Tíminn - 22.11.1975, Blaðsíða 2

2
TÍMINN
Laugardagur 22. nóvember 1975.
GunnarGunnarsson látinn
Fjölbýlishús í smíð-
um í Stykkishólmi
Mó—Reykjavík. Verið er að
byggja átta ibúða fjölbýlishús i
Stykkishólmi og eru sex ibúðanna
byggðar samkvæmt lögum um
leiguibúðir á vegum sveitar-
félaga, en tvær þeirra eru byggð-
ar samkvæmt lögum um verka-
mannabústaði. Áætlaður fram-
kvæmdakostnaður við þessar
byggingar er um 55 millj. kr.
Ungbarna
bókin
fóanleg
aftur
Þá er að mestu lokið byggingu
nýs læknisbústaðar, og unnið er
að skipulagningu heilsugæzlu-
stöðvar i Stykkishólmi. Þá má
geta þess, að i sumar var nýr
knattspyrnuvöllur tekinn i notkun
i Hólminum.
Gunnar Gunnarsson, rit-
höfundur, lézt aðfararnótt
föstudags 21. nóv s.l. Með
Gunnari er fallinn frá einn
Gunnar Gunnarsson.
mikilmetnasti rithöfundur
þjóðarinnar, sem skilur eftir sig
djúp spor i islenzkri menningu.
Gunnar varð 86 ára.
Gunnar Gunnarsson fæddist
18. mai 1889 að Valþjófsstað i
Fljótsdal. A uppvaxtarárum
sinum stundaði Gunnar venju-
leg sveitastörf að þeirrar tiðar
hætti og eftir fermingu var
hann einn vetur i námsdvöl að
Hofi hjá séra Sigurði P. Sivert-
sen. Til Danmerkur hélt
Gunnar árið 1907 og stundaði
nám i Lýðháskólanum i Askov i
tvo vetur. Frá 1901 stundaði
hann einvörðugu ritstörf, að
undanskildum búskaparárum
sinum að Skriðuklaustri i
Fljótsdal á árunum 1939-’48.
Fyrsta bók Gunnars kom Ut
j906, Móðurminning — Nokkur
kvæði. Vorljóð komu einnig út
sama ár. 1911 kom út ljóðabókin
Digte, sem var hans fyrsta bók
á dönsku. A árunum 1912-14’
kom útá dönsku ritverkið Saga
Borgarættarinnar. Siðan rak
Fulltrúafundur Landverndar:
HAGKVÆM NYTING BEITAR
MEÐ FULLU TILLITI TIL LAND
OG GRÓÐURVERNDAR
— umfangsmiklar tilraunir næstu fimm ár
HORPUÚTGÁFAN hefur sent á
markaðinn Ungbarnabókina sem
áður var Utgefin af Kvöldvökuút-
gáfunni. Bókin er gerð eftir
norsku bókinni ,,Spebarnsbok-
en”, sem hlotið hefur gifurlegar
vinsældir þar i landi. Vinsældir
bókarinnar stafa fyrst og fremst
af þvi, að hún er skýr og einföld i
framsetningu og svarar í flestu
kröfum nútimans.
Halldór Hansen, yngri, yfir-
læknir, Þorgeir Jónsson læknir og
Bergsveinn Ólafsson augnlæknir,
höfðu umsjón með hinni islenzku
Utgáfu bókarinnar. t formála
segja þeir m .a. Við væntum þess
að bók þessi verði ekki einungis
mæðrum og verðandi mæðrum að
liði, heldur einnig ljósmæðrum,
fóstrum ogöðrum þeim.sem ung-
börnum þurfa að sinna.
Góður afli hjó
ísaf jarðartogur-
unum
GS-isafirði. Togarinn Guðbjörg
losaði 160 lestir hér á föstudag
eftir sex daga veiðiferð. Aflinn
var stór þorskur. JUlius Geir-
mundsson kom inn á föstudag
með 120 lestir eftir svipaða Uti-
vist.
Prentvél fró 18. öld
d Gutenbergsýning-
unni d
Kjarvalsstöðum
Gömul prentvél, sem talið er að
Björn Jónsson ritstjóri hafi keypt
til landsins á öldinni sem leið, er
nú komin á Gutenbergssýning-
una, að Kjarvalsstöðum, en vél
þessi liefur verið geymd i toll-
húðinni.
Mikill áhugi er fyrir þvi að
eignast prentblöðin úr Guten-
bergs-bibliunni sem og myndina
Ur visindariti Ólai Magni, sem
gestir sýningarinnar fá gefins úr
Gutenbergspressunni á Kjarvals
stöðum. f gær flutti Gils
Guðmundsson alþingismaður,
erindi á sýningunni og nefndist
það Prenteinokun og prentfrelsi á
íslandi. Greindi Gils þar frá
flestum tilraunum sem hér voru
gerðar meðan prentsmiðja var
aðeins ein og algjörlega notuð i
þágu kirkjunnar.
SJ-Reykjavik. Fulltrúafundur
Landverndar, landgræðslu og
náttúruverndarsamtaka fslands,
er haldinn að Hótel Loftleiðum i
dag. Hákon Guðmundsson, for-
maður samtakanna setur
fundinn. Kosnir verða starfs-
ménn og starfsrtefndir, skýrslur
fluttar, reikningar, laga-
breytingar og tillögur lagðar
fram til umræðu og afgreiddar.
Á fulltrúafundinum flytur
Andrés Anralds erindi um beitar-
tilraunir, sem hófust i vor með
beit sauðfjár og nautgripa á
ræktað og óræktað land.
Markmið þessara beitar-
tilrauna er að komast að raun um
hve mikla beit mismunandi
gróðurlendi þolir — finna leiðir til
að auka framleiðni beitilandsins
með skynsamlegri stjórnun á beit
og viðeigandi ræktunaraðferðum
— og ná þannig sem hag-
SJ-Reykjavík Að mati Björns Th.
Björnssonar listfræðings eru þrjú
málverk, sem merkt eru Þórarni
B. Þorlákssyni, listmálara og
vera áttu á listmunauppboði
Klausturhóla fyrir skömmu, föls-
uð. Guðmundur Axelsson eigandi
Klausturhóla keypti myndir þess-
ar af Þórði Valdimarssyni, sem
fékk þær i skiptum hjá konu utan
af landi fyrir 20 árum, en nafni
hennar hefur hann nú gleymt.
Guðrún dóttir Þórarins B. Þor-
lákssonar sá myndirnar skömmu
áður en þær áttu að fara á upp-
boðið, og dró i efa að þær væru
eftir föður sinn. Voru þær þá
dregnar til baka. Það mun vera á
í byrjun mánaðarins auglýsti
trúnaðarmannaráð Sjómanna-
félags Reykjavikur eftir fram-
boðslistum til stjórnarkjörs, er
fram átti að fara á þessu ári og
hefjast átti 25. nóvember. Aðeins
listi trUnaðarmannaráðs barst
kjörstjórn og eru þvi þeir menn
sem hann skipa sjálfkjörnir án
atkvæðagreiðslu. Stjórnendur
næsta kjörtimabils sem er tvö ár,
kvæmastri nýtingu beitarinnar
með tilliti til framleiðslu en stuðla
þó um leið að almennri land- og
gróðurvernd — Þegar bUið er að
reikna Ut beitarol mikils hluta Is-
lands eftir gróðurkortum og til-
raunirnar eiga meðal annars að
gefa vitneskju um sannleiksgildi
þeirra Utreikninga.
Tilraunirnar eru gerðar með
fjárhagslegri ogtæknilegri aðstoð
þróunarstofnunar Sameinuðu
þjóðanna sem veittu til þeirra
styrk að upph. 240.000 dali eða
um 40 milljónir islenzkra króna,
en auk þess mun islenzka rikið
leggja fr'am svipað fjármagn á
móti.
Framkvæmdastjórn
tilraunanna er i höndum Rann-
sóknastofnunar landbúnaðarins,
BUnaðarfélags Islands og Land-
græðslu rikisins, an auk þess hafa
Bændaskólinn á Hvanneyri,
hennar valdi að óska eftir saka-
dómsrannsókn i þessu fölsunar-
máli.
Björn Th. Björnsson telur
myndirnar, m.a. of viðvanings-
lega málaðar til þess að Þórarinn
hafi gert þær á þeim tima, sem
tiltekinn er á þeim. Þær eru
málaðar með olfu á pappir, sem
Þórarinn gerði ekki svo vitað sé.
Fleiri rök tilgreinir Björn i álits-
gerð sinni um myndirnar.
Þórður Valdimarsson hefur
boðið Guðmundi i Klausturhólum
að taka myndirnar aftur og
endurgreiða verðið, sem hann
fékk fyrir þær.
eru Hilmar Jónsson, formaður,
Gunnar Hallgrimsson,
varaform., Pétur Sigurðsson rit-
ari, Guðmundur Hallvarðsson
gjaldkeri og Guðmundur
Haraldsson, varagjaldkeri. Með-
stjórnendur eru Karl G. Karlsson
og Sigurður Eyjólfsson og vara-
menn þeir Magnús Jónsson, Jón
Helgason og Magnús Garðarsson.
Tilraunastöðin á Keldum, auk
ráðunauta og heimamanna á
hverjum stað, tekið virkan þátt i
tilraununum.
Tilraunirnar eiga að standa i
fimm ár, og þær hófust á 6
stöðum i vor, en gert er ráð fyrir
að þær verði á 10 stöðum alls,
viðs vegar um landið við fjöl-
breytt gróður- og jarðvegs-
skilyrði.
Fulltrúarfundi Landverndar
lýkur með nefndarstörfum og
umræðum, og loks verður stjórn
kjörin.
2. róðstefna NEUK:
Áherzla
ó eftir-
menntun
rafiðnaðar
Onnur ráðstefnan á vegum
Nordisk El-Utbildningskomité
(NEUK) sem tekið hefur fyrir
menntun rafiðnaðar á Norður-
löndum og er nefndin samansett
af fulltrúum rafvirkja og rafverk-
taka i Danmörku, íslandi,
Finnlandi, Noregi og Sviþjóð, var
haldin nýlega i örenás slot i
Suður-Sviþjóð. Nefnd þessi hefur
starfað i rúmt ár og unnið að
skýrslugerð um þær mennta-
brautir, jafnt i grunnmenntun
sem eftirmenntun rafiðnaðar, er
fyrir eru á Norðurlöndum.
1 sambandi við þetta starf,
lagði ráðstefnan sérstaka áherzlu
á að samtök hvers lands leggi á
það þunga áherzlu að grunn-
menntun rafiðnaðarmanna sé
ávallt endurskoðuð, þannig að
menntun þeirra sé i fullu sam-
ræmi við þá öru tækniþróun, er á
sér stað á sviði rafiðnaðar. Hér á
Islandi hefur verið starfandi
Eftirmenntunarnefnd rafiðnaðar,
sem er samstarfsnefnd rafverk-
taka og rafvirkja um námskeiða-
hald fyrir raf iðnaðarmenn.
Nefndin hefur i gegnum norrænt
samstarf fengið fullan aðgang að
námskeiðum og námsgögnum hjá
Dönum og haldið á þessu árið 17
námskeið vibs vegar um landið
með þátttöku um 240 rafiðnaðar-
manna.
hvert ritverkið annað og
skrifaði Gunnar á dönsku þar
til hann fluttistheim til Islands
1939 og hann ritaði Heiðarharm
á islenzku.1948 brá Gunnar búi
á Skriðuklaustri og flutti til
Reykjavikur, þar sem hann bjó
til dauðadags.
Bækur Gunnars Gunnars-
sonar hafa verið þýddar á fjöl-
mörg tungumál og komið út i
mörgum Utgáfum. Hann hefur
og þýtt margar bækur um
dagana, islenzkar bækur á
dönsku og erlend rit á islenzku.
Hin siðari ár hefur hann starfað
að þýðingum á eigin skáldverk-
um af dönsku á islenzku.
Margvislegar nafnbætur hafa
verið veittar Gunnari og er
hann heiðursfélagi við erlendar
og innlendar menntastofnanir.
Han hefur starfað að félagsmál-
um listamanna, var m.a. fyrsti
formaður Bandalags isl. lista-
manna.
Gunnar kvæntist eftirlifandi
konu sinni, Franziscu, árið 1912.
Sýningum Þjóðleikhússins á
leikriti norska skáldjöfursins
Henrik Ibsen ÞJÓÐNIÐINGI fer
nú að fækka, en leikritið hefur
verið sýnt frá því i vor við góðar
undirtektir leikhúsgesta. Sýning-
in hlaut á sinum tima hinar ágæt-
ustu umsagnir leikgagnrýnenda
dagblaðanna, Ólafur Jónsson
sagði m.a. i Visi:...,,Alveg efa-
laust er sýningin bezta verk leik-
hUssins í vetur og þótt til lengri
tima væri litið.” Það er Gunnar
Eyjólfsson, sem leikur titilhlut-
verkið, Stokkmann lækni, smá-
bæjarlækninn, sem berst hetju-
legri baráttu fyrir sannleikanum
gegn skilningsleysi og fordómum
fjöldans. Meðal annarra leikenda
eru RUrik Haraldsson, Þóra Frið-
riksdóttir, Valur Gislason, Ævar
R. Kvaran, Jón Júliusson o.fl.
Leikstjóri Þjóðniðings er Baldvin
Halldórsson. Næsta sýning leik-
ritsins verður á þriðjudagskvöld.
Myndin er af Stokkmannhjónun-
um (Gunnari Eyjólfssyni og Þóru
Friðriksdóttur).
Upplýsingarit um
200 mílna fisk-
veiðilögsöguna
Utanrikisráðuneytið hefur gefið
út rit um landhelgismálið á ensku
og nefnist hún The Fishery Limits
of Iceland 200 Nautical Miles, eða
Fiskveiðimörk tslands 200 sjó-
milur.
í fyrsta kafla ritsins er skýrt
frá ástæðum fyrir þvi að ts-
lendingar færa út lendhelgina og
sýnt er fram á að fiskistofnarnir
við landið þoli ekki þá ofveiði,
sem iðkuð hefur verið. Einnig er
sýnt fram á, hve mikið magrtút-
lendingar veiða við landið, og
hvað kemur i hluta landsmanna
sjálfra.
Sérstakur kafli er um Utfærslur
islenzku fiskveiðilögsögunnar og
reglugerðir þar að lUtandi. Þá er
fjallað um fundi hafréttarráð-
stefnu Sameinuðu þjóöanna og
birt er ávarp, sem Geir
Hallgrimsson, forsætisráðherra
flutti, er fiskveiðilögsagan var
færð út i 200 milur, og ræða
Einars Ágústsonar á fundi alls-
herjarþings S.þ. 29. sept. s.l.
Einnig er birt yfirlýsing
Matthiasar Bjarnasonar
sjávarútvegsráðherra er hann
undirritaði reglugerðina um út-
færsluna i 200 milur.
Einnig er i ritinu tafla um land-
helgi og auðlindasögu rikja viða
um heim.
Ritið verður sent öllum sendi-
ráðum islands og ræðismönnum,
sem dreifa þvi til fjölmiðla,
stjórnmálamanna og fleiri aðila i
viðkomandi löndum.
Myndirnar þrjár ekki eftir
Þórarinn B. Þorláksson
Sjálfkjörið í Sjómanna-
félag Reykjavíkur