Tíminn - 21.01.1976, Blaðsíða 6

6
TÍMINN
Þriðjudagur 20, janúar 1976.
Gylfi Kristinsson:
Nokkur orð um utanríkis-
samskipti Sambands
ungra Framsóknarmanna
UM fjögurra ára skeið hefur
Samband ungra framsóknar-
manna átt aukaaðild (observer
member) aö þremur samtökum
fr jálslyndrar og róttækrar
æsku, þ.e. Evrópusambandi
frjálslyndrar og róttækrar æsku
(European Federation of Liber-
al and Radical Youth)
E.F.L.R.Y., Norðurlandasam-
bandi frjálslyndrar og róttækr-
ar æsku (Nordens Liberala och
Radikala Ungdomsforbund)
N.L.R.U., og Heimssambandi
frjálslyndrar og róttækrar æsku
(World Federation of Liberal
and Radical Youth) W.F.L.R.Y.
Undanfarin tvö ár hefur hug-
myndin verið sú, að lögð yrði
fram á S.U.F.-þinginu i sumar
er leiö tillaga um fulla aðild
S.U.F. aö áöurnefndum sam-
böndum og Nordisk Centerfor-
bundet (NCF). En vegna
mannaskipta i S.U.F.-stjórninni
s.l. ár reyndist þetta ekki unnt.
Stjórn S.U.F. hefur þvi sent bréf
til E.F.L.R.Y. og E.F.L.R.Y. og
N.L.R.U. og farið fram á
áframhaldandi aukaaðild næstu
tvö árin, eða þar til næsta
S.U.F. þing verður haldið.
A E.F.L.R.Y.-ráðstefnu, sem
haldin var 28.-30. nóvember s.l. i
Vestur-Berlin, náðist sam-
komulag milli fulltrúa S.U.F. og
formanns E.F.L.R.Y., Volk-
mars Kallenbach, um áfram-
haldandi aukaaðild S.U.F. að
E.F.L.R.Y. næstu tvö árin. For-
maður N.L.R.U., Olav Ljösne
frá Noregi, lýsti þvi yfir á sömu
ráöstefnu, að N.L.R.U. hefði
samþykkt umsókn S.U.F. um
áframhaldandi aukaaðild næstu
tvö árin, eða þar til S.U.F.-þing-
ið kemur næst saman og ákveð-
ur endanlega, hvernig sam-
skiptum S.U.F. og þessara
þriggja sambanda skuli háttað i
framtiðinni.
Þar sem undirritaður hefur
átt þess kost að sækja tvær ráð-
stefnur, sem haldnar hafa verið
af E.F.L.R.Y., sem fulltrúi
S.U.F., og haft tækifæri til að
fylgjast með störfum N.L.R.U.
og W.F.L.R.Y., með þátttöku i
starfi og utanrikisnefnd S.U.F.,
þykir bæði rétt og skylt að
kynna þessi sambönd litillega
fyrir öðrum ungum framsókn-
armönnum.
E.F.L.R.Y.
Af áðurnefndum þremur sam-
böndum er E.F.L.R.Y. tvi-
mælalaust öflugast. E.F.L.R.Y.
var stofnað 1970, og var aðal-
hvatamaðurinn að stofnun þess
stúlka að nafni Raumolin-Brun-
berg. Hún var kosin fyrsti for-
seti E.F.L.R.Y. Meginverkefni
fyrstu stjórnarinnar var að
tryggja fjárhagsgrundvöll sam-
bandsins. Það tókst, og
E.F.L.R.Y. fær fjármagn til
starfsemi sinnar á tvo vegu: í
fyrsta lagi með þátttökugjaldi
aðildarfélaga, ogi öðru lagi með
styrkjum frá ýmsum sjóðum.
Þátttökugjaldið er ákveðin
upphæð af heildarveltu viðkom-
andi aðildarfélags. Þannig
greiðir félag, sem hefur allt að
50.000,- þýzk mörk i veltu á ári,
300 þýzk mörk i þátttökugjald.
Félag, sem hefur 50.000 þýzk
mörk til 100.000 þýzk mörk i árs-
veltu, greiðir 600 þýzk mörk i
þátttökugjald o.s.frv. Aukaaðil-
ar greiða 300 þýzk mörk á ári. t
samþykkt E.F.L.R.Y. um þátt-
tökugjald, er heimild fyrir
stjórnina að lækka eða fella nið-
ur þátttökugjald einstakra fé-
laga, sé fjárhagur þeirra slæm-
ur. Haustið 1975 voru eftirtalin
samtök aöilar eða aukaaðilar að
E F L R Y '
Aðildarféíög E.F.L.R.Y.:
Belgia: — Fédération Natio-
nale des Jeunesses pour la Lib-
erté et le Progrés FNJLP
Fédération Belge des Etudiants
Libéraux FBEL.
Danmörk: — Radikal Ung-
dom RU. Venstres Ungdom VU
Finnland: — Liberaalinen,
Nuorisoliitto LNL: — Mouve-
ment des Jeunes Radicaux de
Gauche MJRG.
Vestur-Þýzkaland: —
Deutsche Junedemokraten DJD
Bretland: — National League
of Young Liberals NLYL. Union
of Liberal Students ULS. The
Welsh League of Young Liber-
als WLYL.
Irland: — Young Liberal
Movement in Ireland YLMI.
Italia: — Centro Italiano di
Critica Liberale DICL. Gioven-
tú Liberale Italiana (3LI.
Lúxemborg: — Jeunesse
Démocratique Luxembourgeo-
ise JDL.
Holland: Jongeren Organis-
atie Vryheiden Democratie
JOVD. Federatie van Liberale
Studenten Vereinigingen Ned-
erland FLSVN.
Noregur: — Norges Unge
Venstre NUV. Norges Liberale
Studentforbund NLS.
Sviðþjóð: Folkpartiets Ung-
donisforbund FPU
Sviss: — Jungliberale Beweg-
ung der Schweiz JBS. Schweiz-
erischer Liberaler Studenten-
verband SLS.
Aukaa ðilar:
Finnland: — Liberaalinen ja
Radikaalinen Opiskelijaliitto
LOL (Liberal and Radical Stu-
dents in Finland). Svensk Ung-
dom SU.
Bretland: Scottish League for
Young Liberals SLYL.
tsland: Samband ungra
Framsóknarmanna SUF.
Sviss: Vereinigung Liberaler
Studentgruppen in der Schweiz.
Þeir sem þekkja eitthvað til
stjörnmálaflokka i Evrópu, sjá
á upptalningunni á aðildarfélög-
um E.F.L.R.Y., að mörg þeirra
eru frekar smá.
Það eru einkum tveir sjóðir,
sem styrkja starfsemi
E.F.L.R.Y. Þeir eru Eruopean
Youth Foundation og Friedrich
Naumann Stiftung i Þýzkalandi.
Styrkveitingu þessara sjóða er
þannig háttað, að þeir greiða
ferðakostnað þátttakanda að og
frá ráðstefnustað, og i sumum
tilfellum taka þeir þátt i beinum
kostnaði vegna ráðstefnuhalds,
svo sem gisti- og fæðiskostnaði
þátttakenda, og greiða túlkum
laun (ráðstefnumál eru venju-
lega enska og franska). Þess
ma geta í þessu sambandi, aö
kostnaðurinn við að senda ís-
lending á ráðstefnu i Evrópu, er
aö meðaltali um 60.000 isl. kr.
Einn stærsti kosturinn við ráð-
stefnuhald á vegum E.F.L.R.Y.
er að fjárhagsgrundvöllur
hverrar ráðstefnu er tryggður,
áður en ráðstefnan er haldin.
Þannig er frá þvi gengið, áður
en ráöstefnan er haldin, að þátt-
takendur fái farmiða endur-
greidda. Aðildarfélög eiga þvi
ekki á hættu að fá reikning eftir
ráðstefnuhaldið fyrir umfram-
kostnaöi.
Tilgangurinn með stofnun
E.F.L.R.Y. var að freista þess
að ryðja braut fyrir þriðja val-
kostinn i stjórnmálum. Valkost
sem hafnaði leiðum kommún-
isma og kapitalisma til lausnar
þjóðfélagsvandamálum. En til
þess að geta hafnað úrræðum
kapitalisma og kommúnisma,
verður að vera hægt að benda á
önnur betri úrræði en þær tvær
stefnur bjóða upp á. Ráðstefnur
og fundir, sem haldnir hafa ver-
ið á vegum E.F.L.R.Y., hafa
snúizt um að finna þessi úrræði.
Vegna þess hve aðildarfélög
E.F.L.R.Y. eru i rauninni ólik,
þá eru yfirleitt miklar umræður
um þau atriði, sem eru til um-
fjöllunar hverju sinni og eru
margvlslegar skoðanir á kreiki.
Þvi er fróðlegt fyrir íslending
að taka þátt i ráðstefnum þess-
ara samtaka og kynnast þessum
margvislegu' viðhorfum. Þrátt
fyrir mörg sjónarmið á ýmsum
málum má tina nokkur atriði út
úr og telja þau sérstök áhuga-
mál aðildarsamtakaE.F.L.R.Y.
Til dæmis láta flest aðildarfé-
lögin sér mjög umhugað um, að
mannréttindi og náttúruvernd
sitji ætið i fyrirrúmi þegar fund-
in er lausn á þjóðfélagsvanda-
málum.
N.L.R.U.
Nordisk Liberala och Radi-
kala Ungdomsforbund eru sam-
tök þeirra aðildarfélaga
E.F.L.R.Y., sem eru frá Norð-
urlöndunum. Hlutverk N.L.R.U.
er að taka til umfjöllunar þau
mál, sem kalla má sérstök
áhugamál Norðurlanda eins og
jafnvægi i byggð þessara landa,
nánari samvinnu á milli Norð-
urlanda á margvislegum svið-
um, til dæmis á sviði menning-
armála, efnahagsmála og orku-
mála. Fjármagn til starfsemi
sinnar, sem er mest funda- og
ráðstefnuhald, fær N.L.R.U. á
tvennan hátt. Frá Nordisk Kul-
turfond og með þátttökugjaldi
frá aðildarfélögum. Þátttöku-
gjald er 1% af ársveltu viðkom-
andi aðildarfélags.
W.L.R.Y.
1 heimssambandi frjálslyndr-
ar og róttækrar æsku eru aðild-
arfélög frá nokkru fleiri löndum
en I E.F.L.R.Y. eða frá 20 lönd-
um. Starfsemi W.F.L.R.Y. hef-
ur verið heldur dauf undanfarin
ár, og er þar aðallega um að
kenna fjárskorti. Þátttökugjald
i W.F.L.R.Y. er 1% af ársveltu
viðkomandi félagssamtaka og
er þá miðað við fulla aðild.
Aukameðlimir greiða 50 sviss-
neska franka á ári fyrir aukaað-
ild. Nokkur undanfarin ár hefur
stjórn W.F.L.R.Y. reynt að fá
fjárhagsaðstoð frá Sameinuðu
þjóðunum. Það hefur ekki tekizt
enn sem komið er.
Mikil samvinna er innbyrðis
milli stjórna E.F.L.Y.,
N.L.R.U.og W.F.L.R.Y. tþeirri
samvinnu hefur E.F.L.R.Y. al-
gjöra forystu, vegna þess hve
það hefur getið sér gott orð fyrir
vel skipulagðar og árangursrik-
ar ráðstefnur. Þessi staðreynd
hefur gert sambandinu auðveld-
ara að sækja um og fá fjármagn
til starfsemi sinnar.
Lokaorð.
t þessari grein hefur verið
reynt að gera örlitla grein fyrir
uppbyggingu og aðildarfélögum
þriggja erlendra samtaka, sem
S.U.F. hefur verið aukaaðili að
undanfarin ár. Hér hefur ekki
verið gerð grein fyrir þeim ráð-
stefnum,sem þessi samtök hafa
staðið fyrir. Það hefur verið
gert að minnsta kosti tvisvar
sinnum. Sólveig Guðmundsdótt-
ir skrifaöi grein um ráðste&iu á
vegum N.L.R.U., sem fjallaði
um stöðu kvenna á Norðurlönd-
um. Hilmar J. Hauksson sagði
frá E.F.L.R.Y. ráðstefnu I Lux-
emburg á S.U.F. siðu 14. janúar
s.l. Sú ráðstefna fjallaöi um
tengsl hagvaxtar og mengunar.
Ljdst er, að sú ákvörðun, sem
tekin var á siðasta S.U.F. þingi
um að S.U.F. gerðist aðili að
Nordisk Centerforbundet hefur
valdiöákveðnum örðugleikum á
áframhaldandi tengslum S.U.F.
einkum við N.L.R.U., og þá um
leið tengslum S.U.F. við
E.F.L.R.Y. og W.F.L.R.Y.
Jafnvel þótt stefna N.C.F. og
hinna samtakanna þriggja sé
næsta lik. Þá hefur komið I ljós
að innganga S.U.F. i N.C.F. hef-
ur ekki verið nægilega vel und-
irbúin af hálfu fyrrverandi
stjórnar S.U.F., og ýmsir erfið-
leikar komið fram vegna þessa.
Það liggur þvi á hreinu, að utan-
rikissamskipti S.U.F. verða
mjög líklega til umræðu á næsta
S.U.F. þingi. A þvi þingi verða
þingfulltrúar endanlega að gera
upp við sig, hvort S.U.F. eigi að
halda áfram aðild að N.C.F. eða
hvort S.U.F. eigi að fara fram á
fulla aðild að E.F.L.R.Y.,
N.L.R.U. og W.F.L.R.Y. og
hætta þátttöku I N.C.F. Slika
ákvörðun verður að taka i sið-
asta lagi eftir tvö ár. S.U.F. get-
ur ekki bæði haft samvinnu við
N.C.F. og E.F.L.R.Y., N.L.R.U.
og W.F.L.R.Y., vegna ákvæða i
lögum þessara samtaka.
Þegar ákvörðun er tekin um
það viðhvaða erlenda aðila eigi
að hafa samstarf verður að
gæta tveggja atriða. 1 fyrsta
lagi hvort málefnaleg samstaða
Gylfi Kristinsson.
sé milli félags og þeirra sam-
taka, sem fyrirhugað er að
ganga I og hver sé möguleiki
fulltrúa félagsins til að hafa
áhrif á gang mála hjá samtök-
unum. Hvort málflutningur-
hans, sem er byggður á sam-
þykktum þess félags, sem hann
er fulltrúi fyrir, hafi möguleika
á að ná eyrum fulltrúa annarra
aðildarfélaga og orka þannig
stefnumótandi á viðkomandi fé-
lagasamband. Reynsla þeirra,
sem hafa sótt ráðstefnur á veg-
um E.F.L.R.Y. og N.L.R.U. er
að steöia S.U.F. hefur hlotið
stuðning og fengið hljómgrunn
meðal fulltrúa frá öðrum lönd-
um. Þetta kom sérstaklega vel i
ljós, þegar undirritaður lagði
fram tillögu um að E.F.L.R.Y.
lýsti yfir stuðningi sinum við
málstaö tslands I landhelgis-
málinu á ráðstefnu i Vest-
ur-Berlin nú fyrir skömmu. Hitt
atriðið er, hvort félagið hefur
efni á að taka þátt i erlendum
samskiptum. t þeim tilfellum,
sem hefur verið rætt um hér,
þ.e. aðild S.U.F. að E.F.L.R.Y.
og N.L.R.U., þá er þátttöku-
gjald mjög lágt og ætti ekki eitt
sér að hinera aðild, jafnvel ekki
félags sem er jafn févana og
S.U.F.
Það er ljóst, að við tslending-
ar verðum i framtiðinni að eiga
margvisleg samskipti við aðrar
þjóðir. Okkur er lifsspursmál að
kynna sérstöðu okkar fyrir öðr-
um þjóðum þannig að þær haldi
áfram að virða tilverurétt okkar
sem sjálfstæðrar þjóðar. Og
einnig til þess, að þær skilji að
við tslendingar verðum að
standa á varðbergi gagnvart
ýmsum óæskilegum erlendum
áhrifum til þess að vernda
menningareinkenni okkar.
Sambandi ungra framsóknar-
manna ber þannig beinlinis
skylda til að taka þátt i sliku
kynningarstarfi á þeim vett-
vangi, sem það telur eðlilegast-
an og tryggja þannig sjálfstæði
islenzku þjóðarinnar um
ókomna framtfð.
Umsjónarmenn:
Helgi H. Jónsson
og Pétur Einarsson
Tónleikar í safnahúsinu
á Sauðórkróki
G.ó.-Sauöárkróki— Pilip Jenkins
pianóleikari og Einar Jóhannes-
son klarinettleikari, sem eru á
tónleikaferðalagi um landið,
komu til Sauðárkróks sunnu-
daginn 11. þ.m. á vegum Tónlist-
arfélags Skagfiröinga og héldu
tónleika I safnahúsinu.
Eyþór Stefánsson tónskáld
ávarpaöi listamennina og setti
samkomuna. Hann gat þess, aö
hér i safnahúsinu væri nýtt hljóö-
færi — flygill — sem nú yrði vigð-
ur og leikið á I fyrsta sinn.
Flygillinn er gefinn af söngmála-
sjóði Skagfirðinga og nánum ætt-
ingjum hjónanna Þormóðs
Eyjólfssonar söngstjóra og frú
Guðrúnar Björnsdóttur. Þormóð-
ur Eyjólfsson stofnaði söngmála-
sjóð Skagfirðinga með peninga-
gjöf fyrir nokkrum áratugum, og
hefur sjóðnum nú verið varið til
kaupa á þessum flygli.
Um eitt hundrað manns sóttu
tónleikana og tóku hinum ágætu
listamönnum með mikilli hrifn-
ingu.
Við flygilinn eru Philip Jenkins og
Jón Hlöðver Askelsson en meö
klarinettinn er Einar Jóhannes-
son.