Atuagagdliutit - 30.05.1995, Qupperneq 12
12
Nr. 42 • 1995
GRØNLANDSPOSTEN
Qallunaatut oqaaseqartaqqunngUaat
Inuit Ataqatigiit isumaqarput inatsisartunut ilaasortaq Anders Nilsson inatsisartuni qallunaatut
oqaaseqartassanngitsoq. Isoriffissaqartinngilaalli kalaallisut paasissanngitsunik
oqaluttoqartassappat
nermi ajornartorsiutaalersar-
tunut aaqqiissuteqassallutik.
IA Den danske forenin-
gemut assersuuneqarpoq
- Akerliliisoqarnissaa ilima-
gaara, Daniel Skifte oqarpoq.
- Akerliliineq immaqa Frem-
skridtspartiiminngaannis-
saaq, immaqa Den danske
foreningemiit immaqalu na-
zitsiussusermik pingaartitsi-
sunik assigiinngitsunit takor-
natanillu asissuisunit. Inuit
Ataqatigiikkut taakkununnga
akuulerput Anders Nilsson
inatsisartut oqaluttarfianit
qallunaatut oqaaseqartarnera
maalaarutigimmassuk.
Tassa IA-p taama isum-
mernera Atassutip sakkor-
nerpaamik akerlilerpaa. -
Nunatsinni pisortatigoortu-
tigut qallunaat kalaallillu
oqaasii atomeqartarput, naak
sapinngisarput tamaat kalaal-
lisut oqaatsivut salliuttaralu-
arlutigit. Inatsisartut suleria-
asiat inatsisiliomermut naa-
pertuutinngippat inatsisartut
suleriaasiat aaqqiivigisari-
aqartariaqarpoq, Atassutip
siulittaasua oqarpoq.
Aviisip aaqqissuunneqar-
nerata naammassilivinnerani
matumunnga tunngatilugu
oqaaseqaatinik allanik tigu-
saqarsimanngilagut.
Anders Nilsson oqaaseqa-
raangami nutserisoqartassa-
soq Kuupik Kleist-ip piuma-
saraa.
Kuupik Kleist vil have
Anders Nilsson skiftet ud
med tolken
(Ass./foto:Knud osefsen).
Anders Nilsson inatsisartut oqaluttarfiannit qallunaatut oqaaseqartarpoq.
Landstingsmedlem - ok!
men han skal tie stille
Anders Nilsson taler dansk fra talerstolen (Ass./foto:Knud Josefsen).
Inuit Ataqatigiit mener, at landstingsmedlem Anders
Nilsson skal forbydes at tale dansk i landstingssalen.
Det er fortsat i orden at tale sort
NUUK (JB) - Inatsisartut
oqaluttarfiannit qallunaatut
oqaaseqartoqartassanngilaq,
Kuupik Kleist oqarpoq.
Taassuma Inuit Ataqatigiit
sinnerlugit inatsisartut siulit-
taasoqarfiannut maalaaruti-
gaa Anders Nilsson (Atas-
sut), annertunerusumik qal-
lunaatut oqaasilik, inatsisar-
tuni kalaallisut oqaaseqartan-
ngimmat. Aamma taama
oqaaseqarsimanini radioavii-
simi oqaatigaa, taamaammat
qularnanngilaq qanoq tama-
tumunnga IA-lu isumaqarlu-
tik: Qallunaatuinnaq oqaasil-
lit inatsisartut oqaluttarfian-
nit oqaaseqartassanngillat.
Kuupik Kleist-ip IA-llu
inatsisartut suleriaasiat in-
nersuussutigaat, tassani al-
lassimammat inatsisartut o-
qaluttuarfiannit kalaallisut o-
qaaseqartoqartassasoq. Taa-
matut aajalangiisimanermut
soorunamili siunertaavoq
inatsisartuni ataatsimiinneq
kalaallisut ingerlanneqartas-
sasoq, inatsisartunili amerla-
nerussuteqartut siunertarisi-
magunanngikkaluarpaat inat-
sisartuni ilaasortat qallunaa-
tuinnaq oqaasillit isumma-
minnik saqqummiinissaat
mattutissallugu.
Kuupik Kleist oqarpoq
nammineq IA-lu isumaqarlu-
tik pissusissamisoormat inat-
sisartut oqaluttarfiannit ka-
laallisut oqaaseqartoqartar-
nissaa. - Assigiinnarpaa Dan-
markimi folketingip oqalut-
tuarfianit qallunaatut oqaa-
seqartoqartarnera, Kuupik
Kleist oqarpoq, nangipporlu,
- qanormita Danmarkimi
innuttaasut oqassappat Dan-
markimi ikinnerussuteqartut
ilaat oqaatsitik atorlugit fol-
ketingip oqaluttarfianit oqaa-
seqarunik, soorlu pakistandi-
umiu pakistandimiusuinnaq
oqaasilik folketingimi ilaa-
sortaq.
Kuupik Kleist isumaqan-
nginerarpoq assigiinngisitsi-
soqartoq, Anders Nilsson-
imullu tunngatillugu aaqqiis-
sutissamik peqarani oqaati-
galugu. - Piumaguni kalaalli-
sut ilinniarsinnaagaluarpoq,
Kuupik Kleist oqarpoq. -
Imaluunniit oqaaseqarnialer-
aangat nutserisumik aappa-
qartinneqarsinnaavoq, oqaa-
tigiumasaanik nutserisinnaa-
sumik.
Tassa IA-p aalajangiusi-
mavaa Anders Nilsson inat-
sisartut oqaluttarfianukartas-
sanngitsoq, oqaatigiumasani
kalaallisuunngorlugit tunni-
uttarsimanngikkunigit.
IA-p isoriffissaqartinngi-
laa inatsisartut oqaluttarfian-
nit kalaallisut paasissaan-
ngitsunik oqaluttoqartassap-
pat.
Atassutip oqaaseqaataa
Ajornartorsiummut tunnga-
tillugu Anders Nilsson oqaa-
seqaammini oqarpoq inatsi-
sartut oqaluttarfiannit sooru-
nalimi qallunaatut oqaase-
qartuassagami. Tamannami-
gooq pikkorinneruffigaa.
IA-p maalaarutaanut Atas-
sut oqaaseqaateqarpoq erseq-
qissarlugu Anders Nilsson
inatsisartut oqaluttarfianit
qallunaatut oqaaseqartarnera
ima paasineqassanngimmat
kalaallit oqaasiinik assuarin-
ninnermik. - Oqaatsiniuna
atortakkani sapinngisanilu
atortarai, Daniel Skifte nas-
suiaavoq.
- Atassummi qularutigin-
ngilluinnarparput qaquguus-
sagaluarnersoq kalaaleq fol-
ketingimi ilaasortaq folketin-
gip oqaluttarfianit kalaal-
lisuinnaq oqaaseqarumappat
tamanna danskit partiivisa
aammalumi danskit innuttaa-
sa amerlanerpaartaasa ataq-
qissammassuk. Tamanna
danskit ataqqissavaat, oqaat-
sillu arlallit atorlugit oqallin-
NUUK(JB) - Der må ikke ta-
les dansk fra landstingets ta-
lerstol, siger Kuupik Kleist.
Han har på Inuit Ataqatigiits
vegne klaget til landstingets
formandsskab over, at An-
ders Nilsson fra Atassut, pri-
mært dansk-sproget, ikke
taler grønlandsk i landstings-
salen. Og i Radioavisen har
han underbygget sine udta-
lelser, så der ikke er tvivl om,
hvad han og IA mener om
den sag:Dansk-sprogede må
holde sig væk fra talerstolen.
Kuupik Kleist og IA hen-
viser til landstingets forret-
ningsorden, af hvilken det
fremgår, at der tales grøn-
landsk fra talerstolen. Hen-
sigten med denne vedtagelse
er naturligvis, at grønlandsk
er forhandlingssproget i ting-
et, men det har næppe været
flertallets hensigt, at den skal
udelukke eventuelle dansk-
sprogede landstingsmedlem-
mer fra at give deres mening
til kende.
Kuupik Kleist siger, at det
efter hans og IA’s mening er
helt naturligt, at der skal tales
grønlandsk fra talerstolen. -
Det svarer til, siger han, - at
der i Danmark tales dansk fra
folketingets talerstol. Og det
er let at forestille sig, tilføjer
han, - hvad man i Danmark
vil sige til, hvis en af landets
minoritetsgrupper lader sig
repræsentere fra talerstolen
af for eksempel et pakis-
tansktalende folketingsmed-
lem.
Kuupik Kleist mener ikke,
der er tale om forskelsbe-
handling, og han har ingen
patentløsning på, hvordan
man skal klare Anders Nils-
sons problem. - Men han
kunne for eksempel tage og
lære grønlandsk, siger Kuu-
pik Kleist. - Eller man kan
sende tolken på taler-stolen,
så han kan oversætte Anders
Nilssons indlæg.
Det står altså helt fast, at
IA ikke vil have, at Anders
Nilsson går på talerstolen,
med mindre han kan aflevere
sine indlæg på grønlandsk.
Partiet har ingen indven-
dinger imod at tale sort.
Atassuts kommentar
Anders Nilssons kommentar
til den overraskende pro-
blemtilling var, at han natur-
livis skal blive ved med at
tale dansk fra talerstolen. Det
er nu engang det, han er
bedst til.
Atassut har kommenteret
den forbløffende klage med
en understregning af, at
Anders Nilsson naturligvis
ikke taler dansk fra talersto-
len af foragt for det grøn-
landske sprog. - Han bruger
bare det sprog, han er bedst
til, forklarer Daniel Skifte.
-1 Atassut er vi overbevist
om, at det ville blive respek-
teret af det store flertal af de
danske partier og den danske
befolkning, hvis en dag et
grønlandsksproget medlem
af folketinget foretrak af tale
grønlandsk fra det danske
tings talerstol. Man ville
respektere det og finde en
løsning på det problem, der
naturligvis opstår, når der
debatteres på tværs af flere
sprog.
IA på hold med Den
danske forening
- Der ville selvfølgelig i givet
komme protester, forudser
Daniel Skifte. - Men de ville
forventeligt komme fra
Fremskridtspartiet, fra Den
danske forening og fra for-
skellige nynazistiske gruppe-
ringer og andre fremmedhad-
ske elementer. Det er det sel-
skab, Inuit Ataqatigiit har
placeret sig sammen med i
partiets protest mod Anders
Nilssons dansksprogede ind-
læg i Landstinget.
Atassut tager altså kraftigt
afstand fra IA’s holdning. -
Såvel dansk som grønlandsk
anvendes i offentlig sam-
menhæng i Grønland, selv-
om vi så vidt muligt bruger
grønlandsk som første sprog.
I det omfang, landstingets
forretningsorden måtte stride
mod den overordnede lov-
givning, må forretningsorde-
nen naturligvis rettes til, hed-
der det fra Atassut’s for-
mand.
Ved redaktionens slutning
af denne sektion af avisen
var der endnu ikke fremkom-
met andre reaktioner.
r
For sale
%
P&H, telescopic truck crane, model
1973, in good condition.
Information in tel. 354-565-4211.
J
Daniel Skifte-p IA uparuarpa isummanik allanik
akuersiumajuitsuunerarlugu.
Daniel Skifte skælder IA ud for at være fordomsfulde
(Ass./foto: Knud Josef sen).