Tíminn - 22.03.1977, Blaðsíða 15

.Þriöjudagur 22. marz 1977
15
stava”, hljómsveitarverk
op. 14 fyrir strengjasveit
og ásláttarhljóöfæri eftir
Jean Sibelíus: Leif Seger-
stam stj. / Sinfóniuhljóm-
sveit ungverska útvarpsins
leikur „Kossuth”, sinfóniskt _
ljóö eftir Béla Bartók:
György Lehel stj. / St.
Martin-in-the-Fields hljóm-
sveitin leikur Konsertfanta-
siu eftir Michael Tippet um
stef eftir Corelli: Neville
Marriner stj.
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Veöurfregnir og fréttir.
Tilkynningar. Viö vinnuna:
Tónleikar.
14.30 Gufuöfiun fyrir Kröflu-
virkjun Helgi H. Jónsson
fréttamaöur ræöir viö Karl
Ragnars deildarverk-
fræöing.
15.00 Miðdegistónleikar
Vladimir Ashkenazý og Sin-
fóniuhljómsveit Lundúna
leika Pianókonsert nr. 2 i f-
moll op. 21 eftir Frédéric
Chopin: David Zinman stj.
Kammersveitin I Prag leik-
ur Sinfóniu i D-dúr eftir Jan
Hugo Vorisek.
16.00 Fréttir. Tilkynningar.
(16.15 Veðurfrengir).
16.20 Popp
17.30 Litli barnatiminn Guö-
rún Gúölaúgadóttir stjómar
tlmanum.
17.50 A hvitum reitum og
svörtum. Jón Þ. Þór flytur
skákþátt.
18.15 Tdnleikar. Tilkynningar.
18.45 Veöurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Fréttaauki. Til-
kynningar.
19.35 Hver er réttur þinn?
Þáttur i umsjá lögfræöing-
anna Eiriks Tómassonar og
Jóns Steinars Gunnlaugs-
sonar.
20.00 Lög unga fólksinsSverr-
ir Sverrisson kynnir.
20.40 Frá ýmsum hliöum
Hjálmar Arnason og Guö-
mundur Arni Stefánsson sjá
um þáttinn.
21.30 Dansar eftir Brahms og
Dvorák Sinfóniuhljómsveit
Lundúna leikur: Willi
Boskowski stjómar.
22.00 Fréttir
22.15 Veöurfregnir Lestur
Passiusálma (38)
22.25 Kvöldsagan: „Sögukafl-
ar af sjálfum mér” eftir
Matthias Jochumsson Gils
Guömundsson les úr sjálfs-
ævisögu hans og bréfum
(10)
22.45 Harmonikulög Reynir
Jónasson og félagar hans
leika
23.00 A hljóöbergi Heimsókn
til afa. Höfundurinn Dylan
Thomas les.
23.30 Fréttir. Einvigi Horts og
Spasskis: Jdn Þ. Þór rekur
11. skák. Dagskrárlok um
kl. 23.55.
sjónvarp
Þriðjudagur
22. mars
20.00 Fréttir og veður
20.25 Auglýsingar og dagskrá
20.30 Skákeinvigiö
20.45 Reykingar Leyfileg
manndrápönnur myndin af
þremur um ógnvekjandi af-
leiðingar sigarettureyk-
inga. Meöal annars er spurt,
hvort banna eigi sigarettu-
auglýsingar, og sýnd er aö-
gerö á krabbameinssýktu
lunga. Þýöandi Gréta Hall-
grims. Þulur Jón O. Ed-
wald. Þessi eina mynd úr
myndaflokknum hefur verið
sýnd áöur i sjónvarpinu.
21.10 Colditz Bresk-banda-
riskur framhaldsmynda-
flokkur Frelsisandinn Þýö-
andi Jón Thor Haraldsson.
22.00 Utan lir heimiÞáttur um
erlend málefni. Umsjónar-
maöur Jón Hákon Magnús-
son.
22.30 Dagskrúrlok
Hættulegt ferðalag
eftir AAaris Carr
— Já ég held að ég sé búin að jaf na mig alveg.
— Af sorginni vegna föður þíns líka?
— Það held ég. Það hjálpaði mikið að komast að raun
um að hann hafði eytt síðustu árunum í eitthvað, sem
var honum mikilvægt. Sorg mín hefur ef til vill verið
meðaumkun öllu fremur.
— Og nú ertu ekki einmana lengur? Mike hélt grein-
inni til hliðar svo hún kæmis framhjá og greip undir
handlegg hennar til að styðja hana. Snertingin varð til
þess að blóðið tók á rás í æðum hennar og hún sneri sé
undan svo hann sá ekki, að hún kafroðnaði. Hvað í
ósköpunum er að mér? spurði hún sjálfa sig. Að öllu
jöfnu er ég ekki feimin í návist karlmanna. Kannske
þetta sé bara sektarkennd vegna þess að ég hef ekki
sagt honum að það sé Roy, sem var pennavinurinn.
Hefði ég átt að segja Mike það? Nei, það væri heimsku-
legt. Hann mundi bara hlæja að henni og segja að hún
væri kjánalega rómantísk. Sjálfsagt segði hann eitt-
hvað særandi og það væri leitt að eyðileggja þá ímynd-
un að þau væru góðir vinir. Það ar eitthvað í f ari Mikes
sem gerði að verkum, að hún vildi að honum geðjaðist
vel að henni. Hún virti skoðanir hans. Honum hætti að
vísu til að koma við viðkvæmustu blettina hjá henni.
Hann hafði ekki tekið sögu hennar um Tapajoz og
bréfaskiptin alvarlega í fyrstu, svo hvers vegna skyldi
hann gera það núna? Nei, þetta kom honum ekkert við.
— Er ekki allt í lagi? spurði Mike. — Við erum alveg
að verða komin. Gættu þín á trjástúfunum!
— Ég vildi ekki vera hér á ferðinni í myrkri, sagði
hún lafmóð, þegar þau loks komu út úr þykkninu og
hún sá árbakkann framundan. — Ég er hrædd við
frumskóginn. Það eru svo mörg einkennileg hljóð þar
og dýrin skrækja svo ámátlega.
Mike hló. — Þú venst því. Þú ættir að vera lengra uppi
með ánni, þar er hægt að tala um raunverulegan
hávaða. Hér eru að minnsta kosti ekki mannætukettir á 4
ferðinni og flestir slöngutegundirnar eru meinlausar.
— Slöngur! Það fór hrollur um Pennýju. — Ég hef
ekki séð neina slöngu ennþá.
— Nei, þær koma ekki nálægt göngustígnum, því þar
er of mikil umferð að þeirra dómi.
Penny gekk niður að árbakkanum. Himinninnvar
gullroðinn í Ijósaskiptunum. Hún var orðin vön fýlunni
sem steig upp af vatninu og fann hana varla lengur.
Alls kyns litskrúðugar jurtir uxu upp úr f jöruborðinu og
vöf ðu sig upp ef tir tr jánum sem næst stóðu ánni.
— Það er ekki margt að sjá hérna, sagði Mike. —
Landslagið er leiðinlegt og heldur þjakandi og maður
getur ekki varizt því að velta f yrir sér hvers vegna fólk
fari langt inn í land til að sækja gúmmí úr trjánum og
færa vinnuveitendum sínum. Þetta er harðneskjulegt
og einmanalegt líf.
— Það eru til menn, sem vilja lifa lífinu einir, sagði
Penny lágt.
Mike hristi höfuðið. — Ég efast um það. Slíkt getur
ekki verið hin raunverulega ástæða. Þegar gúmmíiðn-
aðurinn hóf st f yrir einni öld eða svo var það draumur-
inn um auðævin, sem rak menn af stað. En þeir sem
komu hingað urðu aldrei ríkir. Það voru vinnuveitend-
urnir, sem græddu ekki starfsmennirnir. Fáir þeirra
sluppu lifandi úr f rumskóginum, því f lestir voru græn-
ingjar úr stórborgunum og höfðu ekki hugmynd um
hvernig líf ið í frumskóginum var. Þeir voru sendir upp
ána í bátum, útbúnir þeim verkfærum sem þeir þurftu,
lifðu líf inu i einmanaleika, veiddu f isk og önnur dýr sér
til matar og fóru aftur til aðalstöðvanna, þegar kvóti
þeirra var fylltur. Þá komust þeir oftast að raun um að
þeir áttu sjálfir að borga útbúnað sinn og síðan sátu
þeir þarna fastir í skuldum og urðu að fara aftur inn í
skóginn eftir meira gúmmii. Til þess þurfti meira af
verkfærum og skuldin óx. Þessir vesalingar höfðu ekk-
ert tækifæri til að losna. Vinnuveitendurnir gættu þess
að þeir strykju ekki og dauðinn var vís, ef þeirlétu sig
hverfa í frumskóginn.
— Þetta er eins og þrælahald, sagði Penný. — Voru
mennirnir réttindalausir? Gat ekki stjórnin gert neitt?
Það voru allt of miklir peningar í spilinu. Flestir
opinberir embættismenn áttu hagsmuna að gæta.
Gúmmíverkamaðurinn var settur á guð og gaddinn
með nauðsynlegustu verkfæri, kviksettur í frumskóg-
inum og átti allt undir vinnuveitandanum.
— Þá var kannske eins gott að gúmmímarkaðurinn
hrundi, sagði Penny hugsandi. Þau voru þögul góða
stund, en svo sagði hún:
— Finnst þér þú aldrei einangraður f rá umheiminum
hérna?
— Stöku sinnum. Mig langar til að eignast eigið
heimili, rétt eins og aðra. En það líður alltaf hjá. Þetta
líf, sem ég hef valið mér, hentar mér vel.
— En aðrir haf a þó kvænzt og sezt að hérna. Það er
ekki nauðsynlegt að vera einhleypur.
Mike herpti varirnar. — Ég er sömu skoðunar og fað
ir þinn, þetta er ekki staður fyrir konur. Til skamms
tíma hafði mér ekki dottið hjónaband í hug. En nú, þeg-
ar félagið dregur sig í hlé, vantar mig nýtt starf. Hann
hikaði svolítið og rannsakaði andlit hennar gaumgæf i-
lega, en sneri sér síðan undan og andvarpaði.
— Ef ég fæ hryggbrot, þegar ég ber upp bónorðið,
leita ég uppi aðra gúmmíplantekru en lengra f burtu
og sezt þar að.
Penny taldi víst að hann væri að tala um Júlíu og
sagði alvarlegri röddu: — Hún er heppin. Ég býst ekki
við að hún neiti þér. Aðeins það hvernig hún talar um
þig, bendir til að henni þyki mjög vænt um þig.
Hann sneri sér snögt að henni og var reiðilegur á
svip:
— Um hvaða manneskju ertu eiginlega að tala?
— Júlíu... Penny leit óstyrk á hann og fann að henni
hitnaði í vöngum. — Mér þykir það leitt Mike, ég ætlaði
ekki að vera afskiptasöm.
— Slepptu þessu! sagði hann hörkulega og með lágt
blótsyrði á vörum sneri hann sér aftur undan og gróf
hendurnar djúpt í buxnavasana.
Penny horfði ringluðá bak hans og gekk siðan hægt á
eftir honum upp eftir stígnum. Hvorugt þeirra mælti
orð f rá vörum, f yrr en þau voru komin inn á torgið milli
kofanna.
Mike nam staðar og leit við. — Ég vildi ekki að þú
kæmir hingað til plantekrunnar, Penny, sagði hann
stuttur í spuna. — En fyrst þú er komin, f innst mér ég
vera ábyrgur gagnvart þér. Ég veit að það sem ég ætla
að segja, kemur illa við þig, en reyndu að hlusta á mig,
án þess að springa í loft upp. Ég er talsvert eldri en þú
og hef meiri reynslu sem mannþekkjari.
Penny fann ósjálfrátt á sér, hvað hann ætlaði að
segja. — Þú getur sparað þér ómakið, sagði hún kulda-
lega. — Ég get dæmt sjálf um f ólk sem ég hitti.
Það kom reiðiglampi í augu hans. — Ég er ekki að
efast um hæfileika þína, en það er ekki það sem máli
skiptir, heldur hittað þú ert allt of f Ijótfær og góðhjört-
uð. Ég get ekki staðið aðgerðarlaus og horft á þig verða
„Ég verö aö vera inni núna, Jói.
Mamma er aö búa til kássu og ég
verö aö fylgjast meö hvaöa af-
ganga hún setur I hana.”
DENNI
DÆMALAUSI