Atuagagdliutit - 18.01.1973, Blaðsíða 23
millionigdlit toKuts'ssuat
sujungnaersineKalersoK
ukiut mardlugsuit Kangiugpata kupertarneK tåssaulerumåvtoK
sujornatigut napautaussarsimassoK åmalo kupinut akiussutig-
ssaltssarneK ilernutorKatut erKumitsutut issigineKalerumår-
dlune
agdlagtOK: Svend Garbarsch
København (RB-special)
ndpautinut akiunerup oKalugtuagssartåne pissoKangajalerpoK nipait-
dluinartumik. ukiune kingugdlerpåne angnerloKissumik suliniarnenar-
simavoK isumaKarnarsivdlunilo ukiut mardlugsuinait ingerdlanerine
nåpaut kupertarneK nungutineKardluinarumårtoK. kupertarr.crmut
akiuneic sujulerssorneKarpoK silarssuau tamdkerdlugo peruingnigssau
Pivdlugo kdtuvfingm.it WHO-imit, tdussuma ukiut tatdlimat matuma
sujornatigut akiunek autdlarnersirnangmago aulafangerdlugulo 1074-
iwie ndpaut nungutausimdsassoK. ineriartornerup ingerdlasimanera nå-
Pertordlugo KularutigissagssausorindngilaK pivfigssame aulajangersi-
massume anguniagaK angune.KarumårtOK.
1967-ime akiuneK autdlarner-
mat amerdlasut isumaKarput isu-
■havdluarneruvatdlåluatsiartoK
håpautip taima pilertortigissumik
Pungutitauvingnigsså nautsorssu-
bgisavdlugo. angnermik nunguti-
^ausinaunigsså ugperisavdlugo.
hvdlumikut angussarissat takuti-
Påt isumavdluarneK sualugune-
KarsimångitsoK.
akiunerup autdlartinerane nu-
aane 42-ne ukiut tamaisa katit-
dlugit 2,5 millioninik kupertoKar-
iarpoK. månåkumit kupertarnerit
90 procentimik ikilisineKarsimé-
Put månalo nunane 16-ine ukiu-
hiut 200.000-inik kupertoKartar-
dlune.
ukiune tusintiligpagssuarne
uagdliungnerit
kupertarnerup sujungnaersine-
Karneratigut témartugssauvoK nå-
Paut ukiune tusintiligpagssuarne
utsissarsimassoK tcmumik, någ-
dliutinik iloKissiornernigdlo i-
Pungnut millioniligpagssuarnut.
atugarigsårtut atugardliortutdlo
Påpautip åssigingmik erKortarsi-
Piavai. pigdliutit sujugdlit ilisi-
maneKartut ilåt ukiut 3000-it ma-
iuma sujornatigut Egypten-ime
'PusimavoK — klinge Ramses tat-
dlimåt. timåta aunavérsagkat mi-
sigssorneKarnerata påsinarsisiso-
rinarpå kupernermik toKusima-
ssok.
tamatuma kingorna avdlat nå-
Påumik tåussuminga erKorneitar-
dlutik ilivermut maligtarsimavåt
ilåtigut Tuluit-nunåne dronning
Mary H-p amalo Frankrigime kii-
Pgip Louis 16-iata. Tuluit-nunåne
klinge dronning Elizabeth I 29-
Pik ukioKalerame kupernermik
erKorneKarpoK. nåpaut pissutiga-
iugo nujaeriipoK tamatumalo ki-
Pgorna augpalugtunik nujaussa-
lerdlune. kupersimanerminit kl-
Pamigut KileroKarpoK.
kisiåne kiingikormiut igdlussår-
ssuarne igdlersornenardlutik inu-
ssut inugtaussutut nalinglnaussu-
tut sualugtigissumik erKorneKar-
PeK ajorput. kiipernerssuit akug-
toKatigigdluinartunik tåkiitartut
Europap igdlOKarfine toKorartit-
sissarsimåput. tunitdlangneKartut
20 åma 40 procentisa akornånltut
Påpåumit toKiissuteKartarput.
nautsorssutigineKarpoK Holber-
6>P nalåne, tåssa 1700-kut autdlar-
tineråne, måncanit inungortartu-
Pit Kuliussunit tamanit mardluk
sujusingnerussiikut kingusingne-
Pussiikutdlunit kupernermit toKU-
ssartut.
(nåpautip tåussuma saniatigut
atugåuput tuberkulose, kolera,
•ggissame nåpaut navianartorssu-
ak taimaingajagtutdlo inungnik
PPraingnångitsunik atugagssaKar-
dlutik eKimassune ilångartuissar-
torujugssussut).
tunitdlangnartoK nunanut
avdlanut siaruåutoK
Europap någdliutå silarssuator-
KamiginångilaK. Amerikap misig-
ssorneKarneratigut amalo 1500-
kiine silarssuarmut nutåmut nu-
nasiartortarnerup kuperneK At-
lanterhavikut åma ikårupå. india-
nerit inuiaKatigit tamarmik nu-
ngutaussarput. Mexico-inarme
inuit 3,5 millionit nåpåumit tOKii-
nexarput.
nåpaut nåpautitut avdlatutdle
amerdlasorpagssuartut angalaor-
tiivoK. agdlagtugatorxanit nalu-
ngilarput ukiut tusintigdlit ar-
dlagdlit matuma sujornagutdle
Afrikame Kangianilo ungasing-
nerussume atutarsimassoK, tamå-
kunanilo tusintiligpagssuarnik to-
KutaKartarsimassoK.
kisiåne imarssuit kigaitdlagsi-
matipåt, aitsåtdlo silarssiip misig-
ssorneKarneratigut siaruåusima-
vok. taimaisivdlune siaruåutoru-
jugssiivoK. agdlåme Maneragssu-
arme Kexertane avingarusimassu-
ne kupertoKarsimanera ilisimane-
Karpok.
uvdlumikut pissutsit mumisi-
måput. kupertarneK uteriartine-
KarsimavoK nunanut avingarusi-
manerussunut, kisiåne uvdluvtine
angatdlånerujugssuaK iluaxutiga-
lugo nunane kupertarfiungitsune
kupertoKartarpoK. nåpaut nuna-
nut tunitdlåussortuarpoK. månalo
tingmissartOK ikiortigilersima-
vå. . . .
kaput såkusiutdlugo
Buddhap nalånile ukiut 2500 ma-
tuma sujornatigut nunane sujuar-
sarsimassunc Indiame Kinamilo
påsineKarpoK nåpåumut såkutig-
ssaKartoK. marneK ikinit putdlar-
taussanitdlo pissoK iluaKutigalugo
inuk tunitdlangneKarsinauvoK —
iluagtitsigåinilo inuk tåuna kuper-
nermik såkukitsumik tunineKarsi-
nauvoK tamatumunalo nåpåumut
tamatumunga navianartumut ilo-
Kiångornartumutdlo tunitdlang-
neKarsinaujungnaersitdlugo.
kisiåne sujuarsarsimassutorKat
ilisimassåt Europamut éngutingi-
lax. aitsåt 1700-kut nålerneråne
tuluk nunåinarme nakorsaussoK,
Edward Jenner, kupernermut a-
kiussutigssalivoK tamatumunalo
nåpautip siaruariartortarnera nå-
kutigineKalerdlune.
1950-ikune akiussutigssalissar-
nikut kupertarnerit Europame
åma Nordamerikame nungutine-
Karsimåput, amalo akiussutigssa-
lissarnertigut avdlarpagssuarne
kigaitdlagsarneKarsimavoK. nå-
pautip najuvfigissai kiserngorusi-
måput, tåukunångånitdlo silar-
ssuarmut siaruarnigsså årdleri-
narsivdlune.
taimåitumik WHO nungusai-
niarnerminik autdlarnisimavoK
inuit iliniagaKarsimassut tusinti-
ligpagssuit silarssuarmukartarput
kupertarnerit akiorniardlugit. så-
kutigåt merKUtaussaK, kaput nu-
tårdluinaK ajagssautitut ilusiligaK
tåussumalo kapuissoK periarfig-
ssaxalersipå uvdlormut inuit 1000
akiussuserneKarnigssånut.
akiussutigssalissartunut atu-
gagssautitåuputaoK akiussutigssat
Kerititdlugit panertitat pitsau-
nerpåt amerdlasorparujugssuit.
nunat 7 ajornartorsiutaussut
ukiune tatdlimane akiussutigssali-
niarnerup kingornatigut nunat
kuperfiussartut ilait mardluk —
Sydamerika åma Indonesien —
måna nåpautexarfiujungnaivigsi-
måput. taimågdlåt nunat 7 kiser-
ngoruput nåpautip ajornartorsior-
figititai. nunane avdlane Kuline
nåpaut KaKutiguinaK taimågdlåt
tunitdlåutarpoK — angalassunit
tunitdlangneKarsimassunit.
nunat ajornartorsiorfiussut 7
ilait tatdlimat Asiamiput ilaitdlo
mardluk Afrikamitdlutik. tåssåu-
put Indien, Pakistan, Bangla
Desh, Afganistan åma Nepal —
åma Etiopien Sudan-ilo. 1972-
ime nalunaerutiginexarpoK India-
me kupertut 25.000 migssiliorait,
taimåitoK Indien suniutexardluar-
tugssamik akiussutigssalinigssa-
mut nåkutigdlinigssamutdlo pi-
lerssårumik autdlarnisimavoK.
Bangla Desh (sujornatigut Østpa-
kistar.imik taigorneKartartoK) na-
lunaerutiginoKarpoK kupertueru-
simassoK, kisiåne kupertoKand-
lersimavoK Kimåsimagaluartut tu_
nitdlagtisimassut Indiamit uter-
mata.
Pakistanime åma Nepalime nu-
ngusainiarnerup suniuteKardluar-
tup nagsatarissånik angussat pit-
saussut nalunaerutigineKarput.
Afrikame Etiopien nalunaerpoK
kupertut 25.000-iussut, taimåitoK
ilångutdlugo OKautigalugo nåpaut
måna såkukikånersussoK. nuna-
me låssane ajornartorsiutit ang-
nerssaråt nagguvenatigit angalåi-
nartut ilait akiussutigssalissarner-
mut akerdliungmata, tåukume pi-
ngårnerutingmåssuk nåpåumik
pérsitsiniardiutik ilerKUtorKalik.
Sudan ukiorpagssuarne mumi-
sitsiviusimagaluardlune kupertu-
eruneranik nalunarsinausimavoK,
kisiåne 1968-ime kuperneKaler-
KigpOK. ukiOK måna kupertut 1000
nalunaerutigineKarsimåput, kisiå-
ne mumisitsinerup nånerata nå-
pautip nungutinexarnigssånut ili-
manautit angnertusisisimavai.
OKalugtuagssåinångusassoK
uvdlumikut nunat amerdlaner-
ssåine pissutsit imåiput, kupertu-
tuat tåssaulersimavdlutik mérår-
Kat uvdlune ardlalinguane kissar-
neKartartut tuvimikut nakorsamit
„nalunaeKutserneKarsimagånga-
mik“.
ukiut ardlalialuit Kångiugpata
mérxat taimatut ukiugdlit tupi-
gusugdlutik angajorxåtik aperi-
ssarumårpait suna pivdlugo atå-
tartik anånartigdlo åmalo inuit
inersimassut avdlat eiKumitsunik
tuvimikut nalunaeKutaKarnersut,
åmalo nangmingneK taima itunik
pexalisånginerdlutik. tauvalo ta-
matumunga angajorxåt akissaria-
Karumårput: „någga, Kangauna i-
lerKutoKarisimassaraluarput".
takordluinerinartut ipox, kisiå-
ne ilumortugssaK KanigtunguvoK,
taima WHO isumaKarpox.
— ukiup matuma ingerdlane-
rane ingmikut itumik suliniarne-
Karpat tauva silarssuarme kuper-
tarnerit nungutitausimåsåput —
imalunit nungutitaungajagdlui-
narsimåsåput, taima OKarpoK ku-
pertarnermut WHO-ip akiunera-
ne pissortaussoK dr. Donald Hen-
derson, CKautsinilo ima ilavai:
— ilungersornerme kingugdler-
påme, tamatumane sitdlimativut
tamaisa atusagavtigik, inuit to-
Koraissuata ersigineKarnerpårtåt
kupertarneK nungutisinåusavar-
put — tamatumunalo åma kuper-
nermut akiussutigssalersuissar-
nex — OKalugtuagssåinångortit-
dlugo.
V. NIELSEN’s
STENHUGGERI
ujaragtagssiortarfik
Vestre Kirkegårdsalle 28 —
Kbhvn. SV. — Danmark.
Alt i jern til byggeindustrien
savimernit sanaortornerme atugagssat sutdlumt
savimernit katitigagssat —
kuissanut atugagssat —
gitterit (inisaussiat) — u-
ngalussat — igdlup iluane
atortugssat — boltit — ski-
vit — tungavingne noKiv-
figssiat ankerit angissutsit
sutdlunit, suliagssat ingmi-
kut itut piumassarineKar-
nerisut sananeicåsåput sag-
fiorfivtine maskinanigdlo
sånavivtine.
Jernkonstruktioner — be-
slag for indstøbning og
sammenspænding — git-
terriste — gelændere —
inventar — bolte — skiver
— ankre i alle mål, spe-
cialopgaver løses efter
Deres ønske i vort smedie-
og maskinværksted.
F. C. GAMST & SØN S EFTF.
Wildersgade 64 . 1408 København K. . Telefon Asta 6788
Kontormaskiner,
kasseapparater og
f rankeri ngsmaskiner!
Salg - service - reparationer ved
fag- og specialuddannet personale
Agent for:
NATIONAL:
bogholderimaskiner etc.
OLYMPIA:
skrive- og regnemaskiner etc.
3 M:
kopimaskiner og papir.
PITNEY BOWES:
frankeringsmaskiner.
Alle mærker indenfor kontormaskiner repa-
reres og modtages fra hele kysten.
ARCTIC ELECTRONIC
Box 619 . 3900 Godthåb . Telefon 21286
Telegramadr.: Alboship
21486
23