Tíminn - 14.10.1975, Blaðsíða 3

Þriðjudagur 14. október 1975.
TÍMINN
3
Vísitöluákvæoio ólöglegt:
EN DÓAAURINN KEAAUR ÍBÚÐAKAUPENDUAA
EKKI TIL
FB—Reykjavik — Nýlega var
kveðinn upp dómur i Borgar-
dómi, þar sem úrskurðað var,
að óheimilt sé að hafa ákvæði
um hækkun vegna byggingar-
vísitölu i húsakaupasamning-
um, en fjölmargir byggingar-
aðilar hafa selt ibúðir og hús
með þéssum ákvæðum, og hafa
þvi greiðslur orðið mun hærri
þegar upp hefur verið staðið,
heldur en i fyrstu var ætlað.
1 samningi þeim, sem fjallað
var um i málinu, sem flutt var
fyrir Borgardómi, stóð, að sölu-
verð hússins væri háð bygging-
arvisitölu frá Hagstofu íslands.
Miðaðist söluverðið við bygg-
ingarvfsitöluna 689 stig. Siðan
gat komið til bæði hækkun og
lækkun eftir þvi sem visitalan
breyttist. Samningurinn hafði
GOÐA
verið gerður i april 1973, og i
janúar -1974 fékk kaupandinn
reikning frá seljanda fyrir visi-
töluhækkuninni, sem orðin var á
timabilinu, og nam hækkunin þá
518 þúsund krónum. Kaupand-
inn greiddi ekki þannan reikn-
ing, og var krafinn greiðslu á
honum nokkrum sinnum fram á
vorið 1974, en þá fékk hann lög-
mann til þess að skrifa seljanda
bréf, þar sem hann skýrði frá
þvi, að hann neitaði að greiða
visitöluálagið sökum þess að
það væri ólögmætt.
Nú var deilt um það, hvort
visitölubindingin bryti i bága
við lög frá 1966 um verðtrygg-
ingu fjárskuldbindinga. Kaup-
andinn taldi að svo væri, en selj-
andinn hins vegar að þessi lög
næðu ekki til samnings þessa.
Taldi hann, að kaupandinn hefði
keypt tiltekið verk, og leit hann
svo á, sem um verksamning
væri að ræða, en visitölubinding
er heimil i verksamningum.
Niðurstöður dómsins voru
þær, að samningurinn væri
kaupsamningur, og hér væri um
að ræða fjárskuldbindingu,
samkvæmt lögum frá 1966, sem
óheimilt væri að stofna til með
ákvæðum þess efnis að greiðsl-
ur breytist i samræmi við visi-
tölubreytingar.
Jóhann Þórðarson hdl. var
verjandi húskaupandans, og
sneri Timinn sér til hans, og
spurði um áhrifin af þessum
dómi. Jóhann sagðist gera ráð
fyrir að dómnum yrði áfrýjað,
en ef litið væri á hann eins og
hann stendur nú, þá mætti
reikna með, að seljendur hækk-
uðu nú verð húsnæðis i sam-
ræmi við þær visitöluhækkanir,
sem þeir reiknuðu með að gætu
átt sér stað á byggingatimabil-
inu, og yrðu þvi hækkanirnar
settar inn I samninginn i formi
hækkaðs ibúðar- eða hússverðs
strax.
Mjög margir munu þegar
hafa fest kaup á húsnæði með
þeim hætti, sem hér hefur verið
rætt um, með visitölubindingu
verðsins, og munu þvi margir
eflaust leiða hugann að þvi,
hvort þeir gætu krafizt endur-
greiðslu á þeim greiðslum, sem
þeirhafa innt af hendi. Þyrfti að
fá fyrir þvi dómsúrskurð, sem
myndi byggjast á þvi,að þeir
hefðu greitt hækkanirnar i góðri
trú, ef þeir ætluðu ér að fá pen-
ingana aftur. En greiðslurnar
gætu lika þýtt að samningurinn
hefði verið samþykktur með þvi
að þær hefðu verið inntar af
hendi.
Enn munu vera aðrir, sem
ekki hafa greitt visitöluhækk-
anir. Gætu þeir nú neitað þvi, og
þá gæti seljandinn farið fram á
að kaupsamningi væri rift, þar
sem ekki hefði verið staðið við
samninginn af hálfu kaupand-
ans. Ætti kaupandinn þá rétt á
endurgreiðslu. Myndi hann þá
tapa töluverðum fjárhæðum,
þvi að eins og verðbólgan hefur
verið hér undanfarin ár, væru
endurgreiddir peningar aldrei
llkt þvi jafnmiklir, og sá eignar-
hlutur kaupandans væri að
verðmæti á frjálsum markaði.
Einnig má geta þess, að margir
seljendur, sem bundið hafa
sölusamningana með visitölu-
hækkunum, eru með fjölmargar
ibúðir eða hús i byggingu, og
þyrftu þeir að endurgreiða pen-
ingaupphæðirnar snögglega, þá
gætu þeir endað með þvi að fara
á hausinn og byggingafélögin
yrðu gjaldþrota. Hefði það þá
enn þær afleiðingar, að kaup-
andinn fengi ekki sitt fé aftur i
hendurnar.
Framkvæmdir hafnar við
AAenntaskóla Austurlands
JK-Egilsstöðum. — Fram-
kvæmdir við Menntaskóla Aust-
urlands hófust mánudaginn 13.
október, og tók Vilhjálmur
Hjálmarsson, menntamálaráð-
herra fyrstu skóflustunguna að
skólabyggingunni. Viðstaddir þá
athöfn voru m.a. Birgir Thorlaci-
us, ráðuneytisstjóri, Árni Gunn-
arsson, arkitektarog fleiri gestir.
Menntamálaráðherra flutti
stutt ávarp, og siðan hófu vinnu-
vélár gröft á staðnum. Þær fram-
kvæmdir, sem nú eru hafnar, eru
byrjun byggingár menntaskóla á
Egilsstöðum.
í fyrsta áfanga er annars vegar
mötuneyti fyrir allan skólann og
ýmis sameiginleg aðstaða og hins
vegar heimavist fyrir 70 nemend-
ur. Er áætlað að ljúka i haust við
plötu mötuneytisálmunnar, sem
er 758 fermettar að grunnfleti, en
heildarflötur hússins, sem er á
tveim hæðum, er 1548 fermetrar.
1 seinni áfanganum er áætlað
að byggja heimavist yfir fleiri
nemendur, kennsluhúsnæði,
Iþróttasal og starfsmannahús-
næði, og hefur verið gerð heildar-
áætlun um uppbyggingu skóláns.
Reiknað er meði framtiðinni að
skólinn starfi sem fjölbrauta-
skóli, þótt byrjað verði á hefð-
bundnu menntaskólastigi.
Undirbúningsvinna og hönnun
hefur verið i höndum Bygginga-
deildar Menntamálaráðuneytis-
ins og byggingarnefndar skóláns,
sem i eru þeir Þórður Benedikts-
son, Þorsteinn Sveinsson og Hjör-
leifur Guttormsson, sem er for-
maður nefndarinnar.
Framkvæmdir verksins eru i
höndum framkvæmdadeildar
Innkaupastofnunar rikisins.
Hönnun verksins annast
Arkitektastofan sf., Ormar Þór
Guðmundsson og Ornólfur Hall og
Sveinn Þórarinsson, verkfræð-
ingar, verkfræðistofa Guðmund-
ar G. Þórarinssonar, verkfræði-
stofa Sigurðar Thoroddsen og
verkfræðistofan Raftækni.
Arið 1965 voru sett lög, sem
heimila menntaskóla á Austur-
landi, og árið 1971 var honum á-
kveðinn staður á Egilsátöðum.
Arið 1972 tók til starfa undir-
búningsnefnd, sem i voru: Lúðvik
Ingvarsson, Vilhjálmur Sigur-
björnsson og Sigurður Blöndal.
Núverandi bygginganefnd tók
til starfa árið 1973.
gébé—Rvik — Klukkan rúmlega
ellefu á sunnudagsmorgun kvikn-
aði i út frá fitupotti i eldhúsi Þjóð-
leikhússins, en þá var nýhafin
frumsýning á harnaleikritinu
„Milli himins og jarðar” og var
Þjóðleikhúskjallarinn þcttsetinn
gestum. Sýningin var stöðvuð og
fólkinu komið út, en fljótlega
tókst að ráða niðurlögum eldsins.
— Það var lán i óláni aö starfs-
menn hússins voru viðstaddir, og
urðu þvi eldsins strax varir, sagði
Sveinn Einarsson Þjóðleikhús-
stjóri. Reykur og sót barst um allt
húsið um loftræstikerfið, en
skemmdir uröu langmestar i eld-
húsinu.
Sveinn Einarsson sagði, að
sýningin á barnaleikritinu á litla
sviðinu hefði aðeins staðið i u.þ.b.
tiu minútur, þegar eldurinn
brauzt út. Kviknaði i fitu i eldhús-
inu og barst fLjótlega mikill reyk-
ur og sót um loftræstikerfi húss-
ins. Þjóðleikhússtjóri stöðvaði
þegar sýninguna og bað frumsýn-
Sexnótaskip
til V-Afríku
BH-Reykjavik — Rétt fyrir helg-
ina tókust samningar milli
þriggja nótaskipa annars vegar
og eigenda verksmiðjuskipsins
Norglobals hins vegar um sam-
vinnu á makril-veiðum úti fyrir
vesturströnd Afriku. Hér er um
að ræða nótaskipin Guðmund RE,
Börk NK og Sigurð, en eigendur
Norglobal höfðu látið i Ijós ósk um
samninga sama eðlis við flciri
skip, og hafði i gærkvöldi verið
samið við eigendur Reykjaborgar
GK, Óskar Halldórssonar RE og
Ásbergs RE. Verða þvi sex is-
lenzkir bátar I för með Norglobal
til Mauritaniu, er veiðar hefjast
þar,
ingargesti að ganga rólega út, en
mörg börn voru á meðal þeirra.
Engin . hræðsla greip um sig, og
gengu allir rólega út úr húsinu.
Slökkviliðið kom fljótlega á vett-
vang og réði niðurlögum eldsins á
skömmum tima.
Þrátt fyrir þetta óhapp, var
sýning á stóra sviðinu á sunnu-
dagskvöldið, en áður þurfti að þvo
og hreinsa sótið, sem borizt hafði
i salinn.
Eldur barst einnig með loft-
ræstikerfinu og kom upp á tveim-
urstöðum,en i báðum tilfellunum
voru starfsmenn hússins
viðstaddir og tókst að slökkva
eldinn áður en tjón varð, eða hann
náði að magnast nokkuð að ráði.
Sagði þjóðleikhússtjóri, að lánið
hefði leikið við þá starfsmenn
leikhússins að þessu sinni, og
mikið lán væri, að tjón hefði ekki
orðið meira en raun bar vitni.
Starfsemi hússins heldur áfram
með eðlilegum hætti, nema i eld-
húsinu, en þar þarf að taka allt i
gegn og gera upp eftir brunann.
ÞORLÁKS-
HAFNAR-
BÚAR BÍÐA
VEGHEFL-
ANNA
— hafa enn einu
sinni lokað
veginum í
mótmælaskyni
ÞORLAKSHAFNARBÚAR
gripu enn einu sinni til þess
ráðs i gærkvöldi að loka vegin-
um til Þorlákshafnar á mótum
Þrengslavegar. Stöðvuðu þeir
bila sina þar i gærkvöldi um
kl. 10 og hyggjast halda vörð
um vegamótin þar til veghefl-
ar frá Vegagerðinni koma og
hefla veginn, en það eiga að
vera fyrstu farartækin, sem
um veginn fara.
Þorlákshafnarbúar gripa til
þessa ráðs, sökum þess að þeir
telja veginn algjörlega ófær-
an.
Flugleiðir
kaupa 6
milljóna
hlut í
Hótel
Húsavík
SJ—Reykjavik — Fyrir helgina
var ákveðið að Flugleiðir keyptu
hlut i Hótel Húsavik fyrir allt að
sex milljónir króna, er hér um
óselt hlutafé að ræða. Engar
breytingar verða á starfsemi
hótelsins, en kaupin gerð til að
styðja hótelreksturinn og til að
laða ferðamenn út á landsbyggð-
ina.
Hótel Húsavik var opnað 1973.
Þar eru 34 tveggja manna her-
bergi. Einar Olgeirsson, sem
áður starfaði á Hótel Sögu i
Reykjavik, hefur verið hótelstjóri
á Húsavik siðan seint i vetur er
leið. 1 sumar hefur nýting hótels-
ins verið góð og mikið um fundi og
ráðstefnuhald.
466 nefndirkostuðu
ríkið 162.5 millj. 74
FB—Reykjavik — Heildarfjöldi
nefnda, sem störfuðu á vegum
rikisins árið 1974 var 466, að þvi
er fram kemur I bók, sem nefn-
istStjórnir, nefndir og ráðrikis-
ins árið 1974, og gerð er af fjár-
laga- og hagsýslustofnuninni.
Heildarfjöldi nefndarmanna I
þessum nefndum er 2292, og
nefndaþóknun nemur kr.
80.261.780, en annar kostnaður
er kr. 82.305.243, og verður þvi
kostnaður við nefndastörfin
samtals rúmlega 162 og hálf
milljón kr.
Flestar starfa nefndirnar á
vegum Menntamálaráðuneytis-
ins, eða 158 talsins, og i þeim
sitja 732 nefndarmenn.
Kostnaðurinn við þessar nefndir
er samtals 25,6 milljónir. Mest-
ur er kostnaðurinn hins vegar
við 18 nefndir á vegum Forsæt-
isráðuneytisins.en i þeim eru 93
nefndarmenn. Kostnaðurinn
þar er 65.4 milljónir.
Aðeins ein nefnd starfar á
vegum Hagstofu tslands, og eru
I henni 4 nefndarmenn og heild-
arkost'naður við störf þessarar
einu nefndar eru rúmlega 216
þúsund krónur. Á vegum Utan-
rikisráðuneytisins starfa 6
nefndir með 25 nefndarmönn-
um. Kostnaður þar er tæplega
1.6 milljónir króna.
A vegum Fjármálar., fjár-
laga" og hagsýslustofnunar
starfa 7 nefndir með 30 nefndar-
mönnum. Kostnaður eru tæpl.
4.1 millj. króna.
Eins og fyrr segir er Mennta-
málaráðuneytið með flestar
nefndir 158. Siðan kemur Iðnað-
arráðuneytið með 52 nefndir
með 237 nefndarmönnum og
kostnað sem nemur um 12.5
millj. kr. Heilbrigðis- og trygg-
ingamálaráðuneytið með 48
nefndir, 223 nefndarmenn og
heildarkostnað sem nemur 9.1
milljón. A vegum Dóms- og
kirkjumálaráðuneytisins starfa
45 nefndir með 232 nefndar-
mönnum. Kostnaður er um 6.2
milljónir.
Sjávarútvegsráðuneytið hefur
á að skipa 27 nefndum með 179
nefndarmönnum. Kostnaður við
störf þeirra nemur tæpl> 10.3
milljónum króna. Á vegum
Fjármálaráðuneytisins starfa
einnig 27 nefndir og I þeim eru
126 nefndarmenn, og kostnaður
er rúml. 9.1 milljón kr. Land-
búnaðar- og samgönguráðu-
neytin hafa bæði starfandi 22
nefndir. 113 nefndarménn eru á
vegum Landbúnaðarráðuneyt-
isins, og kostnaður þar er tæp-
lega 4.6 milljónir. 1 nefndum
Samgöngumálaráðuneytisins
eru 108 menn og kostnaður er
rúmlega 3.7 milljónir. 13 nefndir
eru starfandi á vegum Við-
skiptaráðuneytisins með 81
nefndarmanni. Kostnaður er 4.2
milljónir tæpar. Nefndir
Félagsmálaráðuneytisins eru 20
og I þeim eru 109 nefndarmenn.
Kostnaður er rúml. 5.9 milljónir
króna.
Lengst til vinstri sést bifreið slökkviliðsins, sem brá við hart og kom á
vettvang með tilheyrandi sirenuvæli og fyrir miðju sést slökkviliðs-
maður sprauta vatni I ioftræstistokk. Lengst til hægri sjást svo ieikarar
i reykmekki, en sýningin hpfði aðeins staðið I 10 inin. þegar hún var
stöðvuö. Tímamynd: Gunnar
Stutt frumsýning
— var stöðvuð, þegar eldur brauzt út
f eldhúsi Þjóðleikhússins