendes gratis til Dem
på opfordring.
GAVE-RADIO
kataloge 1959-ime atortugssaK
sarKumerKåmerpoK. tunissutig-
ssanik isumagssarsinartorujug-
ssåvoK Kalåtdlit-nunånilo nalu-
naerasuartauserivingne tamane
takuneKarsinauvdlune. — tele-
gramerniaråine: GAVERADIO-
perusugtut kataloglmik akeKé-
ngitsumik nagsineKarsinåuput.
GAVE-RADIO
Østbanegade 17 . København 0.
EMIL NIELSEN
KRYSTALGADE 3 . KØBENHAVN K. . TELEGRAM ADR.: »RADIOEMIL«
HOVEDFORHANDLING KOMPONENTER
»ØSTFOLD«
Transistorradio
Kun en gros
ARISTONA
PHILIGRAM
PHILISHAVE
E. N. SKIBSRADIO
PROTON
Båndoptagere
Kun en gros
lmlalftt mlnåtimut nalagtartut
igfint
ivlt aemertut
navgu térKat
KapåsalftrHat
måna s ananea arta lerput
MINUT-ØLLEBUØD
RUGBRØD
SKIBSBRØD
SKIBSKIKS
RUGA KNÆKBRØD
Fabrikeret nu af
A/s Mariendals Mølle
og Eka Brødfabrik
Roskildevej 37 - København Valby
Danmarkime måkanna
niorKutigineKarnerpaussoK...
21