Tíminn - 21.01.1976, Blaðsíða 2

2
TÍMINN
Miðvikudagur 21. janúar 1976.
Bræla á
miðunum
gébé Rvik — Leiðindaveður var
siðast liðinn sólarhring á hinum
nýfundnuloðnumiðum fyrir norð-
austan land og klukkan 18 i gær-
kvöld höfðu aðeins fjórir bátar til-
kynnt um reytingsafla, eða 550
tonn. Heildarafli loðnubátanna er
þvi orðinn frá kvöldi 16. janúar,
tæp átta þúsund tonn.
Fró happdrætti
Framsóknar-
flokksins
Vinningsnúmer i Happ-
drætti Framsóknarflokksins
verða birti Timanum 27. janú-
ar nk.
Ef ekki verður búið að gera
skil fyrir óselda miða fyrir
þann tíma verða þeir ógildir.
Rangt að yfirborð
— bæði heimamönnum og vísindamönnum
að kenna, segir Sigurjón Rist
gébé—Rvik — Aðsögn Sigurjóns
Rist vatnamælingamanns, liafa
þær fréttir, sem birzt hafa I öll-
um fjölmiðlum, um að 11-15 sm
ris hafi verið i botni Mývatns frá
ströndinni i Reykjahllð að Geit-
eyjarströnd, hafi ekki við nein
rök að styðjast.
— Ég hef nýverið fengið gögn i
hendur frá gæzlu- og álestrar-
mönnum við Mývatn, sem sýna
ótvlrætt, að ekkert ris hefur
verið i botni Mývatns, sagði Sig-
urjón. E.t.v. má telja, að um
1—1 1/2 sm mismunur sé á
ströndinni frá 1970, en alls ekki
meira. Sama dag og gosið hófst I
Leirhnjúk, þann 20. desember
sl., var lokum Laxárstöðvarinn-
ar lyft og vatni hleypt úr Mý-
vatni, þannig að vatnið allt
lækkaði, og vegna vindstöðu á
þessum tima varð sú lækkun
mun meiri á nyrðri flóanum.
— Suðvestanátt var, þegar
gosið hófst, sagði Sigurjón, og
lokum Laxárstöðvarinnar var
lyft. Þvi gætti lækkunar á vatns-
borði Mývatns mun meira frá
Reykjahliðarströndinni að Geit-
eyjarströnd, þar sem i fyrstu
var talið að botn vatnsins hefði
lyfzt um allt að 11—^15 sm, og að
það.væri af völdum gossins.
— Ég er sjálfur mjög undr-
andi á þessu, vegna þess að fyr-
ir hendi eru teiknuð linurit af
vatnsborði Mývatns undanfarin
ár, sem gefa greinilega til
kynna hve vatnsborðið flöktir
til, sagði Sigurjón. Þessi mistök
eru bæði heimamönnum.og vis-
indamönnum að kenna, en mjög
áriðandi er að bera saman yfir-
borðið við föst viðmiðunar-
merki, en við erum með slikt
merki að Vogum við Mývatn.
Þessi lóðrétta hreyfing hefur
þvi ekki átt sér stað, sagði hann,
að bæði gola og mismunandi
loftþrýstingur hefur hjálpað til
við að gefa ranga mynd af
ástandinu við vatnið.
Heimildamenn sina um áður-
nefnd gögn kvað Sigurjón Rist
vera: Hallgrim og Einar
Kristjánssyni Vogum, Stein-
grim Jóhannesson og Hauk
Aðalgeirsson Grimsstöðum,
Dagbjart Sigurðsson Álftagerði
og Arna Gislason Laxárbakka.
Haukur Tómasson jarðfræðingur
Aðalsigdældin 1,5 km á breidd
og 50 á lengd
vegurinn um gjórnar í Kelduhverfi og ó Sandi
getur fallið niður hvenær sem er
engar hreyfingar virðast hafa orðið ó fyrir-
huguðum stað Hólsfjallavirkjunar
SJ-Reykjavik — Það bendir
ýmislegt til að þær breytingar,
sem hafa orðið i lóðréttri stefnu
á landinu, sjáist ekki allar,
sagði Haukur Tómasson jarð-
fræðingur, scm er nýkominn úr
ferð norður i Kelduhverfi,
ásamt fjórum starfsbræðrum
sinum. þar sem þeir mældu
gliðnunina i landslaginu. Gliðn-
unin i Kclduhverfi er greinileg,
og sprungurnar liggja allar
eins, frá suðri til norðurs. Taldi
ilaukur, að þarna væri styrkum
stoðum rennt undir landreks-
kenninguna. Sjálft landsigið
sagði hann aftur á móli að væri
flóknara. Settu jarðfræðingarn-
ir niður merki á þrem stöðum
við sprungur til að mæla þær
hreyfingar, sem kunna að verða
hér eftir.
Jarðfræðingarnir mældu
gliðnunina á þremur linum, við
þrjá vegi, sem þarna eru,
þ.e.a.s. milli bæjanna Tóveggj-
ar og Undirveggjar, um þjóð-
veginn sjálfan frá Veggjarenda
að bænum Lyngási, og loks frá
veginum að Skógum. Er aðal-
sigdældin um 1 1/2 km á breidd
og heildarlengd hennar um 50
km.
Þá mældu jarðfræðingarnir
sigið, og var það margir tugir
sm, bæði við Veggjarenda, sem
er austanmegin i sprungunni,
þar sem það mældist 60-70 sm,
og niðri á Sandi við Skóga, sem
eru vestan megin í henni, en þar
mældist það álika djúpt. Skógar
eru þó ekki i sigdældinni.
Bóndinn að Meiðavöllum
skyggnistoft um i kiki, og áður
en jarðskjálftarnir hófust sá
hann efst i fjárhúsdyr að Lyng-
ási, sem eru i um 4 km fjarlægð,
en þessir bæir standa sinn hvoru
megin við sigdældina. Nú sér
hann með naumindum i mæninn
á fjárhúsinu. Þetta sýnir, að
land hefur sigið viðar en i aðal-
sigdældinni sjálfri.
Haukur Tómasson benti á að
hætta væri á þvi að vegir gætu
dottið niður i gjánum hvar sem
væri. Gæti þetta skapað mikla
hættu, ef menn gæta sin ekki þvi
betur.
Smásig hefur þegar orðið i
þjóðveginum á sex stöðum, og
er búið að fylla i þau að hluta.
Þetta brúar nú betur meðan
skorpan er hörð og frosin en það
mun' gera þegar frost fer úr
jörð.
Á gamla veginum, sem hætt
var að nota fyrir skömmu, hefur
einnig orðið sig, og er það 2-3
metrar að dýpt á einum stað.
Þjóðvegurinn liggur á
finkornóttum sandi, og jarð-
vatnið er 2-3 metrum neðar. Það
getur hvenær sem er runnið til
inn i gjárnar og tekið með sér
sandinn, en þá dettur vegurinn
niður. Þetta þarf ekki endilega
að gerast i jarðskjálftunum
sjálfum.
Þá fóru Haukur Tómasson og
félagar hans að fyrirhuguðum
virkjunarstað við Jökulsá á
Fjöllum, en einn þeirra, Oddur
Sigurðsson, hefur unnið að
frumrannsóknum vegna Hóls-
fjallavirk junar. Töldu þeir
öruggara að kanna aðstæður
þar, þótt samkvæmt mælitækj-
um hefði ekkert bent til að jarð-
hræringar hefðu orðið þar.
Könnuðu þeir m.a. staðina þar
sem jarðgöng og stöðvarhús
eiga að vera, og sáu engin um-
merki hreyfinga á þessum slóð-
um.
— Við fórum einnig til Kópa-
skers, sagði Haukur. — Þar
hefur myndazt mikið af spru'ng-
um, en þær eru flóknari en i
Kelduhverfi og sprungustefna
allt önnur, eða austur-vestur,
suðaustur-norðvestur. Virðist
þar ekki um heildargliðnun að
ræða, heldur afleiðingu af
skjálftunum. Jörð hefur þrýztst
saman á sumum stöðum, en
gliðnað á öðrum. Húsin virðast
almennt ekki hafa þolað þessi
umbrot, einkum hlöðnu húsin.
Enda grunaði menn fyrir, að
slik byggingaraðferð væri ekki
heppileg á jarðskjálftasvæðum.
Jarðfræðingarnir voru þrjá
daga við athuganir i Keldu-
hverfi, en ásamt þeim Hauki og
Oddi voru með i förinni Birgir
Jónsson og Snorri Sófóniasson,
sem unnið hafa að rannsóknum i
Skagafirði vegna Blönduvirkj-
unar, og Helgi Gunnarsson.
Miklu vestaren aðalsigdældin
er, urðu þeir varir við að orðið
höfðu smávegis hreyfingar og
sprunga hefur myndazt i norð-
ur-suður. Þetta er við Lindar-
brekku, en þar er giiðnunin að-
eins tæplega 1/3 af þvi, sem hún
er i aðalsigdældinni.
Þá komu þeir að Framnesi,
þar sem 40 stiga heitt vatn er i
gjánni. Vitað var um jarðvarma
þarna, en ekki hefur áður fund-
izt vatn með þetta háu hitastigi.
— Við fórum ekki að Kröflu,
sagði Haukur Tómasson, vegna
þess að veðurspáin var svo af-
leit nú eftir helgina. Jarðfræð-
ingarnir voru væntaniegir til
Reykjavikur i gærkvöldi.
Leikfélag Þorlákshafnar sýnir „Skírn"
í félagsheimilinu á Seltjarnarnesi
Sementssalan
svipuð
Gsal-Reykjavik — Sementssalan
á siðasta ári nam tæplega 160 þús.
tonmim, og er það mjög svipað
magn og selt var á árinu 1974.
■Samkvæmt frétt frá Sements-
verksmiðju rikisins bendir sölu-
skýrsla til þess að steypufram-
kvæmdir i Reykjavik, á Selfossi
og i Keflavik, hafi minnkað um
23% frá fyrra ári. Sementssalan
helzt hins vegar svipuð og 1974
vegna framkvæmda við Sigöldu
og i Þorlákshöfn.
Heildarsala sements nam
1.551.5 millj. kr. á s.l. ári.
SUNNUDAGINN 25. janúar sýnir Leikfélag Þorlákshafnar leikrit Guðmundar Steinssonar Skirn.i Fé-
lagsheimilinu Seltjarnarnesi. Hefst sýningin kl. 21. Leikstjóri er Sigurður Karlsson. Með aðalhlutverk
fara Vernharður Linnet oe Rerebóra Arnadóttir.
Sýning Leikfélags Þorlákshafnar er frumflutningur þessa leikrits Guðmundar en Leikfélag Reyk-
dæia mun sýna það á næstunni. Leikritið var frumsýnt i Þorlákshöfn 6. desember sl. og hefur siðan verið
sýnt viða á Suðurlandii
Leikritið fjallar á gamansaman hátt um daglegt lif islenzku visitölufjölskyidunnar, og hefur höfundi
tekizt snilldarlega að varpa birtu á hin hversdagslegu orðskipti. Mun margur hitta sjálfan sig fyrir á
sviðinu.
Leikfélag Þorlákshafar vonar að þið sjáið ykkur fært að skýra frá sýningu þessari og býður ykkur
jafnframt að senda leiklistargagnrýnenda ykkar á sýninguna.