Tíminn - 17.04.1977, Blaðsíða 33

Sunnudagur 17. apríl 1977
ÍHÍiil'IÍH!
33
unum, og svo var það
metnaðarmál ökumann-
anna, að aka þá sem
harðast. Þessar öku-
ferðir voru reglulegur
þrældómur.
Stundum voru þessar
ökuferðir beinlinis
hættulegar. Á einum
stað i fjalllendi skammt
frá borginni Alma Ata
lenti ökumaðurinn i
tæpri götu á brekku-
brún, en meðfram
brekkunni rann allstórt
fljót. Vagninn valt með
öllu saman ofan i fljótið,
og það var mesta lán að
þau sytkinin gátu bjarg-
að sér úr öllum teppun-
um og púðunum og kom-
izt til lands. í annað
skiptið lentu þau i sand-
byl i bifreið i sandauðn
sunnan við Balkasjvatn-
ið og þar „fennti” yfir
bifreiðina i sandbylnum.
Bifreiðarstjórinn varð
að sækja menn i næsta
þorp til að moka sandin-
um frá bifreiðinni.
En svo má illu venjast
að gott þyki. Systkinin
höfðu ekki ekið marga
daga i „tarantass”, þeg-
ar þau fóru að venjast
hristingnum og fannst
gaman, hve hart var ek-
ið. Siðar fóru þau að
geta sofið i vagninum,
jafnvel þótt vegurinn
væri vondur. Þau höfðu
lika fengið að reyna
svo margt undanfarna
mánuði, að þeim fannst
þetta ekki umtalsvert,
og gleymdu óþægindum
jafnóðum.
En loks bar óhamingj-
an að garði. Berit varð
veik. Þetta byrjaði með
snögglegri ofkælingu.
Dagana á eftir var hún
slöpp og kenndi vanlið-
unar og þegar þau komu
loks til Krasnojarsk hinn
8. október, — en þá var
liðið hálft annað ár frá
þvi að þau lögðu upp frá
Noregi—var Berit orðin
fárveik. Hún gat ekki
komizt hjálparlaust út
úr bilnum, og Árni og
þjónninn i gistihúsinu
urðu að bera hana upp i
herbergið og leggja
hana þar upp i rúmið.
Það var þó huggun i þvi
fyrir Árna að gistihúsið
leit vel út og hreinlega,
og var áreiðanlega bezta
gistihús, sem þau höfðu
dvalið i siðan þau fóru
frá Kairo.
Árni var alveg yfir-
bugaður. Að þetta skyldi
þurfa að koma fyrir er
þau loks voru komin að
aðaljárnbraut Siberiu.
Ætlaði enginn endir að
verða á óhöppum i þess-
ari ævintýralegu ferð
þeirra?
VIII.
ÍFANGABÚÐUMÍ
SÍBERÍU
1.
Það mátti ekki seinna
vera, að Berit kæmist i
húsaskjól. Hún var orðin
fárveik, hafði óráð og
var eldrauð i andliti.
Dyravörður gistihússins
hjálpaði Arna að ná i
lækni. Hann var rúss-
neskur en talaði dálitið
þýzku. Læknirinn taldi
sjúkdóminn lungna-
bólgu og lagði svo fyrir
að sjúklingurinn fengi
algjöra hvild og ró.
Hann sagði, að til örygg-
is vildi hann benda á, að
rétt væri að fá hjúkrun-
arkonu til að vaka og
hjúkra henni.
Þegar Árni spurði
lækninn, hvort nokkur
hætta væri á ferðum, þá
yppti hann aðeins öxlum
og sagði á bjagaðri
þýzku: „Hættuleg er
lungnabólga ætið”. En
jafnframt tók læknirinn
það fram að táp og með-
fædd hreysti gæfi vonir
um að stúlkan stæðist
þessa raun.
Árni var alveg örviln-
aður. Berit fárveik, — ef
til vill i lifshættu. Þetta
þurfti endilega að koma
fyrir nú, er þau töldu sig
hafa yfirstigið mestu
erfiðleikana. Þau fengu
sannarlega að reyna
erfiðleika ferðamanna á
allan hátt.
Það var þó lán að þau
höfðu lent i svona góðu
gistihúsi. Ef til vill mátti
segja að skrautið og i-
burðurinn væri óhófleg-
ur og slik salarkynni
þekktust þá naumast i
Vestur-Evrópu. Her-
bergin sem þau systkin-
in fengu, liktust fremur
stórri gestastofu eða
danssal, en svefnher-
bergi. Setustofan og
borðsalur voru i hlutfalli
við herbergin. En allt
var þetta einskisvirði i
augum Árna þar sem
Berit var veik. Án henn-
ar var hann eins og
vængbrotinn fugl. Árna
leið illa. Hann gat hvergi
verið kyrr. Ýmist þaut
hann inn til hjúkrunar-
konunnar og þaulspurði
hana um liðan sjúklings-
ins og hvort hún sæi
nokkur merki um bata,
eða hann gekk um gólf i
mannlausum sölum
gistihússins.
Læknirinn sá hvernig
Árna leið, og einn dag-
inn, þegar Berit var
heldur hressari, þá
stakk hann upp á þvi að
Árni skryppi heim til
hans um kvöldið, þvi að
hann hefði gaman af að
hitta fólk að máli. Árni
tók fyrst dauflega i
þetta. Hann sagðist ekk-
ert hafa gaman af að
hitta ókunnugt fólk með-
an systir sin væri veik,
en Berit var einmitt þá
stundina með réttu ráði
og hafði heyrt samtalið,
og allt i einu heyrði Árni
veiklulega rödd systur
sinnar að baki sér:
,,En Árni, þú hlýtur að
skilja það, að þú mátt
vel fara frá mér. Mér
liður svo vel núna, enda
getur þú litið hjálpað
mér. Þú skalt vara fara,
hitta fólk og segja mér
svo eitthvað skemmti-
legt, er þú kemur heim.
Nú vil ég helzt sofa, bara
sofa.”
„Það er liklega bezt
að hún hafi fullkomið
næði”, hugsaði Árni.
„Ég get þá liklega alveg
eins brugðið mér út.
Læknirinn bjó i fallegu
húsi i útjaðri bæjarins.
Frúin var alúðleg i við-
móti og tók Áma ágæt-
lega, en talaði bjagaða
þýzku. Auk þeirra hjón-
anna vom þar fimm
gestir, þrjár konur og
tveir menn. Annar mað-
urinn var læknir, en hinn
var st jórnmálamaður og
kaupmaður. Nafn hans
var Denikin. Hann var
einkennilegur i útliti.
Hann var lágvaxinn,
skrefstuttur, magamik-
ill og búlduleitur. Hárið
var kolsvart, en augun
litil, brúnleit og munn-
svipurinn ógeðslegur.
Hann var háðslegur á
svipinn og likt og hann
hæddist að öllu og öllum.
Hann tók ekkert tillit til
annarra, en talaði stöð-
ugt og mest á þýzku til
þess að Ámi skildi mál-
ið. En þýzku talaði hann
óaðfinnanlega. Árni
minntist þess ekki, að
hann hefði á einu kvöldi
heyrt svo margar
skrýtlur og sögur.
Flestar vom skemmti-
legar en sumar dálitið
grófar, en af nógu var að
taka og aldrei sagði
hann sömusöguna aftur.
Áð þvi er Árna skildist
þá var hann upp á móti
öllum og öllu, en sér-
staklega talaði hann illa
um rússnesku stjórnina
og keisarann, og leyni-
lögreglu hans. Ekki tal-
aði hann betur um rúss-
neska þingið (Dúmuna),
og var svo að heyra að
hann bæri hatur til
þingsins. Sagði hann að
öll þessi störf væru ó-
möguleg og rússneska
rikið hlyti að liðast i
sundur, ef slikt stjómar-
far héldist lengur. Á ár-
unum 1906 til 1907 hafði
Denikin sjálfur átt sæti i
„Dúmunni”, og var þá i
vinstri armi þingmanna
og mjög róttækur.
1 öllu tali fannst Árna
hann þó likjast meir aft-
urhaldsmanni en um-
bótamanni, en það var
eins og hann hefði mesta
ánægju af þvi að lasta
allt og alla, en með sjálf-
um sér hugsaði Árni, að
ef honum hefði auðnazt
að sitja lengur i þinginu,
þá hefði hljóðið i honum
verið öðruvisi.
Eitthvað var það þó i
fari Denikins, sem Árna
geðjaðist vel, en hitt var
þó fleira, sem honum
féll illa. Hann var fróður
og mjög ræðinn og ó-
venjulega glöggur og
gáfaður i tali. Slikir
menn eru alltaf
skemmtilegir, þótt þeir
séu ýmsum göllum
hlaðnir.
Hvað Denikin snerti,
þá leit svo út, sem hann
væri mjög hrifinn af
Árna. Strax fyrsta
kvöldið fylgdi hann Árna
alveg heim að gistihús-
inu og næsta dag sendi
hann Berit fallegan
blómvönd, og spurði um
heilsufar hennar.
Arni var hálf undrandi
á þessari kurteisi og
þægilega viðmót i ó-
kunnu landi, en reyndi
þó að sýna sama viðmót.
Næstu daga, þegar Berit
fór að hressast, var Árni
stöðugur gestur á heim-
ili Denikins. Hann átti
litið timburhús skammt
frá gistihúsinu og bjó
þar með konu sinni og
uppkominni dóttur.
íbúðin var ekki stór, en
allt innbú var af beztu
tegund, sýnilega gömul
úrvals húsgögn, sem
hann hafði ef til vill erft.
Denikin sagði Árna, að
hann hefði áður verið
forstjóri fyrir stóru
iðnaðarfyrirtæki, en
hefði orðið að láta af þvi
starfi vegna heilsubilun-
ar og lifði nú á eftirlaun-
um.
Árni undraðist það
mest, hvilik ógrynni
Denikin skrifaði af bréf-
um. Það leit svo út, sem
hann ætti nána kunn-
ingja um allt Rússland
Skeifu
skrifstofuhúsgögn
Skrifborð, vélritunar-
borð, fráleggsborð,
stök eða sambyggð
með mismunandi
skúffusetningu.
Plötur í
mismunandi
stæröum
GERIÐ VERÐS AMANBURÐ
Smiðjuvegi 6 — Sími 4-45-44